Dagur - 24.12.1966, Blaðsíða 20

20
JÓLABLAÐ DAGS
sem mér finnst árennilegri, en lendi í
klettum. Kemst þó upp heill á húfi og
sömulei'ðis Þórir.
Uppi á fjallinu er stórgrýtt eins og
víðast á slíkum fjallsflötum.
Víða má sjá, að grjótið raðar sér í
reglulega hyrninga, oftast fimm- eða
sexhyrnda. Er þá stórgrýtið til jaðr-
anna en fínna efni innan í hyrningun-
um. Þetta er alkUnnugt fyrirbæri, þar
sem frost ræður ríkjum.
Á rana, sem skagar út úr fjallinu, má
hins vegar sjá bert bergið, að vísu
sundursprungið, í gríðarmikla berg-
fleka. Þar vaxa fléttur á berginu, og
stöku háplöntur má finna þar, en ann-
ars er fjallið gróðurlaust. Yfirborð
bergsins er hér víða líkt hraunyfir-
borði, mjög holótt og hrufótt og sums
staðar má jafnvel sjá straumrákir á yf-
irborði þess, straumrákir hins bráðna
hrauns. Sumsstaðar er yfirborðið einn-
ig rauðlitað eða kolsvart, líkt og sést
á nýbrunnu hrauni.
Er þetta þá hið upphaflega hraunyf-
irborð efsta hraunlagsins, sem hér rann
fyrir mörgum milljónum ára? Varla.
Líklega eru hér aðeins hraunamót, þ.
e. hraunlagið sem var ofan á, er al-
gerlega eytt í burtu.
Hvað sem því líður, þarf maður ekki
að vera í vafa um eðli þessa bergs. Það
er augljóslega gamalt hraun og getur
ekki annað verið.
Þetta hefðu gömlu nepútistarnir þui'ft
að sjá, sem héldu því fram, að landið
hefði risið alskapað upp af svávar-
botni. En nú fylgja þeim víst fáir að
málum, nú vita allir, að íslenzka blá-
grýtið er gosbei’g og því þarf ekki þess-
ara sannana við.
Ég tek samt með mér nokkrar stein-
völur, með hraunyfirbox’ði, til að sýna
hinum vantrúuðu.
Kennslustund í skriðufallafræði.
Nú er þrautin þyngri, að komast ofan
af fjallinu. Við leitum fyrir okkur á
ýmsum stöðum, en alls staðar virðist
heldur ógi'eiðfært, þar sem við ætlum
niður í Syðri-Jökulsárbotninn. Loks
finnum við þó stað, þar sem sæmilega
greiðfært er, en snarbrött skriða, liggur
af fjallsbrún og niður á jökulinn. Þór-
ir fer beint niður að vanda en ég fer
lengra suður eftir og smásneiði skrið-
una.
Fallegt er að sjá niður í jökulbotn-
inn, þar sem jökullinn liggur eins og
seppi fi-am á lappir sínar, fallega rönd-
óttar að framan.
Allt í einu heyri ég þyt fyrir framan
mig og síðan dunur og undii'gang og
um leið finn ég að skriðan er komin á
hreyfingu undir fótum mér. Steinai’n-
ir veita mér lítið viðnám, heldur síga
undan þegar á þá er stigið. Ég tek til
fótanna sem mest ég má, þvert eftir
skriðunni, rétt tylli fótum á steinana,
sem jafnhai’ðan velta undan.
Dunurnar magnast og dynkii-nir að
baki méi', en ég hei’ði hlaupið.
Ég veit ekki hvort ég er hræddur en
hlæ í huga mínúm að þessari fóta-
mennt, sem mig minnir einhvemveg-
inn á flugu, sem gengur á vatni.
Bráðum finn ég þó að ég er kominn
á fast aftui*. Steinarnir veita aftur við-
nám. Ég lít við. Þai'na, rétt fyrir aftan
mig er komin stærðar geil í skriðuna,
en kolmórauð grjótá vellur eins og
flóðbylgja niður eftir hlíðinni langt
fyrir neðan.
Nú fyrst tek ég eftir því að ég er
EggJa
ÉG VAR ásamt fleiri krökkum látin
sitja yfir fráfæi'nalömbunum heima á
Tjörn í Svarfaðardal. Þegar ég var átta
ára kom fyrir atvik, sem öðru hverju
kemur í hugann.
Lömbin höfðu dreift sér og var ég
og strákur frá næsta bæ að smala þeim
saman. Leið okkar lá meðfram enda
tjarnar þeirrar, sem bærinn dregur
nafn sitt af. í grastoppi í tjöminni kom-
um við auga á eitthvað kvikt. Við lögð-
um þegar upp í rannsóknarleiðangur,
þótt þarna væri hálfófært, því forvitni
okkar var vakin. Áður en mig varði
hafði strákurinn tekið tvö egg í lófa
sinn. Ég bað hann að láta eggin í hreiðr-
ið aftur, en hann taldi mér trú um, að
það væri gagnslaust, því að öndin
myndi afrækja og ekki setjast á þau á
ný. Mér lá við gráti en harkaði af mér.
Þegar við komum upp á stekkinn sáum
við andahjónin og börmuðu þau sér svo
sárt að mér finnst ég heyra það enn þá,
eftir 64 ár. Þá gat ég ekki stillt mig
lengur og hágrét. Ég talaði um þetta
við félaga minn, strákinn, sem með
mér var, og spui’ði hann, hvort honum
væri sama um þetta. Hann lét sem svo
væri, en ég veit að hann tók sér þetta
líka nærri.
Sektarmeðvitundin altók mig og mér
ofsahræddur. Hjartað berst hraðar en
í nokkrum smáfugli og máttleysi gríp-
ur mig svo ég er í þann veginn að
hníga niður.
En brátt kemur þó fræðihugurinn
upp í mér og vinnur bug á máttleys-
inu. Hér hafði ég orðið vitni að sjald-
gæfu náttúrufyrirbæri og það tækifæri
má ekki láta ónotað. Ég ski’eiðist aftur
að geilinni og fer að athuga hana nán-
ar, og svo hlaupið, sem hefur nú stöðv-
ast lengst niði’i í skriðurótum. Víða sér
á klappir í geilinni, grjótið og mölin
hafa hreinsast ofan af en mórautt vatn
sytrar hér og þar niður. Hlaupið sjálft
er augljóslega mikið vatnsblandað.
Skýi’ingin virðist mér vera sú, að
þarna hafi vei’ið eitthvei’t vatnsauga í
ski iðunni og jarðvegurinn þarna alveg
vatnsósa svo að lítið hafi mátt við hann
koma til að hann færi af stað. Ég hafði
því sjálfur oi-sakað hlaupið með því að
ganga þarna um. (Meii-a seinna.)
ránið
fannst synd mín óbærileg og guð
myndi ekki geta fyrirgefið mér hana.
í trúnaðartrausti bamsins bað ég hann
að gefa mér vísbendingu um, hvort
mér yrði fyrirgefið. Sjálf lagði ég minn
litla heila í bleyti. Hvers vegna ekki að
reyna að aðstoða guð ofurlítið sjálf? Ég
ákvað, að ef ég fyndi nú hreiður áður
en ég væri búin að telja upp í 50, teldi
ég það vísbendingu um fyrirgefningu.
Ég hljóp nú af stað þama ofan fyrir og
taldi og taldi í öi-væntingu minni og
um leið í heitri bæn. Þegar ég var kom-
in upp í 47 flaug óðinshani upp rétt við
fætur mér — af hreiðri —. í því voru
4 egg.
Ég feyni ekki að lýsa því með orðum
hve fegin ég varð. Fögnuðurinn gagn-
tók mig á því augnabliki. Og það veit
ég, að einhver áhrif frá þessu atviki í
lífi mínu fylgja mér þar til ég er öll.
Sesselja Eldjóm.