Dagur - 04.02.1959, Blaðsíða 4

D AGUR
Miðvikudaginn 4. febrúar 1959
Dagijr
RITSTJÓJW:
ERLINCOR D A V f © S S O N
ltORikflt [t j <) R N S S O \
SterifstpjSst í Hafaarstrarti «W ~ Síntí 1166
Argangarinn ktwtar Wr. 75.00
BiaSið kcí»«r jit á mi&vtltJKtöíittm o%
!augar<i«g«n», þrgar efní numia iti
GjalíMagi «• i. jiití
PJftENTVEKK 01>»5. BjfÖRtfSSONAR H.F.
getur þó ekki orðið ráðandi í
landinu fyrr en stjórnarflokk-
arnir hafa breytt stjórnarskránni
til að koma höggi á þann stjórn-
málaflokkinn, scm alltaf hefur
staðið fast í ístaðinu fyrir jafn-
rétti og bættum hag byggða og
bæja um land allt. Afnám gömlu
kjördæmanna og fjölgun þing-
manna er næsta stóra viðfangs-
efnið hinnar nýju Iandcyðingar-
stcfnu íhalds og krata.
Ný stjórn og gömul stefna
TÁKNRÆNT DÆMI um störf og stefnu vinstri
stjórnarinnar, er sú staðreynd, að fólksflóttinn úr
sveitum og bæjum til Reykjavíkur, stöðvaðist að
verulegu leyti. Aðalástæðan til þess var vitanlega
sú, að atvinnulífið var eflt með skynsamlegum
framkvæmdum og nýjum atvinnutækjum víðs
vegar um landið. Reykjavík naut líka hagræðis af
þessu, því að ör fólksflutningur til höfuðborg-
arinnar og næsta nágrennis hefur vissulega
marga erfiðleika í för með sér.
En á allra síðustu tímum hafa raddir heyrjt um
það, að nú skuli breyta til og taka upp nýja
stefnu. Talað er um gegndarlausa fjárfestingu á
„vafasömum stöðum", feikilegan gróða bænd-
anna o. s. frv. Sjálfstæðisflokkurinn og Alþýðu-
flokkurinn hafa nú tekið stjórnartaumana í sínar
hendur. Fyrsta verk hinnar nýju ríkisstjórnar,
niðurgreiðslurnar, undirstrikar hina nýju stefnu
og felur í sér herfilegt misrétti.
Niðurgreiðslur þær, sem auglýstar voru um
áramótin og voru eins konar nýársgjöf, kváðu á
um verðlækkun á mjólk, smjöri, kartöflum, kjöti,
saltfiski og smjörlíki. Neytendum cr talinn 2115,79
krónu hagnaður að þessum niðurgreiðslum á ári
fyrir meðalstóra fjölskyldu. En samkvæmt sams
konar útreikningi hagnast bóndinn aðeins 138,34
krónur. Mismunurinn er nálega 2 þús. krónur.
Bóndinn hagnast aðeins á niðurgrciðslu saltfisks
og smjörlíkis, en hinar vörurnar framleiðir hann
sjálfur og hagnast því ekki á niðurgreiðslum
þeirra vara til neytenda.
Samkvæmt verðlagsgrundvellinum ber bænd-
um að fá kr. 3,94 fyrir hvert kg. mjólkur. Neyt-
endur fá sína niðurgreiddu mjólk fyrir 74 aurum
minna verð. Þetta herfilega misrétti kemur illa
heim við „rcttlætið", sem stjórnarflokkarnir
ákalla mest um þessar mundir.
En svo augljós sem hlutdrægnin birtist í fram-
ansögðu, hafa hinir nýju stjórnarflokkar þó
fleira á samvizkunni, sem heldur ekki lét á sér
standa í afstöðunni til bændastéttarinnar. Með
nýjum lögum frá Alþingi, lögum um niðurfærslu
verðlags, launa o. fl., eru bændur sviftir réttinum
til 3,3% hækkunar á launalið verðlagsgrundvall-
arins, sem þeim bar með réttu. Kemur það til af
því, að þær kauphækkanir, sem urðu í landinu
eftir að verðlag Iandbúnaðarvara var ákveðið í
haust, áttu auðvitað einnig að hækka launalið
bóndans og hans verkamanna, sem þessum 3,3%
nam. Framsóknarmenn mótmæltu þessum rang
indum harðlega og fluttu breytingartillögur til
lagfæringar í báðum þingdcildum og voru þær
felldar.
Ríkisstjórnin cr með þessum aðgerðum orðin
bcr að því að skerða rétt bænda með lögum. Allir
þingmenn Sjálfstæðisflokksins fylgdu réttar-
skerðingunni og höfðu þó sumir þeirra haft mörg
orð og stór um „óbærilegar álögur" á bændastétt-
ina þegar rætt var um Búnaðarmálasjóðinn. En
þessi réttarskerðing fannst þeitn ekkert athuga-
verð. Hún jafngildir þó nokkurra ára greiðslu í
Búnaðarmálasjóð.
Af því, sem nú hef ur verið sagt, þarf enginn að
vera í efa um viðhorf ríkisstjórnarinnar til
bændastéttarinnar í landinu. Hin nýja stefna, sem
raunar er hin gamla landeyðingarstefna íhaldsins
Framhald af 1. siðu.
huga, hvört ckki sé rétt og tímabært
að sameina undir cina stjórn starf-
semi Búnaðarsambandsins, Naut-
griparæktarsambaiulsins og starl-
semi Samvinnubýggingafélags Eyja-
fj. Felur fundurinn stjórninni að
leggja athúganir sínar og till. fyrir
næsta aðallund sambandsins.
„I sambandi við efnahagsmála-
frumvarp það, sem nú er til með-
ferðar á Alþingi, vill aðalfundur
B. S. E., haldinn á Ak. 29.-30. jan.
1959, taka fram efthiarandi:
1. Sjállsagt er, að bændur lands-
ins taki á sig jafnar byrðar við
aðrar stéttir þjóðfélágsins.
2. Það er staðreynd, að undan-
farin ár hefir „vísitölubúið" ekki
skilað bændum þeim tekjum, sem
lög um iramleiðsluráð o. 11. ákveða.
3. Niðurgreiðsla ríkissjóðs á
vcrði landbúnaðarvara til neytenda,
er nú svo mikil, að verð þeirra er
orðið all miklu lægra, en bændum
eru reiknaðar þær í verðlagsgrund-
velli landbúnaðarvara. Er því hlut-
ur neytenda gerður bctri en fram-
lciðanda, er taka vörurnar heima
hjá sér.
4. Bændur hafa ekki fengið jafn-
mikla kauphækkun á síðastliðnu
ári og launastéttirnar.
Skorar fundurinn á háttvirt Al-
þingi, það er nú situr, og hæstvirta
ríkisstjórn, að leiðrétta þetta mis-
ræmi í meðferð efnahagsmálanna
þannig, að hlutur íramleiðenda
landbúnaðarvara sé ekki gerður
verri en annarra stétta."
Ennkaupaföskur
úr ljósa GALON-efninu
komnar aftur.
Einnig nýjar gerðir af
DÖMUTÖSKUM
og VESKJUM
Nýir litir. — Ágætt efni.
Verzlunin Asbyrgi h.f.
Tillagan samþ. með samhlj. atkv.
„I'ar sem fullvíst má telja, að
i'ram komi á Alþingi því, er nú sit-
ur, l'rumvarp um breytingar á
kjðrdæmaskipun landsins á þá
lund, að öll núveraiidi kjördæmi
utan Rcykjavíkur, verði lögð niður,
en tekin upp fá og stór, vill aðal-
fundur B. S. E. haldinn á Akureyri
29. og 30. jan. 1959, lýsa yfir því,
að hann telur slíka breytingu
slórum rýra áhrifavald dreifbýlisins
óg stuðla að misvægi í byggð lands-
ins, og skorar því á Alþingi að lella
frumvarpið el iraiii kemur."
Kosniiigar.
a) Kosinn einn maður í stjórn
í stað Halldórs Guðlaugssonar, sem
skoraðist eindregið undan endur-
kosningu. Kosningu hlaut Eggert
Davíðsson.
b) I varastjórn voru kjörnir:
Kristinn Sigmundsson, Gunnar
Kristjánsson og Jón Hjálmarsson.
c) Endurskoðendur reikninga:
Arni Jónsson og Ketill Guðjónsson.
d) Fulltrúi á aðallund Rækt-
unarfél. Norðurlands:
Eggert Davíðsson og til vara Gunn-
ar Kristjánsson.
Fundurinn fól stjórn B. S. E. að
votta Hannesi Davíðssyni á Hoíi
þakklæti fundarins og sambandsins
l'yrir þá höfðiriglegu gjöf, sem hanii
færði Minningarsjóði prófastshjón-
I anna á Hofi. Jaínframt vottuðu
fundarmenn Hannesi virðingu sína
og þakklæti með því, að rísa úr
sætum.
Fúhdurinn fól s'tjórn sambands-
ins að athuga, í samráði við stjórnir
Bændalélags Eyl'irðinga og Ung-
mennasambands Eyjaf jarðar, mögu-
leika á að koma á bændadegi sum-
arið 1959 á svipaðan hátt og undan-
farin sumur.
1 fundarlok vottaði formaður
sambandsins, Armann Dalmanns-
son, Halldóri Guðlaugssyni, er
h(^tn nú liyrfi frá störfum í stjórn
B. S. E., þakklæti sitt fyrir ágæta
samvinnu og farsæl störf í i'élags-
málum bænda í tugi ára. Létu
fundarmenn í Ijósi virðingu sína og
þakklæti til hins aldna bónda, með
því að rísa úr sætum.
Aðalfundi B. E. lauk á föstu-
daginn 30. jan. og hafði staðið 2
daga.

Wm\
Sjónaukar
7x50
eru komnir af tur.
JÁRN- OG GLERVÖRUDEILD
Barnavagnar
arnakerrur
með skýli og án skýlis.
Mikið úrvali
JARN- OG GLERVORUDEILD
- HRINGSJÁ
Framhald af 2. siðu.
veltur því á miklu að allir geri
sér fulla grein fyrir því, sem
er að gerast. Bjarni Éene-
diktsson og aðrir leiðtogar
Sjálfstæðismanna, munu tala
fagurt til ykkar, og milda eft-
ir beztu getu þá svikamyllu
sem þeir eru að búa ykkur
nú, þeir hafa æfinguna frá
Þýzkalandi Hitlers, og trúa
því, eins og sagt hefur verið,
að sé lygin nógu oft sögð, þá
fari einn og cinn að trúahenni,
en reynslan mun sýna, að þa'ð
þarf mcira átak til að segja
landsbyggðarmönnum ósatt í
þcirra helgustu malum, cn
þeim kjósendafjölda, sem
stendur að baki Sjálfstæðis-
flokknum í Reykjavík.
FRAMSÓKNARMAÐUR. I
Nýja árið og góðu áformin
Oft er hugurinn fullur af góðum áformum, þeg-
ar nýtt ár heldur innreið sína. Það er eitt og annað,
sem okkur vannst ekki tími til að gera á gamla
árinu, eða af einhverjum ástæðum mistókst hjá
okkur eða gleymdist, og svo finnst okkur tilvalið
að hefja árið með því að láta til skarar skríða. Lík-
lega er þetta ágætt, a. m. k. að einhverju leyti, því,-i
að um leið og við áformum eitthrvað, sem að okkur
viti er gott, gerum við okkur grein fyrir, að allt
muni ekki hafa verið eins ágætt hjá okkur sem
skyldi. En áformin ein nægja ekki. Til er mál-
tæki, sem segir, að vegurinn til glötunar sé lagður
góðum áformum, sem aldrei séu framkvæmd. Með
öðrum orðum, við verðum að framkvæma það, sem
við áformum, eða kæra okkur kollótt og áforma
hvergi. En kannske væri ekki úr vegi að setja á
nýársprógrammið eitt atriði eða tvö, eitthvað við-
ráðanlegt en samt til bóta. Það er áreiðanlega ein-
hver skúffa hjá þér, sem alltaf verður útundan,
þegar hreingert er. Kannske er einhver bók eða
bækur, sem hægt væri með lagi að fá tíma til að
lesa, og hvernig var með sendibréfin, sem þú ætl-
aðir endilega að skrifa, eða gömlu hjónin, sem þú
ætlaðir í allt fyrrasumar að bjóða í kaffisopa og,
hvernig var með tönnina, sem átti að gera við og
þú komst þér aldrei til að panta tíma hjá tannlækn-
inum, og varstu ekki búin að ergja þig í marga
mánuði yfir því, hve krakkarnir töpuðu ágætum
ullarvettlingum og alltaf ætlaðirðu að setja band
í vettlingana þeirra, en það gleymdist, eða merk-
ingin á inniskóm skólakrakkanna, og svo þessi
gamla mottudrusla við dyrnar, sem átti að endur-
nýjast fyrir löngu, eða hvað segirðu þá um hank-
ann í innkaupatöskunni, sem alltaf var að bila, svo
að aumingja krakkarnir misstu mjólkina og annað
gott í forstofuna oftar en einu sinni, og varstu ekki
búin að hugsa þér að gefa heimilisfólkinu hrátt
grænmetissalat a. m. k. einu sinni í viku í fyrra og
sjá til þess, að allir tækju lýsi og vítamín, og varstu
ekki líka staðráðin í því að tala aldrei illa um
nokkurn mann og öfundast ekki ýfir því, þótt ná-
grannakonan fengi fleiri kjóla og færi í fínni veizl-
ur heldur en þú?
Þú munt áreiðanlega finna eitthvað, sem þú get-
ur gert að nýársáformi, og þú munt líka ársiðanlega
geta framkvæmt það og þannig létt á samvizkunni,
því að það er óttalega þyngslalegt og þreytandi að
draslast með heila hrúgu af smávandamálum, sem
stöðugt skjóta upp kollinum. Nýársáform mitt að
þessu sinni er.að fara snemma að sofa á kvöldin, en
það kemur ekki til af góðu. Eg hef sem sé í marga
mánuði farið, a'ð sofa eftir íslenzkum venjum en
á fætur eftir dönskum, en þetta tvennt fer engan
veginn vel saman.
HROGN í SMJÖRPAPPÍR.
Þegar þú sýður þorskahrogn er gott ráð að vefja
um þau smjöi'pappír, áður en þú leggur þau ofan í
sjóðandi saltvatnið. Hrognin halda með þessu móti
ágætlega lögun sinni, springa síður og eru þægi-
iegri í meðförum en ella. Til gamans get eg sagt
ykkur, að um þessar mundir kosta þorskahrogn í
Kaupmannahöfn 4 danskar krónur pundið — 8 kr.
kílóið — enda þykja þau þar í landi mikið hnoss-
gæti og eru framreidd á marga vegu. Hefirðu
nokkru sinni reynt að steikja þau? Það er ágætis
matur, t. d. með kartöflusalati, og einnig eru steikt
hrogn ágætt álegg. Bezt er að nota stór hrogn, sem
fyrst eru soðin í saltvatni og kæld. Skorin í sneið-
.ar, sem velt er upp úr eggi og raspi (líkt og þegar
þú steikir fisk) og steikt Ijósbrúnt í smjörlíki. —
Steikt þorskahrogn með remouladesósu þykja
höfðingjamatur og eru notuð bæði sem sérstakur
réttur, forréttur í stórum miðdegi eða álegg á
brauð.
TÍZAN.
Þessa dagana eru vortízkusýningarnar að hefjast
í París og New York. Arftaki Diors, hinn 22 ár#
gamli Yves Saint-Laurent, hefur haldið sýningu {
New York, har sem 200 tízkufréttamenn voru sam-
Framhald á 7. síðu.