Dagur - 16.09.1983, Blaðsíða 3

Myndir: ESE.
Hafralækjarskóli - rafmagnslausi skólinn sem komst í fréttimar.
„Hér Iiefur ekki verið
bruðlad með fjánnuni44
— segir Sigmar Olafsson, skólastjóri
Enginn sá sem ekið hefur niður Aðaldal hefur komist hjá því að veita athygli reisulegum
byggingum á vinstri hönd, skammt sunnan við afleggjarann til Akureyrar. Þarna stendur
Hafralækjarskóli byggður af hinum mesta myndarskap og félagsheimilið ídalir sem telst
að 40% til í eigu skólans. Venjulega gengur lífið í þessum skóla og í þessari sveit sinn
vanagang en í síðustu viku brá svo við að Hafralækjarskóli komst í fréttirnar. Ekki var
það þó vegna þess skólastarfs sem þar var að hefjast heldur vegna skulda ríkisins við þau
sveitarfélög sem eiga skólann. Samkvæmt grunnskólalögunum þá á ríkið að endurgreiða
sveitarfélögunum 85% kostnaðar við akstur skólabarna og kostnað vegna vinnu í mötu-
neytum og gæslu á heimavistum að fullu. Samkvæmt lögunum eiga sveitarfélög að sjá um
að þessar greiðslur skuli inntar af hendi en ríkið á síðan að endurgreiða upphæðimar
mánaðarlega að loknum hverjum mánuði. Þetta hafði ekki verið gert í Hafralækjarskóla
og reyndar víðar og sveitarstjórnirnar sáu þá engin ráð önnur en að hætta að greiða raf-
magnsreikninga skólans tU að vekja athygli á ástandinu og knýja á um úrbætur.
Blaðamaður Dags heimsótti Hafralækjarskóla sl. þriðjudag tU að kynnast ástandinu og
það má segja að Dagur hafi rennt í hlað með rafmagninu því þennan þriðjudag fyrir há-
degi komst rafmagn að nýju á í skólanum eftir tæplega fímm sólarhringa rafmagnsleysi.
Sigmar Ólafsson, skólastjóri var því að vonum kátur og ekki skemmdi það fyrir að kenn-
arar skólans lögðu síðustu hönd á gerð stundaskrár skólans um svipað leyti. En gefum Sig-
mari Ólafssyni orðið . . .
- Við í skólanum vissum lítið
sem ekki neitt um það ástand
sem var- að skapast fyrr en um
síðustu mánaðarmót. Pá var ég
staddur í Reykjavík m.a. í þeim
erindum að útrétta fyrir skólann
og þá fékk ég staðfest að ríkið
hafði ekki staðið við greiðslur
sínar til sveitarfélaganna. Þessi
skuld fyrir síðasta skólaár nam
rúmlega 154 þúsund krónum
sem er auðvitað hlægilega lág
upphæð á mælikvarða ríkisins.
En skuldin hafði ekki verið
greidd fyrir Hafralækjarskóla og
einhverja skóla aðra en í
flestum skólum hafði ríkið gert
full skil. Þegar ég kom svo aftur
norður var mér tjáð af oddvitum
þeirra fjögurra hreppa sem eiga
skólann að þeirra eina ráð væri
að greiða ekki
rafmagnsreikningana og sjá svo
hverju fram yndi. Það finnst
auðvitað einhverjum skrýtið að
fjórir hreppar skuli ekki geta átt
þessa upphæð hjá ríkinu en á
þessu stigi var þetta orðið
ákveðið „prinsippmál“ og
sveitastjórnarmenn vildu láta
reyna á það hvort ríkisvaldinu
væri stætt á að brjóta lög með
því að endurgreiða ekki
umrædda upphæð.
Aksturínn dýrastur
- Hvernig er þessi skuld
tilkomin?
- Langstærsti liðurinn er
akstur skólabarnanna. Það segir
sig sjálft að í skóla þar sem
aðeins um 15 börn af 108 eru í
heimavist og fá þeirra búa í
nágrenni skólans, að akstur
hlýtur að alltaf að verða mikill.
Af þessum kostnaði á ríkið að
endurgreiða 85% til
sveitarstjórnanna sem greiða
bílstjórunum í upphafi.
Kostnaður vegna vinnu í
mötuneyti og gæslu á heimavist
var mun minni upphæð en nú
heyri ég að ríkið ætli að greiða
gæslukostnaðinn beint.
- Það er þá ekki um það að
ræða að þið hafið í
Hafralækjarskóla eyðið of miklu
og umfram aðra skóla að mati
þeirra sem fara með þessi mál á
vegum ríkisins?
- Nei því er ekki hægt að
kenna um, þó að jafnvel hafi
verið hægt að skilja það á frétt
útvarpsins um þessi mál í síðustu
viku. Svo ég greini nánar frá því
hvernig við stöndum að okkar
áætlanagerð þá semjum við
áætlanir fyrir hvert ár í samráði
við fræðslustjóra. Þessar áætlanir
fær ráðuneytið og fjármála- og
hagsýslustofnun til umfjöllunar
og ákvörðunar og þær eru jafnan
skornar niður að einhverju
marki. Þetta á við um alla skóla
og um leið og þetta gerist og um
leið og einhverjum
sveitarstjórum er greitt fyrir
vinnu við einhvern skóla þá eru
þessar áætlanir staðfestar. Það er
staðfest að þær eru réttar og það
er því í hæsta máta undarlegt að
grunnskólalögin virðast aðeins
gilda um suma skóla en ekki
aðra. Þegar þetta mál hér fór af
stað var búið að greiða
umræddan kostnað í um helmingi
skólanna í kjördæminu og þeir
virðast hafa verið valdir af
handahófi.
Sparnaður?
- Er þetta kannski ábending „að
ofan“ um að þið eigið að herða
sultarólina. Ganga meira og
borða minna og sýna ítrasta
aðhald?
- Ég var spurður svipaðrar
spurningar á fundi mínum með
oddvitunum. Þ.e.a.s. þeir spurðu
mig hvort ekki væri hægt að spara
einhvers staðar og ég gat ekki
svarað öðru en því hvort það væri
ætlast til þess að ég klipi einn
leikfimitíma af hverjum bekk,
einn stærðfræðitíma og svo
framvegis. Nei málið er það að
hér hefur ekki verið bruðlað með
fé, síður en svo og ég lít svo á að
á meðan þeim forsendum sem við
störfum eftir þ.e.
grunnskólalögunum, hefur ekki
verið breytt, þá eigum við að
framfylgja þeim áætlunum sem
þegar hafa verið staðfestar og
enginn ágreiningur er um.
- Hvernig hefur
sveitarstjórnunum sjálfum
gengið að standa við sínar
skuldbindingar varðandi
skólann?
- Það hefur gengið sæmilega
en ég hef orðið var við að það
hefur harnað á dalnum sl. tvö til
þrjú ár eða svo.
Sveitarstjórnirnar eða hrepparnir
sem eiga skólann eiga að sjá um
allt viðhald og ég er þakklátur
sveitarstjórnarmönnum fyrir þá
stefnu þeirra að láta viðhald við
skólann aldrei safnast upp. Þetta
er ekki bara spurning um
peninga. Þetta hefur einnig mikið
að segja fyrir börnin í skólanum
og viðhorf þeirra til þeirra eigna
sem þau umgangast. Ef allt er í
Sigmar Ólafsson, skólastjóri Hafralækjarskóla.
góðu horfi og hlutirnir drabbast
ekki niður þá verður viðhorf
barnanna allt annað og betra.
Rafmagnsleysi
- Nú eruð þið búin að fá
rafmagnið. Hvernig var ástandið
í rafmagnsleysinu?
- Það var slæmt. Vegna
tenginga hér í skólanum þá fór
rafmagn líka af íbúðum kennara
og öðrum íverustöðum
starfsfólka. Það voru því fjórar
fjölskyldur án rafmagns en við
björguðum því sem hægt var að
bjarga með gasljósum og
gaseldunartækjum. Fólk tók
þessu líka ótrúlega vel en það var
verst að við þurftum að flytja
matvæli á brott til þess að þau
skemmdust ekki.
- Bitnaði þetta á
undirbúningsstarfinu fyrir
skólabyrjun?
- Vissulega en ég tók þá
ákvörðun að okkur bæri að vinna
þau störf sem við gætum unnið og
þau störf sem okkur bar en því er
ekki að leyna að þetta tafði
okkur og við þurftum að leita út
fyrir skólann með verk sem öllu
jafna eru unnin innan skólans s.s.
ljósritun o.fl.
- Er þá búið að tryggja ykkur
rafmagn út skólaárið?
- Það veit enginn í dag og ég
get ekki sagt til um það á þessari
stundu hvort skóli getur hafist á
réttum tíma. Fræðslustjóri fer
suður í dag til þess að ræða málin
við aðra fræðslustjóra og til þess
að ræða erindi skólanefndar og
sveitarstjórna við yfirvöld.
Oddvitarnir hafa skrifað
menntamálaráðherra bréf þar
sem þeir lýsa því yfir að þeir
treysti sér ekki til þess að láta
skóla hefjast í þessari óvissu um
það hvort ríkið muni standa við
skuldbindingar sínar og fara að
lögum. Við bíðum eftir
niðurstöðum þessara funda og
við berum fyllstá traust til
fræðslustjóra að honum takist að
leiða þessi mál farsællega til
lykta, sagði Sigmar Ólafsson og
strauk vikugamalt skeggið - eina
af fjölmörgum afleiðingum
rafmagnsleysisins í
Hafralækjarskóla.
1 é'.''SéptéWb%V4t^8á‘ - DÁötJR - 3