Dagur - 04.03.1967, Blaðsíða 5

4
5
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Síniar 1-1166 og 1-1167
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓN SAMÚELSSON
Prentverk Odds Bjömssonar hJ.
Rannsóknar krafizt
í UMRÆÐUM í sameinuðu Alþingi
sem fóru fram 30. nóv. sl. bar störf
utanríkismálanefndar á góma, og fór
ust Emil Jónssyni utanríkisráðherra
þá m. a. orð á þessa leið:
„I»að er alveg rétt, að það eru
miklu færri mál borin undir utan-
ríkismálanefnd heldur en vert væri
og sennilega rétt væri. En það er af
því, að fyrrv. utanríkisráðherra taldi,
að hann hefði orðið þannig fyrir
barðinu á utanríkismálanefnd, að
hann gæti ekki trúað henni fyrir
málum. Ég held, að mér sé óhætt að
segja það eftir honum, að trúnaðar-
mál, sem nefndinni hafi verið sagt
frá, hafi verið borin út og komið
í blöðum, og þess vegna vildi hann
ekki fyrir sitt leyti, að henni væru
fengnar allar upplýsingar, sem ann-
ars hefði verið rétt að nefndin fengi.
Ég skal ekkert segja um þetta. Ég
þekki það ekki svo vel.“
í sjónvarpsviðtali, sem utanríkis-
ráðherra átti við nokkra blaðamenn
10. febr. sl., barst talið að þessu efni.
Morgunblaðið sagði frá þessu viðtali
daginn eftir (11. febr.), og hófst frá-
sögn blaðsins á þessa leið:
„Á blaðamannafundi í sjónvarp-
inu í gærkvöldi sagði Emil Jónsson
utanríkisráðlierra, formaður Alþýðu-
flokksins, að á árunum 1960 og 1961
hefðu trúnaðarmál, sem lögð voru
fyrir utanríkismálanefnd Alþingis
lekið út og birzt aðallega í Þjóðvilj-
anum og einnig í Tímanum. Utan-
ríkisráðherra sagði, að meðan svo
væri, mundi hann ekki leggja trún-
aðarmál fyrir nefndina.“
Næsta dag (12. febr.) birti Mbl.
svo forustugrein undir fyrirsögninni:
„Trúnaðarbrot framsóknarmanna og
kommúnista.“ í greininni var sagt, að
utanríkisráðherra hefði upplýst það
í sjónvarpsþætti, að „á árunum 1960
og 1961 hafi trúnaðarmál, sem lögð
voru fyrir utanríkismálanefnd Al-
þingis, verið gerð opinber, aðallega
í Þjóðviljanum, en einnig í Tíman-
um.
Á fundi í sameinuðu þingi 15.
febr. sl. vék Emil Jónsson utanríkis-
ráðherra enn að þessu máli og taldi
sig eingöngu hafa haft ummæli Guð-
mundar í. Guðmundssonar, fyrrv.
utanríkisráðherra, fyrir því, að ekki
væri hægt að treysta utanríkismála-
nefnd fyrir trúnaðarmálum. Þessu til
áréttingar vitnaði ráðherrann í um-
mæli, sem fyrrv. utanríkisráðherra
lét falla á fundi utanríkismálanefnd-
ar. 4. febrúar 1964. Þeim ummælum
fyrrv. utanríkisráðherra var þá strax
mótmælt í nefndinni, og ráðherrann
nefndi engin dæmi máli sínu til sönn
unar. Var álitið, að ráðherrann hefði
(Framhald á blaðsíðu 6).
SJALFSMORÐ OG SAMVIZKA
eftir Olaf Gunnarsson, sálfræðing
SAMKVÆMT fréttum ís-
lenzkra blaða bafa nokkrir ung
lingar flutt hátíðar sínar úr fögr
um óbyggðum og sveitum til
höfuðborgarinnar, þar sem þeir
eiga heima. Á þessum hátíðum
er enginn eðlismunur, en bráð-
greindur embættismaður kall-
aði þær að loknu Þjórsárdals-
ævintýrinu fræga. „Veizlusiði
heldri manna í Reykjavík und-
ir beru lofti.“
Höfundur þessarar greinar
benti á árunum 1962—’63 á, að
hverju myndi stefna í þessum
málum ef ekki yrðu gerðar á-
kveðnar ráðstafanir. Ábyrg yf-
irvöld virtu ábendingamar að
vettugi og uppskera nú eins og
þau sáðu.
Ef athuguð. eru þau lögmál,
sem hættulegar nautnir og
verknaðir þeim tengdir lúta,
má gera ráð fyrir, að atburðir
þeir, sem nú hafa orðið nokkr-
um mönnum tilefni til umræðna
í fjölmiðlunartækjum, muni
verða smámunir einir í saman-
burði við það, sem innan
skamms ógnar íslenzku þjóð-
lífi og þá einkum æskunni. Hér
er átt við neyzlu ákveðinna eit-
urlyfja og afbrota, sem hafa
ekki náð til íslands svo neinu
nemi, en allt bendir til að svo
muni verða.
Bæði eiturlyfjaneyzlan og af-
brotin eru tákn en ekki orsök,
alveg eins og skortur á vínlaus-
um skemmtistöðum er afleiðing
en ekki orsök. Orsakimar fel-
ast í almennu hugarfari þjóðar
innar og þeirri afstöðu, sem það
skapar.
í árslok 1962 sagði ég meðal
annars í grein í dagblaðinu
Vísi, sem birtist 13. des., að eftir
5 ár væri líklegt, að sjálfsmorð
um myndi hafa fjölgað til muna
á íslandi ef ekki yrði stungið
fótum við ákveðnum ósóma.
Allt var látið reka á reiðanum
og sjálfsmorðunum hefur þegar
fjölgað óhugnanlega, ári fyrr en
ég sagði til um. Æskan verður
á næstu árum í enn meiri hættu
hvað þetta snertir.
Hversvegna er þá íslenzkri
æsku sérstaklega hætt? Aðeins
fáar ástæður af mörgum skulu
nefndar..
1. Sökum stærðar landsins og
fámennis þjóðarinnar er tiltölu
lega auðvelt að smygla hvers
konar vamingi til íslands.
Smygl eiturlyfja er flestu
smygli auðveldara, þar eð þau
eru yfirleitt mjög fyrirferðar-
lítil. Að baki eiturlyfjasmygli
standa alþjóðlegir glæpahring-
ir, samvizkulausir menn, sem
einskis svífast. íslendingar eru
yfirleitt fremur hrekklaus þjóð
(sbr. m. a. sölu bandarískrar
stúlku á ógildum ávísunum) og
myndu ekki vara sig á eitur-
lyfjasölum fyrr en allt væri
komið í óefni.
2. íslenzk börn eru yfirleitt
ekki alin upp til sjálfsvirðingar.
Þau skortir þann innri aga, sem
gerir manninn aff sjálfstæðri,
hugsandi veru, sem ekki má
vamm sitt vita í neinu. íslend-
ingar vilja yfirleitt ekki takast
á hendur ábyrgð ef annars er
kostur. Umræður um mál t. d.
í stærsta dagblaði íslands sýna
þetta Ijóslega. í áðumefndu
blaði er urmull nafnlausra
greina, jafnvel eftir böm og ung
linga. Sorpblaðasiðgæðið eða
öllu heldur skortur á siðgæði,
er einkennandi fyrir ísland eitt
Norðurlandanna og er þjóðinni
vægast sagt til lítils sóma.
3. Forustumenn íslenzki-a
fræðslumála hafa í meira en 20
ár verið illa menntaðir og skort
þá mannkosti, sem störf þeirra
krefjast ef vel á að vera. Nú-
verandi menntamálaráðherra
hefur gert sig sekan um að
vinna vísvitandi heillamálum
æskunnar allt til óþurftar ef
þau hafa ekki samræmzt til-
finningakenndu mati hans
sjálfs. Oljóst er talað um umbæt
ur á fræðslumálum, en á því
sviði eru íslendingar langt á eft
ir öðrum þjóðum. Myndi ekki
þurfa að hreinsa allmikið til í
forustuliði fræðslumálanna áð-
ur en ráðist er í breytingar svo
nokkru nemi? Það þótti ekki
snyrtilegur búskapur í minni
sveit að gefa nýja og góða töðu
á stallinn en moka ekki flórinn.
4. íslendingar hafa aðlagazt
leynivínsöluhugsunarhætti, en
slíka verzlun hafa dómstólarnir
látið að miklu leyti afskipta-
lausa. Leynisala eiturlyfja er
enn auðveldari en sala áfengis.
Það þarf ekki einu sinni fínan
stöðvarbíl til þess að fram-
kvæma slíka sölu.
5. Ábyrgðarleysið á fjölmörg
um sviðum íslenzks þjóðlífs er
sérstaklega áberandi og hvers-
konar óknyttir og afbrot eru af
sökuð af fjölmiðlunartækjum,
almenningi og jafnvel dóms-
stólum. Ef hægt er að benda á
áþekkan ósóma annarsstaðar
halda menn að það afsaki slæmt
framferði á íslandi í stað þess
að taka karlmannlega afstöðu
til málsins eins og það liggur
fyrir.
Fjöldi manna er frá náttúr-
unnar hendi svo veikgeðja að
þeir þurfa siðrænt aðhald ef vel
á að fara. Afstaða. slíkra manna
mótast að miklu leyti af orðum
en þó einkum gerðum þeirra,
sem mest völd hafa hverju
sinni.
5. Nú eins og fyrir 4—5 árum
þegar ég ræddi þessi mál ítar-
legast í greinum, sem birtust í
Vísi og Tímanum veltur mest á
því hvernig ábyrg stjórnarvöld
bregðast við. Munurinn er sá
einn, að nú er hættan enn
meiri en fyrr og líf enn fleiri
ungmenna í mikilli hættu.
Mannvit og samvizka þeirra,
sem á næstu árum stjóma
fræðslu- og félagsmálum lands-
ins getur haft veruleg áhrif á
það hversu margir farast í þeim
hættum sem brátt steðja að. □
LEIKA MANN OG
KONU
Ólafsfirði 3. marz. Hér er kom-
inn töluverður snjór og hafa
vegir um sveitina ekki verið
ruddir. Bændur annast flutn-
inga á vörum að og frá búum
sínum með dráttarvélum og
hafa ekki skapazt bein sam-
gönguvandræði.
Á meðan gæftir voru sæmi-
legar aflaðist töluvert, en nú
hafa ógæftimar algerlega haml
að veiðum.
Jónas Ásgeirsson skíðakenn-
ari er hér um þessar mundir og
kennir skólanemendur á skíð-
um. Skíðafæri er gott.
Leikfélag Ólafsfjarðar hyggst
nú æfa sjónleikinn Mann og
konu. Sæmilega gengur að fá
kvenfólkið til að taka að sér
hlutverk í leiknum, en verr að
fá karlmennina.
Svolítið hefur veiðzt af sil-
ungi í net undir ísnum á Ólafs-
fjarðarvatni. 1». J.
D R
ÉG lokaði bókinni og lagðist
útaf. Allt frá því að ég las í
bernsku bók Flammarions, „Ur
anía“, hafði ég a. m. k. í aðra
röndina trúað því, að vera
kynnu fleiri himinhnettir
byggðir mönnuðum verum en
jörðin okkar. En nú hafði ég
verið að lesa ritgerð eftir há-
lærðan og heimsfrægan mann,
sem ekki var myrkur í máli um
það, að engin pláneta í okkar
sólkerfi gæti fóstrað neitt æðra
líf.
En — vísindin vita nú sannar
lega lengra nefi sínu, því nú
horfa þau jafnvel svo skiptir
milljónum ljósára út í veröld-
ina.
Samt hafa þau ekki komið
auga á neina stjörnu, sem trú-
að sé fyrir öðru eins hlutverki
eins og okkar jörðu, sem frá
örófi alda virðist hafa verið
kjörin til þess að bera kórónu
sköpunarverksins: mannkynið.
Sem að líkum lætur, hlýtur
speki vísindanna að rota Tóm-
asareðlið í ómenntuðum manni
— og frá þessum þönkum sofn-
aði ég, áður en langt leið. En —
ég hafði heldur örðugar draum
farir: Eftir ýmislegt leiðinda-
vafstur, var ég allt í einu horf-
inn til bernskunnar, og farinn
að stikla um bakkann í litla
sjávarþorpinu, hálfsvangur, og
lítt búinn klæðum, en léttur í
lund og á fæti, eins og þá heyrði
til. En ekki undi maður nú
lengi algjöru iðjuleysi á þeim
árum, og af gömlum vana datt
mér í hug að skreppa ofan á
bryggju og reyna að veiða.
Færið var líka alveg í stíl við
þátíðina: hvítgljáandi grá-
sleppu-öngull, örlítil blýsakka
og seglgarn, vafið upp á spýtu,
svo allt færið rúmaðist vel í
litlum buxnavasa. Álitlegan
lifrarbrodd fann ég mér í leið-
inni, í slóg-hrúgu í fjörunni.
Ég gekk létt og varlega fram
bryggjuna, til þess að styggja
ekki það, sem þar kynni að
vera í námunda, og leit varlega
fram af brúninni. Jú — ekki
var þar nein ördeyða: Töluverð
torfa af ufsaseiðum synti þar
kviklega fram og aftur, og tíndi
ætis-agnir frá slógi, sem fleygt
hafði verið í sjóinn,. Nokkru
fjær mátti, með aðgætni, greina
eina tvo sandkola í botninum,
og utar örlaði á silungum í
uppivöðu. Allt var þetta matur,
— ef aðeins heppnin vildi nú
vera með mér, að hjálpa til að
ná einhverju af því.
Ég seildist því í vasann eftir
færinu — en tók þá allt í einu
AU M
eftir því, að þessir sæbúar voru
að masa saman — og það sem
var enn furðulegra: Ég skildi
allt sem þeir sögðu. Mér féllust
alveg hendur og ég fór að
hlusta í ofvæni á þetta und-
ur.
Ufsa-seiðin mösuðu ósköp
líkt og við krakkarnir, svo ég
hefði varla hlustað lengi á þau,
en þá sá ég koma töluverða
torfu af þyrsklingum og stút-
ungum — svona eins og þar
væru einir tveir bekkir úr
barnaskóla og einn úr háskóla.
Hópurinn synti hratt og fjör-
lega inn lygnuna, upp með
bryggjunni,
„Heyrðu, Gaji, stendur nokk
uð til — eða hvað erum við eig
inlega að slóa hingað,“ heyrði
ég eina stútungsdömuna segja
við sinn næsta kavallei'a. —
„Veiztu það ekki,“ svaraði sá,
stimamjúkur, „það er væntan-
legur hingað hálærður og víð-
förull þorskur, til að halda fyrir
lestur, og þetta þótti einna lík—
legastpr staður til að hlusta á
hann.“
Og ætlar hann svo ekki að
vera „presis", sagði skvísan. „Ó,
— þetta er svo frægur og tig-
inn þorskur, að ekki má taka
til þess“, sagði gajinn afsakandi.
En þau höfðu ekki lengi beðið
þegar höfðinginn birtist í eigin
persónu, ekki var hann mjög
stór, en þó hinn virðulegasti í
öllu fasi. Hann var mjög út-
eygur — enda hafði hann áreið
anlega bæði hugsað og kafað
djúpt. Með honum fylgdust
álengdar þrír árennilegir stein-
bítar, sem voru lífverðir hans.
Hann bandaði aðeins við þeim
með sporðinum, — og drógu þeir
sig þá hæversklega í hlé. Síðan
steig hann tígulega áfram upp
á lága flúð, sem bar öllu hærra
en söfnuðinn, virti hann fyrir
nokkur tálkna-tök, en hóf síð-
an mál sitt:
„Virðulega samkoma. Ég
þakka innilega þann heiður sem
þið hafið sýnt mér, með því að
boða mig hingað. Ég skyldi
prísa mig sælastann meðal
þorska, ef lærdómur minn og
lífsreynsla mætti koma ykkur
að nokkru gagni, í vanda ykkar.
Veitir varla af því, þegar þið,
kæru ungþyrski, hleypið nú
bráðum heimdraganum, að
brýna fyrir ykkur varkárni í
hvívetna. „Vits er þörf þeim
víða fer“ — en varkámi ekki
síður. Ég hef all-víða verið, og
þar af leiðandi kynnzt marg-
víslegum hættum og örðug-
leikum.
U R
Ég fæddist í Faxaflóa — og
fékk fljótt að kynnast ýmsum
hættum, en sem á sér, slapp og
einhvemveginn frá þeim öllum,
með heppni og nokkrum hygg-
indum — þó oft munaði mjóu,
að ég enti ævi mína í vargkjöft
um. Mig bar austur á Selvogs-
banka, og óx ég þar brótt úr
þangi, innanum rángjarnan
ruslara-lýð, sem ég slapp oft
nauðuglega frá. Varð ég því
snemma tortrygginn og sérvit-
ur, einrænn og hirti lítt um
troðnar slóðir.
Þá var það einn dag, að ég
heyrði hræðilega dunreið — og
áður en ég gat áttað mig á
þessu, kom veltandi með mikl-
um hraða ógurleg fylking og
stefndi beint á mig, þitta líktist
mörgum steinhnullungum hlið
við hlið, með stuttu millibili. Sá
ég vísan dauða minn, ef ég yrði
fyrir þessari skriðu, en hún var
komin of nærri mér, til þess að
ég gæti flúið. Þá bjargaði snar-
ræðið mér, eins og oft fyrr og
síðar. Ég skaust ofan í þrönga
klettaskoru, sem hlífði mér
alveg á meðan þessi fítons-fylk
ing fór yfir — en hún ýmist
marði undir sér eða hreif með
sér fjölda af okkar þjóð, og veit
ég ekkert um afdrif þeirra sem
þar hurfu. Oft hef ég brotið
kvarnir mínar um það, hvað
komið geti ærlegum hnullung-
um til að haga sér svo fólslega
— en árangurslaust. Síðan hef
ég alltaf hlustað vandlega eftir
þessari dunreið, og verið fljót-
ur að forða mér, þvert úr leið,
ef ég hef heyrt til hennar ein-
hversstaðar.
Ur þessu færði ég mig austur
í Meðallandsbugt, og undi mér
þar vel um tíma — en einu sinni
gjörði þar foráttu-brim, svo
mig hafði nærri rekið á grunn,
sem orðið hefði minn bani. Þá
fékk ég og sand í tálknin, —
sem er stór-hættulegt.
Þá var það einu sinni þegar
ég var upp við Grindavíkur-
hraun, að ég sá nokkra gríðar-
stóra þorska, fasta í einhverjum
hálfósýnilegum vegg. Ég hafði
nærri flanað í þennan voða, en
lét þeirra víti mér að varnaði
verða og synti varlega í burtu.
Sá ég þá marga fiska fasta í
samskonar ófögnuði, en tókst
með gætni að þræða út úr þess-
um háskalegu ógöngum.
Næst hélt ég austur að Hval-
bak, en þar var ekki friður fyr-
ir hvalavörgum í stórum þvög-
um, svo ég hélzt þar ekki við.
Næst hvarf ég til Berufjarð-
ar, þar var indælt að vera: nóg
æti, rólegt, og mátulega hlýtt,
en lítið um allan ránskap.
En einu sinni þegar ég lá þar
eitt friðsælt kvöld, ásamt nokkr
um kunningjum, fann ég sting-
andi sársauka í styrtlunni, rétt
eins og í hana hefði rekizt
karfabein — og með sama var
ég dreginn af stað aftur á bak,
upp — upp, hvernig sem ég
streytist við. Það birti óður eft-
ir því sem hækkaði, og ég vissi
mér bráðan bana búinn, ef ég
lenti upp úr sjónum, en þá rifn
aði út úr styrtlunni — og örið
ber ég enn. Aldrei vissi ég hver
ósköp þetta voru.
Við Austfirðina er gott að
vera — nema hvað þar er hættu
samt, sem víðar. Einu sinni var
ég í ágætum félagsskap út af
Norðfjarðareyjum þegar kom
eitthvað óláns-lóð með langri
rófu aftur úr, dettandi beirit
ofan í hausinn á mér og meira
en hálf-rotaði mig, á meðan ég
var að jafna mig eftir höggið,
sá ég að líka lá rófa niður úr
lóðinu, sem kræktist í einn fé-
laga minn, — og upp var hann
dreginn með æmum hraða. Þá
m'inntist ég atviksins á Beru-
firði, og flúði í ofboði. Oft hef
ég séð eitthvað líkt þessu, en
alltaf veldur það mér sama
hræðslu-hrollinum, hvenær
sem ég sé það.
Þó óvíða séu fegurri kórallar
í broti eða fjölbreyttara skel-
dýralíf en við Austfirði hafði ég
þar ekki langa dvöl úr þessu.
Einu sinni henti það mig inni á
Þistilíirði, að grípa marhnút á
grunnsævi, hann var með við-
bragðsharðasta móti, og snerist
svo, að gaddamir læstust í kok
ið á mér, svo ég komst í mikla
hættu. Ræð ég ykkur heldur til
að forðast þá ókind — en að
minnsta kosti, ef þið neyðist til
að leggja ykkur hann til munns,
að gleypa hann rétt, þ. e. að láta
hausinn ganga á undan.
Á Héraðsflóa er betra að
koma ekki mjög nærri landi,
því þar, eins og inn á Axar-
firði og víðar, eru gráir, loðnir
gráðugir Vargar, með tennur
líkar og lífverðimir mínir, er
betra að vara sig á þeim, því
margur fiskur hafnar í maga
þeirra.
Einu sinni tók ég mig til að
heimsækja frænda minn, sem
var forstjóri norður á Heklu-
banka, hafði mér verið tjáð að
þar mundi vera helzt að leita
frama. Hann hafði um sig mikla
hirð stórra þorska, en þeir voru
gráðugir og rángjarnir, svo ég
var alls ekki óhultur fyrir því
að þeir gleyptu mig — enda var
ég ekki fullvaxinn þá. Hélt ég
svo bráðlega þaðan.
Á Grímseyjarsundi hefur mér
(Framhald á blaðsíðu 7)
ÝMSAR FRÉTTIR FRÁ BUNAÐARÞINGI
MÁNUDAGINN þ. 20. febr. sl.
var Búnaðarþing sett í Bænda-
höllinni í Reykjavík.
Formaður Búnaðarfélags ís-
lands, Þorsteinn Sigurðsson,
setti þingið með ræðu. í upphafi
ræðu sinnar' minntist hann hins
fallna foringja íslenzkra bænda,
Steingríms Steinþórssonar, fyrr
verandi búnaðarmálastjóra og
alþingismanns, sem lézt nú á
þessum vetri. Bað ræðumaður
alla viðstadda að rísa úr sæt-
um og votta hinum látna með
því virðingu sína og þökk.
í ræðu sinni gat form. nokk-
urra mála, sem lögð yrðu fyrir
þetta búnaðarþing og ylti það
á nokkru fyrir íslenzka bænd-
ur hvernig með yrði farið.
Næst á eftir formanni flutti
Ingólfur Jónsson landbúnaðar-
ráðherra ræðu, og þar sem ræð
ur þeirra form. Bún. ísl. og
landbúnaðarráðherra komu
bæði í útvarpi og dagblöðum,
er ekki ástæða til að rekja efni
þeirra hér.
Þá var skipuð kjörbréfanefnd
til að athuga kjörbréf búnaðar-
þingsfulltrúa, vegna þess að
kosning þeirra hafði farið fram
á siðasta ári. Nefndin úrskurð-
aði alla réttkjörna til setu á
Búnaðarþingi næstu 4 ár.
Þá var að síðustu skipað í
nefndir, svo sem venja er til.
Á fyrstu dögum Búnaðar-
þings eru yfirleitt stuttir þing-
fundir. Þá eru mál lögð fram og
vísað til nefnda, sem að sjálf-
sögðu taka jafnskjótt til starfa.
Þegar þetta er skrifað hafa 3
mál verið afgreidd frú Búnaðar
þingi.
Stjórn Bún. fsl. hafði óskað
eftir, að þeir Ásgeir L. Jónsson
og Ólafur E. Stefánsson athug-
uðu lög nr. 10 1952 um heimilis
hjálp í viðlögum. Árangurinn af
þeirri athugun varð frumvarp
tií laga um vinnuaðstoð til
bænda vegna sjúkdóma, slysa
o. fl., sem stjórn Bún. ísl. lagði
fyrir Búnaðarþing.
Með lítilsháttar breytingum
samþ. Búnaðarþing frumvarpið.
Er fyrsta grein þess svohljóð-
andi:
Búnaðarsamböndum og
hreppabúnaðarfélögum er heim
ilt að starfrækja í umdæmum
sínum vinnuaðstoð til bænda í
viðlögum skv. lögum þessum.
Hlutverk hennar er að veita
bændum vinnuaðstoð, þegar
sannað er með vottorði læknis,
að aðstoðar sé þörf um stundar
sakir vegna sjúkdóma, slysa eða
dauðsfalla. Nýtist starfskraftar
þeir sem ráðnir eru til aðstoðar
skv. framansögðu ekki að fullu,
er stjómum búnaðarsambanda
eða búnaðarfélaga heimilt að
veita hjálp, þó aðrar ástæður
séu fyrir hendi.
í frumvarpinu er ákvæði um
að búnaðarsambóndum og bún-
aðarfélögum er heimilt að gefa
eftir hluta af greiðslu fyrir
veitta aðstoð eða fella greiðslu
alveg niður, þegar efnalítill
bóndi á í hlut, eða aðrar sér-
stakar ástæður eru fyrir hendi.
Ríkissjóður endurgreiðir %
þess halla, sem viðkomandi fé-
lagsstofnanir verða fyrir af að-
stoð þessari. ™
Frumvai-p til laga um breyt-
ingu á umferðarlögum nr. 26
2. maí 1958. Frá n. d. Alþingis.
í frumvarpinu er lagt til að
unglingar yngri en 14 ára fái
ekki, án ökuskírteinis, að aka
dráttarvél við jarðyrkju og hey
skaparstörf utan alfaravegar.
Ályktun Búnaðarþings er svo
hljóðandi:
Búnaðarþing mælir ekki með
samþ. frumvarpsiris. Hins vegar-
mælir Búnaðarþing með að cft-‘
irlit með öryggisbúnaði dráttar
véla verði aukið frá því, sem
nú er.
í greinargerð með ályktun-
inni lítur Búnaðarþing svo á að-
dráttarvélaslysin séu jafn tíð
eða tíðari hjá fullorðnum en hjá
unglingum og þá oftar á þjóð-
vegum en heima á einstökum
býlum. Að öðru leyti mundi
samþykkt frv. stórlega skerða
nýtingu vinnuafls landbúnað-
arins.
Norðurverk h.f.
(Framhald af blaðsíðu 1)
opnuð kom í Ijós, að tilboð
Norðurverks h.f. var lægst, en
við gerðum aðeins tilboð í
lagningu vegarins á tveim ár-
um fyrir ca. 33,9 millj. kr. —
Annars voru tilboðin þessi:
Á einu ári: Vegalagnir h.f. (Þingeyjarsýslu) Almenna krónur 43.299.723
byggingafélagið h.f.
(Reykjavík) 40.230.667
Loftorka h.f.
(Rvík)
í áfanga A 19.584.843
Steingr.
Felixson
og fleiri
í áfanga B 17.040.302 36.625.145
Á tveimur árum. krónur
Almenna
byggingafélagið h.f.
(Reykjavík) 36.743.887
Vegalagnir h.f.
(Þingey j arsýslu ) 36.457.425
Loftorka h.f.
(Rvík)
í áfanga A 18.651.016
Steingr.
Felixson
og fleiri
í áfanga B 15.890.356 34.541.372
Norðurverk h.f.
(Akureyri) 33.884.851
Ákveðið er nú að taka tilboði
okkar og standa samningar nú
yfir.
Hvar liggur nýi vegurinn?
Vegurinn á að liggja frá Þing
eyingabraut við Laxamýri upp
Reykjahverfi, víðast hvar með-
fram gamla veginum, fram að
Geitafelli síðan um Hólasand og
að Grímsstöðum við Mývatn.
Áætlað er að byrja vegalagn-
inguna við Geitafell um 1. júní
Erindi Búnaðarsamb. S.-Þing.
um tollalækkun af snjóbílum og
erindi Þórarins Kristjánssonar
um eftirgjöf tolla af snjóbílum,
vélknúnum snjósleðum og snjó
beltum á dráttarvélar.
Ályktun:
Búnaðarþing felur stjóm
Bún. Isl. að vinna að því að toll
ur verði lækkaður eða niður
felldur, sem hér segir:
1. Tollar af snjóbílum, sem
læknishéruð hafa keypt á tveim
: ur sl. árum og kaupa framvegis,
verði eftirgefinn að fullu,
2. Tollur af vélknúnum snjó-
sleðum verði lækkaður veru-
lega og eftirgefinn að íullu upp
rekstrarfél. eða sveitarfél., sem
kaupa þá í því augnamiði að
nota þá við fjárleitir á heiðum,
þegar snjór er kominn.
3. Að tollur af snjóbeltum á
dráttarvélar verði sami hundr-
aðshluti af verði þeirra eins og
er á vélunum sjálfum.
K. G.
og kísilvegurlnn
í sumar og leggja þar ca. 2 km.
kafla, en þar er yfir tvær ár að
fara og blautar mýrar. Þegar
því er lokið verður fengin rudd
leið meðfram öllu vegastæðinu.
Samtimis verður byrjað á undir
byggingu vegarins við Gríms-
staði og haldið niðuryfir Hóla-
sand og lokið við veginn niður
fyrir Geitafell. En á þann hátt
naá notast við þessa leið vetrar-
mánuðina.
Síðara sumarið verður svo
lokið við vegalagninguna í
Reykjahverfi.
Með hvaða tækjum verður
verkið unnið?
Þegar hafa verið ákveðin
kaup á þrem stórum jarðýtum,
fjórum 14 tonna vörubílum og
þriggja rúmmetra uppmoksturs
vél. Áætlað er að vélarnar verði
látnar vinna í tuttugu tíma á
hverjum sólarhring og aðra
hvora helgi, í það minnsta bjart
asta tíma sumarsins.
Framkvæmdastjóri þessa
verks hefir verið ráðinn Rolf
Árnason tæknifræðingur.
Aðrar framkvæmdir sem
hugsað er til eru t. d. væntan-
leg Laxárvirkjun, gerð ýmissa
hafnarmannvirkja og áfram-
haldandi vegalagnir.
Dagur þakkar þesar upplýs-
ingar. Q
Akureyrartogararnir
KALDBAKUR fór á veiðar 1.
marz. SVALBAKUR seldi afla
sinn í Hull 28. febrúar, 115 tonn
fyrir 9022 pund eða 9.43 pr. kg.
Væntanlegur heim á laugardags
Írvöld. HARÐBAKUR seldi afla
sinn í Cuxhaven 2. marz, 161
tonn fyrir 145.000 mörk eða 9.73.
pr. kg. Hélt heimleiðis samdæg-
urs. SLÉTTBAKUR seldi afla
sinn í Grimsby 1. marz, 114 tonn
fyrir 11092 pxmd eða 11.64 pr.
kg. Væntanlegur á sunnudags-
kvöld. Q