Dagur - 16.01.1984, Blaðsíða 9

16. janúar 1984 - DAGUR - 9
SAMBANDSINS IÐNAÐARDEILD SAMBANDSINS IÐNAÐARDEILD SAMBANDSINS IÐNAÐARDEILD SAMBANDSINS
Skinna-
i
iðnaðurinn
Skinnaiðnaði Sambandsins má
skipta í tvo meginþætti. Annars
vegar er sútunin og hins vegar
fullvinnsla fatnaðar úr fullsútuð-
um gærum.
Sútunin er umfangsmest, en
hún notar einvörðungu íslenskt
hráefni. Meginstarfsemin er sút-
un lambgæra, en árlega eru full-
unnar á 4. hundrað þúsund
lambagærur, sem seldar eru á
vestræna markaði, auk heima-
markaðarins.
80% fullvinnslu
Skinnaiðnaður Sambandsins hef-
ur þannig yfir 80% allrar full-
vinnslu íslenskra skinna á sínum
snærum.
70% hálfvinnslu
Af útflutningi forsútaðra og hálf-
sútaðra gæra á sl. ári nam hlutur
Skinnaiðnaðar 70% alls útflutn-
ings.
76% heildarútflutnings
Séu öll útflutt skinn talin, nemur
hlutur Skinnaiðnaðar 76% heild-
arinnar og þar með talinn útflutn-
ingur loðsútaðra (langhærðra)
gæra, auk hrossa- og trippahúða.
Hin meginstarfsemi Skinnaiðn-
aðar er rekstur skinnasauma-
stofu, en sl. ár voru framleiddar
um 6100 mokkaflíkur, auk smá-
vöru ýmiss konar.
85% framleiðslunnar
útflutt
Af þeim 6100 flíkum sem fram-
leiddar voru, fóru 85% á erlenda
markaði, bróðurparturinn til
Skandinavíu, en einnig til Japan
og Sovétríkjanna.
100% hlutdeild
í útflutningi
Allur útflutningur mokkafatnað-
ar frá íslandi er á vegum Skinna-
iðnaðar. Er stefnt að stórauknum
útflutningi á næsta ári og er þegar
hafin markaðssetning í Bret-
landi, V-Þýskalandi og athuganir
eru í gangi á kanadíska markað-
inum.
Próun Skinnaiðnaðar hefur
verið mjög ör undanfarið. Auk
bættrar sútunar og betri þjónustu
við neytendur, eru ýmsar fram-
leiðslunýjungar nú að líta dagsins
ljós. Má þar einkum nefna fram-
leiðslu á svonefndum „nappa-
pels“ og ennfremur er nú hafinn
rekstur afullunarstöðvar á Akur-
eyri.
„Nappapels“. Svo nefndum við
mokkaskinn, sem hefur verið
vatnsvarið sérstaklega og síðan
meðhöndlað þannig, að á leður-
hlið skinnsins er ekki mokkaá-
ferð, heldur leðuráferð. Skinnið
heldur eftir sem áður öllum eig-
inleikum hins hefðbundna
mokkaskinns.
„Afullun“. Fyrsta stig leður-
vinnslu eða leðursútunar er afull-
un, og nefnum við þá afurð,
„pæklaðan bjór“. Er vinnslan í
því fólgin, að öll ull er fjarlægð af
gærunum en síðan eru settar
ýmiss konar efnivörur í skinnið,
einkum til að halda því
óskemmdu við geymslu og í
flutningi. Með þessari vinnslu
hefur Skinnaiðnaður stigið tvö
mikilvæg skref. Annað er að haf-
in er þróun í þá átt til leðursútun-
ar lambsgæra, og hitt, að takast
má að minnka verulega útflutn-
ing saltaðra gæra og auka þannig
verðmæti útflutningsins og jafn-
framt halda ullinni í landinu.
Markaðir og
vöruþróun
Þróttmikil vöruþróun og hönnun
eru merki um fyrirtæki í framför
og vexti og svo er um Skinnaiðn-
að Sambandsins. Fjölmargir
möguleikar eru samt enn ónýttir
í skinnaiðnaði landsmanna og
vaxtamöguleikar miklir. Eru
einkum tvö atriði þar ofarlega í
huga, en þau eru aukin full-
vinnsla allra íslenskra skinna og
vinnsla neytendavöru úr sútuðum
skinnum, m.ö.o. stóraukin fata-
framleiðsla úr íslenskum
skinnum.
Angi þess er „nappapels“, en
með nýjum vörutegundum og
hönnuðum opnast nýir möguleik-
ar fyrir fjölbreyttari notkun á ís-
lensku gærunni. Með aukinni
þekkingu á markaðnum má stór-
auka fjölbreytni í notkun mokka
og leðurs með öðrum fataefnum,
svo dæmi sé tekið.
10.000 kápu-samningur
Skinnaiðnaðar við Sovétríkin
færir okkur heim sanninn um
áhuga erlendis, og verður fram-
hald þar á. Af þeirri orsök einni
mun fullvinnsla okkar enn aukast
verulega í fatnaði á þessu ári.

Þessi jakki vakti mikla athygli, en hann er úr svokölluðu nappaskinni og
með leðuráferð.
Tvöföldun framleiðslu
Á fimm árum hefur framleiðsla
fullvinnslu sútunarinnar tvöfald-
ast. Er hér um mikilvæga þróun
að ræða, þar sem verðmæta-
aukning í erlendri mynt er meira
en tvöfölduð. Á skinnasauma-
stofu er um rúmlega tvöföidun að
ræða á fimm árum. Þennan ár-
angur má rekja til tvenns. Hönn-
un hefur verið gerð alþjóðleg og
notaðir hafa verið réttir dreifi-
aðilar auk vandaðri vöru að sjálf-
sögðu.
Meginmarkaðir fyrir fullunnin
skinn og skinnavörur eru
Norður-Evrópa, einkum Skandi-
navía og Sovétríkin. í þessum
löndum vinnur Skinnaiðnaður
Sambandsins með öllum bestu
framleiðendum og söluaðilum.
Öll markaðssetning miðast við að
vinna með bestu fáanlegu aðil-
um, en mjög náin samvinna milli
umboðsaðila okkar og kaupenda
er forsenda góðrar þjónustu af
okkar hendi.
Hjá Skinnaiðnaði vinna nú um
200 manns, sem standa undir
85% verðmætaútflutnings skinna
og skinnavöru. Þær vörur sem
Skinnaiðnaður sýnir hér fyrir
1984 er þannig afrakstur vinnu
fjölda manna um allt land og er-
lendis allt frá bónda til erlendra
sölumanna.
Peysumar fara á markað í V.-Evrópu og mikil áhersla er lögð á að fylgjast
með sveiflum í tískuheiminum.
Ullariðnaður
Saga útflutnings hjá Ullariðnaði
nær aftur til 7. áratugarins.
Grundvöllur útflutningsins var í
byrjun viðskipti við Sovétríkin.
Helstu afurðir voru á þeim tíma
værðarvoðir og peysur.
Á 8. áratugnum þótti einsýnt
að frekari aukning á útflutningi
hlaut að byggjast á virkara mark-
aðsátaki í fleiri löndum og um
leið fjölbreyttari framleiðslu.
Hafist var handa um hönnun
og framleiðslu handprjónabands
og áklæða í ríkara mæli, auk þess
sem hönnun fatnaðar og værð-
arvoða var aðlöguð breyttum
þörfum vestræns markaðar.
Enn þann dag í dag eru við-
skipti Ullariðnaðar við Sovétrík-
in afar mikilvæg, en gildi sölu til
V.-Evrópu, Norður-Ameríku og
Japans hefur aukist markvisst.
Helstu afurðir
og söluverðmæti
Mikilvægustu afurðir Ullariðnað-
ar í útflutningi eru fatnaður,,
handprjónaband, værðarvoðir og
áklæði.
Árið 1981 nam verðmæti út-
flutnings 70.4 millj. kr., en árið
1982 122,8 millj. kr. Hlutfallsleg
aukning milli þessara ára er því
um 74,3%.
Samkvæmt bráðabirgðatölum
fyrir 1983, verður útflutningur
Ullariðnaðar 216,3 millj. kr., og
er þá aukning milli áranna 1982
og 1983 76,1%.
Á þessu tímabili frá 1981 til
1983 hefur verðmæti útflutnings
þrefaldast, en á sama tíma hefur
arðsemi reksturs fjórfaldast.
Skipting veltunnar þessi ár
eftir afurðum er í höfuðdráttum:
Fatnaður u.þ.b. 60%, handprjón
u.þ.b. 19%, værðarvoðir u.þ.b.
13%, áklæði u.þ.b. 7%.
Samkvæmt áætluðum tölum
fyrir 1984, verður verðmæti út-
flutnings u.þ.b. 314,5 millj.
króna, eða 45,4% hækkun milli
ára. Á sama tíma er gert ráð fyrir
að dollar hækki að meðaltali um
20%
Helstu markaðir
Árið 1983 skiptist verðmæti út-
flutnings í grófum dráttum eftir-
farandi í einstaka markaði:
Sovétríkin 38%
V-Evrópa 45%
N-Ameríka 14%
Aðrir markaðir 3%
Markaðs- og
sölustarfsemi
Sala til Sovétríkjanna hefur í
gegnum tíðina grundvallast á
heildarsamningum fyrir eitt ár í
senn sem aftur hafa átt að nokkru
leyti stoð í þeim viljayfirlýsingum
um viðskipti sem gerðar hafa ver-
ið milli íslands og Sovétríkjanna.
Viðskipti við hinn vestræna
heim hafa lotið öðrum lögmál-
um. Þannig hefur verið lögð
áhersla á að afla heppilegra
dreifileiða í einstökum löndum.
í dag hefur Ullariðnaður um-
boðsmenn í flestum löndum.
Hönnunarstarfsemi hefur verið
aukin til muna. Mikil vinna hefur
verið lögð í gerð prjónaupp-
skrifta. Tvær prjónabækur hafa
verið gefnar út og eru þær prent-
aðar á 5 tungumálum. Þessi
aukna starfsemi hefur kallað á
fjölgun starfsfólks sem sérhæfir
sig í hönnun og sölumálum. Auk
þess sem starfsfólki við fram-
leiðslu hefur fjölgað vegna nýrra
verkefna.
Þegar sala á ullarvörum hófst
á vestrænan markað var megin
áhersla lögð á sauðaliti og hélst
svo um mörg ár.
Nú á s.l. tveimur til þremur
árum hefur eftirspurn breyst
þannig að meiri kröfur eru gerðar
um aukið litaval. Við getum ekki
með jafn auðveldu móti höfðað
til séreinkenna hinnar íslensku
vöru. Þó að þau séu og verði allt-
af mjög mikilvæg.
Þetta gerir það að verkum að
við verðum í auknu mæli að fylgj-
ast mun betur með öllum sveifl-
um í tísku og vera vakandi fyrir
nýjungum en um leið gæta þess
að halda hefðbundnum sérein-
kennum þannig að íslenskar
ullarvörur skeri sig frá öðrum
ullarvörum.