Dagur - 11.12.1958, Page 4

4
D A G U R
Fimmtudaginn 11. desembcr 1958
DAGUR
Ritstjóri:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingast jóri:
Þorkell Björnsson
Skrifstola í Hafnarstræti 90 — Sínii 1166
Árgangurinn kostar kr. 75.00
Blaðið kemur út á miðvikudögum og
laugardögum, þegar efni standa til
Gjalddagi er 1. júlí
Prentverk Odds Björnssonar h.f.
Kommúnistar bera ábyrgðina
Einn er sá íslenzkur stjórnmálaflokkur og aðeins
einn, sem ekki hefur tekið neina aðra afstöðu til
efnahagsmálanna síðastliðin tvö og hálft ár en þá,
að rífa niður með öllum tiltækum ráðum það, sent
vinstri stjórnin býggði upp. Þessi flokkur er stærsti
stjórnmálaflokkur landsins, Sjálfstæðisflokkurinn.
Morgunhlaðið hefur haldið uppi látlausu nöldri urn
það síðustu daga, að stjórnin liafi ekki lagt fram
ákveðnar tillögur um lausn efnahagsmálanna fyrir
Alþingi og jafnvel haft um það stærri orð en venju-
lega tíðkast. Sjálfstæðisflokkurinn veit það ósköp
vel, að stjórnarflokkarnir höfðu komið sér saman um
það við stjórnarmyndunina, að bera eliki fram á Al-
þingi mikilsvarðandi mál hver í sínu lagi, svo sem í
efnahagsmálum, en ltafa í þess stað nána samvinnu
um þau. Af jxessum ástæðum kom mál þetta ekki til
kasta Alþingis, eins og Sjálfstæðisflokkurinn þrástag-
ast á. Sjálfstæðisílokkurinn gengur frani hjá þessu
atriði, eins og það væri ekki til, nema að hann telji
samninga einskis virði og að rétt sé, að svíkja gefin
loforð.
Hins vegar lögðu allir flokkarnir, sem stóðu að
ríkisstjórninni fram ákveðnar tillögur í efnahagsmál-
um, sem birtar hafa verið í blöðurn og útvarpi, og
liggja þær því fyrir til athugunar og umræðu. Það
var aðcins einn stjórnmálaflokkur, sem ekki hafði
þann háttinn á, og það var Sjálfstæðisflokkurinn.
Kemur það mörgum undarlega fyrir sjónir, að ein-
mitt þessi flokkur skuli krefjast umræðna um efna-
hagsmál á Alþingi.
Þeir, sent höfnuðu tilmælum forsætisráðherra um
frest til að stöðva verðbólguna, en það voru fyrst og
fremst kommúnistar og ihaldsmenn, svo og þeir
menn aðrir, sem enn trúa á krónufjöldann, ættu nú
að vera farnuir að átta sig á óhappaverki sínu. Þarf
ekki annað en benda þeim á samþykktir útvegsmanna
og að þeir hafa þegar boðað stöðvun bátaflotans um
áramótin, nema þá að gerðar hafi verið viðeigandi
ráðstafanir til að tryggja reksturinn á næsta ári. Út-
vegsmönnum var það vel ljóst, að kaupvísitalan mátti
alls ekki fara yfir 185 stig. Geta menn þá gcrt sér í
hugarlund, hversu fara muni, þegar vísitalan fer í
250—270 stig. En líklegt er, að hún fari það strax á
næsta ári, ef ekki verður að gert. Þetta eina atriði
efnahagslífsins er vissulega næg sönnun fyrir því, að
það var nauðsyn að stöðva verðbólguna með hverj-
um tiltækun ráðurn, sem fyrir hendi voru. Andstæð-
ingar Framsóknarflokksins lokuðu öllum leiðum að
þessu marki.
Ovissan í efnahagsmálunum er mesti voðinn um
þessar mundir. Hreinræktaðir kommúnistar álíta
réttilega, að efnahagslegt hrun verði vatn á þeirra
myllu, og þess vcgna vilja þeir að straumurinn vcrði
sent stríðastur, og mun þetta vera afleiðing þess,
að Moskvakommúnistar ráða in'x meira í Alþýðu-
bandalaginu en fyrr. Óábyrgir braskraar, þar með
talinn kjarni Sjálfstæðisfíokksins, mun ef til vill
ennþá trúa því, að Jxeir geti dansað ofan á myllu-
steinum Moskvukvarnarinnar.
Foringjar íhaldsins og kommúnista, þeir Ólafur
Thors og Einar Olgeirsson, liafa lengi nuddað saman
nefjum og ált mörg launmál saman. Þeir hafa haldið
dyggílega saman í andstöðunni við vinstri stjórnina,
og nú mun þá dreyma stóra draurna um nýtt valda-
skcið. En undarlega ber það að. Blöð þessara flokka
túlka engan sameiginlegan grundvöll í cfnahagsmál-
um, og þar er ihaldið alveg jafn botnlaust og fyrr.
En blöðin leggja aftur á móti ofur-
kapp á breytingu á kjördæmaskip-
uninni, og eru foringjarnir að reyna
að fóta sig á því tnáli á leið sinni
i ráðherrastólana.
Af íhaldinu var aldrei við miklu
að búast samkvæmt reynslu undan-
farandi ára. En með þvi framferði
sínu að fella ríkisstjórnina, liafa nú
kominúnistar lileypt af stað nýju
dýrtíðarflóði og stefnt atvinnuör-
yggi alþýðustéttanna í kaupstöðun-
um og annars staðar í landinu í
hinn mesta voða.
Enn hafa blaðinu borizt nokk-
ur bréf í Fokdreifaþáttinn. „X“
skrifar á þessa leið:
„TALIÐ ER LÍKLEGT, að
fiokkarnir þrír, Sjálfstæðisfl.,
Alþýðuflokkur og Alþýðubanda-
lag, ef um semst með þeim um
stjórnarmyndun, muni breyta
kjördæmaskipuninni þannig, að
völd dreifbýlsins minnki á Al-
þingi en vald Reykjavíkur vaxi
að sama skapi. Þetta er málið,
sem þeim finnst nauðsynlegast
þjóðinni eins og sakir standa —
ekki dýrtíðarskrúfan, ekki at-
vinnustöðvunin, sem við blasir
af hennar völdum.
Finnst þér ekki, lesandi góður,
að kjördæmabreyting sé nú nauð
synlegust af öllu fyrir þjóðina?
Ef þú hefur lesið blöð áður-
nefndra flokka nú hina síðustu
daga, þá hlýtur þú að vita, að
allir vilja þeir gjarnan bjai-ga
þjóðinni, og þeir hafa ráðið
handbært: Aukið vald mann-
fjöldans á Seltjarnarnesi en
minna vald hinna, sem annars
staðar búa. Finnur þú ekki sárt
til þess — eins og þeir — hve lít-
il áhrif Reykjavík hefur á gang
mála á landi hér? Jú, auðvitað
geiár þú það. Þú átt kannski þess
kost áður en langt líður að að-
stoða með atkvæði þínu þessa
þjóðhollu bax-áttu Reykvíking-
anna. Hitt skiptir auðvitað minna
máli, þót skrúfan haldi áfram,
þessi skemmtilega. Það er alls
ekki útilokað, að þú þurfir
seinna tunnupoka undir kaupið
þitt. Kjördæmamálið er auðvitað
eina úrræðið í efnahagsmálun-
um. — X.“
Á hið sama eftir að gerast á íslandi?
í 30. tölublaði „Hjemmet" í ár
skrifar danski rithöfundurinn
Harald Stubman grein, sem hann
nefnir „Á verði við arnarhreiðr-
ið“. Þar segir svo:
„Nú eru aðeins fá þúsund haf-
arna til á jarðhnetti okkar. Dag-
ar þessarar tignarlegu fuglateg-
undar eru brátt taldir. Það er því
engin furða, þótt við Danir gæt-
um vel arnarhreiðursins í Suður
Sjálandi. Við staðgi'einum ekki
hreiðrið nánar, og þess er strang-
lega gætt af lögreglunni, svo að
enginn óviðkomandi fari inn
fyrir girðinguna, sem reist hefur
verið um svæðið í kringum
hreiðrið.
Við, sem stöndum vörð um
hreiðrið, göngum með leyfisbréf
upp á vasann, um, að við megum
vísa öllum óviðkomandi burt.“
Rithöfundurinn annaðist þessa
varðstöðu sumarið 1957.
Árið 1906 var talið, að hafernir
hafi síðast verpt í Danmörku, en
sá gleðilegi atburður gerðist 1956,
að haförnum tókst undir vernd
að klekja út tveimur ungum. —
Síðsumars hvarf karlörninn. —
Sumarið 1957 kom ekkjan aftur á
svipaðar slóðir og hafði með sér
ungan örn. Þau byggðu hreiður,
Dönum til mikillar ánægju. Þeg-
ar egg voru komin í hreiðrið,
urðu Danir mjög ánægðir — en
karlörninn hvarf og kvenörnin
hætti að sitja á eggjunum, svo að
danskir hafarnarungar sáu ekki
dagsins Ijós. í ár hefur ekkjan
verpt, en eggin reyndust
ófrjóvguð.
Grein sína endar H. Stubman
þannig: „Framtíðin mun sýna
okkur, hvort assa verður áfram
ekkja eða hvort seinni maki
hennar snýr heim aftur. Framtíð
arnarins er háð því að okkur
takizt að verja hann. Með þeirri
ósk í huga var greinin rituð.“
Hér á landi virðist vera að
gerast sama sagan og í Dan-
mörku 1906 — og ef áframhald
verður á eitrun og áreitni við ís-
lenzka örninn, þá verðum við
kannski fljótlega vitni að því, að
íslenzki örninn njóti lögreglu-
verndar á varpstöðvum eins og í
Danmörku, ef Alþingi, ríkisstjórn
náttúruverndarráð réynist hafa
nægan skilning á verndun ís-
lenzkrar náttúru. — Þ. E.
(Dýraverndarinn.)
Útlit fyiir góða upp-
skeru 1958-1959
Uppskeran í heiminum upp-
skeruhaustið 1958—1959 ætti að
verða með betra móti og mun
betri en í fyrra, segja landbúnað-
arsérfræðingar FAO.
Framkvæmdaráð Matvæla- og
landbúnaðarstofnunar Samein-
uðu þjóðanna, en í því eiga sæti
24 fulltrúar, kom nýlega saman á
fund í Rómaborg, þar sem þessi
mál voru meðal annars rædd. Á
fundinum ríkti sem sagt almenn
bjartsýni um uppskeruhorfur,
þar sem veður hefui' verið hag-
stætt. Einkum er búizt við mik-
illi kornuppskeru í ár.
Fregnir frá stærstu kornrækt-
arlöndum heimsins: Bandaríkj-
ixnum, Sovétríkjunum og Kína
(meginlandið) herma, að upp-
skeran verði mikil í ár, komi
ekki neitt óvænt fyrir á síðustu
stundu. Afleiðing þessa verður
vafalaust, að enn bætist við
kornfyi'ningar í heiminum, sem
voru álitlegar fyrir.
Kaffiuppskeran ætti einnig að
reynast góð í ár og í Evrópu er
reiknað með aukinni kjötfram-
leiðslu, mjólkurafurðum, eggja-,
blóma- og ávaxtaframleiðslu.
Eréfasamband. Bandarísk stúlka
óskar eftir að komast íbréfasam-
band við einhverjar íslenzkar
stúlkui' eða konui'. Nafn hennar
og heimilisfang:
Virginia Smith,
Box 1213, State St. Station,
Huntington Park,
California, U. S. A.
ÞANKAR 06 ÞÝÐiNGAR
Fólk, sem ætíð er að hugsa um heilsu sína, er
eins og nirflarnir, sem eru alltaf að raka saman fé,
sem þeir hafa aldrei neinn hug til þess að eyða. —
Sterne.
-----o------
Það er allt í lagi þar, sem blöðin eru frjáls og
allir læsir. — Jefferson.
Sönnustu hlutar blaðanna eru auglýsingarnar. —
Jefferson.
-----o------
Bágt á sá, sem hefur ekki verið skáld a. m. k.
einu sinni á ævinni. — Lamartine.
-----o------
En hve stjórnmálin hafa lítil siðferðileg áhrif á
þjóðina. Ein góð bók hefur miklu meiri áhrif á
fólkið. — Gladstone. ■
-----o------
Heiðarlegur stjórnmálamaður er sá, sem skiptir
ekki um eiganda, eftir að haía einu sinni verið
keyptur. — Cameron.
-----o------
„Er þessi háskólaganga sonar þíns til nokkurs
gagns, heldurðu?‘
„Jú, vissulega. Móðir hans er hætt að gorta af
honum.“
-----o------
Frelsi, sem ekki er frelsi til að láta sér skjátlast,
er einskis nýtt. — Gandhi.
-----o------
Enginn vitringur óskaði þess nokkum tíma, að
hann væri orðiim yngri. — Swift.
-----o------
Löng ræða, lítil áhrif.
-----o------
Drcngurinn: Pabbi sendi mig og bað mig að
spyrja, hvort þú vildir gjöra gvo vel að lána sér
tappatogara sem snöggvast.
Nágranninn: Sjálfsagt, góði. Þér er óhætt að fara.
Eg skal koma með hann.
-----o------
. Störf kvenna innanhúss eru críiðari en sum karl-
mannsstörf.
Áheit á Dalvíkurkirkjii 1958
Þóra Jóhannesdóttir 100 kr. — Gunnar Kristins-
son 200 kr. — Lárus Frímannsson 150 kr. — Krist-
ján Jónsson, Sólheimum, 200 kr. — Jón Arngríms-
son 400 kr. — Hallgrímur Einarsson 200 kr. —
Ragnar Guðmundsson 100 kr. — Sveinn Frið-
björnsson 500 kr. — Svanbjörg Jónsdóttir 100 kr.
— Jón Stefánsson, Hvoli, 400 kr. — Stefán Jónsson,
FIvoli, 500 kr. — Petrína Jónsdóttir 200 kr. —
Rúnar Þorleifsson 200 kr. — Bergljót Loftsdóttir
300 kr. — Sigurður Jóhannesson 500 kr. — S. S. S.
250 kr. — Ingibjörg Jóhannesdóttir 250 kr. —
Ragna Jónsdóttir 100 kr. — Baldvina Jóhannsdótt-
ir 200 kr. — Guðrún Júlíusdóttir 50 kr. — S. J. 50
kr. — Albína Bergsdóttir 200 kr. — Ásta Svein-
björnsdóttir 100 kr. — Halldór Sigurðsson 300 kr.
— Steingrímur Jónsson 100 kr. — Anna Gunn-
laugsdóttir 50 kr. — Þorláksína Valdemarsdóttir
100 kr. — Sigui'laug Sölvadóttir 100 kr. — Árni
Arngrímsson 100 kr. — Anna Stefánsdótir, Brúar-
landi 100 kr. — Jóhanna Þorleifsdóttir 500 kr. —
Friðleifur Sigurðsson 400 kr. — Stefanía Jónsdótt-
ir 300 kr. — Arngrímur Arngrímsson 1000 kr. —
Ónefndur 2000 kr. — Beztu þakkir. Stefán J. T.
Traustason.
Auglýsið í DEGI