Dagur - 17.10.1959, Blaðsíða 6
G
D A G U R
Laugardagtnn 17. október 1959
- 111 framkoma Breta og afsakanir þeirra
, Góðir hlutir
á liandfæraveiðum
Um mðjan ágústmánuS í sum-
ar dvaldist maður, sem á eyðihús
á Sæbóli í Aðalvík, þar vestra
nokkra daga. Á meðan hann var
þar, kom þangað fimm lesta bát-
ur frá ísafirði, og voru á honum
þrír menn, er verið höfðu á hand
færaveiðum frá því í maí. Höfðu
þeir séð mann á ferli á strönd-
inni og brugðu sér í land til þess
að vita, hverju það sætti.
ísfirðingarnir sögðu mannin-
um, að þeir væru búnir að veiða
níutíu og fimm smálestir af fiski
á þessu sumri.
Klæðskeri úr Rvík var tólf
daga á handfæraveiðum í sum-
arleyfi sínu og fékk tíu þúsund
krónur fríar fyrir vikið. Hann
telui*, að uppbæturnar borgi all-
an kostnað við útgerð handfæra-
báta, svo að mennirnir eigi allt,
sem þeir draga, sér að kostnað-
arlausu.
Enginii vildi hvíta
. hvalinn
í sumar var mjög skrifað um
hvíta hrafninn frá Olafsvík. En
það eru líka til hvítir grinda-
hvalir, og þeir sjást helzt við
Færeyjar, enda mest um grind
þar. Hvíta grindin var talin boða
einhverja skelfingu. Eitt ár bar
svo við, að hvítur grindahvalur
var rekinn á land í Fámjin á
Suðurey í stórri hvalavöðu. Þeg-
ar fengnum var skipt, kom hvíti
hvalurinn í hlut einnar skips-
hafnar, sem starfað hafði að
rekstrinum. En þeir, sem hann
hlutu, báru sig upp undan því
við sýslumanninn og vildu fá
annan hval í staðinn. Það fengu
þeir. En enginn vildi hvíta hval-
inn. Hann lá að lokum eftir
ósnertur í fjörunni og rotnaði
þar.
Fyrsta grænlenzka
konan á þing
Það er skammt umliðið síðan
Grænlendingar fengu rétt til
þess að kjósa sér eins konar
þing, sem' að vísu hefur harla
takmörkuð völd — landsráðið
svokallaða.
Nú hefur fyrsta konan náð
kosningu í landsráð Grænlend-
inga. Hún heitir Elísabet Johan-
sen, og var komin í Umanak-
kjördæmi með 290 atkv. Skæð-
asti keppinautur hennar fékk að-
eins 109 atkvæði.
Alþjóðahankinn
hefur selt skuldabréf fyrir 100
milljónir dollara til banka,
tryggingafélaga og hlutafélaga
utan Bandaríkjanna með vöxtum
sem nema 4% af hundraði. Eftir-
spurnin var tvöfalt meiri .en
framboðið. Meðal landa, sem
keyptu þessi skuldabréf, sem
ganga undir nafninu „Twe-Year
Bond of 1959“, voru Danmörk,
Finnland, ísland, Noregur og
Svíþjóð.
Framhald af 2. siðu.
þeirra á siimu lund og þeir hafa
gert við Islendinga. Þar sem því
Rússar fóru með enga lögleysu nc
brutu í bág við alþjóðarétt, gerðu
Bretar sérstakan samning við þá,
um takmörkuð fríðindi innan 12
mílna svæðisins.
LANDKYNNIN G.
Hér áður fyrr var mikið um það
fárazt, hve ísland væri lítt þekkt.
Umfram allt varð að finria einhver
ráð til að láta umheiminn vita af
okkur. Var þá meðal annars stofn-
að embætti, ef til vill sett á lagg-
irnar skrifstofa, og hét sá, eða heit-
ir enn? landkynnir, sem mestu
átti að ráða þar um. Eg lít svo á,
að sú stofnun hljóti að vera orðin
óþörf, bæði vegna tæknilegrar
þróunar, vegalengdir úr sögunni,
og svo er Island allvel þekkt orðið
vegna hlutdeildar í ýmsum banda-
lögum við aðrar þjóðir. Þetta
„þorskastríð" við Bretana hefur
orðið á við margra ára landkvnn-
ingu, með blaðaskrifum, hvítu
bókinni og á ýmsan hátt annan.
ÞAÐ, SEM ÞAKKA BER.
Þrátt fyrir öll illyrði í garð
Breta, sem þeir eiga að vísu skil-
ið, ef það hefur þá í raun og veru
tiokkra þýðingu að vera illmáll, rná
ekki gleyma því, að með þessari
einstæðu framkomu sinni hafa
þeir þokað þjóðinni, þjóðarhugan-
um, svo fast saman, að gagnvart
máli þessu er hún einhuga og sam-
stillt. Fyrir því hverfa í skuggann
öll dægurmál. Er því skiljanlegt,
að gremjan til Bretanna sé geysi-
mikil, þegar hún samanþjappast í
eina ógnaröldu, sem óvíst er um
hverju orkar, ef hún nær að
brotna. Springi hún aldrei, verður
það brezkum stjórnarvöldum að
þakkarlausu.
ÞAÐ, SEM HARMA BER.
í þessum illvígu viðskiptum
Breta og íslendinga ber að hryggj-
ast yfir því, að Bretar skyldu ekki
hafa hagað sér sem aðrar þjérðir,
og- bíða t. d., án , svona svívirði-
legrar áreitni við íslenzku þjóðina,
þangað til ein allsherjar lög fyrir
alheim um efni þessi væru samin
—og samþykkt. Annað, hversu lít-
ilmannlega yfirmanni þeirra, An-
derson, fétrst, er hann hét að bíða
álits eða úrskurðar stjórnarvalda
lands síns, hvernig fara skyldi með
málefni fyrsta togarans, sem tekinn
var í landhelgi og íslendingar voru
komnir í og höfðu á valdi sínu um
sinn. Þar var ekki við „fair play“-
mann að eiga. Vitaskuld s er öll
framkoma Breta í þessu máli ó-
verjandi ódrengskapur. Sem sagt,
og hvernig sem á málin er litið,
virðast svo muni leikar fara, að
Bretar hafi af litla virðing.
LOKAORÐ.
Bretar voru eitt sinn taldir önd-
vegisþjóð. Islendingar bæld þjóð,
undir aðra gefin, lifði við hörmu-
leg kjiir á hörmungatímum. Þá
sendu Bretar t. d. gjafakorn til Is-
lands. Eg efast ekki um það, að
þegar þeir höfðu uppurið svo fiski-
mið íslands, að þjóðin tæki að
svelta, að þá mundi þeim fara eins
og mánninum, sem tók allmikla
fjárhæð frá félaga sínum, þóttist
síðan ekkert vita og gekkst fyrir
samskotum með þvi að gefa einn
tíunda liluta þeirra fjármuna, sem
hann hafði -ranglega undir sig
sölsað.
Eins og ég tók fram fvrr, voru
Bretar taliu öndvegisþjóð. íslend-
ingar aumastir meðal þeirra aumu.
Nti hefur skipt um hjá báðum.
Bretar eru ekki sama stóra þjóðin
sem fyrr, þótt þeir séu stór þjóð.
íslendingar eru ekki aumastir
allra, þótt þeir séu fámennir. Við-
skipti Breta og íslendinga úti fyr-
ir ströndum íslands síðastliðið ár
hafa vakið eftirtekt annarra þjóða,
ekki einungis á íslendingum, held-
ur engu síður á Bretum vegna
framkomu þeirra. Eitt sinn þurftu
Bretar ekki að vekja á sér athygli.
Nú virðist {teim, að þeir verði að
gera það. Þeir, sem eitt sinn voru
stærstir, er þeim láandi, þótt þeir
vilji að þeim sé gaumur gefinn, á
hvern hátt, sem eftirtektin fæst?
Einar Gultormsson.
Atliugasemd við kosn-
ingaspá „liáks“
Þótt kvarti íhald og kalli heyr,
kratar að ólum herði.
Þingmenn Framsóknar tuttugu
og tveir
trúi ég að verði.
VESTANMAÐUR.
Herkergi til leigu
á Eyrinni.
Afgr. vísar á.
NE C C I - saumavél
í skáp til sölu. — Uppl.
i síma 2490.
Nýtt skrifborð
til sölu.
Uppl. i sima 1990.
Rafha-eldavél,
mjög uxýfceg •ter.' tiiósölu í
kornvöpuhúsi, i KEA,
TAP AÐ
Karlm.armbandsúr tapaðist
í síðustu viku, á leiðinni frá
Hafnarstr. 20, út í Brekku-
götu. — Skilist vinsamleg-
ast á afgr. Dags gegn fund-
arlaunum.
Bamavagn
til sölu í Norðurgötu 31,
niðri.
NYTT!
Ljósmælar
fyrir myndavélar
Vestur-þýzkir
Kodak filmur
Sjónaukar
JÁRN- OG GLERVÖRUDEILD
Þökkum innilega auðsýnda samúð við fráfall og jarðarfor
föður okkar, tengdaföður og bróður míns,
SlGl RSTEINS GUNNLAUGSSONAR.
Börn, tengdabörn og Rannveig Gunnlaugsdóttir.
■y
f
I
*
•S!
■f
f
f
f
©
'KH-©'i-5iS)-©'i-íH-©'i-^©'i-^©'i'-:tr*©'i-&*©'i-^©'i-*'^©'i-í\M-©'ís!W-©'i-*'»-©
Öllum þeim mörgu, sem heimsóttu mig, og glöddu
með heillaskeytum, gjöfum og blómum, á áttræðisaf-
mceli mínu þ. 3. okt. s. I., sendi ég hér með mínar inni-
leguslu þakkir og beztu kveðjur.
Lifið heil.
Árni Jónasson, Árgerði, Glerárhverfi.
± . . . f
jj; Alúðar hjartans þakkir, til allra þeirra, sem auðsýndu §
% mér sœmd og virðingu, með heimsóknum gjöfum og *
^ heillaskeytum, á 90 ára afmœli minu 11 október s. I. ©
Algóður guð, blessi ykkur um tíma og eilífð.
£ 1 guðs friði. jj?
Hofi í Svarfaðardal 14 okt. 1959.
GÍSLl JÓNSSON.
©
-k
i
Atlmgið
Höfum flest efni til pípulagna. Reiknum út
hitaþörf og staðsetjum ofna í samráði við
yður.
Þeir, sem þurfa að fá miðstöðvar lagðar
-1 i i j
fyrir áramót, tali við okkur sem fyrst.
MIÐSTOÐVADEILD
Sími 1700
Æðardúnn
Gæsadúnn
Hálfdúnn
Póstsendum.
JARN- OG GLERVÖRUDEILD
Allfaf eitthvað
nýff!
Dömupeysur og jakkar
glæsilegt úrval
Karlmanna og drengja-
peysur,
nýjar gerðir
Slæður og treflar
Baðhandklæði
stór og góð
• 1
Perlon-greiður
þrjár stærðir
KLÆÐAVERZLUN
SIGURÐAR
GUÐMUNDSSONAR H.F.
TIL SÖLU:
sem nýtt, þýzkt, segul-
bandstæki. — Uþpl. i
síma 1748, milli kl. 6—7
eftir hádegi.