Alþýðublaðið - 10.08.1921, Qupperneq 1
Álþýðublaðið
<&eflö út aí AlþýðufiokkanM,
1921
Miðvikudaginn 10. ágúst
181. tölubl.
IsMstiaÉi 09 vexiirnir.
Eins og áður er getið hér í
blaðinu, hefir stjórn tslandsbanka
í viðtali við Morgunblaðið þózt
tæra fullgildar ástæður fyrir þvf,
að íslandsbanki lækkar ekki for-
vexti sína.
Ástæður bankastjórnarinnar eru
þó harla lættvægar, ef þær eru
bornar saman, tökum t. d. þessar
tvær setningar og berum þær
saman:
„ , . . en vaxtalcekkun sú, sem
varð í Danmörku fyrir mánuði
sfðan, 5. júlf, hefir tiltölulega litla
þýdingu fyrir tslandsbanka vegna
þess, að lítill hluti af starfsfé
bankans er lánsfé úr dönskum
b'ónkum “ (Leturbreytingar hér)
Og svo þessi klausa:
.Forvextir danska National■
bankans eru 6°lo og íslandsbanki
greiðir dönskum bónkum y°/o af
lánsfé sínu hjá þeim.“ (Leturbreyt-
ingar hér)
Er nú ekki hlægilegt að sjá
vandræði bankastjórnarinnar? í
öðru orðinu segir hún að vaxta-
lækkunin í Danmörku hafi .iitia
þýðingu*, vegna þess, að .lítill
hluti" af. starfsfénu sé iánsfé úr
„dönskum bönkum", en svo ætlar
hún með næstu setningu að sanna
að bankinn geti ekki lækkað for
vextina vegna þess, að hann
greiði „dönsknm bönkum 7°/o af
iánsfé sfnu hji þeim.“
Þetta rainnir á söguna um trann,
sem fékk pott lánaðan og skilaði
honum brotnum, en neitaði að
greiða skaðabætur. Var hann þá
dreginn fyrir dómarann, en færði
iram þessa vörn ( málinu:
„í fyrsta lagi var potturinn
brotinn þegar eg fékk hann lán-
aðan. — í öðru lagi var hann heill
þegar eg skilaði honum og f
þriðja lagi hefi eg aldrei fengið
pottinn lánaðan.“
Sérhver maður með sæmlegri
greind, og jafnvel stjórn íslands-
banka, hiýtur að sjá mótsögnina,
sem felst í þessum ummæium
bankastjórnarinnar. Hér er ekki
um að villast, að bankastjórnin
viil af einhverjum ástæðum ekki
segja rétt til um það, hvers vegna
hún ekki lækkar forvextina, og
grfpur svo til þess ráðs, að ætia
með þessum vandræðasvörum að
afsaka sig.
Og Morgunblaðið rennir þessu
>slúðri« niður athugasemdalaust;
ætti þvf þó, sem málgagni kaup-
manna og annara viðskiftavina
bankans, að vera það skylt, að
vfta slik svör. Eða finst kaup-
sýslumöunum yfirleitt vörn banka-
stjórnarinnar svo fullkomin og
hrein, að sjálfsagt sé að sætta sig
við það sem orðið er ? Og finst út-
gefendum blaðsins það svara kostn-
aði, að gefa út blað, sem lætur
jafn mikilsvarðandi mál afskifta-
laust?
Annars er það f sjálfu sér verk
ríkisstjórnarinnar, eins og áður
hefir verið bent á, að annast um,
að íslandsbanki hafi vextina sann-
gjarna. En auðvitað geta menn
ekki gert miklar kröfur til að nú-
verandi stjórn, eins og hún hingað
til hefir komið fram, geri mikið
til þess að leggja að „sínu ást-
kæra kjöltubarni“ í þessu máli.
Á sfðastliðnu ári græddi íslands
banki stórfé; þrátt fyrir öll pen-
inga-andræðin. Sami gróðahugur
er vitanlega f honum enn þá, og
mun hann því ekki af fúsum viija
lækka -vextina. Ekki sfzt þegar
hann greiðir „dönskum bönkum
7°/oli“ En ætli vextirnir geti ekki
skolast dálítið í kolii bankastjórn-
arinnar eins og Iánið? Það þyrfti
ekki sérlega auðtrúa menn til að
halda það.
En hvað um það. íslandsbanka-
stjórnin hefir staðið sig illa f þessu
máli og þyrfti að birta fleiri við-
töl f Morgunblaðinu, sem kæmu
einhverri heilli hugsun í þ-ssa
„vöru“ hennar. Hún ætti t. d. að
segja hvaðan ísiandsbanki hefir
mestan hluta af starfsfé sínu.
ÍBrunatryggingar
_ á innbúi og vörum
hvergl ódýrari en hjá
A. V. Tulinius
vátryggingaskrifstofu
Eimskfpafélagsh úsinu,
2. hæð.
Hvort hann t. d. hefir hann frá Eng-
landi? En þar eru forvextir j°jo.
Þriðja Internationale.
Allsherjarþingið i Moskva 1921.
&æða Lenins.
Undir þinglok hélt Lenin merki-
lega ræðu um stefnu sovjetstjórn-
arinnar bæði í innanríkis og utan-
ríkismáium Hann gat þess að á
þessu ári hefði Rússíand loksins
fengið frið tyrir innrásum erlendra
óvina; í raun og veru væri það
að eins svolítið hlé, sem sovjet-
stjórnir þyríti að nota vel til að
búast móti nýjum árásum á verka-
mannalýðveldið í Rússlandi. Eitt
af því sem mest ríður á er þess
vegna að auka og efia rauða her-
inn. Orsökin til þess að Bolshe-
vikum hefir tekist af berja af sér
allar árásir auðvaldsins, er fyrst
og fremst byltingarhreyfingin, sem
óðum er að magnast f öðrum
löndum. Haldi hún ekki ðfram,
geta Bolshevikarnir f Rússiandi
ekki unnið fullnaðarsigur. Þessu
höfum við haldið fram frá því fyrsta.
Við höfum séð að byltingar-
hreyfingin fer ekki svo mjög
beinar götur, en henni miðar þó
ávalt áfram. Mikil töf fyrir hana
er flokkur þeirra verkamanna sem
enn treysta hægri jafnaðarmönn-
unum.