Dagur - 17.06.1959, Blaðsíða 8
8
Bagur
Miðvikudaginn 17. júní 1959
ns er í ógöngum
Það
er no;
pláss”
Kaflar úr ræðu Garðars HalMórssonar, nýlega
fluttri á almennum kjósendafundi
Landsstjórn Alþýð'uflokksins hafði ekki erindi sein crfiði í
Akureyrarferðinni.
NÚVERANDI ríkisstjórn sýnir nú
mjög greinilega hug sinn til l'ólks-
ins, sem býr úti um lancl við sjó og
í sveit.
Þegar stjórnin kynnti sig þjóð-
inni rétt fyrir jólin, var hún svo
bjartsýn, að hún hclt sig eiga ráð
undir rifi hverju gegn dýrtíðar-
vandamálinu og flutti þjóðinni það
fagnaðarefni, að hægt væri að lctta
byrðar almennings án tilkostnaðar.
Það átti að vísu að lækka öll laun
um nokkur prósent bæði hjá launa-
stéttum og framleiðendum einnig
með lækkun á afuröaverði. En það
átti líka að lækka vöruverðið bæði
með minnkaðri álagningu og þó sér-
staklega landbúnaðarvörur og fisk-
verð með stórauknum niðurgreiðsl-
um, sem talið var að myndi kosta
Útflutningssjóð allt að 120 millj.
kr.
Þá gerði ríkisst jórnin, án nokkurs
samráðs við Alþingi, sent þó stóð
yíir, samning við lramleiðendur út-
flutningsvara um auknar uppbætur,
sem áætlað var að nema myndi um
80 millj. kr.
Alt þetta fé og meira þó vegna
hækkana á fjárlögum, þóttist stjórn
Útvarpsumræður
23. og 24. júní
Akveðið hefur verið að, að
útvarpsumræður stjórnmála-
ffokkanna fari fram þriðjudag-
inn 23. þ. m. og miðvikudaginn
24. þ. m. og hefjast kl. 8.10
bæði kvöldin. Fyrra kvöldið
verður ein umferð, 45 mín.
fyrir hvern flokk. Síðara
kvöldið verða þrjár umferðir,
20, 15 og 10 mín. til umráða
fyrir hvern flokk.
Fyrra umræðukvöldið verð-
ur röð flokkanna þessi: AI-
þýðuflokkur, Sjálfstæðisflokk-
ur, Framsóknarflokkur, Al-
þýðubandalag og Þjóðvarnar-
ílokkur. Verða framsöguræð-
urnar fluttar af segulbandi.
Síðara kvöldið verða umræð-
urnar í útvarpssal og er þá
röðin þessi:. Alþýðubandalag,
Sjálfstæðisflokkur, Þjóðvarn-
arflokkur, Framsóknarflokkur
og Alþýðuflokkur.
Þetta segi ég nú:
DRAUGUR nokkur hefur
gengið ljósum Iogum í þjóð-
lífinu undanfarna áratugi. —
Hann gerist æ umsvifameiri
og vill ráða húsum manna.
Þessi draugur heitir Reykja-
víkurvald.
NÚ ætla reykvískir foringj-
ar að magna þennan draug.
Þeir segja, að hann sé ósköp
saklaus og góður. Annað hef-
ur okkur sýnzt.
VIÐ dreifbýlismenn getum
kannski ekki kveðið ófögnuð-
úin niður, en ekki skulum við
bjóða hann velominn og fá
honum húslyklana. Við get-
um stuggað honum frá með
atkvæðum okkar, og það
skulum við gera. — X.
in geta lagt fram, án þess að þyngja
byrðar þjóðarinnar með auknum
sköttum. Það átti bara að spara
ýmsan óþarfa á fjárlögunum.
Hver ern sr o úrræðin?
A fjárlögum sjást úrræði stjórn-
arinnar. Jú, þar á að spara á ábyrgð-
arskuldbindingum ríkissjóðs og
minnka kostnað við Alþingi, hvort
tveggja algerlega óhraunhæft. Og
það á að spara framlag til raforku-
framkvæmda og til kaupa á jarð-
ræktarvélum. Einnig á að spara
samgöngur á sjó og atvinnuaukn-
ingarféð um 26%. Svo á að lækka
framlag til flugvallargerða, til bygg-
ingar sjúkrahúsa og skóla, og lækka
á ennfremur framlag til að útrýma
heilsuspillandi húsnæði. I.íka á að
spara framlag til byggingarsjóða
kaupstaða og kauptúna.
Af þessari upptalningu er ljóst,
hvar sparnaðurinn kennir niður. I
þéttbýlinu við Faxaflóann á sí/.t að
spara. En þar hafa afkomuskilyrði
fólksins verið bezt á landinu. En
ennþá fleira kemur til.
Hvernig tckjuafgangi ríkissjóðs
var varið.
A síðastl. áratug hefur Framsókn-
arflokkurinn haft forgöngu um, að
varið hefur verið á annað hundrað
millj. kr. af greiðsluafgangi ríkisins
til u|)pbyggingar við sjó og í sveit.
Þessi framlög hafa verið undirstaða
bátakaupa, íbúðarluisabygginga í
kaupstöðum og kauptúnum og til
ræktunar og byggingar í sveitum.
Víða hefði verið öðruvísi um að lit-
ast nú, ef þessa helði ekki notið við.
Á síðasta Alþingi lögðu þmg-
menn Framsóknarflokksins til, að
varið yrði á þessu ári 25 millj. kr.
af greiðsluafgangi ríkissjóðs á síð-
asta ári til sömu framkvæmda. Þá
tillögu felldi stjórnarliðið, en ákvað
þess í stað að fleygja greiðsluafgang-
inum í verðbólguhítina.
GARÐAR HALLDÓRSSON.
Óraunhæfar tölur.
Auðvitað nægði allur þessi sþarn-
aður hvergi nærri íyrir auknum
kostnaði við verðbólguna, og var
j>á gripið til |)ess ráðs, að hagræða
ýmsum liðum fjárlaganna, svo að
endarnir næðu saman á pappírnum.
Vandinn var ekki annar en sá, að
hækka tekjuliðina en lækka gjalda-
hliðina, svo að jöfnuður næðist, al-
veg án tillits til jress, hvort líkur
væru fyrir því, að áætlanirnar væru
raunhæfar.
Á þennan hátt er byrðinni velt
yíir á framtíðina. Hið raunverulega
ástand í fjármálunum er falið með
talnablekkingum fram yfir tvennar
kosningar.
Eftir kosningarnar reikna stjórn-
arflokkarnir með því, að þeir verði
búnir að tryggja sér J)á valdaað-
stöðu, að ])eir geti skammtað í ask-
ana að eigin geðþótta.
Getum við, sem út um landið
búum, rennt grun í, hvernig að
okkur verði búið síðar, þegar stjórn-
arliðið leyfir sér nú þegar, fyrir
kosningarnar, að klípa af okkar
hluta svo til allan þann sparnað,
sem við á að hafa á fjárlögunum.
Hinar stórauknu niðurgreiðslur
skapa hið lierfilegasta ranglæti
Framhald á 5. síðu.
Ekki verður sagt, að byrlega
blási fyrir Alþýðuflokknum á
Akureyri, frekar en annars
staðar á landinu, eftir fyrsta
kosningafund flokksins, sem
haldinn var í Varðborg á laug-
ardaginn. Marga daga í röð
glurndi Iítið annað í auglýs-
ingatímum útvarpsins en sá
boðskapur flokksskrifstofu
kratanna í Reykjavík, að þrír
ráðherrar með sjálfan forsæt-
isráðherrann í broddi fylkingar
myndu heiðra Akureyri með
nærveru sinni á pólitiskum
fundi á laugardaginn.
Og gljáfægð ráðherrabifreið
renndi í bæinn á tilsettum tíma,
fregnmiðum var dreift í öll hús í
bænum og flokksskrifstofuboð-
skapurinn hljómaði. Samkvæmt
vikulegum boðskap frá trygg-
ingaskrifstofu Alþýðumannsrit-
stjórans höfðu „hvarvetna af
landinu" borizt „fréttir af nýju
kjörfylgi er nú skipar sér undir
merki Alþýðuflokksins vegna
manndómlegrar forystu hans. . .“
og nú skyldi sýna þá fylgisaukn-
ingu í verki á heimaslóðum rit-
stjórans með allsherjaruppskeru
hátíð að viðstöddum meiri hluta
landsstjórnarinnar. En af ein-
hverjum ástæðum reyndist rit-
stjórinn ekki spámaður í sínu
föðurlandi.
Þunnskipað hús.
Er forsætisráðherrann sjálfur
hafði lokið máli sínu, sem stóð
um það bil klst., var húsið fjarri
því að vera hálfskipað og óhætt
er að fullyrða, að a. m. k. helm-
ingur þeirra er sat út ræðu for-
sætisráðherrans mun ekki teljast
til fylgismanna Alþýðuflokksins.
Svo áberandi voru á fundinum
fylgismenn annarra flokka.
Ræða Emils var afsökun frá
upphafi til enda. Með veikum
mætti reyndi hann að afsaka
Fyrsti ræðumaðurinn á hin-
um þunnskipaða fundi Al-
þýðuflokksráðherranna var
Emil Jónsson, forsætisráð-
herra. f upphafi ræðu sinnar
íýsti forsætisráðhcrrann því
greinilega yfir, að í kosningun-
um í sumar væri fyrst og
fremst kosið um kjördæina-
málið. Samt hafði þcssi sami
ráðherra það af að flytja þung-
lamalega ræðu í heila klukku-
stund án þess að MINNAST
AÐ ÖÐRU LEYTI A KJÖR-
DÆMAMALID EINU EIN-
brotthlaup Alþýðuflokksins til
íhaldsins, hin furðulegu vinnu-
brögð ýmissa leiðtoga flokksins í
sambandi við efnahagsmálatil-
lögur Fi'amsóknarmanna í tíð
vinstri stjórnarinnar og umboðs-
leysi þingmanna flokksins til að
flana út í lítt hugsaða stjórnar-
skrárbreytingu með Sjálfstæðis-
l'lokknum og kommúnistum.
Enginn tekjuafgangur.
Forsætisráðherrann skýrði þó
rétt frá ýmsum staðreyndum. —
Hann sagði m. a„ að talsverður
tekjuafgangur frá vinstri stjórn-
inni hefði m. a. verið notaður til
niðurgreiðslna núverandi stjórn-
ar —
þann leik væri hins vegar
EKKI hægt að leika aftur, þar
sem enginn tekjuafgangur
kæmi frá núverandi stjórn. —
Þetta viðurkenndi Emil Jóns-
son — öllu fénu yrði kastað í
vcrðbólguhítina — víxill tek-
inn upp á framtíðina.
í klukkustundarræðu hafði for-
sætisráðherrann það af að minn-
ast ekki á kjördæmamálið að
öðru leyti en því að viðurkenna,
að það væri það sem um væii
kosið.
Er allt með felldu?
„EF ALLT VÆRI MEÐ
FELLDU“ væri sumarþinginu
ekki ætlað annað en að afgreiða
kjördæmamálið.
Og alla þessa vizku sína þuldi
forsætisráðherrann yfir hálftómu
húsi.
Það voru orð að sönnu er
fundarstjórinn, Steindór Stein-
dórsson, kallaði út yfir salinn
að lokinni ræðu fprsætisráð-
herrans til nokkurra manna er
stóðu við innganginn: „Fáið
ykkur sæti þarna við dyrnar
— ÞAÐ ER NÓG PLASS.“
FUNDARMAÐUR.
ASTA ORÐI. Þessi framkoma
af hálfu oddvita þeirrar ríkis-
stjórnar, er telur kjördæma-
frumvarpið sem citt af helztu
málum sínum, hreint einsdæmi
og hlýtur að vekja athygli. —
Hcfur fátt sýnt betur, live for-
svarsmenn kjördæmaflansins
cru nú gjörsamlegá rökþrota
og óttast hina sívaxandi and-
stöðu manna úr öllum flokk-
um gegn þcssu fcigðarflani
Sjálfstæðisleiðtoganna, komm-
únista og Alþýðuflokksbrodd-
anna.
„Heiðra skaftu skálkinn, svo
hann skaði þig ekki"
Olafur Thors leggur sveitamönnum
lífsreglurnar
Lýsir yfir því, að allt vald eigi að vera í höndum
Reykvíkinga, og því beri sveitafólki að sýna Reyk-
víkingum tilhlýðilega auðmýkt til þess að
„TRYGGJA HAGSMUNI SÍNA“.
Morgunblaðið birtir sl. sunnudag á áberandi stað
furðulcg umrnæli, höfð eftir formanni Sjálfstæðisflokks-
ins, Ólafi Thors. Þar segir formaðurinn, að „þungamiðja
valdsins hljóti að flytjast til með fólkinu sjálfu,“ og að
„sveitirnar tryggi hagsmuni sína bezt með því að forðast
Framsóknarmenn, sem sýnt hafa þéttbýlinu óvild (!!),
en gera hins vegar Sjálfstæðisflokkinn og AÐRA ÞA,
sem þar ráða mestu, sér vinveitta og HAÐA.“ (!!)
Hrokatónninn í þessum ummælum er með eindæmum.
í þeim felst beinlínis, að það er skoðun Sjálístæðis-
flokksins að allt vald EIGI AÐ VERA í höndum Reyk-
víkinga,
»g ef menn úti á landi vilji tryggja hagsmuni stna, sé
þeim fyrir beztu að kasta sér fyrir fætur Reykjavik-
urvaldinu og biðja það náðarsamlegast að skanunta
þeirn það, sem þá vanhagi um.
Ólafur Thors hefur fyrr verið opinskár í yfirlýsingum
sínum. Ilann fer sjaldan dult með skoðanir sínar, og hér
hafa sveitameim, og raunar allir landsmenn, sem búa ut-
an Reykjavíkur og nágrennis, það svart á hvítu, hver
hlutur landsbyggðinni er ætlaður í framtíðinni, þegar
búrð er að umbylta kjördæmasldpuninni.
Framboðsfundir í Eyjafjarðarsýshi
verða sem hér segir:
Hrísey fimmtudaginn 18. júní kl. 8.30 e. h.
Dalvík föstudaginn 19. júní kl. 8.30 e. h.
Reistará laugardaginn 20. júní kl. 2 e. h.
Frcyvangi mánudaginn 22. júní kl. 1.30 e. h.
FRAMBJÓÐENDUR.
Forsvar-smenn kjördæmaflansins standa uppi rökþrota:
Forsætisráðherrann ræddi ekki um
kjördæmamálið