Dagur - 22.04.1959, Page 1
Fylgizt með því sem gerist
hér í kringum okkur.
Kaupið Dag. — Sími 1166.
DAGUR
kemur næst út laugar-
dagimi 25. apríl.
XLII. árg.
Akureyri, miðvikudaginn 22. apríl 1959
21. tbl.
Vilja skera niður framkvæmdir
Framlag til raforkufrmkv. á að lækka um 43%
Samkvæmt tillögum stjórnarliða í íjárveitinganefnd hyggst ríkis-
stjórnin þrengja mjög kjör landsbyggðarinnar með stórlega lækk-
uðum fjárveitingum. í tillögum stjórnarliðanna kemur m. a. þetta
fram:
1. Framliig ríkissjóðs til verklegra framkvæmda á að skera niður
um 23 mill.j kr.
2. Nýjar álögur ncma 50 milljónum króna.
3. Samt verður stórfelldur greiðsluhalli á fjárlögunum.
4. Eta á upp greiðsluafgang fyrra árs og ógreidda Sogstolla, ef
inn heimtast.
5. Auka á innflutning hátollavara vegna tollteknanna, þótt aðrar
vörur vanti.
6. Reynt er að leyna greiðsluhallanum í bili með því að liækka
tckjuáætl. og lækka ýmsa áætlunarliði gjaldamegin út í bláinn.
7. Framlag til raforkuáætlunarinnar skorið niður um 43%.
8. Framlag til flugvallagcrða lækkar um 25%.
9. Atvinnuaukningarféð skorið niður um 26%.
10. Raunverulegar sparnaðartillögur engar nema þær að leggja nið-
ur orlofsmerki, sem hefur verið eitt helzta baráttumál Alþýðu-
flokksins áratugum saman. Sparnaður: 500 þús. kr.
Hópur bænda á kynnisferð
Skipbrolsmönnunum af Selfisk bjargað
Selfangarinn lágðist saman í skjótri svipan, und-
an þrýstingi íssins. Áhöfnin komst út á ísinn og
síðan á tveimur jafnfljótuin til næsta skips
Þrjátíu og tveggja manna
bændahópur úr Saurbæjarhreppi
kom hingað til bæjarins fyrra
mánudag, í þeim tilgangi, að
skoða Búfjárræktarstöð S.N.E. í
Lundi.
Þeir skoðuðu búfjárræktarstöð
ina og þágu veitingar hjá Sigur-
jóni Steinssyni, bússtjóra.
Undir kaffiborðum voru gest-
irnir ávarpaðir af formanni og
ráðunaut S.N.E. Fararstjórinn og
formaður Búnaðarfélags Saur-
bæjarhrepps, Jón Hjálmarsson,
bóndi í Villingadal, þakkaði.
Að lokum afhenti Jón Hjálm-
arsson formanni S.N.E., fyrir
hönd Búnaðarfélags Saurbæjar-
hrepps, peningagjöf að upphæð
kr. 15,000,00 til Búfjárræktar-
stöðvarinnar með beztu óskum
um áframhaldandi árangursrík
störf í þágu nautgriparæktarinn-
ar í héraðinu.
Sigurður Bjarnason
kom með fullfermi
í gær kom Sigurður Bjarna-
son með fullfermi eftir tæplcga
fjögurra sólarhringa veiðar. —
Önnur togskip hafa einnig afl-
að ágætlega síðustu daga.
Selfisk bjargað úr ísnum
Á laugardagsmorguninn kom
norska björgunarskipið Salvator
hingað með 16 manna áhöfn af
selfangaranum Selfisk, sem fórst
í ísrtum norður í hafi og áður er
sagt frá,.hér í blaðinu. Allir voru
heilir á Iiúfi, en skip þeirra hvíl-
ir á hafsbotni.
Þegar Selfisk fórst.
Selfisk frá Tromsö, var einn
hinna 47 norsku selfangara, sem
að þessu sinni voru að veiðum
við ísröndina norður af íslandi.
Skipstjórinn heitir Kare Peder-
sen. Hann hefur stundað selveið-
ar á þessum slóðum síðan 1928
og því enginn viðvaningur í bar
áttunni við ís, storma og kulda
norðursins, enda knálegur mað-
ur.
Það bar við, 7. apríl sl., að skip
hans var statt inni í ísnum, að
ísinn þrýsti allt í einu svo að
báðum hliðum skipsins, að þær
létu undan, en þilfárið sprakk.
Skeði þetta á aðeins 5 mínútum.
Ahöfnin komst öll ómeidd út á
ísinn, en ekkert ráðrúm var til
björgunar af neinu tagi og gengu
því allir slyppir og snauðir frá
borði, að heita mátti. ísinn hélt
skipinu, sem er 136 smálesta
tréskip, uppi í nokkrar klukku-
stundir, þar til hann sleppti helj-
artaki sínu og skipsflakið seig í
hafið.
Björgunin.
Kare Pedersen og menn hans
nutu þess, að" í þetta sinn var
veður sæmilegt, en á þessum
slóðum er oft hinn versti veðra-
hamur og mjög skjót, og stundum
óvænt, veðrabrigði. Þeir lögðu
land undir fót og gengu á ísnum,
sem vegna hinna stöðugu kulda
var samfrosinn, til næsta selfang-
ara, er staddur var í um fjögurra
kilómetra fjarlægð. Þar var þeim
tekið tveim höndum og norska
éftirlitsskipinu, Salvator, gert
aðvart um atburðinn.
Lítil veiði í ár.
Þegar talið ber-st að selveið-
inni, segir Kare Pedersen, að hún
hafi verið sáralítil. Telur hann
kuldann vera megin orsök þess.
Frost hafi verið svo mikil, að all-
ar vakir hafi frosið saman jafn
óðum, en við vakirnar eru mestar
veiðivonir. Kópa hafi þeir naum-
ast séð, að þessu sinni, en lítið
eitt hafi veiðst af fullorðnum sel.
Þá segir hann ennfremur, að ís-
inn sé óvenjulega austarlega og
nærri íslandi. Ber honum alveg
saman við frásögn þá um ísinn,
sem annar norskur selfangari
skýrði frá í viðtali við blaðið
fyrir skömmu. Auður sjór er í
kring um Jan Mayen, en sam-
felldur ís liggur þar mjög
skammt frá, að norðan og vestan,
og þaðan liggur ísröndin suður
og suð-vestur. í fyrra vetur var
ísröndin vestur undir Grænlandi,
sagði skipstjórinn að lokum.
Norsk björgunarskip uni öll
heimsins höf.
Norðmenn hafa, sem kunnugt
er, orðið fyrir stórfelldum mann-
sköðum og skipstöpum við sel-
veiðarnar. Björgunarskip fylgir
því veiðiflotanum hin .síðari ár.
Björgunarskipið Salvator, kom
fljótt á vettvang þegar Selfisk
fórst. Náði hann skipsbrotsmönn-
um, en tafðist sjálfur í ísnum,
þótt hann sé vel búinn. Hinn há-
vaxni og gjörfulegi skipstjóri á
Salvator heitir Emblem og náði
blaðið einnig tali af honum sem
snöggvast. Á skipi hans eru nær
tveir tugir Norðmanna og auk
þess 3 Spánverjar og 2 Portugal-
ar og hefði maður sízt vænzt
Kare Pedersen skipstjóri
(Ljósmynd E. D.)
þeirra úr norðurátt. — Annars
eru björgunarskip Norðmanna á
öllum heimsins höfum til aðstoð-
ar hinum mikla siglinga- og
veiðiflota þjóðarinnar.
I selaleit á þyrilvængju.
Það þótti tíðindum sæta, þegar
farið var að leita að kindum á
litlum flugvélum, hér á landii
En flugtæknin er notuð til
margra og ólíkra verkefna. Það
voru Rússar, sem fyrstir notuðu
þyrilvængjur til að leita að sel
inni í ísnum. Norðmenn hafa
einnig tekið þennan hátt upp hjá
sér. Um borð í Salvator er þyril-
vængja og tveir flugmenn. Talið
er, að þetta geti oft gefið hinn
bezta árangur við veiðarnar,
bæði hvað það snertir að fljúga
inn yfir i'sinn í leit að sel, og enn
fremur er hægt að flytja veiði-
mennina þangað, sem veiðin bíð-
ur.
Emblem skipstjóri segir hins
vegar, að þetta atriði sé hið var-
hugaverðasta. Selnum rnegi út-
rýma á fáum árum, ef harðar
verði að gengið en gert hefur
verið. Hins vegar séu þyril-
vængjur fyrst og fremst notaðar
hjá Norðmönnum, til að fylgjast
með ísnum og leiðbeina skipum
í hinum hættulegu siglingum inn
í ísinn og út úr honum aftur. Á
þann hátt séu þyrilvængjurnar
gott öryggistæki, auk þess svo
að vera einnig reiðubúnar, þegar
slys ber að höndum.
Blaðið þakkar skipstjórunum
fyrir góð og greið svör, óskar
Salvator velfarnaðar í björgunar-
starfinu og skipbrotsmönnunum
góðrar heimkomu.
Skipbrotsmenn af Selfisk. (Ljósmynd E. D.)
I ?
! Dagnr óskar lesendum sínum og landsmönnum öllum I
|
|
I
f
tS> v
I
&
I
gleðilegs sumars og þakkar fyrir veturinn