Dagur - 26.11.1958, Blaðsíða 1

Fylgist með því, sem gerist
hér í kringum okkur.
Kaupið Dag. — Sími 1166.
Dagur
DAGUR
kemur næst út miðviku-
daginn 3. desember.
XLI. árg.
Akureyri, miðvikudaginn 26. nóvember 1958
58. tbl.
UNESCO undirbýr hafrannsóknarskip
Frumvarp um alþjóða-haf'
rannsóknaskip, er geti aðstoðað
mörg lönd við rannsóknir þeirra
á höfunum og unnið að lausn
liöirra haffræðilegu vandamóla,
sem kcnnuðir hinna einstöku
landa megna ekki, var mjög stutt
á'fundþ sem nýlega lauk í aðal-
aðsetri UNESCO í París. Meðal
hinna 13 þátttökulanda var Dan-
mörk, Noregur, Svíþjóð og Finnl.
Samkvæmt frumvarpinu
rannsóknarskipið að vera 12—
1300 smáiestir og útbúið rann-
sóknarstofum handa 6 fastráðn-
um vísindamönnum. Auk þess á
að vera rúm fyrir 15 aðstoðar-
menn — tilkvadda sérfræðinga,
námsmenn o. fl. Á fundinum kom
til tals sá möguleiki, að UNESCO
leigði nokkur rannsóknarskip, er
reka ætti á alþjóðlegum grund-
velli.
Allir þessir þátttakendur fund-
arins voru haffræðingar. Norr-
ænu fulltrúarnir voru: Frá Dan-
mörku: dr. Anton F. Brunn,
Noregi: dr. H. Mosby, sem var
forseti fundarins, Svíþjóð: di’. B.
Kullenberg, og Finnlandi: dr.
Ilmo Hela.
Fjárframlög til flótta-
mannalijálpar S. Þ.
Tuttugu og sex þjóðir hafa til-
a kynnt, að þær muni styðja flótta-
mannahjálp Sameinuðu þjóðanna
með auknum fjárframlögum, sem
koma til greiðslu nú þegar.
Alls mun þá skrifstofa flótta-
mannafulltrúa Sameinuðu þjóð-
anna ráða yfir upphæð,' sem
nemui' 3.127.000 dollurum.
Meðal Norðurlandanna eru
Danir og Svíar þær tvær þjóðir,
\er aukið hafa framlag sitt til
flóttamannahjálparinnar Danir
um 72,3 þús. dollara og Svíar
115,9 þús. dollara.
Hið nýja raðhús við Byggðavcg á Akureyri. — (Xjósm.: e. D.).
Sfærsfa íbúðarhús á Akureyri í byggingu
Stefán Reykjalín byggingameistari byggði hósið
fyrir eigin reikning og er þessa daga að afhenda
nýjum eigendum ibúðirnar á kostnaðarverði
Aflaaukningin var um 50% á 20 árum
fe
Árið 1957 nam fiskaflinn í öll-
um heiminum 29,960,000 smálest-
um. Er það nærri 50% meiri afli
en 1938, er heildarfiskafli heims-
ins nam samtals 20,500,000 smá-
Síðan 1947 hefur fiskveiðin í
heiminum aukizt jafnt og þétt,
eða til jafnaðar um 5% á ári
hverju.
Eftir heimsálfum skiptist aflinn
þannig, að mest hefur aukningin
orðið í Afríku. Þar var landað
520,000 smálestum fiskjar 1938,
en 1,860,000 árið 1957. Þar næst
hefur aukningin orðið mest í
Asíu (9,360,000 árið 1938, en
32,800,000 í fyrra). Þá kemur Ev-
rópa með 5,590,000 árið 1938, en
7,640,000 1957, og loks eru talin
Sovétríkin, en þar nam aflinn
1,550,000 árið 1938, en 1957
reyndist hann vera 2,540,000.
Karlkórinn „Þrymur“ söng í Nýja-Bíó
Karlakórinn Þrymur í Húsavík
söng í Nýja-Bíó á Akureyri á
sunnudaginn var. Húsfyllir var
og kórnum ágætlega tekið. — í
,,Þrym“ eru um 40 manns. Söng-
stjórar voru tveir: Sr. Friðrik A.
Friðriksson prófastur og Sigurð-
ur Sigurjónsson. Eru fá söngfé-
lög betur sett hvað söngstjóra
snertir, að eiga til skiptanna, ef
svo mætti segja. Einsöngvari með
kórnum var Kristinn Hallsson
óperusöngvari og undirleik ann-
aðist séra Orn Friðriksson.
Karlakór Akureyrar heilsaði
söngmönnum með því að syngja
lag eftir Sigurð Sigurjónsson áð-
ur en söngur Þingeyinganna
hófst. Söngstjóri Áskell Jónsson.
Efnisskráin var töluvert fjöl-
breytt. Gestunum var ákaft fagn-
að með blómum og lófataki.
Hið nýja raðhús Stefáns
Reykjalíns við Byggðaveg 101
hér í bæ, sem hann byggði í
sumar, hefur vakið nokkra at-
hygli. í því eru 7 íbúðir og allar
af sömu stærð og gerð. í hverri
þeirra eru 5 herbergi, eldhús,
þvottahús og tvö geymsluher-
bergi. Bað og snyrting er á efi'i
hæð og snyrting á neðri hæðinni.
Stærð hverrar íbúðar er 360 m".
I
íbúðirnar eru algerlega aðskild-
ar, svo og lóðirnar.
Stefán byggði raðhúsið fyrir
eigin reikning og er þessa dagana
að afhenda íbúðirnar nýjum eig-
endum. Húsið varð fokhelt í
Fi
*a
Hauganesi
„Níels Jónsson hefur róið í
viku, án þess að dagur hafi fallið
úr og aflað sæmilega, eða um 5
skippund í róðri,“ segir í bx'éfi
frá Árskógsströnd 24. b. m.
Endurbælur á Krossanesverksmiðju
Japanir mesta fiskveiðiþjóð í heimi
Japanir eru mestu fiskveiði-
þjóð í heimi og bilið milli þeirra
og Bandaríkjamanna, sem næst-
ir þeim standa í þessum efnum,
æ stærra og stærra.
Árið 1957 öfluðu Japanir 18%
af öllum fiski, er dreginn var úr
sjó og vötnum í heiminum, eða
samtals 5,399,000 smálestir.
Bandaríkjamenn öfluðu sama ár
2,740,000 smálestir. Þriðja mesta
fiskveiðiríki heimsins eru Sovét-
ríkin.
Japanir dreifa fiskiskipum sín-
um frá Suðui'heimskautshafi til
stranda Alaska í Norður-Kyrra-
hafi. Þeir hafa fiskveiðihags-
muna að gæta víða, utan heima-
lands, t. d. í Ai'gentínu, Chile,
Brazilíu og öðrum Suður- Ame-
víkuríkjum, einnig á Ceylon og í
fleiri Asíui'íkjum.
Stóraukin niðursuða og frysting
Hagskýrslur FAO um fisk-
veiðar og nýtingu fiskaflans eru
hinar ítarlegustu og hafa margs
konar fróðleik að geyma um
fiskveiðar um allan heim.
X árbókinni má t. d. lesa, að
fiskniðursuða og frysting fiskjar
liefur aukizt gífurlega hin síðari
ár. Árið 1948 voru t. d. samtals
553,000 smálestir fiskjar í 30
fiskveiðilöndum, en níu árum
síðar, eða 1957, voru frystar
1,415,000 smálestir fiskjar í þess-
um sömu löndum.
Þessar sömu 30 þjóðir fram-
leiddu ái'ið 1948 samtals 664,000
smálestir af niðursoðnum fiski,
aðallega síld, sardínur og ansjós-
ui'. 1957 nam niðursuðan
1,057,000 smálestum. Bróðurpart-
urinn af þessari aukningu hefur
átt sér stað í Sovétríkjunum.
°g
Breytingar þegar liafnar í verksmiðjunni
byrjað á smíði hinna nýju tækja fyrir sunnan
í síðustu viku voru undiri’itað-
ir samningar milli Síldarverk-
smiðjunnar í Ki'ossanesi h.f. og
Vélsmiðjunnar Héðins h.f. í Rvík.
Með þessum samningi tekur
Héðinn að sér að framkvæma
breytingar á Krossanesverk-
smiðju með heilmjölsvinnslu
fyrir augum, svo og nokkrar aðr-
ar endui'bætur.
Við breytingu þessa mun verk-
smiðjan geta tekið á rnóti ca.
3500 málum síldar á sólarhring
og hagnýtt allt það soð, sem til
fellur og áður rann í sjóinn. En
við tap á soðinu fer feikna verð-
mæti forgörðum, scm nú verður
hagnýtt eftir bi'eytinguna.
Byrjað er á smíði hinna nýju
tækja fyrir sunnan og undirbún-
ingur er hafmn í vei'ksmiðjunni
sjálfri.
Tilboð Héðins var 1,5 millj. kr.
samkvæmt útboði. En vegna
stækkunar hækkaði tilboðið
nokkuð, svo að kostnaður verður
um eða yfir 2 millj. króna, þegar
reiknað er með kostnaði við
breytingar á húsnæði vei'ksmiðj-
unnar og öðrum undii’búningi,
sem vei'ksmiðjan lætur fi'am-
kvæma sjálf.
Það, sem af er þessu ári hefur
verksmiðjan í Kiissanesi tekið á
móti 28587 málum síldar (smá-
síld meðtalin) og 9238 tonnum af
fiskúí-gangi frá U. A. o. fl. — Ur
þessu hi'áefni hefur verksmiðjan
frarnleitt 8207 sekki síldarmjöls,
10107 sekki af karfamjöli, 7495
sekki af fiskimjöli og 356 sekki af
ufsamjöli. Ennfremur 663 tonn
af lýsi samtals.
Guðmundur Guðlaugsson fram-
væmdastj. Krossnessverksmiðj-
unnai' hefur staðið fyrir samn-
ingum af hálfu verksmiðjunnar.
Síldarverksmiðjan í Krossanesi
er eign Akureyi'ai'kaupstaðar og
hin þarfasta. ,
haust, er múi'húðað utan, nema
útidyratröppur og járn á þaki. —
Söluvei'ð er ekki hið sama á
íbúðum hússins og liggur mis-
munui'inn í meiri einangrunar-
kostnaði endaíbúðanna. íbúð í
norðui'enda kostar 134 þ'ús. kr., í
suðurenda 134,7 þús. kr. Hinar
íbúðirnar kosta 139,7 þús. Sam-
kvæmt áætlun byggingameistar-
ans verður heildai'kostnaður á
rúmmetra í íbúðunum um 800 kr.
Stefán Reykjalín mun næsta
sumar byggja annað í'aðhús með
8 íbúðum við sömu götu og í
sama formi. Fólk vii’ðist hafa
mikinn áhuga fyrir þessum íbúð-
um. Teikningu gevði Stefán
sjálfur.
Rétt norðan við hið nýja rað-
hús Stefáns, eru 4 ungir dugnað-
armenn, starfsmenn hjá Kaupfé-
lagi Eyfii'ðinga, að byggja annað
raðhús eftir teikningu Stefáns. —
Vai’ð það hús fokhelt í haust. —
Eigendurnir vinna mikið að
byggingunni sjálfir og spara sér
með því stói'fé.
Bygging þessara nýju raðhúsa
á Akureyi'i er líkleg til að valda
tímamótum í íbúðabyggingum'
hér. Hin dreifðu smáíbúðarhús
eru of dýr og rúmfrek.
Ný hárgreiðslustofa
Á fimmtudaginn var opnuðu
þær Edda Völva Eiríksdóttir og
Ingibjöi'g Sigurðardóttir nýja
hárgreiðslustofu í Hafnarstræti
100 hér í bæ. Húsnæðið er rúm-
gott og vistlegt. — Þetta er þriðja
hái'greiðslustofan á Akureyri og
heitir Völva.
Filmía hefur sýningar
n. k.laugardag
Eins og auglýst er á öðrum stað
hér í blaðinu, mun Filmía hefja
stai'fsemi sína n.k. laugai'dag með
sýningu myndai'innar „Kona
hvei'fui'11 eftir Alfred Hitchcock.
Myndin er ger'ð árið 1938 og
markaði tímamót í sögu brezkrar
kvikmyndagerðai'. Með aðalhlut-
verkin fara þau Margrét Lock-
wood og Michael Redgrave.