Dagur - 30.11.1966, Blaðsíða 2

Unga fólk
Norðlendingar eru í list-hungri
EFLAUST munu einhverjir
segja, að það Væri að bera í
bakkafullan lækinn að skrifa
um hina erfiðu aðstöðu dreif-
býlisins gagnvart hinu þett-
setna Faxaflóasvæði. En því er
til að svara, að því aðeins er að
vænta raunhæfra aðgerða, að
málunurri sé haldið vakandi af
þeim aðilum, sem telja sér mis
boðið. Ef þeir hætta að segja
meiningu sína skýrt og skorin-
ort Og gefast upp, er þess ekki
að vænta, að lagfæring sé á
næsta leiti. Hinn knýjandi kraft
ur verður að koma frá okkur
sjálfum, sem dreifbýlið byggj-
um og þó einkum frá ungu kyn
slóðinni, sem lætur sig hag
framtíðarinnar mestu skipta.
Unga fólkið býr að þeim krafti,
sem hrint getur erfiðustu verk-
efnum í framkvæmd, og þess-
vegna er það ekki síður þeirra
að knýja á og beita æskuþrótti
sínum til að koma málefnum
byggðarlaga sinna í viðunandi
horf.
Engum, sem hugleiða málefni
Norðlendinga getur blandast
hugur um þá augljósu stað-
reynd, að við búum við hrika-
Jegan ójöfnuð hvað við kemur
öllum menningannálefnum. Æ
meira kapp er lagt á uppbygg-
ingu menningarstöðva í Reykja
vík og virðist þar fátt skorta,
nema ef vera skyldi myndlista-
hús. Þár hafa risið upp myndar
legar stofnanir og nægir í því
efni að nefna Þjóðleikhúsið,
Sinfóníuhljómsveitina, Lista-
safn ríkisins og nú síðast sjón-
varpið.
Vissulega er það ánægjuefni
að menningaraðstaða og hvers
konar listastarfsemi skuli vera
með jafn miklum blóma og
raun ber vitni í Reykjavík. —
Hitt er aftur alvarlegra, að for-
ystumenn þessara stofnana virð
ast hafa einskorðað starfsemi
þeirra eingöngu við höfuðborg-
ina og nágrenni hennar. Þeir,
sem byggja aðra landshluta
verða að láta sér nægja að
heyra auglýsingar um ýmsa
merkilega menningarstarfsemi
fyrir sunnan fjöll. Þeim ber
augljóslega ekki vist í ríki list-
anna.
Eins og nafn Þjóðleikhússins
ber með sér, er leikhúsið eign
þjóðarinnar, eða a. m. k. hlýt-
ur það að teljast rökrétt álykt-
un. Þjóðin byggði veglegt hús
fyrir starfseminu og gerði í
ýmsu vel til þeirra hluta eins
síðan starfað fjöldi fólks — að
sögn — og gert þar marga stór-
athyglisverða hluti á sviði leik-
listar. En það sorglega er, að út
úr húsinu hefur fólkið ekki
komið utan þegar hægt er áð
fá það til að þeysast í „rútu“
um nokkra staði yfir hásumar-
ið. Slík maraþonferðalög eru
afskaplega erfið og hlýtur það
að bitna mjög á því, sem þetta
útkeyrða listafólk hefur fram
að færa. Auk þess sem sumarið
er sá tími ársins, sem flestir
takaJsérTrí frá störfum og hvað
mest los er á daglegu lífi alls
þorra fólks einkum í kaupstöð-
um. . Z . T L -
í -þessir efni- er úrbóta þörf.
Þjóðleikhúsinu ber skylda til
að miða hluta starfsemi sinnar
víð þá, sem byggja aðra lands-
liluta, annars stendur það ekki
undir nafni.
Svipaða sögu mætti segja um
Sinfóníuhljómsveit íslands. —
Þessi hljómsveit er með réttu
stolt okkar íslendinga; að jafn
fámenn þjóð skuli vera fær um
að reka slíkt fyrirtæki vekur
bæði undrun og aðdáun. Að því
er bezt verður séð, þá vex
henni æ meir ásmegin. Auk
hinna föstu tónleika, sem haldn
ir eru hálfsmánaðarlega, er
bætt við ýmsum dagskrám:
fyrir unga fólkið, fyrir þá, sem
ekki fara að jafnaði á sinfóniu
tónleika og svo framvegis. —
Þannig er reynt að ná til sem
flestra með þetta göfuga menn
ingartæki, en þó er áskilinn
réttur, að þeir eigi heima á
höfuðborgarsvæðinu. í öllum
þessum umsvifum hefur stór
hópur gleymzt, hópur, sem
áreiðanlega kann að meta göf-
uga tónlist ekki síður en aðrir
og.þar á ég við fólkið, sem býr
utan höfuðborgarsvæðisins.
Hér á Akureyri er kirkjan
ágætur hljómleikasalur og þar
hefur Sinfóníuhljómsveitin
haldið tónleika. En betur má ef
duga skal. Það ætti að vera 'til-
tölulega einfalt að halda hér
svo sem tvenna eða þrenna
sinfóníuhljómleika á vetri. —
Flugsamgöngur eru það greiðar
að slíkt er ekkert áhorfsmál,
að því er bezt verður séð. Með
samstilltu átaki, væri hægt að
bæta úr brýnni þörf á kynn-
ingu hinnar svonefndu æðri
tónlistar. En slíkt verður aldrei
framkvæmt nema við Norðlend
ingar sjálfir vekjum á okkur
athygli þeirra, sem málum
stjórna fyrir sunnan; við verð-
um að vekja þá af Þyrnirósar-
svefninum.
Fyrir stuttu fluttu tveir þing
menn Norðlendinga þeir Ingvar
Gíslason og Olafur Jóhannes-
son, mjög merka tillögu til
þingsályktunar í sameinuðu
þingi. Er hún á þá leið, að Al-
þingi.kjósi 7 manna nefnd, sem
geri tillögur um, hvernig helzt
mætti stuðla að því, að haldnar
verði fleiri myndlistarsýningar
utan höfuðborgarinnar. Væri
óskandi að AÍþingi bæri gæfu
til að samþýkkjá þessa tillögu
og legði þannig sitt lóð á vog-
arskálina til bættrar menning-
araðstöðu dreifbýlisins. Það er
sorglegt til þess að vita, að þeg
ar almenning utan Stór-Reykja
víkur þyrstir í myndlistasýn-
ingar, þá skuli stofnun á vegum
ríkisins eiga fjölda ódauðlegra
listaverka geymda í kjöllurum,
engum til yndis og andlegrar
uppbyggingar.
Nú þessa dagana er að rísa
enn eitt menningartækið í
Reykjavík, sjónvarpið. Eftir því
sem næst verður komizt, þá má
búast við því að verulegur
hluti Norðurlands geti notið
sjónvarpsins eftir um það bil
ár. Það fær mann til að leiða
hugann að því, hversvegna
dreifing þessa menningartækis
meðal landsmanna gengur svo
tiltölulega fljótt fyrir sig, mið-
að við önnur. Og svarið er aug-
ljóst. Strax og sjónvarpið tók
til starfa risu Norðlendingar
upp sem einn maður og kröfð-
ust þess að fá not af sjónvarpi
eins og aðrir. Skelegg krafa
bæjarstjórnar Akureyrar og
fleiri aðila um jafnrétti í þessu
máli bar árangur vegna þess,
að kallið var kröftugt og heyrð-
ist suður yfir fjöll og ýtti við
framámönnum. Þannig myndi
það verða um önnum menning-
armálefni. Við verðum sjálf að
kalla og það hátt, — annars er
ekki að vænta árangurs.
I. S.
Stjórn SUF kem-
m ti! Akureyrar
NÆSTKOMANDI föstudag er
væntanleg til Akureyrar stjórn
Sambands ungra Framsóknar-
manna til viðræðna og gagn-
kvæmrar kynningar við imga
Framsóknarmenn á Akureyri
og nágrenni. Stjórn S. U. F.
mun eftir föngum kynna sér at
vinnulíf hér í bæ og ræða við
ungt fólk á vinnustöðum.
Á sunnudag kl. 2 e. h. verður
almennur fundur að Hótel K.
E. A. á vegum stjóma S.U.F.
og F. U. F. á Akureyri. Nánar
verður sagt frá heimsókn þess-
ari í blaðinu á laugardag. □
- Fyrsti bændaklúbbs-
fundnrinn fjölsóttur
(Framhpld af blaðsíðu 1).
hvern ha. túns, meira af ný-
ræktarlandi, sem er magrara
og áburðarfrekara en eldri tún
og í þriðja lagi er á sumum stöð
um um að ræða ofnotkun köfn-
unarefnis.
Ræðumaður ræddi um áburð
aráætlanir, sem æskilegt væri
að bændur gerðu, hver fyrir
sig, og benti á í því sambandi,
að þeir þyx-ftu að vita um stærð
túnanna og þyi-ftu að gera sér
eins glögga hugmynd um frjó-
semi hverrar spildu eða tún-
hluta. Til þess þyi-ftu þeir enga
vísindamenn þótt sjálfsagt væri
að notfæra sér niðui-stöður til-
rauna og svo þær bendingar,
sem efnarannsóknir jarðvegs
gefa, þegar þær væru fyx-ir
hendi. Frummælandi taldi ekki
ráðlegt fyrir bændur, að bei-a
meii-a á hvei-n ha. túns en 150
kg. köfnunarefnis. Miðað við
þann hámai-ksskammt þarf að
bera um 200 kg. af þrífosfat og
þó e. t. v. meii-a á sumum stöð-
um og 150 kg. af kali, þar af
svo sem 1 poka af brennisteins-
súru kalí þar sem skortur er á
brennisteini. En allt er þetta
breytilegt eftir landi. sagði
ræðumaður.
Að frumræðu Jóhannesar Sig
valdasonar lokinni tóku þessir
þátt í umræðum og gerðu fyrir-
spui-nir: Árni Jónsson, Sigur-
jón Steinsson, Jónas Halldórs-
son Sveinbjai-nai-gerði, Hreiðar
Eiríksson, Jónas Kristjánsson,
Ævai-r Hjartarson, Grétar Rós-
antsson, Jón Hjálmarsson, Ár-
mann Dalmannsson, og að lok-
um svaraði frummælandi fyrir-
spurnum. □
- Vopnfirðingar ræða
framtíðarmál sín
(Framhald af blaðsíðu 8).
verði hið fyrsta búin aðstaða til
flugsamgangna. Er nauðsyn, að
flugvöllurinn á Vopnafirði verði
sem allra fyrst stækkaður svo
að flugvélar. Flugfélags íslands
geti hafið hér viðkomu.
2. Almennur bændafundur
haldinn á Vopnafii’ði 13. nóv.
19G6 átelui-, að ekki skuli enn
hafa verið gei-ðar rafvæðingar-
áætlanir fyrir dreifbýlið, sem
taki við af 10 ára áætluninni.
Fundurinn lýsir óánægju sinni
yfir þeim seinagangi, sem ríkir
í rafmagnsmálum Vopnfirðinga,
að ekki skuli enn vei-a farið að
leggja raflagnir um sveitina,
sem nokkru nemur, þó að hag-
stætt sé að leggja línu um mest
alla sveitina með tilliti til vega-
lengda á býli. Leggur fundur-
inn áherzlu á, að strax á næsta
vori vei-ði hafizt handa um, að
leggja línuna og skýrt vex-ði frá
hvaða bæir geti ekki vænzt
þess, að fá rafmagn frá sam-
veitu, sökum legu sinnar. Er nú
brýn nauðsyn þess, að sveita-
fólk fái nú þegar þessa undir-
stöðu þeii-ra nútíma þæginda,
sem rafmagnið er, áður en fólk
yfii-gefur frjósama sveit af því
að verr er að því búið en öðr-
um þegnum þjóðfélagsins. Þ. Þ.
Blaðburður!
Ungling eða krakka vantar til að bera út
DAG í Norðurbyggð, Þingvallastræti,
Rauðumýri og Gerðin.
AFGREIÐSLA DAGS - SÍMI1-11-67
AKUREYRI! - NÆRSYEITIR!
HÖFUM OPNAÐ VERZLUN
að nýju í nýjum og rúmgóðum húsakynnum að
GLERÁRGÖTU 32.
FJÖLBREYTT ÚRVAL LJÓSA-
og HEIMILISTÆKJA.
RAFORKA H.F. - Glerárgötu 32
Sími 1-22-57
Það þarf enginn að bíða lengi eftir að fá TÆKI VIÐ-
GERT. Komi tækið í dag, getur það orðið til
á morgun.
Viðgerðir, varahlutir, verzlun.
Reynið viðskiptin.
ÚTVARPSVIRKJAR - AXEL og EINAR