Dagur - 09.05.1967, Blaðsíða 6

s
Eggert Ólafsson, bóndi i Laxárdal:
Framleiðsla þjóðarinnar er mest í sveil
um og sjávarþorpum
ÉG, SEM ÞESSAR línur rita, er
einh af þeirn, sem barðist á móti
lcjördæmabreytingunni 1959, þeg-
ar ein- og tvímenningskjördæmin
voru öll lögð niður og hlutfalls-
kosningar teknar upp um allt
land.
Okkur Framsóknarmönnum var
núið því um nasir, að við værum
á móti þessari breytingu til þess
að halda í rangláta aðstöðu fá-
mennra kjördæma, sem aðeins
kæmi Framsóknarflokknum til
góða. Höfuðrök fyrir breyting-
unni hafa verið þau, að allir þegn
ar þjóðfélagsins eigi að hafa jafn-
an rétt til pólitískra áhrifa, hvar
sem þeir eru búsettir í landinu.
Ég vil hér á eftir fara nokkrum
orðum um þessi tvö sjónarmið, þó
að' umrædd kjördæmabreyting sé
að' visu um garð gengin og ekki
enn hafnar umræður um það, að
gera landið allt að einu kjör-
dæmi.
Hvers vegna eiga strjálbyggðari
landshlutar að hafa meiri rétt pr.
íbúa til þess að velja fulltrúa á
löggjafarþing, heldur en þeir, er
búa í þéttbýli?
Vegna þess í fyrsta lagi, að í
sveitum, þorpum og kaupstöðum
utan Reykjavíkur fer fram aðal-
fiamleiðslan til lands og sjávar,
og því getur enginn neitað, að á
henni byggist afkoma þjóðarinn-
ar.
í öðru lagi sýnir reynslan það,
að aðstaða, a. m. k. Reykvíkinga,
er öll önnur og betri gagnvart
Alþingi en annarra landsmanna,
vegna þess að þingið er háð í
Reykjavík og þingmenn flestir bú
settir þar.
í þriðja lagi lendir fólksfjölg-
unin öll í kaupstöðunum, einkum
við Faxaflóa, um það er tæplega
deilt, að það sé óheilla þróun, en
það merkilega er, að það virðist
engum stjórnmálaffokki vera þtð
neitt áhugamál að stemma hér á
að ósi, nema Framsóknarflokkn-
um.
í íjórða lagi sannar aðstreymið
til Reykjavíkur og nágrennis það,
að þar er mest gert til þess að
bæta lífskjör fólksins og uppíylla
óskir þess um alls konar þjón-
ustu, s. s. í skemmtunum, mennt-
unar- og heilbrigðismálum, svo*'að
eitthvað sé nefnt.
Það getur því ekki talizt órétt-
látt, heldur þörf, að réttur ein-
ítaklingsins á hinum pólitíska
vettvangi verði ekki jafnaður út
í reiknivélum með höfðatölu kjós-
enda eina saman fyrir augum. Nú
er það svo, að innan hinna nýju,
stóru kjördæma er um að ræða
bæði strjálbýli og þéttbýli, og
dæmið nærtækt hjá okkur hér í
Norðurlandskjördæmi eystra.
Þetta byggðajafnvægi eða ójafn
vægi er og verður okkur Fram-
sóknarmönnum í þessum lands-
hluta nokkurt vandamál, sem við
verðum að leysa á grundvelli sann
girni og með þjóðarhag fyrir aug-
mestu um þingmannsval hvert fyr
ir sig, og hafa því skipzt á um
efstu sæti. Þessi hefð var látin
haldast við síðasta framboð bæði
í framboðsnefnd og á aukakjör-
dæmisþingi. Þetta ber að þakka
og sýnir félagsþroska.
Þegar ég spyr sjálfan mig hvað
séu veigamestu verkefnin íram-
undan í íslenzkum stjórnmálum,
þá verður mér fyrst fyrir að benda
á eftiríarandi:
1. Jafnvægi í byggð landsins og
þar með viðrétting framleiðslu í
landbúnaði og sjávarútvegi ásamt
iðnfyrirtækjum í sambandi við
þessa framleiðslu.
2. Réttlátari skipting þjóðar-
teknanna.
3. Að draga úr óhófseyðslu í
rekstri ríkisins og meðal fjöl-
margra einstaklinga.
4. Karlmannlegri og þó gætn-
ari vinnubrögð í utanríkismálum.
Lengi fram eftir árum var Fram
sóknarflokkurinn stéttarflokkur,
fyrst og fremst bænda og annarra
smáframleiðenda, samvinnufélaga
og gætinnar lýðræðisstefnu, milli-
flokkur.
Segja má að höfuðstefnan sé
óbreytt, nema hvað ekki er um
hreinan stéttarflokk að ræða og
er það tímanna tákn að svo gat
ekki lengur orðið. Þetta nýja við-
horf eykur flokknum vanda og
ábyrgð, en gefur um leið aukin
tækifæri lil að vinna þjóðinni
gagn-
Hér hafa verið nefnd örfá verk-
efni af mörgum, sem ég tel að
ílokknum beri að vinna að og eru
þó fleiri ótalin.
Vitanlega er það ekki á færi AI-
þingis eða neinnar ríkisstjórnar
að tryggja öllum einstaklingum og
fyrirtækjum góða afkomu. Þar
veltur alltaf mest á manndómi og
hyggni þeirra sem þar eiga hlut
að máli. Hitt liggur í augum uppi
að hlutur þings og stjórnar verð-
ur alltaf stór og örlaggríkur í vel-
ferð þegnanna og albar ' þjóðar-
innar.
Við trúum því og byggjum þá
trú á reynslu, að það sé Framsókn
arflokkurinn, sem bezt sé að
treysta til þess að stjórna þjóðar-
búinu skynsamlega, svo að landið
haldist allt í byggð og gæði þess
nýtt til hagsældar og menningar-
auka, svo þjóðin tapi ekki sjálfri
sér á þessum rniklu umrótstímum.
Góðir framsóknarmenn og kon-
ur í Norðurlandskjördæmi eystra!
Vinnum markvisst að því að afla
okkar lista aukins fylgis, svo að
hinn glæsilegi Þingeyingur Jónas
Jónsson, sem skipar nú 4. saeti
listans, nái kosningu í vor.
Þar fáum við duglegan og góð-
viljaðan fulltrúa fyrir okkar fagra
og kostaríka hérað.
Með ósk um gæfu og gengi til
allra stuðningsmanna býð ég
gleðilegt sumar.
Uppbótarkerfið
neyðarúrræði
F O R SÆTISRÁÐHERR -
ANN, Bjarni Benediktsson,
sagði m. a. þetta í áramóta-
grein í Mbl. 30. des. 1962:
„Á sínum tíma var gripið
til uppbótakerfisins í því
skyni að koma í veg fyrir,
að verðbólgan stöðvaði at-
vinnurekstur í landinu. Á
meðan ekki var hægt að ná
meirihluta fyrir haldbetri
úrræðum var þetta fyrirgef-
anleg bráðabirgðaráðstöfun.
Sjálfstæðismenn litu alltaf á
uppbæturnar sem neyðar-
úrræði og vildu sem fyrst fá
þær afnumdar. Með uppbót-
um, höftum og bönnum er
hægt að hnika svo til, að úr-
ræði og dugnaður einstakra
atvinn.urekenda ráði mun
minna um afkomuna, en
ákvörðun valdhafanna um
það hverjum uppbætumar
skuli falla í skaut.
Núverandi ríkisstjórn var
mynduð til að hverfa frá
þessari þvingnn yfir til frjáls
ræðis.“
Talið er, að uppbætur og
niðurgreiðslur á þessu ári
muni nema 1740 milljónum
króna eða um tvöfaldri upp-
hæð allra fjárlaganna 1958!
Landbúnaðarmðlin rædd í Svarfaðardal
SÍÐASTLIÐIÐ miðvikudags-
kvöld, 3. maí, efndu Framsókn-
aifélögin í Árskógsstrandar- og
Svarfaðardalshreppum til fund-
ar um landbúnaðarmál að
Grund í Svarfaðardal. Frum-
mælendur voru 2., 3. og 4. mað-
ur á lista Framsóknarflokksins
í kjördæminu, þeir Ingvar Gísla
son alþingismaður, Akureyri,
Stefán Valgeirsson bóndi, Auð-
brekku, og Jónas Jónsson ráðu
nautur. Auk þeirra kom til fund
arins Eggert Ólafsson bóndi í
Laxárdal, formaður kjördæmis
sambands Framsóknarflokksins
í Norðurlandskjördæmi eystra.
Fundarstjóri var Hjörtur E.
Þórarinsson bóndi á Tjörn.
Stefán Valgeirsson talaði
fyr'stur og ræddi um kjaramál
bænda og verðlagsmál landbún
aðarins. Hann benti á það, að
bændúr befðu áldrei' gert'kröfu
til þess að hlutur þeirra yrði
stærri en annarra stétta í þjóð-
félaginu, en augljóst væri hins
vegar, að það færi saman að
bændur hefðu góð kjör og gæiu
þá komið við nauðsynlegum
framkvæmdum á búum sínum
til að auka framleiðni og þar
með veita neytendum ódýrari
vöru.
Jónas Jónsson lagði áherzlu
á það í upphafi, að -möguleikar
íslenzks landbúnaðar væru
miklir og færu sennilega vax-
andi í framtíðinnli. Bændur
ræktu vel sitt hlutverk og skil-
uðu fullkomlega sínu í þjóðar-
búið. Sá vandi, er nú steðjaði
að landbúnaðinum eins og öðr-
um atvinnuvegum, væri heima-
tilbúinn af stjórnarvöldum, og
væri um að kenna hinni óskap-
legu verðbólgu, sem eyðilagt
hefði markaðsaðstöðuna. Jónas
sagði, að til urbóta’ þýrfti sér-
staklega að lækka framleiðslu-
SKÓLINN VIÐ REYK JABRAUT
Blönduósi 8. maí. í fyrra var
tekinn fyrsti áfangi að skóla við
Reykjabraut við Svínavatn, og
mun nú hafa fengizt fjárveiting
til þess að halda áfram við
næsta áfanga í sumar. Hér er
um heimavistarbamaskóla að
ræða, og er honum ætlað að
vera fyrir flesta hreppa Austur
Húnavatnssýslu. Skólinn er vel
í sveit settur, hann er nokkum
veginn miðsvæðis í héraðinu,
og þama er heitt vatn til upp-
hitúnar, sem mun auðvelda
mjög rekstur hans. Ekki fékkst
hins vegar teljandi fjárveiting
til þess að halda áfram fram-
kvæmdum við bama og mið-
skólann á Blönduósi.
Laxá í Ásum verður ekki
leigð út í sumar. Laxveiði í
henni brást að nokkru leyti síð-
asta sumar, og er nú ætlunin að
hvíla hana, að mestu eða öllu
leyti. Blanda og Svartá verða
leigðar út aftur, en þær leigja
bændur út sjálfir.
í fyrrinótt korii hér fyrsta
frostlausa nóttin um tíma. Marg
ir eru orðnir heyæpir mjög hér
um slóðir, enda éru búin stór
og heyin voru frekar lítil í
haust, og er því feykimikið
keypt af fóðurbæti um þessar
mundir. Vegir eru góðir enn þá
og klakinn er með minnsta móti
í þeim. Er því vpn til þess að
þeir verði ekki eins vondir og
ella. Ó. S.
kostnað með ölliun tiltækum
ráoum, samfara skipulagningu
framleiðslunnar í samræmi við
markaðsmöguleika, og þessa
skipulagningu ættu bændur
sjálfir að hafa með höndum.
Framfarir íslenzks landbúnaðar
mættu ekki takmarkast af of
þröngum markaði, og því þyrfti
að opna möguleika fyrir útflutn
ingi landbúnaðarafurða.
Ingvar Gíslason talaði um
hina félagslegu hlið málanna,
og benti fyrst á samgöngumálin,
sem væru meðal brýnustu fram
faramála héraðanna. Hann
minnti á það, hvað vetrarsam-
göngur væru erfiðar í þessu
héraði, og á það, hve lítið hefði
verið gert til að bæta þar úr,
þótl samþykkt hefði verið á
síðasta þingi tillaga Hjartar á
Tjörn um rannsóknir á vetrar-
umferð. Þá talaði hann um
skólamál dreifbýlisins, og drap
á það, að skortur á skólahús-
næði, bæði á bama-, unglinga-
og gagnfræðastigi væri tilfinn-
anlegur í héruðunum. Þá drap
Ingvar á það, að aðra menn-
ingarstarfsemi út um byggðirn-
ar mætti mjög efla, og væri það
ekki síður mikilvægt en efna-
hagslegar framkvæmdir.
Umræður urðu fjörugar að
loknum framsöguræðum, og
tcku þessir til máls: Helgi
Símonarson, Klemenz Vil-
hjálmsson, Jónmundur Zophon
íasson, Þórarinn Eldjárn og
Eggert Ólafsson. □
Nýr hægriflokkur býður fram syðra
um.
Þegar kjördæmissamband Fram
sóknarmanna í Norðurlandskjör-
dæmi eystra var stofnað, voru því
settar starfsreglur. Auk útbreiðslu-
og félagsstarfssemi, er það í verka-
hring sambandsins að undirbúa
og ákveða framboð í kjördæminu.
Strax á fyrsta þingi sambandsins
kom fram einróma vilji fyrir því,
að skoða gömlu kjördæmin, þ. e.
hinar þrjár sýslur og Akureyri,
sem sérstakar heildir innan sam-
bandsins og hefur verið tekið til-
lit til þess vilja á ýmsan hátt. Með
al annars hefur verið litið svo á,
að gömlu kjördæmin ættu rétt á
því, samkvæmt hefð, að ráða
í GÆR kom út í Reykjavík Lög-
rétta, blað hins nýja stjórnmála-
flokks Áka Jakobssonar, Óháða
lýðræðisflokksins, og var þar birt-
ur framboðslisti flokksins í Reykja
neskjördæmi í kosningunum. —
Fimm efstu menn eru:
1. Ólafur Thordersen forstjóri,
Njarðvíkum.
2. Guðmundur Erlendsson, lög-
regluþjónn, Hafnarfirði,
3. Gunnar Steingrímsson, verk-
stjóri, Kópavogi,
4. Jóhann G. Jónsson, stýri-
maður, Sandgerði,
5. Árni Gunnlaugsson, hrl.,
Hafnarfirði.
Svo virðist sem á þessum lista
séu aðallega óánægðir kratar og
þar á meðal óháðir úr Hafnar-
firði frá bæjarstjómarkosningun-
um í fyrra, en þeir hlutu þrjá
menn í bæjarstjórn þar eins og
kunnugt er og eru nú í samstjórn
þar með íhaldinu.
Blaðið Lögrétta virðist mest
vera skrifað af Áka Jakobssyni og
Ólafi Thordersen, og leggur það
m. a. áherzlu á afnám tekjuskatts,
talar um aðför stjórnarinnár að
atvinnulífinu og ófremdarástand
í málefnum sjávarútvegsins. Er
greinilegt, að hér er hægri ílokk-
ur á ferð.
Talið er mjög sennilegt, að listi
flokksins í Reykjavík líti dagsins
Ijós í dag eða á morgun, en áður
var þó búið að heyrast að Áka
gengi illa að fá sæmilega þekkta
menn á þann lista með sér.