Dagur - 13.06.1959, Blaðsíða 8

8
Bagur
Laugardaginn 13. júní 1959
Eru húsmæðrðfundimir æskilegir?
Eyfirzkar konur svara þessari spurningu
Samvinnumenn hafa öðru hvoru
gengizt fyrir húsmæðrafundum víðs
vegar um land.
Fyrir skömmu voru nokkrir slík-
ir haldnir liér á Akureyri og í
nokkrum nágrannasveitum. Ungfrú
Olga Ágústsdóttir, sem dvalið hefur
í Svíþjóð og sérstaklega hefur kynnt
sér matreiðslu og fræðslustarfsemi
meðal kvenna, stjórnaði þessum
fundum.
Eftir því sem blaðið veit bezt
voru þessir fundir svo vinsælir og
svo ágætlega sóttir, að athugandi
sýnist vera, að halda þeim áfram.
En í því efni er að sjálfsögðu bezt
að heyra hvað konurnar sjálfar liafa
nm þetta að segja.
í því skyni sneri blaðið sér til
þeirra kvenna, sem hér á eftir segja
álit sitt um húsmæðrafundi. En
samkvæmt ummælum þeirra og
margra annarra, vill blaðið beina
þeirri ósk til Fræðsludeildar SÍS og
kaupfélaganna, að framhald verði
á húsmæðrafundunum. Hér koma
svo svörin í jreirri röð, sem þau bár-
ust skrifstofunni, við spurningun-
um: Eru húsmæðrafundir æskilegir?
Hafið þér tillögur um fræðslu eða
annað í sambandi við Jrá?
Frú Ingibjörg Bjarnadóttir á
Núpufelli í Eyjafirði segir:
„Húsfreyjustarfið er erfitt og
stundum þreytandi. Húsfreyjan
verður að kunna skil á svo mörgu
og verkefni ern
nærri óteljandi.
Matreiðsla, upp-
eldi barna og
saumaskapur og
þvottur og ræst-
ing, og svo má
lengi telja. Auk
þess fer veruleg-
ur hluti af tekj-
um heimilisins i
gegnum hendur húsfreyjunnar.
Þess vegna tel ég húsmæðrafundi
Þetta segi ég nú:
ÞEGAR núverandi forseti
Islands var kosinn, sællar
minningar, komu um það fyr-
irskipanir frá forustumönnum
þriggja stjórnmálaflokka í
Reykjavík, hvern kjósa
skyldi.
MIKILL hluti kjósenda
gerði uppreist gegn foringj-
unum. Kjósendur höfðu ekki
beðið um fyrirmælin að sunn-
an, og þeir hlýddu ekki í
blindni. Þá riðluðust fylk-
ingar.
NÚ er líkt á komið. Forvíg-
ismenn þriggja stjórnmála-
flokka láta út ganga boð frá
höfuðstaðnum: Kjósið gegn
sjálfum ykkur, svo að hægt sé
að leggja niður kjördæmin
ykkar!
ÞEGAR sjást þess glögg
merki, að margir ætla að
óhlýðnast. Foringjar íReykja-
vík þyrftu sem oftast að koni-
ast að raun uin, að kjósendur
séu hugsandi verur, sem ekki
hlýði í blindni öllum fyrir-
skipunum að sunnan. — X.
og aðra húsmæðrafræðslu æskilega.
Þeir eru kærkomin tilbreyting,
skemmtun og fræðsla, því þegar við
hlustum á sérmenntaðar konur
halda fvrirlestur eða hafa sýni-
kennslu á Jjví, sem við höfum með
höndum alla daga, fer aldrei hjá
Jjví að við getum tileinkað okkur
nýjungar sem fram koma og lagfært
eitt og annað, sem betur má fara.
Tilhögunin. Já, ég hef bara ver-
ið á einum slíkum fundi, mér lík-
aði hann vel — ágætlega.
Eg hef séð í blöðunum að fleira
hefur verið á dagskrá en matur, svo
sem meðferð og notkun llutterik-
sniða. Kannske við gætum fengið
eitthvað af því líka, því klæðagerð
er snar þáttur í starfi hverrar konu,
sem börn á að minnsta kosti. Ann-
ars langar mig til að nota tækifærið
og |>akka þessa viðleitni til að létta
okkur baráttuna og allar )>ær kon-
ur sem ég hef átt tal við, ljúka upp
einum munni um J>að, að óskandi
væri að ]>essum fundum yrði haldið
áfram.“
Frú C-uðbjörg Bjarnadóttir, Ak-
ureyri, segir:
„Auðvitað tel ég J>á mjög æski-
lega, ef þeir heppnast vel. En til
Launagreiðslur prent-
smiðja hækkuðu um 7%
Prentaraverkfallið leystist fyrir
milligöngu sáttasemjara sl. ]>riðju-
dag. Fundur prentara samþykkti
með 109 atkv. gegn 57 að ganga
að tilboði atvinnurckenda um
stofnun lifeyrissjóðs og aukin
laugardagsfri. Samkvæmt þessum
samningunr greiða atvinnurekend-
ur 6% af launum prentara í líf-
eyrissjóð og prentarar fá fjóra
laugardaga frá hádegi til við-
bótar þeim laugardagsfríum, sem
fyrir voru. Samsvarar það um 1%
launahækkun. — Útgjaldaukning
prentsmiðja vegna þessara samn-
inga er um 7% áf launum og kem-
ur í sama stað niður og bein 7%
launahækkun, að þvi er snertir
hækkun tilkostnaðar við prentun.
Sókn snerist í vörn
Á miðvikudaginn héldu íhalds-
menn fund á Sauðárkróki og
höfðu tvo frummælendur, Sigurð
Bjarnason og séra Gunnar Gísla-
son.
Sókn snerist í vörn í höndum
íhaldsins og kenndi hver öðruin
um að fundi loknum.
Ósigri íhaldsins á þessum fundi
til afsökunar, má geta þess, að
það hefur mjög erfiða aðstöðu til
rökræðna um þjóðniálin vegna
hins veika málstaðar.
þess að svo verði þarf fræðslan að
fela i sér ein-
hverjar nýjung-
ar, eitthvað ut-
an við þetta
góða garnla, sem
allar húsmæður
kunna og er að-
aluppistaðan í
þessum mat-
reiðslubókum,
sem til eru í
hverju eldhúsi. Svo finnst n>ér
nauðsynlegt, að efnið í matinn sé
miðað við íslenzkar fæðutegundir
eða önnur matvæli, sem fást hér í
búðum á skaplegu verði. Ef þessa
er gætt, efa ég ekki, að svona fund-
ir eru ágætir. Þá má ekki gleyma
því, að það er alltaf gaman fyrir
okkur húsmæðurnar að koma sam-
an, rabba yfir kaffibolla og smakka
á gómsætum kökum eða öðrum rétt-
um, sem við höfum ekki sjálíar
þurft að stríða við að matbúa.
Eg hygg, að við húsmæður, vær-
um þakklátar fyrir alla fræðslu, sem
stuðlar að því að auka hæfni okk-
ar og getu. Það yrði langur listi, ef
allt yrði talið, en ég get nefnt, auk
fræðslunnar um mat og sauma:
Allt sem snertir hirðingu og fegrun
heimilisins, utan húss og innan, t.d.
val og hirðing áklæða og teppa, hús-
gögn og fyrirkomulag þeirra i stofu,
smekklegar skreytingar á borðum
og veggjum, ræktun matjurta og
skrautjurta, skipulag og hirðing
lóða og garða o. s. frv. Þá mundi
ekki saka að fá fræðslu um hirð-
ingu og meðíerð heimilisvéla. Þá
kæmi til greina fræðsla og kynning
á ýmsu föndri og fögrum hlutum,
sem geta verið til fegurðar og yndis.
Varðandi skemmtiatriðin veit ég
færra. En góður söngur og falleg
tónlist er ævinlega þegin með þökk-
um. Ýmis konar sýningar mætti
einnig telja til skemmtiatriðanna.
Þá mundu húsmæður varla slá hend
inni á móti góðum bíltúr upp á
Vaðlaheiðarbrún um Jónsmessu-
leyti til þess að horfa á miðnætur-
sólina. Við erum nú alltaf svo
rómó.“
Frú Kristin Benediktsdóttir, Ak.:
„Fræðslufundir, eins og þeir, sem
haldnir voru síðastl. vetur á vegum
KEA fyrir húsfreyjur, tel ég mj<>g
góða. Þeir eru í senn tilbreyting í
önn hversdags-
lífsins og færa
okkur áþreifan-
lega nýjungar í
matargerð. Með
því að sjá rétt-
ina sjálfa, heyra
um tilbúning
þeirra og bragða
á þeim, eins og
gert var á þeim
fundi, er ég sat,
skapast meiri áhugi fyrir því að
reyna þá, heldur en aðeins að fá
einhvern bækling í hendur, líta að-
eins lauslega yfir hann og síðan
ekki söguna meir.
Framhald d 7. siðu.
Framboðsfundir í Eyjafjarðarsýslu
verða sem hér segir:
Ólafsfirði þriðjudaginn 16. júní kl. 8.30 e .li.
Hrísey fimmtudaginn 18. júní kl. 8.30 e. h.
Dalvík föstudaginn 19. júní kl. 8.30 e. h.
Reistará laugardaginn 20. júní kl. 2 e. h.
FRAMBJÓÐENDURNIR.
Fundur í Eyjafirði, inraan Akureyrar, verða auglýstir síðar.
Ihaldsblööm rökþrota í kjördæmamálmu:
Segja, að Framsóknarmenn íýsi
jarðýfunni sem óvini sveifanna!
Aðalritstjóranum tókst að gera sig að viðundri
ÁÐUR en hann konr til Akureyrar
Sívaxandi andstaða mikils
fjölda manna úr öllum flokk-
um gegn kjördæmaílani Sjálf-
stæðísforingjanna, kommúnista
og Alþýðuflokksins veldur
þessum forsvarsmönnum kjör-
dæmabyltingarinnar sívaxandi
hugarvíli. Eftir prentaraverk-
fallið er skapvonzkunöldur
íhaldsblaðanna orðið að geð-
vonzkukasti, sem glögglega
birtist alþjóð á síðum Morgun-
blaðsins í fyrradag.
Miðvikudagurinn var erfiður
fyrir aðalritstjórann í Morgun-
blaðshöllinni. Daginn eftir átti
hann að skreppa til Akureyrar
og segja Akureyringum, að þeir
ættu að kjósa þingmanninn, sem
vildi leggja niður bæinn sem
kjördæmi og í forsíðugrein
Morgunblaðsins átti hann að
telja þjóðinni trú um, að engir
nema Framsóknarmenn berðust
á móti kjördæmabreytingumii.
Og nú voru góð ráð dýr.
í grein í Kjördæmablaðinu
eftir Ulf Ragnarsson, lækni í
Jarðvta — óvinar swUanna!
Það er svo eitt glc-ggsta dazmiö
urn glórulaust oístæki Framsókn-
prinanna um þessar mundir. áð
fsíðasta töiublað aukaútgáfu Tim-
ans, sem kom út 2. júrú sL lýsir
jaxðýtunni, stórvírkasta ræktun-
arUc.ki c.g vegagerðarvél, sem
þjóöin beiur eignazt, sem óvini
sveitanna!
„Má engu þyrma á þessaiý
jarðýtuoid". ...
Þannig hefst ein forsíðu^rein
.Jfjörda.-mablaðsins'' þriðjðdag-
finn 2. júnL Jarðýtan er þannig
í augum f'ramsókjia rmaima orð'-
inn að óvætt, sem „engu þyrtu-
ir", hvorki þúfunum og órækt-
inni né iúnni „forahelgu kjör-
d:r.itt:-u:kipan‘“! _ _ _ _ ..,, V. ,,
Rúsínan í pylsuenda aðalritstj.
Hveragerði, sem mun vera
óflokksbundinn maður, segir
m. a.:
„Má engu þyrma á þessari
jarðýtuöld. Má hvergi sjást
á fallega, gamla hlcðslu, sem
minnir okkur á, að við höíum
gróið upp úr íslenzkum jarð-
vegi, eigum sögu að baki cg
menningararf, sem okkur ber
að skila í hendur komandi
kynslóða?“
Eftir lestur þessarar greinar
datt aðalritstjóranum snjallræði í
hug. Hér hafði hann dottið niður
á rúsínuna í pylsuenda forsíðu-
greinarinnar. Framsóknarmenn
voru á móti jarðýtum og nú tók
Bjarni sér penna í hönd (Mbl. 11.
júní, bls. 2): „Það er svo gleggsta
dæmið um glórulaust ofstæki
Framsóknarmanna um þessar
mundir, að síðasta blað aukaút-
gáfu Tímans (Kjördæmablaðið),
iýsir jarðýtunni, stórvirkasta
ræktunartæki og vegagerðarvél,
sem þjóðin hefur eignazt, sem
óvini sveitanna. . . . jarðýtan er
þannig í augum Framsóknar-
manna orðinn (?) að óv<ætt, sem
engu þyrmir, hvorki þúfunum og
óræktinni, að hinni „fornhelgu
kjördæmaskipan.“ Hvað finnst
fólki í sveitum um þennan mál-
flutning?“
Það er von að Morgunblaðið
spyrji. En hvað skyldi þjóðinni
fitmast um þessa hundalogik
íhaldsblaðsins? — Helztu rök
þessa aðalforsvarsblaðs kjör-
dæmabyltingarinnar eru nú
orðin þau, að Framsóknar-
menn hati jarðýtur! Aðalrit-
stjórinn talaði yfir Dalvíking-
um í gærkveldi. Skyldi hann
hafa þrumað þessa postillu
sína út yfir Svarfaðardal?
Mjólkurfræðingar neita yfirvinnu
Hætta á að mjólkurbúin verði að hella niður
Mjólkurfræðingar hafa tilkynnt,
að þeir muni ekki vinna eftirvinnu,
nætur- eða belgidagavinnu meðan
ekki hefur verið gengið að kröfum
þeirra.
Þeir niunu því aðeins vinna 6
stundir á laugardögum og á sunnu-
döguni 5 stundir. Þetta er talin
dagvinna ]>ví að mjólkurfraeðingat
fá frídag fyrir hvern sunnudag.
17. júní munu ]>eir ekki vinna, þvl
að hann er talinn írídagur. Von
andi verður liaegt að gerilsneyða
nægilegt niagp af neyzlumjólk, eí.
ekki koina vélabilanir og aðrar
tafir til sögunnar, cn ekki verðui
hægt að fylla venjulegt magn aí
ílöskum og verður ]>ví að táka upp
aukna sölu á mjólk í lausu m.'lli
meðati þetta ástand varir.
(Frá Mjólkursamsölunni).
Þctta tiltæki mun bafa í för með
sér hættu á að undanrennu og jafn-
vel nýmjólk verði hellt niður í
mjólkurbúunum. Osta- og smjör-
framleiðslan mun ]>á einnig dragast
saraan.
Kjaradeila mjólkurfræðinga er
enn ekki leyst, en þeir hafa ákveð-
ið að vinna álram á lausum samn-
ingum. Kröfur þeirra voru 32%
lamiahækkuu á grunnkaup og lleiii
kjarabætur.
Fjölmennir kjósenda-
fundir
Frámsóknarflokkurinn hefur
að undanförnu efnt til kjósenda-
funda um allt land, og hvaðan-
æva berast fréttir af afbragðs-
góðri fundarsókn og undirtektum
fundarmanna. Á fundunum í
Eyjafjarðarsýslu, Skagafjarðar-
sýslu og Akureyri hafa mætt á
annað þúsund manns.
DAGUR
kemur næst út miðviku-
dagiim 17. júní.