Dagur - 19.08.1983, Blaðsíða 3
segir Ragnar Lár myndlistar
maður sem kominn er heim
frá dönsku eyjunni Fanö
„Það má segja að þetta hafi
verið talsvert fyrirtæki. Ég fór
utan um mánaðamótin mars/
aprfl og vann ytra í fjóra mán-
uði að sýningu sem ég hyggst
halda í Reykjavík í október“
sagði Ragnar Lár myndlistar-
maður í spjalli nú í vikunni.
Ragnar er nýkominn heim á
Frón eftir að hafa dvalist á dönsku
eyjunni Fanö í sumar, en þar sat
hann stíft við trönurnar og málaði
af kappi.
„Fanö er vestur af Esbjerg, og
tildrög þess að ég fór þangað voru
þau að Hjörtur Pálsson skáld og
dagskrárstjóri sem er stjúpi kon-
unnar minnar fékk þarna hús til
afnota í október á s.l. ári til eins
árs, og hefur hann unnið þar að
ritstörfum. Mér var síðan boðið
að koma út og var ég ekki lengi að
slá til.
Ég fór í svokallað „beint þotu-
flug“, sem reyndar var páskaferð
á vegum Ferðaskrifstofu Akur-
eyrar. Leiðin lá til Kaupmanna-
hafnar og var þetta ódýr ferða-
máti fyrir mig. Ferðinni fylgdi
hótel og morgunmatur í fimm
daga og henti ég síðan flugmiðan-
um heim. í Kaupmannahöfn var
ég síðan í þessa fimm daga en
þaðan lá leiðin til Fanö.“
- Þú hefur væntanlega komið
miklu í verk á þessum fjórum
mánuðum?
„Það var ekki fyrr en í fyrra sem
ég hafði tækifæri til þess að vinna
eingöngu að myndlist, og ég hef
aldrei átt kost á því að vinna
svona samfellt að málverkinu. Ég
var uppi snemma á morgnana,
eins og hver annar daglauna-
maður og vann á meðan birta
entist, það var enginn munur á
helgum dögum og virkum.
Húsið sem ég dvaldi í á sér
merkilega sögu. Það var byggt
1798 og er hlaðið úr múrsteini,
með háu risi og stráþaki eins og
flest hús í þorpinu sem heitir
Sönderho. Þarna bjuggu áður fyrr
miklir sjósóknarar sem sigldu á
seglskipum sínum sem þeir
byggðu sum sjálfir, um öll heims-
ins höf m.a. fyrir Hollendinga,
Þjóðverja og Énglendinga. Hús
sín byggðu þeir í þessum stíl sem
er „frísneskur" og þekkist hvergi
annars staðar í Danmörku.
Þegar gufuskipaöldin tók við af
seglskipaöldinni færðist miðstöð
siglinganna til Esbjerg sem er
stærsta hafnarborg á vesturströnd
Jótlands en Esbjerg er á stærð við
Reykjavík. í dag eru íbúar á Fanö
um 3 þúsund og þar af eru um 300
í Sönderho. Geysilegur fjöldi
ferðamanna kemur til eyjunnar
og þegar ferðamenn voru flestir
þar í sumar voru þeir 54 þúsund.
Flest húsin í þorpunum eru í eigu
ættingja þeirra er þarna bjuggu
áður og eru notuð sem sumarhús.
Danir sækja mikið tii Fanö, einn-
ig Þjóðverjar og ætli íslendingar
eigi ekki eftir að uppgötva þarna
nýjan ferðamannastað fyrir sig.
Á eyjunni er fjöldi leiguhúsa og
tjaldstæða.
Húsið sem ég bjó í er kallað
„Digterhjemmet" og var í eigu
danska menntamálaráðherrans
Juliusar Bomholt sem er íslend-
ingum að góðu kunnur en hann
notaði húsið sem sumarhús. Hann
ætlaði að flytja alveg þarna út
þegar hann hætti vafstri í pólitík
en hann lést skömmu síðar. í
erfðaskrá sinni ánafnaði hann Es-
bjerg-kommune húsinu og skyldi
það notað til þess að gefa norræn-
um rithöfundum kost á að dvelja
þar við störf sín í 1-2 ár í senn.
Hjörtur Pálsson er fyrsti íslending-
urinn sem fær þetta hús til af-
nota.“
- Og hvað varst þú aðallega að
fást við þarna úti?
„Ég vann svo til eingöngu að
olíumálverkum, en vatnslitaði
reyndar talsvert landslagsmyndir
og hús á eynni og einnig mynd-
skreytti ég eina bók. En það má
segja að mestur tíminn hafi farið
í olíumálverkið. Ég held að mér
hafi orðið vel úr verki og tíminn
nýst vel. Það sem ég var að fást
við má segja að sé framhald af því
sem ég sýndi í Reykjavík í fyrra,
en þá hafði orðið nánast bylting
eins ég gerði í sumar, við bestu
aðstæður, þá komi í ljós hvað
virkilega býr í manni.“
- Að lokum. Hvernig líkaði
þér við Dani?
„Danir eru opnir og skemmti-
legir og ég var orðinn einn af
þorpsbúum í Sönderho áður en ég
vissi af. Það er yndislegt við Dani
að þótt þeir séu elskulegir þá eru
þeir afskiptalausir. Þeir sýndu þó
áhuga á íslandi og spurðu mikið.
Sumir voru grátlega fáfróðir um
ísland. Ég get nefnt sem dæmi
póstmeistarann á staðnum sem
stóð á því fastar en fótunum að ís-
land væri í Bandaríkjunum.“
Ragnar heima í stofu með eitt verka sinna sem hann málaði ytra.
hjá mér. Ég fékk sæmilega dóma
fyrir þá sýningu og vonandi hef-
ur þróunin orðið í rétta átt. Ann-
ars er erfitt að dæma um það sjálf-
ur hvort þetta er betra eða verra
hjá mér núna en áður. Ég vann af
krafti og fullri einlægni og svo
kemur í ljós í haust þegar ég sýni,
hvort fólki líkar betur eða verr.“
- Þú ætlar að sýna í Reykjavík
eins og þú gerðir í fyrra. Hvers
vegna ekki á Akureyri?
„Það er nú það. Síðast þegar ég
sýndi hérna á Akureyri var lítill
áhugi fyrir verkum mínum, það
var ekki nema Gísli Jónsson á
Ferðaskrifstofunni sem sýndi því
áhuga að kaupa af mér það sem ég
hafði fram að
eyri eru svo góðir listamenn fyrir
að það er erfitt að keppa við þá.
Hins vegar getur svo farið að ég
sýni hér í bænum seinna meir en
það er dýrt og mikið fyrirtæki að
setja upp sýningu.“
- Telur þú ekki að þú sért á
„toppi“ sem málari í dag eftir að
hafa getað einbeitt þér að listinni
eins og þú gerðir í sumar?
„Ég býst við að sýning mín í
Reykjavík í fyrra hafi sýnt það
sem í mér býr og vona að það sem
nú hefur verið að gerast sé fram-
hald þar á. Annars held ég að
listamaður viti aldrei hvort hann
er að gera góða hluti eða slæma.
Ég er hins vegar viss um að þegar
„Eg vann
af krafti
ogfullri
einlægni“
„Digterhjemmet“, í Fanö.
Ragnar í vinnustofunni í „Digterhjemmet“.
ágtttf 19Ö3 ÉSÖÁÖÍJR S 3