Dagur - 01.03.1983, Blaðsíða 4

ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SlMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 100 Á MÁNUÐI - LAUSASÖLUVERÐ 12 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARM.: HERMANN SVEINBJÖRNSSON
BLAÐAMENN: EIRlKUR ST. EIRlKSSON, GYLFI KRISTJÁNSSON,
ÓLAFUR JÓHANNSSON (SAUÐÁRKRÓKI) OG
ÞORKELL BJÖRNSSON (HÚSAVlK)
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI: JÓHANNES MIKAELSSON
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Eining um íslenska
kjaraskerðingu
í dag, þann 1. mars 1983, hækka laun kaup-
þega í landinu um 14.74%. Þau eru ekki mörg
þjóðfélögin í hinum vestræna heimi sem í dag
geta umbunað launþegum sínum með svo
rausnarlegum hætti - á tímum kreppu og sam-
dráttar. Enda er maðkur í mysunni eins og
flestum launþegum þessa lands er orðið vel
kunnugt en ennþá vefst fyrir forystu Alþýðu-
sambandsins að skilja, svo ekki séu nú nefndir
forystumenn Alþýðubandalagsins. Þeir boða
nú einingu um íslenska leið og víst er að það
sjónarmið, að vísitöluleikurinn sem hér er
stundaður sé launþegum fyrir bestu, er alís-
lenskt fyrirbæri og nú orðið raunar einskorðað
við alþýðubandalagsmenn og örfáa aðra.
Flestir launþegar fá nú um þessi mánaða-
mót kauphækkun á bilinu 1.500—2.000 krónur.
Það er reyndar rangt að kalla þetta kauphækk-
un eins og allir vita heldur heitir þetta verð-
bætur á laun. Margir fá 4—5 þúsund krónur í
launaumslögin sín á þessum tímamótum og
sumir ennþá meira, jafnvel um og yfir 6—7 þús-
und krónur.
í kjölfar þessara hækkana á launum lands-
manna koma verðhækkanir á öllum nauðsynj-
um. Reiknað er með að verðlagsgrundvöllur
landbúnaðarvara hækki um 18% sem getur
þýtt allt að 30% hækkun á landbúnaðarvörum,
nema niðurgreiðslur verði auknar, sem
Alþýðubandalagið hefur lýst sig andvígt.
Fiskverð mun hækka svo sjómenn haldi í við
landfólkið í launum og þar með aukast útgjöld
fiskvinnslustöðvanna, sem að sjálfsögðu
þurfa einnig að greiða sínu landfólki verðbæt-
urnar. Ekki dugir annað en útflutningsfyrir-
tækin í fiskverkun og iðnaði fái hærra verð fyrir
vörur sínar, því annars færu þau á hausinn.
Gallinn er bara sá að við getum ekki sagt
Bandaríkjamönnum að borga okkur meira fyrir
fiskinn svo að eina leiðin til að fá fleiri krónur
fyrir útflutninginn er að lækka verðgildi krón-
unnar, fella gengið. Sem þýðir að sjálfsögðu
hlutfallslegar verðbætur eftir þrjá mánuði. Og
sagan endurtekur sig.
Þeir sem betur eru settir fá alltaf stærri hluta
af verðbótunum þar sem um hlutfallslegar
hækkanir er að ræða. Þeir sem eru undir
meðallagi í launum tapa sífellt miðað við hina.
Þetta er kerfið sem Alþýðubandalagið má ekki
heyra nefnt að breyta. Þeir segjast vera að
vernda kaupmáttinn og gegn kjaraskerðingu.
Þeir sem nú eiga hvað verst með að láta
enda ná saman í fjármálum heimilanna geta
þakkað það þessum háu herrum. Þeir sem
missa atvinnuna vegna þess að fyrirtækin
verða að bregðast við þessum óraunhæfu
launahækkunum með því að segja upp fólki
geta líka þakkað það þessum sömu herrum og
íslensku leiðinni þeirra.
Amtsbókasafnið á Akureyri:
Arsskýrsla
I. Amtsbókasafnið var opið til af-
nota allt árið 1982, alls í 276
daga og var opnunartíminn
óbreyttur frá fyrra ári. Mánu-
daga til föstudaga var opið kl.
13- 19 og laugardaga kl. 10-16.
Mánuðina maí og september var
lokað á laugardögum en þess í
stað haft opið á miðvikudögum
til kl. 21.
II. Stjórn og starfslið: Að af-
stöðnum bæjarstjórnarkosning-
um á sl. vori var kjörin ný stjórn
fyrir bókasafnið. Gísli Jónsson
er formaður stjórnarinnar, sem
fyrr, en aðrir í hinni nýju stjórn
eru Ingibjörg Jónasdóttir, Olaf-
ur Sigurðsson, Tryggvi Gíslason
og Valgerður Magnúsdóttir.
Starfsmenn í fullu starfi eru
Guðrún Bjarnadóttir, Hólm-
fríður Jónsdóttir, Hörður Jó-
hannsson og Lárus Zophonías-
son. Starfsmenn í hálfu starfi
eru: Aðalbjörg Sigmarsdóttir,
Halla Sigurðardóttir, Hólm-
fríður Andersdóttir, Hulda Pór-
arinsdóttir, Júlía Garðarsdóttir,
Petrína P. Eldjárn og Þóra Sig-
urbjörnsdóttir.
Hólmfríður Andersdóttir
lestrarsalsvörður fór í hálft starf
frá 1. mars, að eigin ósk. Halla
Sigurðardóttir var ráðin lestrar-
salsvörður að hálfu á móti
Hólmfríði þann 1. júní.
III. Heimlánadeild: Bókakostur
heimlánadeildar var í árslok
1982 33.259 bindi og hafði aukist
um 1.489 bindi á árinu. 1.856
bindi bættust við á hillulista, en
371 bindi var afskrifað.
Bókaaukningin var aðeins
meiri en á fyrra ári. Bókakaupa-
fé á árinu 1982 var hiutfallslega
minna en verið hefur um langt
árabil. Upphæð sú sem áætluð
var til bókakaupa að tillögu
bókasafnsnefndar var skert
ótæpilega af bæjarstjórn við
afgreiðslu fjárhagsáætlunar.
Hafði Amtsbókasafnið sömu
fjárupphæð til bókakaupa árið
1982 og Bæjarbókasafn Kefla-
víkur - safn í helmingi fámenn-
ara bæjarfélagi.
Utlán á árinu voru alls
142.418 og jukust þau aðeins um
843 bindi frá árinu áður. Útláns-
dagar voru 276, einum fleiri en
árið áður og meðalútlán á dag
voru 516 bindi (1981 - 514.8
bindi)
Lán á bókakössum til skipa
og stofnana voru 3.263 bindi
(1981-3456 bindi).
Eins og getið var um í síðustu
ársskýrslu þá hófst heimsend-
ingarþjónusta á bókum og
hljóðbókum til aldraðra, haust-
ið 1981, í samvinnu við Soropt-
imistaklúbb Akureyar. Klúbb-
meðlimir flytja bækurnar til lán-
þeganna einu sinni í viku. Pessi
þjónusta hefur mælst mjög vel
fyrir og um 20 manns notfærðu
sér hana að jafnaði sl. ár.
IV. Lestrarsalur og geymslu-
deild: Skráðir gestir á lestrarsal
voru samkvæmt gestabók 5.938
(1981 - 6730). Mest var aðsókn-
in í mars, 900 gestir og í apríl 795
gestir. Bókalán á lestrarsal voru
mest í mars, 4248 bindi og í nóv-
ember 2333 bindi, en alls voru
bókalánin á lestrarsal 16.198
bindi, (1981-16.436 bindi).
49 bindi bættust við bókakost
lestrarsalar á árinu og eru þar nú
2.508 bindi.
82 fæðingarvottorð voru af-
greidd á árinu og 31 maður
skráði sig í gestabók filmuklef-
ans.
Bundin voru 210 bindi bóka er
safninu bárust í prentskilum,
einnig 131 bindi blaða og tíma-
rita.
Millisafnalán voru 35 bindi.
25 bindi voru léð til safnsins, en
10 bindi lánuð fra safninu.
V. Sögustundir fyrir börn: Um
nokkurt skeið hefur verið áhugi
á því að hafa sögustundir fyrir
börn hér á safninu, eins og tíðk-
ast víða á bókasöfnum. Á síð-
astliðnu hausti var svo hafist
handa og hafa sögustundir verið
á laugardögum milli kl. 10.30 og
11.30. Njóta þær mikilla vin-
sælda. Tveir af starfsmönnum
safnsins, HallaSigurðardóttirog
Petrína Eldjárn annast sögu-
stundirnar til skiptis og áheyr-
endur eru að jafnaði um 25-30
börn á aldrinum 4-6 ára.
VI. Sýningar: Þann 12. júní opn-
aði Leifur Breiðfjörð glerlista-
maður sýningu á verkum sínum
á lestrarsal safnsins.
Það er víða siður á bókasöfn-
um að efna til ýmiskonar listsýn-
inga. Amtsbókasafnið er í nokk-
urri sérstöðu hvað þetta varðar,
í sölunum hér eru svo til engir
heilir veggir til að hengja á og
gerir það safninu næsta ókleyft
að hýsa myndlistarsýningar, sem
annars væri mjög æskilegt og yki
á fjölbreytni í starfsemi safnsins.
Öðru máli gegnir um glerlist-
arsýningu. Að sögn Leifs Breið-
fjörð glerlistamanns gefa hinir
stóru gluggar á lestrarsalnum
mikla möguleika á slíkum sýn-
ingum og var listamaðurinn
mjög ánægður með aðstöðuna
hér.
Samtímis sýningu Leifs Breið-
fjörð var sett upp á lestrarsaln-
um sýning sú sem Landsbóka-
safn Islands hélt í tilefni áttræð-
isafmælis Halldórs Laxness, fyrr
á árinu. Efni sýningarinnar var
íslandsklukkan - handrit, minn-
isbækur skáldsins, svo og mynd-
ir og bækur sem landsbókavörð-
ur var svo vinsamlegur að lána
norður.
í byrjun októbermánaðar var
sett upp sýning á lestrarsalnum á
vegum Iðnaðardeildar S.Í.S. og
stóð hún í tvær vikur. Var þar
sýndur vefnaður ýmiskonar -
gluggatjöld, húsgagnaáklæði og
fleira.
VII. Gjafir: Safninu bárust
nokkrar góðar gjafir á árinu.
Þjóðræknisfélagið á Akureyri,
með Árna Bjarnarson bókaút-
gefanda í broddi fylkingar, færði
1982
safninu að gjöf mikið safn bóka,
tímarita og smáprents útgefið í
Vesturheimi.
Júdit Jónbjörnsdóttir fyrrv.
kennari gaf safninu vestur-ís-
lensku tímaritin Svövu og Sögu.
D. Otto Wulff, þýskur þing-
maður, færði safninu að gjöf
bókina, „Anderson, Johan:
Nachrichten von Island", útg. í
Hamborg 1746. Sigursteinn
Magnússon ræðismaður í Edin-
borg sendi að gjöf bókina,
„Snorre Sturlesons Norske Kon-
gers Sagaer“, útg. í Christiania
1838-1839.
VIII. Annað: Útibú frá Amts-
bókasafninu í Glerárhverfi
er eitt brýnasta framtíðarverk-
efni safnsins.
Fyrir tveim árum var gerð
könnun á notkun bókasafnsins
árin 1978-1980, meðal annars á
siptingu safngesta eftir búsetu í
bænum. Leiddi sú könnun það í
ljós - sem í raun var áður vitað -
að notendur safnsins voru til-
tölulega fæstir úr Glerárhverfi.
Þó að ástæðurnar fyrir því geti
verið fleiri en ein, er augljóst að
íbúar Glerárhverfis - einkum
nýrri byggðarinnar - eiga til
muna lengri leið að sækja en all-
flestir aðrir bæjarbúar og síðan
könnunin var gerð hafa byggst
upp ný hverfi, enn lengra frá.
Fyrir rúmu ári síðan lét bæjar-
stjórn Akureyrar frá sér fara
yfirlýsingu, sem túlka má á þann
veg að heimilt sé að hefjast
handa við að kanna möguleika á
húsnæði og athuga um kostnað
o.fl.
í húsnæðismálunum er um
fleiri en einn valkost að ræða -
þessa stundina - og nauðsynlegt
er að taka einhverjar ákvarðanir
í þeim efnum áður en langur
tími líður.
Mjög er nú farið að huga að
tölvuvæðingu bókasafnanna hér
á Iandi og eitt bókasafn - í Kópa-
vogi - er þegar komið vel á veg
með að tölvuskrá bókaeign sína.
Rætt hefur verið um samvinnu
stærri bókasafnanna um tölvu-
væðinguna og þar sem
Amtsbókasafnið má teljast í
þeirra hópi má ekki bíða lengi
með að hefjast handa.
Byrjunarkostnaður er ekki
óviðráðanlegur, nægilegt er að
byrja með einn skjá og lykla-
borð og mun það ekki kosta
meira en ein vönduð ritvél, en
hagræðingunni af tölvuskrán-
ingunni er óþarfi að lýsa hér,
hún ætti að vera augljós hverjum
manni.
Og að lokum smá hugvekja:
Eins og getið er um hér að fram-
an þá var bókakaupafé ársins
1982 skert allmikið, en þó hefur
verið reynt að draga sem minnst
úr kaupunum á nýútkomnum
bókum, en látið sitja á hakanum
að endurnýja það sem eldra er,
einnig hafa kaup á erlendum
bókum verið í lágmarki.
Til þess að þetta sé mögulegt
verður að færa bókakaupin milli
ára, bíða með að kaupa nýút-
komnar bækur fram yfir áramót,
eða að minnsta kosti fresta
greiðslu á reikningum yfir ára-
mótin. En alltaf hækkar sú upp-
hæð sem klipin er af bókakaupa-
fé nýbyrjaðs árs til greiðslu á
bókum hins fyrra.
Á síðastliðnu ári nam þessi
greiðsla kr. 116 þúsundum sem
er um 40% af bókakaupafénu
árið 1982. Nú er búið að eyða
um 170 þúsund krónum af bóka-
kaupafé yfirstandandi árs til að
greiða fyrir bækur ársins 1982.
„Hvað skal nú til varnar verða
vorum sóma?“
Amtsbókasafninu á Akureyri
10.02.1983
Lárus Zophoníasson,
bókavörður.
Eftirtaldir aðilar fengu bókakassa á árinu: bindi
Togarar Útgerðarfélags Akureyringa ..................... 1.335
Önnurskip .............................................. 1.044
Lögreglustöðin v. fangelsis .............................. 582
Dvalarheimilið Hlíð og Skjaldarvík ....................... 185
Dagvistir og skólar ....................................... 66
Aðrir ..................................................... 51
Heildarútlánin skiptust þannig á mánuöina: 1981
Janúar ........................................ 12.394 13.114
Febrúar ....................................... 12.512 12.872
Mars .......................................... 13.657 13.833
Apríl ......................................... 11.404 10.763
Maí ............................................ 9.538 9.310
Júní ...........................................10.751 10.265
Júlí .......................................... 12.056 11.784
Ágúst ......................................... 12.390 11.567
September ..................................... 11.546 11.279
Október ....................................... 11.527 12.228
Nóvember ...................................... 11.807 12.875
Desember ...................................... 10.241 10.170
Heimlán af lestrarsal, alls ..................... 835 865
Hljóðbækur, alls .............................. 1.422 650
Heimsendingar, alls ...................................... 338
4 - DAGUR -1. mars 1983