Dagur - 17.09.1966, Blaðsíða 2

2
Um landbúiiaðarmál
ARNÓR SIGURJÓNSSON hef
ur ritað greinarflokk í Frjálsa
þjóð undir fyrirsögninni: Grein
argerð um landbúnaðarmál.
Greinin er fróðleg um margt.
Of löng er hún til endurprent-
unar hér í blaðinu, en hér fara
á eftir tveir greinarkaflar, sem
teknir eru traustataki til birt-
ingar.
Þjóðviljinn og Frjáls þjóð
hafa látið að því liggja, að
óánaegja bænda með mistök for;
ráðamanna þeirra við tilraun-
ina að eyða „smjörfjallinu"
væru e. t. v. upphaf nýrra
bændasamtaka. Ef blöðin hafa
til yfirheyrslu í sumar Stefán í
Auðbrekku forystumann Ey-
firzkra bænda gegn innvigtun-
argjaldi' mjólkiir og óskilum
mjólkursamlags hans á fulln-
aðarverði- mjólkurinnar 1965 og
ínhtr'm'." ái “éftií því, hvort hér
væri (ekki um að ræða uppreisn
^geg n' • Jonasf samlagsstjóra
Kristjánssyni. Þá svaraði Stef-
' ah ' því, ' áð þeir Eyfirðingar
væru einmitt hingað til Reykja
-víkur komnir til þess að veita
Jónasi stuðning. Sumir skildu
þetta _sem j,diplomati“ Stefáns
' eðá tvíraéðá óhreinskUni, og þeg
ar aðrir uppreisnarmenn gegn
innvigtunargjaldinu gerðu þessa
yfirlýsingu Stefáns að sinni yfir
lýsingu gagnvart stjórn Stéttar
sambandsins og Framleiðslu-
ráði, kom það fram, t. d. á aðal
fundi Stéttarsambandsins gagn
vart Stefáni, að ekki skildu all-
ir þá yfirlýsingu sem fullkom-
lega grínlausa og ótvíræða. Ég
sem þetta rita, þekki Stefán
ekki svo mikið sem í sjón, en
ef hann er sannur fulltrúi ey-
firzkra bænda, sem ég hef enga
ástæðu til að efa, þá hefur þessi
yfirlýsing hans verið einlægni
að minnst níu tíundu hlutum.
Eyfirzkum bændum er það vel
Ijóst, að samlagsstjóra þeirra
getur orðið á í messu sinni, en
(Framhald á, blaðsíðu 7)
Sjöundi aðalfundur Æskulýðs-
samhands kirkjunnar í Hólastifti
einhvern trúnað á þetta lagt, er
það misskilningur einn, byggð-
ur á vanþekkingu bæði á bænd
unum og samtökum þeirra.
Þetta er leiðinlegt fyrir blöðin,
en bændur, samtök þeirra og
forráðamenn sakar það ekki.
Ávæningar í þessa átt geta lítil
áhrif haft, en ef nokkur væru,
mundu þau helzt slík að fylkja
bændum fastar um samtök sín
og forystumenn þeim til varnar,
en vekja tortryggð þeirra og
andúð á blöðunum og þeim, er
að blöðunum standa.
En þetta gefur tilefni til að
gera nokkra grein fyrir bænda-
samtökunum og ýmsu í fari ís-
lenzkra bænda, sem menn utan
bændastéttarinnar virðast marg
ir hverjir ekki skilja, jafnvel þó
að þeir hafi alizt upp meðal
bænda.
Samvinnufélögin.
Hér verður þó ekki rætt um
þau samtök íslenzkra bænda,
sem flestum bæjarbúum verður
starsýnast á, neytendasámtök
þeirra, kaupfélögin. Þau eru
meðal bænda að verulegu leyti
sérstakt íslenzkt fyrirbæri, en
eiga hér djúpa sögulega og fé-
lagslega rót. Annars eru flest
þeirra sölufélög jafnframt og að
því leyti sambærileg við fram-
leiðslu og sölufélög bænda er-
lendis, og bera þar uppi sam-
vinnufélagsskapinn víðast hvar.
í augum Norðurlandabúa t. d.,
eru sláturfélög okkar og mjólk
ursamlög miklu fremur sam-
vinnufélög en kaupfélögin, sem
í okkar vitund eru hin einu
sönnu samvinnufélög, enda
heita samtök þeirra Samband ís
lenzkra samvinnufélaga. Þetta
er annars útúrdúr til ábending-
ar en hvorki til ádeilu eða til
að hælast yfir því sem hér er
sérstakt.
Forusta.
Þriðja ástæðan er, að bænd-
ur hér á landi eiga samtökum
sínum mjög mikið að þakka,
vita það, treysta þeim yfirleitt
vel og þá um leið forustumönn-
um þeirra og beinlínis vilja
þess vegna fyrirgefa þeim nokk
ur mistök, enda elur atvinnu-
grein þeirra þá upp til þess að
skilja það betur en flestir aðrir,
að ekki er unnt að komast hjá
mistökum öðru hverju.
Stuðningur — ekki uppreisn.
1 sambandi við þetta má
minna á það, er Þjóðviljinn tók
var haldinn á Grenivík 10. og
11. sept. Fundinn sóttu 38 full-
trúar frá 8 af 9 félögum á sam-
bandssvæðinu. Fundurinn var
haldinn í skólahúsinu á Greni-
vík, en fulltrúar voru gestir á
ýmsum heimilum í Grenivíkur
sókn, meðan fundurinn stóð
yfir.
Sr. Pétur Sigurgeirsson á
Akureyri form. sambandsins
flutti skýrslu stjórnarinnar. Bar
hún með sér, að þarna er um að
ræða öflugt og vaxandi starf í
þágu æskunnar.
Stærsti liður starfsins er upp
bygging og rekstur sumarbúð-
ánna við 'Vestmannsvatn. í sum
ar var byrjað þar á byggingu
nýs svefnskála, sem væntanlega
verður fullgerður næsta sumar.
204 börn dvöldu í búðunum á
þessu sumri. Sumax'búðastjóri
var Gylfi Jónson stud. theol.
Akureyri.
Námskeið fyrir foringja í
æskulýðsfélögum var haldið á
Akui-eyri í jan. sl. Einnig gekkst
samb. fyrir 3 fermingarbarna-
mótum og eitt sumarmót var
■ haldið við Vestmannsvatn. .
Bókaútgáfa sambandsins fór
vel af stað á sl. ári. Bókin Son-
ur vitavarðarins eftir sr. Jón
Kr. ísfeld seldist vel, og í ár
eru væntanlegar tvær bækur,
unglingabók og æskulýðssöng-
bók.
Nokkur æskulýðsfélög hafa
hafið æfingar í borðtennis og
virðist sú íþrótt ætla að verða
mjög vinsæl. Á komandi vetri
mun samb. efna til ritgerðasam
keppni meðal unglinga og
munu verðlaun veitt á æsku-
lýðsdaginn 5. marz n. k.
Sr. Sigurður Guðmundsson
prófastur á Grenjaðarstað gjald
kei'i samb. las og skýrði reikn-
inga þess og sumarbúðanna.
Kostnaður við sumarbúðii'nar
er í dag oi'ðinn um 2,5 millj. kr.
Þar af skuld um 700 þús. kr.
Hefur skuldin lækkað allveru-
lega á sl. ári, þrátt fyrir auknar
framkvæmdir, en betur má ef
duga skal, og enn bíða mörg
verkefni við Vestmannsvatn, s.
s. bygging fleiri svefnskála og
síðast en ekki sízt vantar þar
litla kix-kju eða kapellu.
Æskulýcftfulltrúi þjóðkii'kj-
unnar, sr. Jón Bjarman mætti
á fundinum, flutti kveðju bisk-
ups og tók þátt í umræðum.
Einnig flutti Magnús frá Skógi
simstjóri á Grenivík fundar-
monnum frumort kvæði.
Aðalumræðuefni fundarins
var Biblíulestur. Sr. Ingþór
Indriðason í Ólafsfirði flutti um
það framsöguræðu. Að henni
lokinni var efnið rætt í um-
ræðuhópum.
Á laugardagskvöld var kirkju
kvöld í Grenivíkurkirkju. Þar
flutti sr. Sigurður Guðmunds-
son á Grenjaðai'stað ei'indi, er
hann nefndi Úr Svíþjóðarför.
Kirkjúkór Grenivíkur söng
nokkur lög, Gunnar Rafn Jóns-
son, Akureyri flutti hugleið-
ingu, 3 erlendir skiptanemar
sögðu frá kirkjum sínum og
heimahögum og Gylfi Jónsson
sumarbúðastjóri flutt frásögn í
máli og myndum frá starfinu
við Vestmannsvatn. Að lokum
flutti sr. Sigfús Árnason í
Miklabæ kvöldbæn. Milli atriða
var almennur söngur. Sóknar-
presturinn sr. Bolli Gústafsson
stjórnaði samkomunni.
Fundinum lauk á sunnudag.
Þá var méssa í Grenivíkur-
kirkju. Sr. Þórir Stephensen á
Sauðárkróki prédikaði, en sr.
Bolli Gústafsson og sr. Sigurð-
ur Guðmundsson þjónuðu fyi’ir
altari. Almenn altarisganga var
í messunni. Að messu lokinni
voru fundarslit í hófi, er sóknar
nefnd Grenivíkursóknar hélt
fundarmönnufn. Á sunnudags-
kvöld var kirkjukvöld í Sval-
bárðskirkju.
Stjórn Æ.S.K.H. skipa: Sr.
Pétur Sigurgeirsson form., sr.
Þórir Stephensen ritari, sr. Sig-
urður Guðmundsson gjaldkeri
og meðstjórnendur Sigurður
Sigurðsson oð Guðmundur
Garðar Arthúrsson Akureyri.
Fundurinn samþykkti m. a.
eftirfarandi tillögur:
1. Aðalf. ÆSK samþ., að
þar sem stór hópur barna hefur
þegar dvalið í Sumarbúðunum
við Vestmannsvatn og æskilegt
er, að áhugi þeirra fyrir sumar-
búðunum haldið áfi'am, þá
vinni félagsmenn á hverjum
stað eftir því sem aðstæður
leyfa að því að þau komi saman
til fundar að loknu sumri — og
gæti það orðið byrjun að vina-
sveitum sumarbúðanna.
2. Aðalf. ÆSK vill hvetja til
þess, að upp verði tekinn í út-
varpinu æskulýðsþáttur á veg-
um kirkjunnar — og að í vænt-
anlegu sjónvarpi verði séð fyrir
trúarlegu sjónvarpsefni fyrir
æskulýðinn. Verði þetta í hönd-
um væntanlegs blaðafulltrúa
kirkjunnar.
3. Aðalf. ÆSK beinir þeim til
mælum til stjórnarinnar, og
æskulýðsfulltrúa, að athugaðir
verði möguleikar á að koma á
fót bréfaskóla fyrir börn, sem
eru ekki í sunnudagaskóla.
(Fréttatilkynning frá Æsku-
lýðssambandi kirkjunnar í Hóla
stifti til Dags, Akureyri).
FRÁ BÆJARSTJÖRN
Fiskvinnslustöð Valtýs Þor-
steinssonar.
Hinn 1. júlí er bókað í Hafn-
arnefnd:
Tekið var fyrir erindi Valtýs
Þorsteinssonar útgerðarmanns,
sem bókað var á fundi hafnar-
nefndar 14. fyi'ra mánaðar, lið-
ur 2.
Með tilvísun til bókunar
skipulagsnefndar í dag, varð-
andi skipulag á byggingareitum
noi'ðan Togarabx-yggju leggur
hafnarnefnd til að Valtý Þor-
steinssyni verði leigð lóð til fisk
vinnslu syðst á þessum bygg-
ingareit frá fyrirhuguðum hafn
arbakka norðan Togarabryggju
að Hjalteyrargötu.
Lóðin vei'ði 75 metra breið
ca. 140 metrar að lengd, eða ca.
10.500 ferm. að flatarmáli.
Forgarðslína vegna bygginga
sunnan og austan 10 m. Gert
verði ráð fyrir bifreiðastæðum
á lóðinni samkvæmt reglum
skipulagsins.
Lóðarleiga verði kr. 6.00 á
ferm. Lóðarleigan verði hóð end
urskoðun á heilum og hálfum
áratug.
Ca. 2500 ferm. af fyrirhugaði'i
lóð verða ekki nýtanlegir fyrr
en fyllt hefur verið upp norðan
Togarabryggju og yrði þá lóðar
leiga af þeim hluta ekki reikn-
uð.
Uppdrættir og kostnaðaráætl
un af dráttarbrautinni.
Borizt höfðu uppdrættir og
kostnaðaráætlun af dráttar-
brautinni ásamt tilheyrandi
hafnarbakka, dags. 14. júní sl.
Tekið er fram, að skoða beri
áætlunina og uppdrættina, sem
frumáætlun.
Þá fylgir ennfremur með
tímaplan, sem sýnir hvernig
Vita- og hafnarmálastjórn hugs
ar sér að framkvæmdum yrði
hagað.
- NÝ MJÓLKURSTÖÐ
Á ÞÓRSHÖFN
(Framhald af blaðsíðu 1)
unnar í rafoi'kumálum og stuðla
að raforkuframkvæmdum.
í sumar hefui' verið unnið að
fýrsta áfanga í samveitu um
Núpasveit, Axarfjörð og Keldu
hverfi. Og í haust mun Leir-
hafnarkerfi að líkindum vei'ða
tengt við þá samveltu. Þessi
fyrsti áfangi samveitunnar er
orðinn a. m. k. ári á eftir áætl-
un og enn veit mikill hluti
sveitaheimila í sýslunni ekki,
hvers vænta má um úrlausn á
þessu sviði. Norður-Þingeying-
ar, sem samveiturafmagn hafa,
eða fá nú á næstunni, fá raf-
magn frá díselrafstöðvum ríkis
rafveitnanna á Þórshöfn og
Raufarhöfn. En Dettifoss verður
trúlega óbeizlaður fyrst um
sinn. Vel má að orka þaðan
verði send suður yfir fjall er
stundir líða.
Esja fór hér framhjá í nótt í
síðustu ferð sinni. Um framhald
strandferða hér um slóðir hafa
enn engar fréttir borizt. G.
Kostnaðaráætlun byggingar-
hluta dráttarbrautar er kr.
11.200.000.00 og kostnaður við
járnþilsbakka noi'ðan dráttar-
brautar er kr. 6.300.000.00 eða
samtals kr. 17.500.000.00.
Umferðaleikvöliur.
f fundargerð bæjarráðs 4.
ágúst segir:
Tekin var fyrir fundargerð
leikvallanefndar, dags. 20. maí
sl. sem vísað var til bæjarráðs.
Varðandi 1. lið fundai'gerðar-
innar um umferðai'leikvöll lýs-
ir bæjari'áð yfir áhuga sínum á
því máli, en óskar eftir tillögum
um staðsetningu slíks vallar og
greinargerð um kostnað við
byggingu hans, áður en tekin
verður fullnaðarákvörðun um
framkvæmdina.
Annar og þriðji liður fundar-
gerðarinnar gefa ekki tilefni til
ályktunar.
Árni Valur Viggósson cg
Tryggvi Pálsson.
Frá Rafveitustjórn:
Erindi um löggildingu til
vinnu við lágspennuvirki á orku
veitusvæði Rafveitu Akureyrar.
Ámi Valur Viggósson, raf-
virki, Hrafnagilssti'æti 37, sækir
um löggildingu með bréfi dag-
settu 7. þ. m. Með umsókninni
fylgja öll tilskilin gögn. Verk-
stæði hans er í húsinu Hrafna-
gilsstræti 37.
Tryggvi Pálsson, rafvirkja-
meistari, Ásvegi 15, sækir um
löggildingu .með bx'éfi 12. maí
sl. Með umsókninni fylgja öll
tilskilin gögn. Verkstæði hans
verður við Tryggvabraut.
Samþykkt var að veita þess-
um tveimur mönnum löggild-
ingu.
Kirkja í Glerárhverfi.
Frá skipulagsnegnd 8. ágúst:
Nefndin vísar ei'indi sóknar-
presta Akureyrar varðandi stað
setningu fyrirhugaðrar kirkju í
Glerárhverfi til Teiknistofu
skipulagsins.
Staðseíning búpeningshúsa.
í tilefni erindis Fegrunarfé-
lagsins ræddi nefndin ítarlega
um skepnuhald í bænum.
Telur nefndin eðlilegt, að
stefnt vei'ði að því að takmarka
og síðar banna skepnuhald í lög
sagnarumdæmi bæjarins, en nú
þegar verði hafizt handa um að
fjarlægja gripahús inni í bæn-
um s. s. á Oddeyri í nágrenni
kjötvinnslustöðvarinnar og upp
með Glerá.
Með tilliti til fi'amanritaðs
leggur nefndin til, að á meðan
skepnuhald verður leyft, verði
þeim, sem fjarlægja þurfa gripa
hús sín, gefinn kostur á að reisa
gripahús á tilteknu svæði í aust
anverðri Breiðamýi'i, austan
miðskurðarins austan að Mið-
húsaklöppum. Felur nefndin
Ágústi Berg, arkitekt að gera
tillöguuppdrátt af skipulagi
gripahúsahverfis þarna. Gert
verði ráð fyrir vegí inn á svæð-
ið á ruðningum austan mið-
skurðarins.