Dagur - 15.04.1967, Blaðsíða 5

4
5
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar 1-1166 og 1-1167
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
JÓN SAMÚELSSON
Prcntverk Odds Bjömssonar h.f.
Auglýsingar og afgreiðsla:
Úrelfar aðferðir
í SVONEFNDUM eldhúsumræðum
frá Alþingi, sem landsfólkið átti ný-
lega kost á að heyra með aðstoð út-
varpsins, rökræddu stjórnmálaflokk-
arnir um landsmálin. í niðurlagi
ræðu formanns Fiamsóknarflokks-
ins, Eysteins Jónssonar, sagði m. a.
svo: „Ríkisstjórnin liefur notað alger
lega úreltar stjórnaraðferðir, sem
alls ekki eiga við hér. Hún liefur ein
hliða snúið sér að því að draga úr
þenslu með ráðstöfunum, sem hafa
grafið undan afkomu sjálfra atvinnu
veganna. Hún hefur algerlega van-
rækt að veita nauðsynlega forystu
um uppbyggingu atvinnulífsins og
stefna hennar orðið til þess að þær
framkvæmdir í atvinnulífinu, sem
mesta þýðingu hafa og þýðingar-
mestu þjónustuframkvæmdir, hafa
hrakizt aftur fyrir og orðið útundan.
Það er ráðsmannanna á þjóðarbú-
inu, ráðherranna, að gera grein fyrir
því, hvað orðið hefur af þjóðartekj-
unum. Verða þeir krafðir sagna um
á næstu vikum og mánuðum. En
kaupmáttur tímakaupsins eða dag-
kaupsins og ástandið í iðnaðinum,
landbúnaðinum og sumum þýðingar
mestu greinum sjávarútvegsins sýna
hvar þjóðartekjuaukinn liefur ekki
staðnæmzt.
Ríkisstjórnin hefur liorft á það að
gerðarlaus, að starfandi togarafloti
hefur minnkað um helming, þorsk-
veiðiflotinn gengið saman ár frá ári
og verðbólgan og lánastefnan hefur
grafið undan grundvelli frystiiðnað-
arins, sem hefur verið þýðingarmesti
einstaki þátturinn í þjóðarbúskapn-
um. Ríkisstjómin hefur látið eins og
þessi vandamál væru ekki til, enda
öll afskipti af slíku talin algert brot
á stjómleysisstefnunni, sem ríkis-
stjórnin hefur talið sig fylgja. Á hinn
bóginn hefur átt að leysa vandamál
togaranna með því að hleypa þeim
inn á bátamiðin í landhelginni og
verður vafalaust gert eftir kosningar,
ef stjórnarflokkarnir geta ráðið þá.
Dómsniðurstaða í efnahagsmálun-
um liggur fyrir því að reynslan er
þar óhlutdrægasti dómarinn. Nú
liafa stjómarflokkarnir allt í einu
rubbað upp og kastað inn á Alþingi
frumvörpum og þingsályktunartil-
lögum, sem fjalla um ýmiskonar af-
skipti ríkisstjórnar og ríkisvalds af
þessum málum. Tilgangi sínum, sem
er að lofa bót og betrun nú fyrir
kosningar svo á verði trúað, nær
þetta þó ekki, því reynslan er ólygn-
ust í því, að þeir sem ráða stjórna*-
flokkunum virðast hafa óbeit á
Jteirri forystu, sem ríkisvald í nútíma
Jjjóðfélagi verður að hafa.“ □
Karl Guðvarðarson
frá Garði Ólafsfirði
ÞAÐ VAR Iaugardagsmorgun-
inn fyrir páska. Ég vinn verkin
mín eins og ég er vön. Síminn
hringir, það er systir mín sem
talar. Ég heyri orðin: Pabbi dó
í nótt. Nú segi ég: Varð þetta
eitthvað snöggt? Annars vitum
við báðar að hann var orðinn
veikt strá, og langt síðan að
hann þráði að fá að devja. Þeg-
ar mamma dó, fannst mér hann
hætta að lifa, og von hans var
að hann fengi að fylgja fljótt á
eftir henni. Oft hafði ég hugsað
um það á meðan þau lifðu bæði
að betra yrði að Guð tæki hann
á undan henni úr þessum heimi.
Mér fannst að hann mundi eng
an veginn bera það að missa
hana, og hvað sízt á elliárun-
um. En þó kom að því að Drott
inn kallaði hana á undan, og
mjög snöggt. Hún hneig út af
við vinnu sína úti við og var
borin inn meðvitundarlaus sv.o
að segja. En þó heyrðust af
vörum hennar nokkur óljós orð.
Guð hjálpi mér. Það voru síð-
ustu orð hennar, hún komst
aldrei til meðvitundar og lifði
aðeins tvo sólarhringa.
Það vakti hjá mér undrun
og aðdáun hvernig pabbi minn
brást þá við.
Þau rólegheit og æðruleysi.
Mér fannst þo eins og hann
gengi í svefni, en þó talaði hann
með skýrum huga um það sem
var að gerast, og kvöldið sem
hún dó lagði hann sig útaf í
stofu inn af herberginu þeirra
og bað okkur að láta sig vita
þegar þetta væri búið. Hún dó
kort fyrir tíu og sömu rólegheit
in hvíldu yfir honum eftir á.
Við systkinin vorum öll undr-
andi og hálf hrædd um að hann
hefði ekki áttað sig á því sem
skeð var því við þekktum hann
og vissum að hann hafði aldrei
mátt af henni sjá og aldrei án
hennar getað verið. Ég var eft-
ir hjá honum þessa nótt og
þorði alls ekki að sofna því ég
vissi að hann svaf ekki heldur.
Og þó ég saknaði mömmu hugs
aði ég meira þessa nótt um
pabba. Hvernig líf hans mundi
verða án hennar.
Síðan eru liðin 10 ár þau síð
ustu 4 árin sem hann lifði
dvaldi hann á Skjaldarvík eftir
sínum eigin vilja.
Nú er hann dáinn hann pabbi
minn elskulegur. Ó hve mynd-
irnar geta oft orðið skrýtnar þeg
ar söknuðurinn dregur minn-
ingarnar fram úr djúpi hugans.
Ég man svo margt elsku
pabbi minn, og veita þær end-
urminningar gleðistraum um
sál mína. Þú varst svo góður og
ástríkur faðir.
Þó heimilið þitt væri fátækt
af veraldargæðum varst þú allt
af ríkur, ríkur af svo mörgu
sem veitti bamssálinni yl, og
gróðursetti frækorn sem ber
ávöxt. Aldrei fórst þú svo kaup
staðarferð, að þú kæmir ekki
færandi hendi til barnanna
þinna. Ég skil ekki nú hvemig
þú gazt alltaf keypt eitthvað til
að gleðja okkur, því að ég veit
að þú áttir oft úr svo litlu að
spila.
Svo man ég verkin þín, þú
notaðir allar stundir til að dytta
að í hemilinu þínu. Þér féll
aldrei verk úr hendi. Þó ekki
séu liðin nema 55 ár síðan þú
byrjaðir þinn búskap, þá hefir
breytingin orðið stórkostleg.
Hvar fengum við flest af því
sem nú er keypt í búðum til
klæðnaðar og annarra þarfa.
Það kom úr vefstólnum þínum.
Mér er með öllu óskiljanlegt
hvernig þú gazt afkastað slíku
sem þú afkastaðir. Þegar ég tel
upp í huga mínum og sé í anda
allt sem ofið var af höndum þín
um, úr allavega litum tvisti og
heimaspunnum þræði. Ég dáist
í huga mínum að þeim munstr-
um og litasetningum sem þú
fannst upp. Sérstaklega man ég
fallegu rúmábreiðui-nar sem þú
ófst, og þær hafa víða verið til
á heimilum í þinni sveit og
jafnvel þótt lengra væri leit-
að. Já það má segja með
sanni, þú notaðir starfstímann
þinn á meðan þú lifðir og iðju-
semin þín var og verður til fyr
irmyndar sem ekkert barnanna
mun gleyma, og mættum við
einnig minnast þess hve hjálp-
samur og bóngóður þú varst
náunga þínum.
Þú lézt engan þurfandi frá
þér fara. Á meðan að þú gazt
miðlað af þínum litlu efnum.
Og Drottinn blessaði heimilið
þitt, verkin þín voru honum
kunn.
En þó er það þessu öllu
meira og dýrmætara, minning-
arnar um bænii-nar sem þú
kenndir okkur og helgistundirn
ar sem þú skapaðir á heimilinu
með húslestri og sálmasöng
hvern sunnudag og helgidag.
Þetta skapaði þann fjársjóð í
sál minni sem Drottinn einn
þekkir og finnst mér áhrif þess
munu vara til eilífs lífs.
Guð blessi minningu þína
elsku pabbi minn.
Þó farinn sértu héðan og fymi
yfir slóð.
Ég finn að minningamar þær
geyma þakkaróð.
Það gleymist ei það góða sem
gróðursettir þú
í hjörtum barna þinna í helgri
bæn og trú.
ísól Karlsdóttir,
Hólkoti, Ólafsfirði.
Endast miklu lengur
í UNGVERJALANDI hefur
tekizt að tvöfalda „æviskeið“
véla í strætisvögnum eftir rann
sóknir með geislavirkum mæli-
tækjum. Rannsóknimar leiddu
í ljós að óhreinindi í vélinni
hafa mikil áhrif á slitið, og þess
vegna hefur verið framleidd sér
stök sía sem ver vélina og ger-
ir hana helmingi endingarbetri.
í Sovétríkjunum hefur lífs-
magn mjólkursýrugerilsins ver
ið rannsakað með geislavirkum
tækjum, með þeim afleiðingum
að hægt hefur verið að stytta
gerjunartíma öls úr 5—6 dög-
um niður í hálfan annan dag.
Lýsigull íslenzkrar tungu
Virðingarsveigur til vinar míns, biskupsins yfir íslandi,
HERRA SIGURBJARNAR EINARSSONAR
bnýttur, þegar röddin lians Iiljómaði og flutti nýjársræðu sína 1967,
Ásamt með kærri þökk fyrir komuna til Akur-
eyrar og ræðuna ógleymanlegu í kirkjunni þar
hinn 12. marz síðastliðinn.
Hljóma léztu himin við
hörpustrengi þína.
Önd þín sveif um æðri svið
Andans dýrð að sýna.
Vinur minn.
I?egar ég heyri til þín, hvort sem það er nær eða fjær,
þá kviknar hjá mér sú löngun að láta þig heyra vísur frá
mér til þín.
Þegar þú talar í útvarp, hlustar öll þjóðin. Þegar þú
messar, fyllast kirkjurnar fólki.
Lýsigullið skín í myrkrinu. Þar sem það ljómar svo
skært frá máli þínu og kenningu, þá láttu í Guðs bænum
röddina þína hljóma sem oftast út til okkar íslendinga
allra.
Guð gefi, að himnarnir opnist, svo að við sjáum dýrð
hans ljóma yfir land og þjóð.
Þegar hugsjónir þínar og vonir um Skálholtsstað ræt-
ast, rennur upp ný dagsbrún á trúarhimni íslendinga, og
nýr dagur bregður birtu nýs trúarskilnings yfir örlaga-
slóðir íslenzkrar þjóðar. Ég óska þér, herra biskup, ham-
ingju og allrar blessunar með staðinn fræga og fornhelga.
Guð og gæfan fylgi þér og fjölskyldu þinni nú og ávallt
á ókornnum tímum. Hann sé með þér og þjónum þínum í
kirkjum landsins og í víngarði kristniboðsins um víða ver-
öld. Guð gefi þeim öllum orð að mæla og sannleik að flytja
í boðskap sínum.
A friðarstóli
í Frelsarans skjóli
þitt er sæti,
þjóðvinur mæti.
Lif þú í náð
í lengd og bráð,
stýrðu Guðs liði
í stríði og friði
í Drottins ást,
sem engum brást.
Njót heill handa,
orðs og anda.
Sækið fast
inn í framtíð bjarta.
Leitið Ljóssins.
Lifið heil!
JÓN BENEDIKTSSON, prentari,
NÝTT ORYGGISHÚS
NÝLEGA byðu International
Harvester verksmiðjurnar í
Bretlandi mikla nýjung í fram-
leiðslu 434 traktoranna, þar er
fullbúið öryggishús ásett í verk
smiðjunni. Hið nýja hús á að
fullnægja kröfum um brezkan
standard nr. 4063. Bretar búast
við, að hin nýju öryggislög
þeirra komi í gildi árið 1969.
Vegna útflutningsmarkaðsins
hafa þeir útbúið húsið með opn
anlegu þaki, svo ökumaður kom
ist út úr húsinu, ef traktorinn
dettur t. d. niður gegnum ís.
Húsið er byggt á öxla trak-
torsins og er í því mjög gott út-
sýni og gott rými, og er húsið
vel þétt fyrir ryki og óhrein-
indum, sem fjúka vilja upp.
Átenging moksturtækja og
annarra hjálpartækja er óhindr
uð, þrátt fyrir húsið.
Sérstakt stál er í grindinni
(2y2”xiy2” þvermál) og allar
rúður úr öryggisgleri. Aurhlíf-
ar ei-u að aftan, byggðar með
húsinu, og er hægt að taka hús-
ið af með því að losa 8 bolta og
lyfta því af með því að krækja
í 4 eyru þar til gerð.
Auðvelt er fyrir ökumann að
stíga á traktorinn í gegnum
hurð, sem er 55 cm. á breidd og
innan í húsinu er mikið rými til
að stjórna öllum stjórntækjum.
Óvenjugott útsýni fæst um
framrúðu og litlar hliðarrúður
sitt hvom megin við vélarhús-
ið, út til hliðanna eru sérstakar
rúður og svo í hurðunum. Tjald
með gagnsæju plasti er að aft-
an, svo hægt er að rúlla því
upp, ef vill.
(Framhald á blaðsíðu 7)
<------------------------------
A myndinni sést, að húsið er
bæði laglegt og því vel fyrir
komið á traktomum.
Greiðslur fil almannafrygginga
GREIÐSLUR TIL
ALMANNATRYGGINGA.
Nú nýlega hefur verið birt
áætlun um tekjur og gjöld al-
mannatryggingana á árinu, sem
er að líða (1967). Gert er ráð
fyrir, að greiðslur þeirra aðila
sem standa undir lífeyristrygg-
ingum verði þessar á árinu:
Ríkissjóður 601.2 millj. kr., liin-
ir tryggðu 273.8 millj. kr., sveit-
arsjóðir 154 millj. kr. og at-
vinnurckendur 119.8 millj. kr.
Samtals 1148.8 millj. kr. Til
sjúkratrygginganna greiða sam
kvæmt áætlun: Ríkissjóður
190.6 millj. kr., liinir tryggðu
173.3 millj. kr. og sveitarsjóðir
86.6 millj. kr. Samtals 450.5
millj. kr. í atvhmuleysistrygg-
ingasjóðnum voru 932 millj. kr.
um áramótin en allmikið af því
fé er bundið í útlánum. Hitt
mun vera í Seðlabankanum. Ið-
gjöld til Iífeyristrygginganna
eru á þessu ári: Fyrir hjón 3850
kr., fyrir ókvænta karla 3500
kr. og fyrir ógiftar konur 2625
kr. Sjúkrasamlagsgjöld eru mis
jöfn í samlögunum. Iðgjöld
til atvinnuleysistryggingarsjóðs
ins eru greidd af ríkissjóði,
sveiíarfclögum og atvinnurek-
endum.
ALMENNAR TRYGGINGA-
BÆTUR 1967.
Gert er ráð fyrir, að nokkrar
helztu bætur frá almannatrygg
ingunum verði á árinu 1967 sem
hér segir:
kr. á mán.
Ellilífeyrir lijóna 5.016.33
EHiIífeyrir einstaklinga 2.786.85
Ekkjulífeyrir (fullur) 2.654.14
Fjölskyldub. nieð barni 330.10
Bamalífeyrir og meðlag
með bami 1.222.31
Mæðralaun, 1 barn 244.46
Mæðralaun, 2 böm 1.327.07
Mæðralaun, 3 b. eða fl. 2.654.14
Ekkjubætur 3 mánuði 3.492.94
Ekkjubætur 9 mánuði 2.619.22
Fæðingarstyrkur er kr. 6.984.15,
slysadánabætur ekkju eða ekk-
ils í 8 ár kr. 3.492.29 á mánuði
o. s. frv. Nánar í 1. tbl. Félags-
mála 1967. AHstaðar 15.25%
verðlagsuppbót innifalin.
SUNDURLIÐUN BÓTA-
GREIÐSLNA 1965.
Til fróðleiks cr liér skrá yfir
þær fjárhæðir, sem lífeyris-
tryggingamar greiddu lil ein-
stakra bótategunda árið 1965:
millj. kr.
Ellilífeyrir 414.7
Makabætur 0.9
Örorkulífeyrir 94.1
Örorkustyrkir 12.0
Bamalífeyrir 29.2
Fjölskyldubætur 216.2
Mæðralaun 23.5
Fæðingarstyrkir 26.2
Ekkjulífe. og ekkjubætur 14.6
Sjúkrasamlagsgjöld
vegna elli og örorku 15.0
Endurkræf meðlög 54.6
Örorkulífeyrir er jafn hár
ellilífcyri. Hliðstæð sundurlið-
un sjúkra- og slysabóta mun
ckki liafa verið biirt enn. f
þessu samband i má mhina á
fræðsluþætti um almannatrygg
ingamar og ýmsar lífeyristrygg
ingar, sem birtar voru í Degi í
fyrra.
IÐGJÖLD ATVINNU-
REKANDA.
Atvinnurekendur greiða
tvennskonar iðgjöld til almanna
trygginganna vegna starfsfólks
síns þ. e. til lífeyristrygginga og
slvsatrygginga. Iðgjaldið til líf-
eyristryggmganna er nú 28 kr.
pr. vinnuviku. Iðgjöld til slysa-
trygginganna skiptast í 10
áhættuflokka og eru nú lægst
2 kr. og hæst 65 kr. pr. vinnu-
viku. Til atvinnuleysistrygg-
ingasjóð eiga gjaldskyldir at-
vhinurekendur nú að greiða
17.10 kr. pr. vhmuviku.
SPÍTALAKOSTNAÐUR.
Daggjöld sjúklinga á Land-
spítalanum voru um síðustu ára
mót hækkuð úr 450 kr. upp i
500 kr. Ríkissjóður mun greiða
hækkunina fyrir sjúkrasamlög-
in enda mega þau ekki hækka
iðgjöldin. Bætist þá við ein teg-
und enn af niðurgreiðslum inn-
anlands vegna vaxandi dýr-
tíðar.