Dagur - 04.02.1983, Blaðsíða 7

- segja Þráinn Karlsson og Sunna Borg um „Bréfberahjónin [ Arles“
Svein Lund-Roland og Haukur Gunnarsson, leikstjóri fylgjast með æfingu.

• «
segir Signý Pálsdóttir, leikhússtjóri
. vor
og gerði ég þá tillögu þar að lútandi til leikhúsráðs. Ég hal’ði
heyrt mjög mikið látið af þessu lcikriti og lesið það og það var
A I » 1*1 A ** XlM /nMHBal l. I . .... U I ^ ^ ^ ^
það til sýningar, sagði Signý Pálsdóttir, leikhússtjóri í samtali
við Dag, er hún var spurð um tildrög þess að ákveðið var að ráð-
ast í að færa leikritið „Bréfberinn frá Arles4* upp hér á Akur-
eyri.
Að sögn Signýar var þetta
leikrit Danans Ernst Bruun
Olsen, fyrst sýnt í Árósum 1975,
en síðan þá hefur það farið
sigurför um Norðurlöndin og
verið fært upp í fjölda borga og
bæja í Danmörku, Finnlandi.
Svíþjóð og Noregi. Höfundur-
inn er ekki mjög þekktur hér-
iendis. en þó hefur eitt verka
hans. „Táningaástir" veriðsýnt i
Pjóðleikhúsinu auk nokkurra
Ieikrita í útvarpi.
- Það var snemma rætt um
það að fá Hauk Gunnarsson til
að leikstýra þessu verki og við
vorum mjög ánægð þegar það
tókst að fá hann og ieikmynda-
teiknarann Svein Lund-Roland
frá Noregi til að vinna að þesstt
verkefni með okkur, sagði Signý
Pálsdóttir.
„Bréfberínn fráAries“
Frumsýning hjáLA
- Þetta er maður með óvenju
stórt hjarta og mikið brjóstvit,
sagði Þráinn Karlsson, Ieikari
er hann var beðinn um að lýsa
því hvernig maður bréfberinn
frá Arles væri.
Þráinn sagði að það hefði verið
óvenjulega gaman að takast á við
þetta hlutverk og bréfberinn væri
maður að hans skapi.
- Hann er mjög tilfinningarík-
ur og það má eiginlega segja að
tilfinningar hans spanni allt
hljómborðið, eða allar mannlegar
tilfinningar komi þarna við sögu.
Bréfberinn og fjölskylda hans eru
einstakt fólk og þau reynast van
Gogh betri en enginn, sagði Þrá-
inn Karlsson
- Ekki er hún síðri, sagði
Sunna Borg er hún var beðin að

lýsa sínu hlutverki, en hún leikur
konu bréfberans.
- Hún tekur málaranum að
vísu illa til að byrja með og er ekk-
ert ánægð með að maður sinn
skuli umgangast hann, en í lokin
er henni farið að þykja vænt um
hann.
Að sögn þeirra Þráins og Sunnu
hefur samstarfið við Hauk og
Svein gengið mjög vel og það var
samdóma álit þeirra að þeir væru
mjög færir í sínu starfi og að þeir
tækju á þessu fallega verki á sér-
staklega næman hátt.
- Það hefur verið sérstaklega
afslappað að vinna með þeim og
allt hefur gengið samkvæmt áætl-
un. Andinn í hópnum hefur verið
frábær og þegar svo er þá kvíði ég
ekki útkomunni, segir Sunna.
Þess má geta að við sögu í leikrit-
inu kemur málverk sem van Gogh
málaði í Arles og er það af mörg-
um talið eitt hans allra frægasta
verk. Fyrirmyndin er kona bréf-
berans, en myndina málaði lista-
maðurinn með franska sjómenn á
íslandsmiðum í huga.
- Van Gogh dáðist ákaflega að
þessum mönnum og hann vildi
með myndinni sem heitir „Vöggu-
konan“ færa sjómönnunum mynd
sem væri þeim eins konar móður-
ímynd. Myndina gerði hann
þannig að auðvelt væri að endur-
prenta hana og síðan gætu sjó-
mennirnir hengt hana upp í káet-
unum og „móðirin“ vaggað þeim í
svefn, sagði Sunna að lokum.

Sunna Borg með eftirprentun af „Vöggukonunni“, en þetta verk van Gogh kemur við sögu í leikritinu.

Myndir: ESE o.fl.

í kvöld verður frumsýnt hjá Leikfélagi Akureyrar leikritiö
„Bréfberinn frá Arles“ eftir danska rithöfundinn Ernest
Bruun Olsen. Leikstjóri er Haukur Gunnarsson, en aðal-
leikendur eru Þráinn Karlsson, Viðar Eggertsson og
Sunna Borg.
„Bréfberinn frá Arles“ lýsir síðustu tveim æviárum hol-
lenska málarans Vincent van Gogh og kynnum hans af Ro-
ulin-
fjölskyldunni í franska smáþorpinu Arles. Það var á þess-
um árum sem van Gogh málaði flestar hinna heimsfrægu
mynda sinna, en þess má geta að í lifandi lífl seldi hann að-
eins eina einustu mynd. Birtan og litadýrðin í Arles varð
honum uppspretta nýrra hugmynda en þessa litadýrð má
glögglegal grcina í myndum van Gogh frá þessum tíma.

Þetta er
nokkurs konar
ástaróður
til lífsins
- segja Haukur Gunnarsson, leikstjóri, og
Svein Lund-Roland, leikmyndateiknari
- Þetta er ákaflega sterkt verk sem hrífur fólk með sér og í stuttu
máli sagt þá má segja að þetta sé eins konar ástaróður til lífsins.
Það fjallar um það hvað það getur verið erfitt að vera til, en líka um
það hvað lífið getur verið dásamlegt. Þetta er verk sem höfðar til
allra mannlegra tilfinninga og það verða örugglega margir sem
koma til með að þekkja sjálfa sig og aðra í persónum leiksins.
Þráinn Karlsson, sem bréfberinn frá Arles og Viðar Eggertsson sem leikur listamanninn van Gogh, í hlutverkum sínum.
Þetta sögðu þeir Haukur Gunn-
arsson, leikstjóri, og Svein Lund-
Roland, leikmyndateiknari, í við-
tali við Dag er þeir voru beðnir
um að lýsa leikritinu „Bréfberinn
frá Arles“, sem frumsýnt verður
hjá Leikfélagi Akureyrar í kvöld.
Haukur Gunnarsson, sem nú er
búsettur í Osló, hefur að undan-
förnu starfað hjá Norska leikhús-
inu í Osló, en auk þess hefur hann
tekið að sér að leikstýra leikritum
víðs vegar í Noregi og á Norður-
löndunum. Svein Lund-Roland,
sem er norskur að þjóðerni, hefur
unnið mikið með Hauki á síðustu
árum en hann hefur auk þess gert
leikmyndir um leikrit víða um
lönd. Meðal annars gerði hann
leikmyndina við leikritið Kirsu-
blóm á Norðurfjalli, sem Haukur
setti upp og leikstýrði í Þjóðleik-
húsinu haustið 1977 og í Norska
leikhúsinu sl. haust.
Raunsæ lýsing
á síðustu
árum van Gogh
- Það var fyrst haft samband við
mig vegna þessa verks sl. haust og
eftir að hafa tekið mér smá um-
hugsunarfrest þá ákvað ég að taka
þetta verkefni að mér, segir
Haukur í viðtali við Dag. Það var
jafnframt ákveðið fljótlega að
Svein Lund-Roland tæki að sér að
gera leikmyndina en að hans sögn
þá hefur hann nú breytt all mjög
út af þeirri uppskrift sem höfund-
urinn mælti með þegar „Bréfber-
inn frá Arles“ var fyrst tekið til
sýningar.
- Höfundurinn lagði til
ákveðna sviðsmynd sem fylgt hef-
ur verið öll þessi ár, segir Svein. -
Hugmyndin var sú að nota hring-
svið sem á væri mjög dökkt leik-
svið en síðan var brugðið upp
skyggnum til að skapa mismun-
andi stemmningu. Þessu hef ég
horfið frá og í raun liggja margar
ástæður þar að baki. Fyrir það
fyrsta þá er þessi hugmynd ekki
eins spennandi nú og fyrir tæpum
tíu árum þegar einfaldar leik-
myndir voru nær því óþekktar. í
öðru lagi þá hefur Leikfélag Ak-
ureyrar ekki hringsvið og sviðið er
of lítið fyrir þessa hugmynd, en
það sem kannski vegur þyngst á
metunum er það að mig langar til
að skapa raunsæjan ramma utan
um verkið. Ég nota að vísu
skyggnur að vissu marki en aðeins
á þeim stöðum sem ég tel að sé
bráðnauðsynlegt að grípa til
þeirra. - Það er kannski rétt að
geta þess, segir Haukur, - að þó
að þetta leikrit sé mjög raunsæ
lýsing á síðustu æviárum van
Gogh, þá er það jafnframt létt og
skemmtilegt og það kæmi mér
ekki á óvart þó að fólk ætti bæði
eftir að hlæja og gráta á sýningun-
um. Þetta leikrit krefst þess ekki
að fólk sé vel að sér í sögu van
Gogh eða Suður-Frakklands, en
það er rétt að taka það fram að
leikritið tekur fyrir tvö síðustu
æviár listamannsins. Þau ár sem
ollu mestum straumhvörfum í lífi
hans og hann málaði mest á. Það
var á þessum árum sem van Gogh
varð brjálaður og sú saga sem er
e.t.v. frægust af honum á þessum
árum, er þegar hann sker af sér
eyrað og sendir það vændiskonu í
jólagjöf.
Aðsókn ræðst af
gæðum
Sem fyrr segir hefur Svein Lund-
Roland áður komið hingað til
lands til leikmyndagerðar og því
þótti okkur forvitnilegt að heyra
hvað honum finnst um íslensk
leikhús og leikmyndagerð.
- Fyrst þegar ég kom hingað
vissi ég mjög lítið um það hvað
beið mín en ég varð vægast sagt
mjög undrandi þegar ég sá hvað
hér var að gerast, bæði hjá
atvinnuleikhúsum og áhugaleik-
hópum. Gæðin voru ótrúleg. Þá
vakti það einnig athygli mína
hvað öll önnur list stendur hér í
miklum blóma. Listin og menn-
ingin á hér mun sterkari ítök í
fólki en hjá almenningi á hinum
Norðurlöndunum. Hér get ég
komið í hvaða hús sem er og rök-
rætt fram og aftur um leiklist og ég
hef orðið var við að íslendingar
eru sér mjög meðvitaðir um gæði
þeirra verka sem verið er að sýna
hverju sinni. Fólk sér ekki hvað
sem er og aðsókn virðist ráðast af
gæðum. Það er greinilegt á öllu að
íslensku leikhúsi er ekki stýrt að
ofan, segir Svein Lund-Roland.
- Hvað með leiklistina hér á
Akureyri?
- Það er í raun ótrúlegt að það
skuli vera atvinnuleikhús í ekki
stærra bæjarfélagi, segir Haukur
og bætir því við að þetta styðji í
raun það sem Svein var að segja.
- Já, þetta er einstakt að það
skuli vera hægt að reka þetta leik-
hús, segir Svein nú og Haukur
getur þess til skýringar að í leik-
húsi sem þessu þá þurfi fólk í raun
alltaf að vera að hugsa um fjár-
haginn og fjárhagserfiðleikana.
- Því er ekki að neita að vinnu-
skilyrði hér fyrir leikarana eru
mjög erfið, hér er ekki einu sinni
sturta, segir Haukur, en þeir fé-
lagar eru sammála um að hæfni
leikaranna sé mikil og þeir gætu
komið fram hvar sem væri og hjá
hvaða leikhúsi sem væri og staðið
jafnfætis þeim leikurum sem þar
væru fyrir.
- Já, og tæknimennirnir eru
mjög færir líka, segir Svein, og
tekur það fram að honum hafi lík-
að ákaflega vel að vinna með
þessu fólki og hann sé þeirrar
skoðunar að útkoman eigi eftir að
koma leikhúsgestum á óvart.
Fólk með óvenju stórt hjarta
og ríkar tilfinningar
6 - DAGUR - 4. febrúar 1983
4. febrúar 1983 - DAGUR - 7