Dagur - 17.10.1959, Blaðsíða 5

Laugardaginn 17. október 1959
D A G U R
5
# „Kominn í blancl við tröllin”
Eg sé, að Bjartmar Guðmunds-
son á Sandi, frambjóðandi á lista
Sjálfstæðisflokksins nú, hefur
látið birta í íslendingi 10. þ. m.
alllanga, en vafningasama grein,
sem á vera einhvers konar at-
hugasemd og svar við þeim fáu
orðum, sem höfð voru eftir mér í
Degi litlu áður, út af viðtali, er
B. G. hafði átt við íslending, þar
sem hann hafði leyst nokkuð of-
an af skjóðu sinni. (Morgun-
blaðið endurprentar allt, sem
Bjarímar skrifar í íslending um
þessar mundir.)
Eg leiðrétti í viðtalinu við Dag
ósannindi, sem B. G. hafði orðið
á að láía hafa eftir sér í íslend-
ingi snertandi Kaupfélag Þing-
eyinga. Hann unir þeirri leið-
réttingu ekki vel. Dregur sumt
til baka og segir, að ekki hafi átt
að skilja sig eins og orðin hljóða
þó, og allir munu hafa gert.
Hitt segist hann segja satt, að
Framsóknarmenn hafi á árunum
fyrir 1937 gert K. Þ. að „póli-
tísku hreiðri“. Kemur hann í því
sambandi með tvö dæmi, ósam-
st'æð og barnaleg af hans hálfu.
Hið fyrra er, að Pétur Sigfús-
son, starfsmaður K. Þ., hafi reynt
með viðtali að gera sig fráhverf-
an Bændaflokknum, en um þær
mundir segist hann hafa stutt
þann ílokk.
Eg get ekkert sagt um það,
hvort hér er rétt með farið. En
frásögnin hefur slúðursögublæ.
Hitt dæmið er, að eg hafi talað
um kosningu sýslunefndarmanns
í Aðaldal við menn þaðari. Vel
getur þetta verið satt, því að eg
var þá sýslunefndarmaður og
hafði ástæðu til að láta mér ekki
á sama standa hverjir störfuðu
með mer þar. En það kom K. Þ.
ekkert við.
Ætli þær séu margar í landinu
skrifstofurnar, sem eru alveg
lausar við, að þar sé af einhverj-
um minnt einhvern tíma á það,
sem er sambærilegt við þetta,
sem að ofan greinir, — eða stjórn
mál ýmiss konar?
Er nokkurt vit í að kalla stofn-
anirnar, sem eiga skrifstofurnar,
þess vegna „pólitísk hreiður"?
Jafnan hafa verið starfsmenn
við K. Þ. — fleiri eða færri, —
sem fylgt hafa öðrum flokkum
að málum en Framsóknarflokkn-
um. Stundum hafa þessir menn
vitanlega „hjá K. Þ.“ minnzt á
þau málefni, sem hafa verið á
dagskrá í pólitíkinni. Væri hægt
að nefna ótal dæmi um slíkt,
ámóta og dæmi Bjartmai’s. Og
svona mun það vera í frjálsra
manna löndum um allar jarðir.
Það var illa gert af Bjartmari
Guðmundssyni að auka elda
óvinafagnaðar með því að bera í
þá rangar fullyrðingar um, að K.
Þ. hafi verið (og sé?) „pólitískt
hreiður".
Hann verður að gæta þess, að
af því hann er stjórnarnefndar-
maður í K. Þ., geta andstæðingar
samvinnufélaganna sagt — og
segja: Heyr! heyr- Þarna talar
kunnugur maður. Þetta geta ekki
samvinnumenn sagt, að sé skrök-
saga úr Vísi eða Morgunblaðs-
lýgi!
Það er tröllslega sótt að sam-
vinnufélögunum um þessar
mundir af stórkaupmannavaldi
landsins og málaliði þess. Starf-
semi félaganna er rógborin og
rangfærð af hinni mestu illgirni.
Hér er sýnishorn úr grein í Vísi
8. þ. m. Greinin heitir „Arftakar
dönsku einokunarinnar“.
„Vegurinn er ruddur: Nú er
hægt að feta í fótspor hinna
dönsku einokunarböðla. Frjálsri
verzlun er útrýmt. Kaupfélögin
eru orðin einráð og allsráð í
mörgum byggðarlögum. Þau eru
undanþegin lögunum. Lögunum
er aðeins beitt gegn andstæðing-
um kaupfélaganna. Skoðanakúg-
un fylgir í kjölfar kaupfélaganna.
Enginn fær atvinnu hjá sam-
vinnufélagi, nema gerast hand-
bendi Framsqknarflokksins eða
kommúnista. Bændur eru
neyddir til að afhenda kaupfé-
lögunum „sínum“ afurðir sínar.
Verðið fá þeir að heyra að ári.
Fyrst Verður Framsóknarflokk
urinn að taka sitt afgjald í
fræðslusjóð, menningarsjóð og
hvað þeir nú heita allir áróðurs-
sjóðir Framsóknarflokksins, sem
bændur verða að fylla undir því
yfirskyni, að þetta séu „þeirra
sjóðir“.
Kaupfélagsstjórarnir verða
stétt: eins konar amtmenn eða.
hirðstjórar,sem skammta almúg-
anum kjör — alveg eins og í
gamla daga — alveg eins og þeir
dönsku."
Finnst ekki fleirum en mér, að
þarna sé tæplega eins og
mennskur maður tali?
Þingeyingar þekkja samvinnu-
hreyfinguna manna bezt. Það er
ekki til neins fyrir Vísi, Mogg-
ann eða íslending að ætla sér að
afflytja hana í augum þeirra.
Hún hefur hjá Þingeyingum ver-
ið haldreipi í efnahagsmálum og
er samofin lífsskoðun þeirra yf-
irleitt og mennir.gu.
Bjartmar Guðmundsson er
ljóðakær maður. Hann kannast
án efa við þessar hendingar úr
kvæði Jóns Helgasonar, þar sem
skáldið yrkir um hamrana við
Ólafsfjörð:
„Ein er þar kona krossi vígð,
komin í bland við tröllin."
Eg fyrir mitt leyti vissi ekki
annað en Bjartmar hefði „vígzt“
samvinnustefnunni, ef svo má að
orði komast.
Nú gefur að lesa í íslendingi
og Morgunblaðinu, að honum
þykir „heiður“ að því að vera í 3.
sæti á lista Sjálfstæðisflokksins í
kjördæmi Þingeyinga.
Ennfremur sé eg í þessum
blöðum, að hann líkir því óbeint
(með tilvitnun í kvæði eftir Nor-
dal) við sjálfa hamingjuna.
Áðurnefndar frásagnir um K.
Þ. eru svo til viðbótar.
Af þessu er Ijóst, að Bjartmar
er því miður „kominn í bland
við tröllin‘.‘.
Til þess að fyrirbyggja allan
misskilnings, tek eg fram, þó að
reyndar ætti ekki að þurfa, að
eg líki alls ekki fólki því, sem er
í Sjálfstæðisflokknum við tröll.
Það er langt frá því. Eg þekki
þar margt ágætt fólk og á í hópi
þess góða vini, sem eg met mik-
ils persónulega.
En eg líki hiklaust við tröll
hinni ópersónulegu auðshyggju
og sérhagsmunastefnu Sjálfstæð-
isins og stórkaupmannavaldsins,
sem sækir nú með nærri því að
segja takmarkalausu offorsi að
samvinnufélögunum.
Pt. Akureyri, 17. okt. 1959.
Karl Kristjánsson.
SOGUR AF MARK TWAIN
Mark Twain var eitt í heim-
sókn í New York og sat sem
heiðursgestur eitt kvöld í Metro-
politan-óperunni. Hann sat í
stúku ásamt frúnni, sem hafði
boðið honum.
Frúin var símalandi allt
kvöldið, og er dró að lokum
óperunnar, þakkaði hún Mark
Twain kærlega fyrir að hafa
þegið boðið, og bætti við:
— Eg vona, að þér verðið
gestur minn hérna bráðlega aft-
ur, t. d. næsta miðvikudagskvöld,
því að þá verður hér sýning á
Carmen.
— Já, það þætti mér mjög
gaman, sagði skáldið. Eg hef
aldrei heyrt yður í Carmen!
Eitt sinn í samkvæmi fullyrti
Mark Twain, að aldrei hefði
nokkur kvenmaður skrifað bi’éf
án þess að bæta postskriptum,
eftirmála við.
— Eg skal nú sanna yður í
næsta bréfi mínu, að þér hafið á
röngu að standa, hrópaði ein
hinna viðstöddu kvenna.
Nokkrum dögum seinna fékk
Mark Twain bréf frá henni. í því
voru mörg rök og sannfærandi,
en fyrir neðan undirskriftina
stóð:
P. S. Hver hafði svo á réttu að
standa, þér eða eg?
Ein af aðdáendum Mark
Twains lét í ljós mikla aðdáun og
undrun yfir því, hve minni hans
væri geysinákvæmt. Hann gæti
sagt nákvæmlega frá öllu í end-
urminningúm sínum, sem fyrir
hann hefði komið.
Mark Twain svaraði:
— Sjálfum finnst mér miklu
stórkostlegra, hve nákvæmlega
eg man það, sem aldrei hefur
komið fyrir mig.
Mark Twain var eitt sinn boð-
inn í miðdegisverð til auðugs
uppskafnings, sem var mjög
hreykinn af peningum sínum og
notaði hvert tækifæri til þess að
segja gestum sínum verð kræs-
inga þeirra, sem hann bauð þeim.
í þetta sinn talaði ríkisbubb-
inn mjög undir borðum um hinar
stóru og dýru vínþrúgur, sem
'nann hefði sjálfur útvegað frá
Kaliforníu, og hann leit oft til
Mark Twains í þeirri von, að
hann segði einhver hrósyrði um
þrúgurnar. Það brást heldur
ekki! Hinir gestirnir bliknuðu af
skelfingu, er Mark Twain sagði
svo hátt, að allir heyrðu í stof-
unni:
— Þetta eru bara alveg dá-
samlega góðar þrúgur. Má eg fá
fyrir svona 10 dollara í viðbót?
Á einni ferð sinni kom Mark
Twain í lítið gistihús í Vestur-
í’íkjunum.
Er hann var í þann veginn að
skrifa nafn sitt í gestabók hótels-
ins, rak hann augun í það, sera
síðasti gesturinn hafði skrifað.
Þar stóð:
Bai’ónessa X með fylgdarliði,
og Mark Twain skrifaði fyrir
neðan:
Mark Twain með koffort.
Er Mark Twain var eitt sinn á
ferðalagi í Evrópu, kom hann til
Frankfurt og hitti þar gamlan
vin sinn, Cook höfuðsmann, sem
var bandarískur ræðismaður í
borginni. En nú stóð svo á, að
Cook var að láta niður pjönkur
sínar. Það höfðu orðið forseta-
skipti í Bandaríkjunum, og
Cook, sem var Repúblikani,
hafði vei’ið sagt upp starfinu, en
Demókrati átti að taka við.
— Þetta er svívirðilegt, sagði
Mark Twain, en þetta mál skal
eg taka að mér, það veit sá, sem
allt veit!
Sama kvöld skrifaði hann
dóttur forsetans, ungfrú Cleve-
land, eftirfarandi bréf:
Kæra Rut mín!
Eg hef aldrei skipt inér neitt
af flokkapólitík, og það er föst
regla mín að biðja aldrei með-
limi nokkurrar ríkisstjórnar um
að gera mér greiða, en eg álít þó
réttast að snúa mér til yðar per-
sónulega til þess að vekja athygli
yðar á þeirri staðreynd, að faðir
yðar er í þann veginn að fremja
mikla glópsku með því að reka
frá starfi einn bezta ræðismann-
inn, sem eg þekki, af þeirri
ástæðu einni, að ágætismaður
þessi er Repúblikani, og það er
Demókrati, er vill fá embæitið.
Framliald á 7. siðu.
•Al LLsti Alþýðuflokksins X B Lkti Framsóknarflokksiiis D Listi Sjálfstæðisflokksins F Listi ÞjóSvarnarfkikks íslands j€r ■ Listi Alþýðubandalagsms
Frlðjón Skarphéðinsson Bragi Sigurjónsson Guðmundur Mákonarson Tryggvi Sigtryggsson Guftni Árnaaon Krist ján Ásgeirsson Hörður Björnsson Sígurður E. Jónasson j íngóifur Melgaaon Jóhann Jónsson Jón Sigurgeirsson Maguús E. Guðjónsson Karl Kristjánsson Gísli Guðmundsson Garðar Halldórsson Ingvar Gíslason Jakob Frtmannsson Bjöm Stefánsson Valtýr Kriatjánsson Þórhailur Björnsson Edda Eiríksdóttir Teitur Bjömsson Eggert ólafsson Bernharð Stefánsson Jónas G. Rafnar Magnús Jónsson Bjartmar Guðmundsson Gísli Jónsson BjÖrn Þórarinsson Vésteinn Guðmundsson Friðgcir Steingrímsson Páll Þór Krístinsson Ámi Jónsson Baldur Kristjánsson Baldur Jónsson Jóhannes Laxdal Bjarni Arason Bergur Sigurbjörnsson Hjalti Maraldsson Bjöm Halldórsson Eysteinn Sigurðsson Hermann Jónsson Tryggvi Stefánsson Sigfás Jónsson Svava Skaptadóttir Magnús Alberts Aðalsteinn Guðnason Stefán Halldórsson Björn Jónsson Páll Kristjánsson Ingólfur Guðmundsson Soffía Guðmundsdóttir Kristján Vigfússon j Sigursteinn Magnússon , Olgeir Lúthersson j Jón B. Rögnvaldsson Lárus Guðmundsson Jón Þór Buch Friðrikssan j Daníel Ihmielsson Tryggvi Helgason
Þannig lítur kjörseðillinn út þegar kjósandi hefur kosið B listann.
B-LISTINN ER IISIIFRAMSÓKNARFLOKKSINS UM LAND ALLT