Dagur - 18.11.1983, Blaðsíða 5

18. nóvember 1983 - DAGUR - 5
Kristján frá Djúpalæk skrifar:
vitni sögur eins og „September-
dagar“, „Kona af Snæfjalla-
strönd" og „Fjórða konan
grætur". Hér er þó víða vandsiglt
milli einlægni og væmni en sú
sigling tekst höfundi bærilega í
öllum þessum tilfellum.
Kvensköss þau er rita mest um
fálæti karlhöfunda viðvíkjandi
reynsluheimi hins kynsins ættu að
lesa sögur Einars Kristjánssonar.
En eins og fyrr er sagt: Úrval
úr smásagnasöfnum Einars hlaut
að verða góð bók.
Jón Bjamason frá Garðsvík:
Fólk sem ekki
má gleymast
Bók þesi er hvort tveggja viðtöl
við fólk sem höfundur vill ekki að
gleymist og sagnir af því. Það
má því segja að allnokkur skyld-
leiki sé með henni og Aldnir hafa
orðið því hér er um vel fullorðið
fólk fjallað - og báðir eru höf-
undar pennafærir.
Fámenni þjóðar mun valda
því að persónusaga er svo vinsæl.
Allir þekkja alla eða kannast
a.m.k. við og menn eru forvitnir
um náungann. En nú sækja
fjölmiðlar mjög inn á þennan við-
talsvettvang og sýnist ýmsum að
brátt sé meira en nóg að gjört.
Hér eru fjórtán þættir á bók
færðir. Ég vek athygli á þrem:
„Húsmóðir í hjólastól", Krist-
rún Guðmundsdóttir (í Hiéskóg-
um), hefur orðið og tjáir þá ein-
stæðu reynslu að sinna húsmóð-
urstörfum stórfötluð. Henni virð-
ist hafa tekist það með prýði.
Hún varð fyrir þeirri raun að
lamast á besta aidri en lét aldrei
bugast. Þó lenti hún m.a. í því að
missa heimili sitt, Mela í
Víötöt og frásagmr
Fnjóskadal, í eldsvoða og varð
oft að skipta um bústað. Saga
Kristrúnar er hógvær hetjusaga.
Frásögnin „Mannbjörg á
Gjögrum" er einnig hetjusaga og
velkomin í hóp slíkra. En mest
þykir mér varið í frásögnina af
Gunnlaugi Jóhanni Sigurðssyni
og dularfullu fyrirbærunum á
Grýtubakka í sambandi við veik-
indi konu Gunnlaugs og lækn-
ingu. Frásögn af því skráði
Bjarni Arason á Grýtubakka
1923 og hefur hún birst áður.
Bþk Jóns er myndum prýdd og
fylgir nafnaskrá.
V
Heiðdís Norðfjörð:
Ævintýrin okkar
Það er gaman að fá í hendur bók
sem maður getur mælt með af
heilum hug. Þetta eru sannnefnd
ævintýri, grómlaus fegurð og
gleði. Stíllinn er það ísmeygileg-
ur að maður hefur á tilfinning-
unni að ævintýrin séu fremur
sögð en skrifuð enda segir á bak-
síðu að þau séu skrifuð með það
fyrir augum að vera lesin fyrir
börn. Segja má líka að þau skír-
skoti fyrst og fremst til þeirra
aldursskeiða er lestrarkunnátta
er ekki algjör. Hins vegar hygg
ég að þau geti náð athygli allra
barna sem ljótleiki fjölmiðla hef-
ur ekki spillt. Fullorðnir ættu
einnig að geta notið þeirra í allri
hinni einlægu frásagnargleði og
frjóu ímyndun sem einkennir
þau. Dýr, fuglar, hulduverur og
börn, jafnvel snjókarlar, mæta
hér broshýr og góðglettin á
síðum. Veröld Heiðdísar er án
þeirra skugga er bölmóður tím-
ans fellir yfir viðkvæma hugi. Hér
er sól í sinni.
Ekki spilla bókinni teikni-
myndir Jóhanns Valdimars (11
ára sonar höfundar). Þær eru
fyrsta flokks og í fullu samræmi
við efni og tónfall ævintýranna.
Kötturinn á bls. 29, séður með
augum lítils páfugls í búri, er
hreinasta listaverk! Jóhann ætti
að huga að þessari listgrein í
framtíðinni, m.a. til að geta
myndskreytt næstu ævintýrabæk-
ur móður sinnar.
Þessa bók er gott að gefa barni
um jól.
g§ HEIODIS NOROFJÖRO
ÆVINTÝRIN
OKKAR
frá Skjaldborg
Fínt er að vera forstjóri
og ferðast vítt í útlandi,
serenaði syngjandi
með sérstök dráttarréttindi.
Þá birtitst vísa eftir Kristján
Benediktsson og er hann póli-
tískur sem fyrr:
Jóhannes Albert hengdi á hankann
. sem hékk yfir skuldadíkið.
Nú sést það hvortríkið á Seðlabankann
eða Seðlabankinn á ríkið.
Friðbjörn Guðnason fer þessum
orðum um eigin persónu:
Oft mín sála ærslast fer
eftir málahrinu,
logar bál í brjósti mér
og brakar íkálhöfðinu.
Ég ergamalt orðið hró,
aldrei mikið gefið.
Vel að manni virðist þó
við að taka í nefið.
Á aðalfundi KEA þótti Frið-
birni kjötið Iinsoðið og seigt
undir tönn. Þá kvað hann:
Ekki læri ég þann sið,
er þó kannski lítill vandi,
en mér er alltafilla við
að eta skepnur hálflifandi.
Næsta vísa er eftir Jón Jónsson
á Gilsbakka í Skagafirði. Mun
hún ungu fólki seig undir tönn
til skilnings, enda ort fyrir alda-
mótin síðustu. Tilefnið er að
smalapiltur fórst í Norðurá.
Að heli erhverjum hulið beim
hvort er lengra eða skemmra.
Berja-Láka burt úrheim
bægði Norðurhemra.
Þá er næsta vísa litlu auðveldari
í meðförum. Heyrði ég konu á
Svalbarðsströnd hafa hana yfir
fyrir 40 árum. Ekki veit ég höf-
und hennar. Má vera að þeir
hafi verið tveir.
Rýmfræðingar telja tungl.
Tíðum kemur á þau bringl.
Lúi er fyrir liðinn úln
lengi að keipa fiski ingl.
Séra Helgi Sveinsson orti:
Geislar skarta ránarrönd
rökkrið svarta brennur.
Inn í hjartans leynilönd
Ijósið bjarta rennur.
Benedikt Ingimarsson kvað svo
um misjafna menn:
Stundum hlýja geislargeð
oggleði á vinafundum.
En úlfar flækjast einnig með
oft á slíkum stundum.
Ólína Jónasdóttir sá tilgerðar-
lega dömu á götu á Sauðár-
króki.
Hún er að spranga víða vega
vökur ígangi, armar lyftast.
Skreytir vanga skrýtilega.
Skyldi hana langa til 'að giftast?
Frá umferöarfræðslu í 5. bekk í Glerárskóla.
„Það er
mjög gott
aö ræða við
krakkana“
— segir Vörður Traustason
sem sér um umferða-
fræðslu í skólum
- Þetta hefur verið mjög skemmtileg törn. Það hefur verið
gaman að vinna með krökkunum og ég hef eftir þessi kynni
ekkert nema gott eitt að segja, sagði Vörður Traustason,
lögregluþjónn í samtali við Dag, en Vörður hefur í vetur séð
um umferðarfræðslu í skólum. Fyrri hluta þessarar fræðslu er
nú lokið og því notuðum við tækifærið og spurðum Vörð
hvernig umferðarfræðslunni væri háttað og hvernig gengið
hefði í vetur.
- Umferðarfræöslan fer fram
með þeim hætti að ég heimsæki
alla grunnskóla á Eyjafjarðar-
svæðinu og ræði um umferðarmál
við börnin, allt frá 0 bekk upp í 9.
bekk. Þetta er tveggja mánaða
törn og síðan mun ég fara aftur
eftir áramót og reka smiðshöggið
á þessa umferðarfræðslu.
- Hvaða skólar eru þetta?
- Það eru skólarnir á Akur-
eyri, Barnaskóli Akureyrar,
Oddeyrarskólinn, Glerárskólinn
og Lundarskólinn og svo 7., 8. og
9. bekkur Gagnfræðaskólans. Síð-
an eru það skólarnir á Dalvík, Ár-
skógssandi, í Hrísey, Þelamerk-
urskóli, Hrafnagilsskóli, Lauga-
land og Sólgarður.
- Hvað leggur þú áherslu á í
kennslunni?
- Það er misjafnt og fer eftir
bekkjardeildum. Ég legg áherslu
á að kenna þeim yngstu að ganga
rétt yfir götu og varast þær hættur
sem kunna að mæta þeim á leið-
inni í skólann. Eldri börnin fá
flóknari umhugsunarefni.
- Hvaða aldurshóp er best að
ræða við?
- Það er erfitt að tiltaka
ákveðinn aldurshóp. Þetta er
mikið frekar bundið við einstaka
bekki, en _ gegnumsneitt þá er
mjög gott að tala við krakkana og
ég finn að þau taka ábendingar
mínar til greina. Vonandi gera
þau það einnig í framtíðinni en
það er rétt að taka það fram að
það eru fleiri í umferðinni en
bara gangandi vegfarendur. Það
er ekki nóg að tala bara við
börnin. Ökumenn verða einnig
að læra sitt og taka tillit til þeirra
sem eru gangandi í umferðinni og
þetta á ekki síst við um þá staði
sem eru í nágrenni skólanna.
- Hvað mættu ökumenn helst
bæta að þínum dómi?
- Það að vera varkárari við
gangbrautir. Það eru alltof marg-
ir ökumenn sem virða ekki gang-
brautarréttinn og þetta er því
hættulegra að vetrinum þegar
háir snjóruðningar myndast við
gangbrautirnar.
- Hvað finnst þér um umferð-
ina nú í vetur?
- Mér virðist sem umferð-
arslysum fari fækkandi á öllu
landinu ef gerður er grófur sam-
anburður miðað við t.d. sl. tvö
ár. 1982 urðu 373 alvarleg um-
ferðarslys á öllu landinu en fyrstu
níu mánuði þessa árs voru þau
orðin 244 talsins. Samsvarandi
tölur fyrir Akureyri eru 12 alvar-
leg umferðarslys í fyrra, þar af
tvö dauðaslys en fram til sept-
emberloka í ár voru slysin orðin
sjö talsins, þar af eitt dauðaslys.
Þetta eru heldur lægri tölur og
við verðum að vona að við getum
sagt hið sama í lok ársins.
- Hvað hefur þú rætt við mörg
börn á þessari yfirreið þinni i
skólunum?
- Það er erfitt að átta sig á því.
Það eru 2800 börn á skólaskyldu-
aldri hér á Akureyri og um 400
á Dalvík, þannig að það er ekki
óeðlilegt að ætla að þetta séu allt
í allt um 4000 börn, segir Vörður
Traustason, lögregluþjónn.