Dagur - 11.11.1959, Blaðsíða 8

Bagxjk
Miðvikudaginn 11. nóv. 1959
Norskt tæki lækkar snjómoksturskostnað um nálega Ijóra fimmfu
Líklegt að það henti okkur ekki síður en þeim við hið sameiginlega vanda-
mál samgangna af völdum snjóa. Á fjölmennum Bændaklúbbsfundi ræddi
Eirik Eylands ráðunautur m. a. um þessi mál
Myndin sýnir Ferguson Dexta dráttarvél á klegg-beltum uppi
á tiudi Snjóhettunnar, sem er 2286 metra hátt fjall og engum
kom til hugar að hægt væri að sigra á nokkru ökutæki. —
Bændaklúbburinn hefur engin
lög, gerir enga samþykkt, hefur
engan skráðan félaga, á enga
gerðabók, leggur engin árstillög
eða aðrar kvaðir á menn, hefur
aldrei kosið sér stjóm, safnar
engum peningum. En á meðan
hin ýmsu félög í bæjum eru
haldin þeirri uppdráttarsýki, að
félagar sækja ekki fundi af
frjálsum vilja, vex þátttakan í
hálfsmánaðarlcgum fundum
Bændaklúbbsins. Getur þetta
verið umhugsunarefni fyrir þá,
sem forystu hafa í félagsmálum.
Fyrsti Bændaklúbbsfundur
vetrarins var haldinn að Hótel
KEA þriðjudaginn 3. nóvember
sl. og sóttu hann nálega 100
manns. Fundarstjóri var Árni
Jónsson tilraunastjóri. Aðal-
ræðumaður kvöldsins var Eirík
Eylands ráðunautur Búnaðar-
sambands Eyjafjarðar, og fara
nokkur atriði úr ræðu hans efn-
islega hér á eftir.
Vökvalyfturnar og hjálpartækin.
Eirík Eylands ráðunautur er
nýlega kominn heim úr boðsferð
ensku Fordson-verksmiðjanna
um nokkur nágrannalöndin, þar
sem hann var að kynna sér nýj-
ungar í véltækni, einkum er
snertir landbúnaðinn.
Hann sagði meðal annars, að
það væri áberandi hve vökva-
lyfturnar á dráttarvélunum væru
notaðar í æ ríkara mæli og til
hinna ólíkustu starfa. Tæplega
væri selt landbúnaðartæki, sem
ekki ynni í beinu sambandi við
vökvalyftuútbúnað dráttarvél-
anna. Meðal annars langflest
jarðvinnslu-, heyvinnu- og garð-
yrkjutæki. Vegna hins mikla
fjölda dráttarvéla við landbún-
aðinn hér á landi, er nauðsynlegt
að geta hagnýtt þær sem allra
mest með hinum ýmsu hjálpar-
tækjum, sem komin eru á mark-
aðinn. — Ráðunauturinn taldi
Norðmenn standa fremst í því að
smíða sér tæki til að nota með
dráttarvélunum, þannig, að hag-
nýta vélaaflið sem mest og hafa
það sem aflgjafa við flest bú-
störf.
Þar er einnig mikil vetrar-
notkun á dráttarvélum í sam-
bandi við skógarhöggið.
Hleðslu- og moksturstæki.
Af stórvirkum tækjum, sem
við ættum að geta hagnýtt okkur
hér á landi, sagði ráðunauturinn,
eru moksturs- og hleðslutaeki
margs konar. Til dæmis eru vél-
ar af þeirri og svipaðri gerð, sem
Dagur hefur áður sagt frá og
Baldur Sigurðsson í Gróðrar-
stöðinni á Akureyri keypti í
haust, mjög útbreiddar um
Norðurlönd og víðar í Evrópu og
líka mjög vel. Eitt af þvi, sem ýtt
hefur undir þessa þróun, er það,
að losna við þungar beltavélar,
eins og t. d. jarðýturnar okkar,
sem eru dýrar í viðhaldi og stirð-
ar í snúningum, miðað við drátt-
arvélar á gúmmíhjólum, sagði
ræðumaður.
Snjóruðningstæki.
Hið athyglisverðasta, sem Eirík
Eylands taldi sig hafa séð í utan-
för sinni var þó tæki til að ryðja
snjó af vegum og flugvöllum. —
Eftir fleira ára tilraunir og end-
urbætur, er farið að framleiða
það í stórum stíl af norsku fyrir-
tæki, sem Eik & Hausken nefn-
ist, og er að verða stórfyrirtæki á
fáum árum.
Þessi snjóruðningstæki eru
byggð fyrir Fordson Power Maj-
or, og ýmist knúin með vélarafli
dráttarvélarinnar eða hjálpar-
mótor, sem festur er við dráttar-
vélina, allt upp í 185 hestafla
mótora af Volvo-gerð.
Bylting.
Eftir því sem einn af bæjar-
verkfræðingum Oslóborgar sagði
Eirik, var kostnaður við hvern
rúmmetra, sem ryðja þurfti af
vegi 43 aurar nox'skir, þegar unn-
ið var með tækjum, sem fi-am að
þessu hafa reynzt bezt þar í
landi. En þau eru aðallega sviss-
nesk og amei’ísk og af svipaðri
gei’ð og þau, sem í’eynd voru
sunnanlands, en gáfu ekki nægi-
lega góða raun.
Úr 43 aurum niður í 9 aura.
En með hinum nýju, norsku
Viking snjómokstui’stækjum
varð kostnaðurinn aðeins 9 aurar
norskir við svipaðar aðstæður.
Töldu verkfræðingar og vega-
gerðarmenn þetta hreina bylt-
ingu í hinu mikla og kostnaðar-
sama starfi við að halda akveg-
unum opnum.
Ráðunauturinn hafði ekki tök
á að sjá þessi tæki í notkun á
þessum árstímá, en telur engan
vafa á því, að vélasamstæður, þ.
e. di’áttarvélar með sams konar
útbúnaði, muni henta okkur

frsMSSh
■

ekkert síður en Norðmönnum við
hið sameiginlega vandamál af
völdum snjóa.
Heilbeltin.
Nú telja Norðmenn sig vera
farna að framleiða heilbelti fyrir
dráttarvélar, sem þeir geti fylli-
lega mælt með, og sá Eirik Ey-
lands, að þau tóku mjög fram
þeim beltum, sem hér haía verið
notuð. í sambandi við það gat
ræðumaður þess, að norski her-
inn hefði skipulagt vetrai-flutn-
inga sína í Norður-Noregi með
tilliti til þessai’a endurbættu
snjóbelta.
UMRÆÐXJR.
Á fundi þessum voru fluttar
yfir 20 ræður og lausavísum
kastað fi’am.
Árni G. Eylands, sagði fundar-
mönnum frá norskri landbúnað-
ai'sýningu og benti m. a. á, hve
norskur landbúnaður nyti mik-
illar virðingar meðal þjóðarinn-
ar.
Jón Bjarnason kvaddi sér
hljóðs og mælti bæði í bundnu
og óbundnu máli.
Árni Jónsson ræddi um kar-
töíluupptökuvélar og kartöflu-
niðui’setningarvélar, sem veru-
legur hluti kartaflna er settur
niður með hér um slóðir.
Stefán á Svalbarði hvatti til
meiri og fjörugri umræðna og
lagði fram góðan skerf til þess.
Jón Rögnvaldsson gerði fyrir-
spurnir með útplöntunarvélar og
fleira.
Björn á Laugalandi gei’ði tæt-
arana að umtalsefni og gerði fyr-
irspurnir um þá.
Guðmundur Sigurgeirsson gerði
fyrirspurnir um niðursetningar-
vélar.
Jón Einarsson ræddi um jarð-
vinnslu.
Olafur Jónsson ræddi um jarð-
vinnslu. Taldi plæginguna mjög
oft illa fi-amkvæmda.
Aðalsteinn í Flögu mæltist til
þess við í-áðunauta, að þeim bæi'i
saman í ráðleggingum sínum.
Flestir tóku nefndir ræðumenn
oftar en einu sinni til máls, gerðu
fyrirspurnir, sem ráðunautarnir
svöruðu, og bar margt á góma.
Næsti Bændaklúbbsfundur
verður haldinn fljótlega.
Fyrri Cioudmasfer-vél Loffieiða
afhenf í Miami á Florida 9. des.
Eins og kunnugt er hafa Loft-
leiðir h.f. nú fest kaup á tveim
flugvélum af Cloudmastergerð og
vei’ður fyrri flugvélin formlega
afhent félaginu í Miami á Floi’ida
9. desember næstkomandi.
Þjálfun flugmanna.
Um það var samið, að seljandi
vélanna, bandaríska flugfélagið
Pan Americon, annaðist þjálfum
10 flugáhafna Loftleiða, sem ráð-
gert er að fljúgi vélum þessum,
Ræktunartélag Norðurlands gekkst Ivrir
ráðunautafundi á Akureyri
Allir ráðunautar Norðlendingafjórðimgs og
fulltrúar frá búnaðarsamböndunum sátu á
rökstólum í tvo daga á Akureyri
Ræktunarfélag Norðurlands
beitti sér fyrir því, að haldinn
var fundur fyrir í’áðunauta í
Norðlendingafjórðungi og full-
trúa búnaðai’sambandanna og
lauk honum 4. nóvember sl.
Fundui’inn var haldinn að Hó-
tel KEA. Honum stjórnuðu
Steindór Steindórsson og Ólafur
Jónsson, en fundai'i’itarar voru
Baldur Baldvinsson og Sigfús
Þorsteinsson.
Sátu Bændaklúbbsfund.
Fyrri fundardaginn, þann þriðja
nóvember flutti Grímur Jónsson,
í’áðunautur N.-Þingeyinga, er-
indi um sauðfjárrækt og Ólafur
Jónsson, ráðunautur á Akui’eyri,
annað ei’indi, um nautgriparækt.
Töluverðar umræður uxðu um
erindi þessi. En að þeim loknum
var ekið upp a<5 Búfjárræktar-
stöðinni að Lundi og hún skoðuð.
Þá flutti Ámi G. Eylands ei’indi
um nýungar í véltækni landbún-
aðarins og sýndi stutta kvik-
mynd til fróðleiks í því efni. Um
kvöldið mættu í-áðunautar og
aðrir fundarmenn á Bænda-
klúbbsfundi, sem segir fi’á á
öðrum stað hér í blaðipu.
Erindi og umræður.
Síðari fundardaginn flutti Árni
Jónsson tilraunastjóri erindi um
jarðræktarmál og Jón Rögn-
valdsson garðyi'kjui’áðunautur
annað erindi um garðyrkju og
urðu síðan umræður um þessi
erindi bæði.
Fundinum var slitið kl. 4 síðd.
Stjórn Ræktunarfélags Norð-
urlands skipa: Steindór Stein-
dórsson, Ólafur Jónsson og Jón-
as Kristjánsson.
en áætlað er að félagið láti þær
hefja ferðir á hinum föstu flug-
leiðum í næstk. aprílmánuði.
Áhafnir Loftleiða munu verða
þjálfaðar í bækistöðvum Pan
American á Miami í Florida.
Gert er ráð fyrir að æfinga-
tínii flugmannanna verði 4 vikur,
en flugvélstjóra 6.
Fyrsti hópur flugliða Loftleiða
fór héðan áleiðis til Florida mið-
vikudagskvöldið 4. þ. m. Voru
það þeir flugstjórarnir Baldur
Bjarnason, sem var fararstjóri,
Alfreð Olsen, Gerhard Olsen,
Gísli Sigurjónsson og Hörður Ei-
ríkisson. 23. þ. m. fara svo héð-
an fjórir flugstjórar og fjórir að-
stoðarflugmenn og verður Krist-
inn Olsen flugdeildarstjóri fyrir-
liði þess hóps.
Eftir áramótin munu 9 fluglið-
ar fara til Miami undir forystu
Einars Árnasonar flugstjóra, en
þriðji og síðasti hópurinn fer um
miðja nfebrúarmánuð. Eru það 8
flugliðar og verður Jóhannes
Markússon yfirflugstjóri foringi
þeirra.
Fyrir 80 farþega.
Gert er ráð fyrir að um 80 far-
þegar fái þægileg sæti í faiþega-
sölum hinna nýju flugvéla Loft-
leiða, en þær geta, sem kunnugt
er, flogið mjög hátt í lofti, þar
sem veður eru oftast góð. Flug-
hraði þeirra er miklu meiri en
Framhald d 7. siðu.