Dagur - 13.01.1983, Blaðsíða 4

ÚTGEFANDI: ÚTGAFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
RITSTJÓRNARSlMAR: 24166 OG 24167
SlMI AUGLÝSINGADEILDAR OG AFGREIÐSLU: 24222
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARM.: HERMANN SVEINBJÖRNSSON
BLAÐAMENN: EIRlKUR ST. EIRlKSSON, GYLFI KRISTJÁNSSON
OG ÞORKELL BJÖRNSSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI: JÓHANNES MIKAELSSON
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Bylting í lagningu
bundins slitlags
Mjög verulega hefur áunnist í lagningu
bundins slitlags í valdatíð núverandi ríkis-
stjórnar. Má raunar segja að um algjöra bylt-
ingu sé að ræða í þessum efnum. Samkvæmt
upplýsingum úr Fjármálatíðindum, sem
Seðlabanki íslands gefur út, var á síðastliðnu
hausti búið að leggja bundið slitlag á rösk-
lega 650 kílómetra af þjóðvegum landsins.
Þar af hafa tæplega 290 kílómetrar verið
lagðir á síðustu tveimur árum, eða yfir 44%
af heildarmagni bundins slitlags á þjóðveg-
unum. Sé litið til síðustu þriggja ára nemur
þetta hlutfall yfir 59%, eða 380 kílómetrum.
Því hafa tæplega tveir þriðju hlutar af
bundnu slitlagi á þjóðvegum landsins verið
lagðir í tíð núverandi samgönguráðherra,
Steingríms Hermannssonar.
Segja má að þetta sé aðeins upphaf þeirrar
miklu byltingar sem nú er að verða á þjóð-
vegunum. Áætlað er að jafn mikið verði lagt
af bundnu slitlagi á nýbyrjuðu ári og á síð-
asta ári, eða yfir 140 kílómetrar. Svipað magn
var einnig lagt á árinu 1981. í langtímaáætl-
un um góðvegagerð, sem nær 12 ár fram í
tímann, er gert ráð fyrir að ljúka lagningu
bundins slitlags á um 2800 kílómetra eða um
þriðjung þjóðvegakerfisins alls. Þar af er
helmingurinn í hringveginum, eða um 1400
kílómetrar. Þegar þessu verður lokið má
segja að allir fjölförnustu þjóðvegir landsins
verði komnir með bundið slitlag. Samtals er
þjóðvegakerfið um 8400 kílómetra langt, en
umferðarþungi er ákaflega mismunandi.
Ef litið er til þess hvernig að þessum mál-
um hefur verið staðið á rösklega tveimur ára-
tugum kemur í ljós að frá 1960 til 1969 var
langt bundið slitlag á aðeins 43 kílómetra af
þjóðvegum landsins og er Keflavíkurvegur-
inn þar lang stærsta verkefnið. Frá 1970 til
haustsins 1982 hefur hins vegar verið lagt
bundið slitlag á tæplega 608 kílómetra eða
yfir 93% alls bundins slitlags á þjóðvegum
landsins. Á síðasta áratug og sérstaklega
síðustu þrjú árin hefur verið gerð bylting í
þessum efnum, miðað við það sem á undan
var gengið.
Yfir þriðjungur þjóðvegarins milli Reykja-
víkur og Akureyrar er nú með bundnu slit-
lagi, eða35%. Sömusögu er að segjaumleið-
ina milli Reykjavíkur og Húsavíkur og
Reykjavíkur og Dalvíkur, sem er með 37%
bundið slitlag. Um og yfir 40% þjóðvegarins
milli Reykjavíkur og Blönduóss annars vegar
og Sauðárkróks hins vegar er með bundnu
slitlagi.
Vegabætur af þessu tagi hafa verið taldar
með arðbærustu fjárfestingum hér á landi.
Verður vart annað sagt en vel hafi verið fjár-
fest og mikið framkvæmt á síðustu þremur
árum.
f....
Ársæll Magnússon, umdæmisstjóri Pósts og síma:
Greinargerð talsímavarðanna
byggð á miklum misskilningi
Vegna greinar sem birtist í Degi
fimmtudaginn 6. janúar 1983
undir yfirskriftinni „Talsímaverð-
ir eru óánægðir" óska ég undirrit-
aður að gera eftirfarandi athuga-
semd.
í nóvember sendu nokkrir tal-
símaverðir frá sér greinargerð
varðandi skerðingu á símaþjón-
ustu að þeirra áliti, samfara fækk-
un starfa talsímavarða, sem af-
leiðingu af aukinni sjálfvirkni á
símaþjónustu.
Greinargerð talsímavarðanna
er byggð á miklum misskilningi
bæði hvað varðar þróun skeyta-
og símaafgreiðslu í boxi og póst-
þjónustu og virðast þeir ekki hafa
leitað eðlilegra skráðra upplýs-
inga sem hægt er að skoða um
talsímaafgreiðslu, en vísa má til
þess að Hagdeild Póst og síma
breytti fyrir 2 til 3 árum skráning-
arformi skeyta- og talsímaaf-
greiðslu í betra og aðgengilegra
upplýsingaform en áður var.
Það er ljóst að þessar breyting-
ar frá handvirku í sjálfvirkt síma-
kerfi hefur ekki nú, heldur alltaf
verið viðkvæmt mál þar sem hún
lo'sar út störf og því miður eru
ekki fyrir hendi önnur störf hjá
stofnuninni sem hægt er að bjóða
upp á sem þó er leitast við að
fremsta megni hverju sinni.
Þess má jafnframt geta að mín
reynsla hefur kennt mér að þessu
starfsfólki, bæði talsímavörðum
og þeim sem önnuðust símstöðvar
til sveita, verða seint fullþökkuð
þeirra störf í þágu stofnunarinnar
og almennings þegar á reyndi en
það kom vissulega oft fyrir þar
sem þjónustutími við aðstæður
handvirkssíma voru takmarkað-
ar.
Þar sem fyrrnefnd greinargerð
er nokkuð óljós, hverf ég frá því
ráði að svara henni í einstökum
atriðum heldur vísa til eftirfar-
andi upplýsinga sem ég vænti að
sýni að Póstur og sími stefnir að
aukinni þjónustu og er það sam-
merkt um allt land þótt ég svari
fyrir þetta póst og símaumdæmi.
Á síðastliðnum 6 árum hafa
gerst stórstígar framfarir á síma-
þjónustu Pósts og síma samhliða
verulegri hagræðingu til kostnað-
arlækkunar.
Á sama tíma og 25 símstöðvar
hafa verið lagðar niður í þessu
póst og símaumdæmi sem nær frá
Hrútafirði austur á Langanes hafa
allir símnotendur með handvirk-
an sveitasíma fengið sólarhrings
þjónustu.
Lög um sjálfvirkan síma voru
samþykkt á Alþingi vorið 1981
sem gera ráð fyrir að lokið verði
við lagningu sjálfvirks síma á 5
árum á öllu landinu.
Samhliða aukinni sjálfvirkni
gerast síðan eðlilegar hagræðing-
ar á símaþjónustu.
Afgreiðslutími boxafgreiðslu í
símaþjónustu helgaðist af við-
veruþörf talsímavarða á hverjum
stað miðað við ákvarðaðan tíma
(frá 4 til 24 klst.).
Þegar símasvæði símstöðva er
orðið alsjálfvirkt skapast mögu-
leiki til tilfærslu á símaþjónustu.
Langlínuafgreiðsla 02 og skeyta-
þjónusta 06 þarf ekki að vera til
staðar á hverri póst- og símstöð
heldur getur slík þjónusta flust til
færri miðstöðva, Akureyri af-
greiðir t.d. langlínusamtöl fyrir
símstöðvar sem eru alsjálfvirkar
svo sem Akureyri, Hrafnagil,
Hjalteyri, Grenivík, Dalvík,
Árskóg, Hrísey, Ólafsfjörð,
Siglufjörð og Raufarhöfn, í þessu
felst mikil hagræðing.
Afgreiðsla síma og skeytaþjón-
ustu í boxi fer fram í póst- og
símaafgreiðslum á hverjum stað
Ársæll Magnússon við hús Pósts og
síma á Akureyri.
og er samræmdur afgreiðslutíma
póstsins (ekki banka). Staðreynd-
in er sú að þörf á boxafgreiðslu
minnkaði verulega við sjálfvirkni
í sveitum.
Þörf á símaþjónustu í boxi utan
afgreiðslutíma símstöðva er mætt
með sjálfsölum.
Stöðvarstjórar póst og sím-
stöðva hafa jafnframt ábendingu
um að fylgjast með þjónustuþörf
við sérstakar aðstæður, svo sem
vegna neyðarástands og varðandi
fermingarskeyti eða landlegu að-
komuskipa og er slíkri þjónustu-
þörf þá mætt með framlengingu
símaafgreiðslutíma hverju sinni
eftir þörfum.
Símaafgreiðslur hafa vissulega
verið miðstöðvar allskonar upp-
lýsingaþjónustu sem ekki varðar
símaþjónustuna beint.
Með sjálfvirkum símabúnaði
hverfur þessi þjónusta frá tal-
símavörðum en í stað þess koma
sjálfvirkir símsvarar sem bæði
gefa upplýsingar og taka við skila-
boðum.
Ég vænti þess að framangreint
upplýsi að Póstur og sími stefnir
ekki í skerðingu á þjónustu held-
ur öfugt og jafnframt fylgir eftir
skyldu sinni að breytingar yfir í
sjálfvirkt símakerfi leiði til lækk-
aðs rekstrarkostnaðar og aukinn-
ar hagræðingar til hagsbóta fyrir
símnotendur.
Ársæll Magnússon,
umdæmisstjóri Pósts og síma,
Akureyri.
Ofullnægjandi starfsaðstaða
við grunnskóla Akureyrar
Ekki hefur farið fram hjá foreldr-
um sem eiga, eða hafa átt, nem-
endur á grunnskólastigi síðustu
árin að námsefni skólanna hefur
tekið stórstígum breytingum og
ég vil segja miklum framförum.
En mér er ekki ljóst hvort fólk al-
mennt gerir sér grein fyrir því að
þetta kallar á breytta kennslu-
hætti á flestum sviðum skóla-
starfsins. Afleiðingar þess eru svo
aukin undirbúningsvinna kennara
sem krefst betri starfsaðstöðu.
Ég ætla nú að gera nokkra grein
fyrir starfsaðstöðu kennara og
skólastjórnar við Lundarskóla,
sem ég hef starfað við frá stofnun,
haustið 1974. - Tilgangurinn er
Barnaskóli Akureyrar.
ekki sá að koma höggi á einhvern
eða einhverja aðila, heldur að
vekja athygli á hvernig búið er að
þessum þætti skólastarfsins nú í
byrjun árs 1983.
Enginn grunnskólanna hér á
Akureyri býður kennurum upp á
viðunandi vinnuaðstöðu. Þó er
hún sennilega skást við Barna-
skóla Akureyrar, en verst við tvo
yngstu, en jafnframt fjölmenn-
ustu skólana, Glerárskóla með
700 nemendur og Lundarskóla
með 600 nemendur. En við þessa
tvo skóla álít ég svipaða vinnuað-
stöðu.
í Lundarskóla er kennarastofa í
60 m2 stofu og vinnustofa kennara
í einni almennri kennslustofu líka
60 m2, auk þessa er eldunarað-
staða, skrifstofa skólastjóra og
bókageymsla í um 60 m2. Vinnu-
stofa kennara er jafnframt tækja-
og pappírsgeymsla og þar er fjöl-
ritunaraðstaða en einnig er fjölrit-
að á kennarastofu og „eldhúsi".
Innréttingar og fyrirkomulag í
vinnustofunni er mjög óhentugt
með tilliti til starfsaðstöðu, enda
er sú stefna ríkjandi að leggja í
sem minnstan kostnað og gera
sem minnst rask, þar sem þetta er
bráðabirgðahúsnæði.
Annar þáttur þessa máls er sá
að þessi vinnuaðstaða er á eins
óhentugum stað í húsinu og hugs-
ast getur, eða í enda á eldri álmu
byggingarinnar. - Ég tel hiklaust
að þessi aðstaða standi eðlilegu
undirbúningsstarfi kennara fyrir
þrifum. Flestir hafa nemendur
skólans verið 674, en nú hefur
þeim fækkað í 600, eins og áður
hefur komið fram. Mér finnst það
alröng stefna að standa þannig að
framkvæmdum við uppbyggingu
skólamannvirkja að horfa ein-
göngu til kennslurýmis og hola
svo niður „stjórnunaraðstöðu" í
hluta af því plássi og oft á mjög
óhentugum stað, einsög-hér hefur
verið lýst.
í þessu sambandi mætti taka
samlíkingu af stórri fjölskyldu,
sem væri að byggja yfir sig hús-
næði. í þeirri byggingu væri ekki
hugsað fyrir eldhúsi, heldur
ákveðnum fjölda svefnherbergja
og kannski stofu. Síðan væri eitt
svefnherbergið tekið og það út-
búið sem eldhús og þar væri hægt
að elda fábreyttan mat, en hvorki
sjálfrennandi vatn né frárennsli,
og við þetta væri svo búið 10 ár
eða lengur, og þá væri að öllum
Iíkindum elstu börnin farin að
heiman. Mér sýnist eðlilegra í
þessu tilfelli að leggja megin
áherslu á eldhúsið með þeim þæg-
indum sem nú þykja sjálfsögð.
Á vinnustofu kennara þarf að
vera séraðstaða fyrir hvern
kennara með bókasafn skólans
við hliðina. Því að þar verður að
fara fram sú matreiðsla á náms-
efni sem nauðsynleg er til að skila
góðu og árangursríku starfi.
Ég vil svo að lokum beina orð-
um mínum til skólanefndar og
annarra sem um þessi mál fjalla
að gera marktæka áætlun um upp-
byggingu skólamannvirkja
(grunnskólanna) í bænum og
starfa í samræmi við hana.
Ég álít að nú þegar sé að skap-
ast alvarlegt ástand í þéssum mál-
um og það þurfi að hefja fram-
kvæmdir á mörgum stöðum við
grunnskólana í bænum auk þess
sem hraða verði byggingu Síðu-
skóla. Ég segi þetta vegna þess að
ég vil setja markið hátt hvað varð-
ar allt skólastarf hér á Akureyri
og veg skólans í landinu sem
mestan.
Jóhann Sigvaldason,
yfirkennari.
Tveir látnir listamenn
Eitt hið dapurlegasta við að
eldast er að verða sífellt að sjá á
bak vinum sínum og samferða-
mönnum. Þeim sem litu ljós
þessa heims á fyrstu tveim til
þrem tugum aldarinnar berast
brottferðaboðin ört nú orðið.
Mér verður hugsað til tveggja
hinna allra síðustu: Jóhanns
Konráðssonar, söngvara, og
Rósbergs Snædal, skálds. En
kveðjuhandtökin eru orðin
mörg hin síðari ár.
Ég sé okkur jafnaldra fyrir
mér eins og farmenn er sigla
samskipa mislyndan sæ lífsins.
Eitt og eitt fley slítur úr þeim
flota. Enginn veit hvenær hið
síðasta hverfur í djúpið mikla.
Það er veðrad.ynur í fjalli.
En huggun skal það að hand-
an hafsins, sem þó er dauðans
haf, er hafnar von. Megi forn-
vinum mínum verða þar land-
taka góð og þökk sé þeim fyrir
samflotið.
Brotnar á banaskeri
báran um sollinn mar.
Dregur með sér í djúpið
fornvina minna far.
Fley okkar sigldu saman,
sókn var til hafnar þreytt.
Úr þessum fríða flota
enn hefurslitið eitt.
Skattgjöldin sín heimtar
hafið.
hvenær, spyr döpurþjóð,
sekkur síðasta skipið?
Válegt er veðurhljóð.
K.f.D.
Námskeið
í vaxtarækt
hefst í íþróttahöllinni 17. janúar, fyrir
karla, og 18. janúar fyrir konur.
Tími: 20.30-21.30.
Kennt verður tvisvar í viku í 1. mán.
Karlar: mánudaga og fimmtudaga.
Konur: þriðjudaga og föstudaga.
Innritun í síma 21061
milli kl. 2 og 4 daglega.
Nú er rétti tíminn
til að létta á sér.
Stjórn Vaxtaræktardeildar LRA.

wmmiBI
Nýi hreini
appelsínusafinn
Blanda
er kominn í verslanir
4 - DAGUR -13. janúar 1983
13. janúar 1983 - DAGUR - 5