Dagur - 31.10.1962, Blaðsíða 8

8
Húsnæðismáliii ern vanrækt
Verð meðalíbúðar liefur hækkað um 2B8 þús.
Helmingi færri íhúðir hyggðar nú en 1958
I-IANNES PÁLSSON, sem lengi
hefur starfað í Húsnæðismála-
stofnun ríkisins frá fyrstu tíð,
var aðalræðumaður á húsnæð-
isrnálaíundi, sem Framsóknar-
félagið á Akureyri efndi til um
síðustu helgi.
í ræðu sinni benti Hannes á,
að þáttur íbúðamálanna hefði
verið mjög vanræktur af hendi
löggjafans og peningastofnana
landsins. Byggingaþörfin á ár-
unum 1946—1954 mun hafa ver-
ið, sagði hann, um 1200 íbúðir
á ári. Til þess að þeirri bygging-
arþörf væri fullnægt, vantaði
2000 íbúðir á þessu tímabili.
Árin 1954 og 1955 jukust íbúða-
byggingar mjög mikið og má
það án efa að nokkru leyti rekja
til þess, að veðlánakerfi var sett
á laggirnar.
ÍBÚÐIR OG ÍBÚÐAÞÖRF.
Á árunum 1955—1959 má
telja að byggðar hafi verið íbúð-
ir, nokkurn veginn eftir því sem
fólksfjölgunin kallaði ó. En sá
íbúðaskoi'tur, sem fyrir var,
var ekki bættur. Miðað við fólks
fjölgun og óumflýjanlega rýrn-
un eldra húsnæðis, er þörfin nú
tvímælalaust ekki minni en
1500 íbúðir á ári.
íbúðabyggingar hafa mjög
dregist saman siðastliðin tvö ár.
Til dæmis má benda á það, að
árið 1957 var hafin bygging á
1610 íbúðum, en 1961 er hafin
bygging á aðeins 789 íbúðum.
LÁNASKORTURINN.
Mestu vandkvæðin, sem fólk
á við að stríða, er skortur á
hagstæðum lánum til íbúða-
bygginga. Telja má, að Bygg-
ingasjóður ríkisins hafi ekki
eigið fé til útlána nema röskar
30 milljónir króna á ári. Hon-
um hefur verið gert kleift að
lána árlega nokkuð meira fé,
með því að bankar og trygginga
stofnanir hafa keypt nokkuð af
skuldabiéfum Byggingasjóðs.
Þannig hefur verið hægt að
veita allmiklu meira fé í íbúða-
lán, heldur en eigin tekjur
Byggingasjóðs. En ár frá áfi
hafa möguleikar íbúðabyggenda
þó versnað til að koma sér upp
viðunandi íbúðum.
efnum framtíðarinnar í húsnæð
ismálum, hlýtur að verða það,
að hagnýta hvern fermetra hús
næðisins betur en nú er gert og
gera meira að’ stöðlun bygginga
og byggingahluta heldur en ver
ið hefur. Ef miðað væri við
meðalíbúð, ca. 300 m3, þá má
ætla, að nauðsynleg fjárfesting
Hannes Pálsson.
vegna íbúðarhúsabygginga sé
ekki minna en 750 milljón krón
ur á ári. En lánakjör þau, sem
íbúðabyggendur hafa orðið að
sætta sig við, eru þau, að öll
fasteignaveðslán voru til dæm-
is árið 1960 ca. 185 milljónií
króna. Eru þá taldir með allir
lífeyrissjóðir, sem á því ári voru
stærsti lánveitandinn, eða með
ca. 100 milljón krónur. Þessi
mikli fjármagnsskortur íbúða-
byggenda hefur haft það í för
með sér, að alltaf fjölgar þeim
íbúðum, sem aðeins eru hálf-
gerðar eða á ýmsum bygginga-
stigum, án þess að vera nothæf-
ar. Má t. d. benda á það, að í
árslok 1953 var ólokið við 1714
íbúðir, en í árslok 1961 voru
þær ornar 2753, enda þótt stór-
lega hefði dregið úr því, að
íbúðabyggingar væru hafnar á
árunum 1960—1961. Gefur það
auga leið, hversu mikið tjón það
er fyrir þjóðarbúskapinn, að
liggja þannig með ónothæf verð
mæti ár frá ári.
HAGSTÆÐARA í
NÁGRANNALÖNDUNUM.
í nágrannalöndum okkar, eðá
nánar tiltekið, Norðurlöndum,
fá nýbyggendur lán, sem svarar
60—-90% af kostnaðarverði.
Þetta bil höfum við orðið að
brúa með geysilega mikilli eig
in vinnu íbúðarhúsabyggenda
og skulda söfnun þeirra í
skyndilánum. Þetta hefur haft
í för með sér, að ekki hefur
verið hægt að byggja standard-
byggingar, sem tvímælalaust
gætu gefið miklu betri útkomu
í heildarkostnaði. Það á sjálf-
sagt langt í land, að okkar þjóð
geti náð því marki, sem ná-
grannar okkar hafa náð í þess-
um efnum. En tvímælalaust
væri hægt að ætla meira lánsfé
til íbúðabygginga, heldur en nú
er gert.
LÁGMARKSKRAFA.
Tel ég lágmarkskröfu sem hin
uppvaxandi kynslóð verður að
gera til þjóðfélagsins, að eigin
tekjur Byggingasjóðs, sem kom
ið geti til útlána árlega, verði
ekki minni en ca. 200 milljónir
króna. Og það er þó ekki 30%
af nauðsynlegri fjármunamynd-
um í nýju húsnæði.
RÍKIÐ TEKUR STÓRAN
HLUT.
Ríkissjóður hefur engin föst
framlög laft fram til Bygginga-
sjóðs. En þegar það er aðgætt,
að ekki minna en 16% af bygg-
ingarkostnaði hvers íbúðarbygg
enda gengur til ríkisins vegna
innflutningstolla og söluskatta,
eða ca. 120 milljónir króna á
ári, sé miðað við 750 milljón
króna fjárfestingu í íbúðarhús-
(Framhald á bls. 5)
Kári B. Jónsson og Valgarður Sigurðsson við aðra nýju prent-
vélina frá Heidelberg-verksmiðjunum. (Ljósmynd: J. Stef.)
Ný prenfsmiðja opnuð á Akureyri
Valprent h.f. og annast umbúðaprentim o. fl.
Á LAUGARDAGINN var ný
prentsmiðja á Akureyri kynnt
blaðamönnum og ýmsum öðrum
gestum. Hún er í Gránufélags-
götu 4 og heitir Valprent hf.
Eigendur eru Eyþór Tómásson,
Valgarður Sigurðsson og Kári
Bragi Jónsson. Hinir síðar-
nefndu, sem báðir eru Akureyr-
ingar, námu prentiðn í POB
hér í bæ, fluttu síðar suður og
hafa verið þar og erlendis við
nám og starf síðan, en eru nú
aftur komnir til Akureyrar til
að starfa við eigin prentsmiðju.
Einnig hefur handsetjari fyrir-
tækisins stundað nám erlendis.
Er þetta þriðja prentsmiðjan í
höfuðstað Norðurlands og mun
hafa næg verkefni, ásamt þeim
tveim, sem fyrir eru, Prentverki
Odds Björnssonar, sem starfað
hefur síðan um aldamót og
Prentsmiðja Björns Jónssonar,
sem er elzta starfandi prent-
smiðja landsins.
GÓÐUR VÉLAKOSTUR.
Valprent h.f. hefur tvær nýj-
ar, ágætar, prentvélar frá Vest-
ur-Þýzkalandi, fyrir smáprent-
un alls konar og umbúða prent-
un í litum, en hinn fjölþætti
íðnaður í bænum krefst mikillar
prentunar af því tagi. Setjara-
vél er engin enn, að vísu, en
letrið, sem er nýtt handsetning-
arletur frá Þýzkalandi og Dan-
mörku, er bæði fjölbreytt og
f allegt.
Þar er og mjög vandaður
og nákvæmur pappírsskurðar-
hnífur.
GÓÐ UMSKIPTI.
Eyþór Tómasson kynnti hið
nýja fyrirtæki, en einnig tóku
til máls, Einar Jónsson forstj.
Leturprents í Reykjavík og Jón
Benediktson, prentari. Báru
þeir fram hamingjuóskir til
hinna ungu prentara. Og Jóni
Benediktssyni þótti umskipti
bæði mikil og góð á þessum
stað, sem áður var áfengisút-
sala ríkisins. „Hér hafa þeir
breytt óvistlegum smáklefum
dauðans, — svartadauðans — í
glæsileg salarkynni lífsins —
athafnalífsins,“ sagði Jón.
KONUM KENND MEÐFERÐ SINGER-VÉLA - NÁMSKEIÐ Á AKUREYRI OG HUSAVIK
VEEÐllÆKKUNIN.
Verðhækkunin hefur orðið,
t. d. á tíinabili „viðreisnarstjórn
arinnar11, á 360 m:! íbúð ef ínið
að er við byggingarvísitölu Ilag
stofunnar 227.800,00 krónuf,
eða 77 þúsund krónum meira
en hámarkslán Húsnæðismála-
stofnunarinnar eru. Talið er, að
meðalstærð íbúða í landinu sé t
í kring um 350 m3. Eitt af verk I
Kristín Guðmundsdóttir leiðbeinir í meðferð saumavélanna og Erla Eggertsdóttir er bér að kenna ó Singer-prjónavél. (Ljm.: P.)
!Daguk!
kemur næst út laugardaginn 3.
nóvember. Auglýsingabandrit
þurfa að berast fyrir hádcgi á
föstudaginn, 2. nóvember. □
Á LAUGARDAGINN lauk á
Akureyri kynningarnámskeiði
Véladeildar SÍS og Véla- og
búsáhaldadeildar KEA í með-
ferð Singer-saumavéla og
prjónavéla og hafði það staðið
/
í 4 daga. Aðsókn var tölvert
mikil og vaxandi.
Gunnsteinn Karlsson veitti
námskeiðinu forstöðu en frúrn-
ar, Erla Eggertsdóttir og Krist-
ín Guðmundsdóttir sýndu
vinnuhæfni vélanna og veittu
þeim tilsögn er vildu. Sýndar
voru fjórar gerðir Singer-sauma
véla sem munu kosta frá 7—11
þúsund krónur og ein gerð Sing
er-prjónavéla. Með í för var
Leifur Steinarsson viðgerðar-
maður, sem yfirfór eldri vélar
og annaðist viðgerðir á þeim.
Sams konar námskeið var síð-
an haldið á Húsavík og var það
vel sótt, Kynning og verkleg
kennsla í meðferð hinna ýmsu
véla, innan húss og utan, er hin
þarfasta, því mjög mun á skorta
að möguleikar vélanna séu að
jafnaði fullnýttir og gildir það
jafnt um stórar vélar og smáar,
sauma- og prjónavélar, sem
dráttarvélar og jarðýtur. □'