Dagur - 23.01.1984, Page 4

4 - DAGUR - 23. janúar 1984
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR:
STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SÍMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 130 Á MÁNUÐI -
LAUSASÖLUVERÐ 18 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR:
HERMANN SVEINBJÖRNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI:
GÍSLI SIGURGEIRSSON
BLAÐAMENN:
EIRÍKUR ST. EIRlKSSON OG GYLFI KRISTJÁNSSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASlMI: 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Fækkum slysum
Nú er Norrænt umferðaröryggisár nýliðið.
Miklum áróðri var haldið uppi í fjölmiðlum ef
verða mætti til þess að umferðaróhöppum
fækkaði. Einn hður í þessum áróðri var að
nokkrir þingmenn komu fram í útvarpi og
hvöttu fólk til umhugsunar og betri siða í um-
ferðinni, einn þeirra var Guðmundur Bjarna-
son, ritari Framsóknarflokksins og þingmaður
Norðurlandskjördæmis eystra. Þessi mikli
áróður varð til þess að umferðaróhöppum
skráðum hjá lögreglu fækkaði og er það
reyndar annað árið í röð sem slíkt gerist.
Þetta eru ánægjuleg tíðindi og sýna það og
sanna að með aukinni tillitssemi og áróðri
fyrir bættum umferðarvenjum má ná langt.
Þrátt fyrir fjölgun skráðra ökutækja á landinu
um 25 þúsund þá fækkaði umferðaróhöppum
sl. ár um 400. í skýrslu frá Umferðarráði kem-
ur enn fremur í ljós að: „Alls létust 18 í um-
ferðarslysum síðasta árs hér á landi. Árið
1982 létust 24, en að meðaltali létust 25 af
völdum umferðarslysa á íslandi árin 1978—
1982. Hér hefur því orðið umtalsverð fækkun,
eða um 28% frá þessu meðaltali.
Árið 1983 slösuðust, samkvæmt löcjreglu-
skýrslum, 613 manns í umferðinni á Islandi.
Það er veruleg fækkun frá árinu 1982 er tala
slasaðra var 744. Borið saman við meðaltal ár-
anna 1978—1982, sem var 687, er fækkunin
tæp 11%. Af þeim sem slösuðust og létust
árið 1983, eru karlar í meirihluta, eða tæp 62%
á móti rúmlega 38% kvenna.“
„Ef aldursskipting þeirra sem slösuðust í
umferðinni 1983 er borin saman við meðaltal
áranna 1978—1982, kemur í ljós að slysum
hefur fækkað í öllum aldurshópum, nema
meðal þeirra sem eru á aldrinum sautján ára
til tvítugs og þeirra sem eru 65 ára og eldri.
Mesta fækkunin varð meðal þeirra sem eru á
aldrinum 0—6 ára og 25—64 ára.
Það er alvarleg staðreynd að slysum skuli
enn fjölga þar sem þau voru hlutfallslega
flest fyrir, þ.e. meðal unglinga (ungra öku-
manna) og aldraðra. Þessi staðreynd kallar á
markvissar aðgerðir meðal þessara aldurs-
hópa."
Þessi mikli og góði árangur minnir á þann
árangur sem náðist á þessu sviði árið 1968
þegar hægri umferð var tekin upp á íslandi,
en því miður fór að halla undan fæti aftur árið
eftir. Að fenginni þeirri reynslu er sýnt að þó
góður árangur hafi náðst undanfarin tvö ár
megum við íslendingar alls ekki sofna á verð-
inum, líf og heilsa vegfarenda er of dýrmæt til
þess.
ám.
Jón Bjamason:
Veislunni er
ekki lokið
Fyrr á þessum vetri viðhafði
Sverrir Hermannsson ráðherra
þau orð í sjónvarpinu, að íslend-
ingar hefðu á undanförnum árum
hagað sér eins og fávitar. Þessu
er ég alveg sammála. Nú man ég
ekki hvort það var áður, eða litlu
síðar en ráðherrann fór með
þessi orð, að Albert Guðmunds-
son fjármálaráðherra tók í sama
streng annað hvort í sjónvarpinu
eða hljóðvarpinu. í lok máls síns
sagði hann og það þykist ég muna
orðrétt: „Nú verða landsmenn að
átta sig á því og hafa það fastlega
í huga, að veislunni er lokið og
nú taka timburmennirnir við.“
Að sjálfsögðu voru það ríkis-
fjármálin, ástand þeirra og
horfur, sem ráðherrarnir tóku
þarna til umfjöllunar.
Þótt ekki hafi ég orðið þess var
að aðrir ráðherrar í ríkisstjórn
þeirri er nú situr og Steingrímur
Hermannsson veitir forstöðu,
hafi talað af slíkri einurð sem
þessir, um hin geigvænlegu fjár-
hagsvandamál okkar, má vera að
svo hafi hent þótt ekki hafi ég séð
það eða heyrt. Ekki er annað vit-
að en að núverandi samstjórn
Framsóknarflokks og Sjálfstæðis-
flokks sé einhuga um það, að
lengra verði ekki haldið á óheilla-
brautinni og að nú hljótum við að
spyrna við fæti. Ég segi fæti, því
það hlýtur hverjum manni að
vera ljóst, sem hugsar um þessi
mál í alvöru, að svo óskaplega
þung er skuldabyrðin orðin sem
við stöndum í við aðrar þjóðir,
byrði sem við ætlum afkomend-
um okkar að axla, að fullyrða
má að við séum þegar komin með
annan fótinn fram af bjarginu.
Ríkisstjórn sú er nú situr og
verður að teljast sterk, er að
mínu viti sú fyrsta og eina nú um
langt skeið, sem sýnir í verki
marktæka tilburði í þá átt, að
snúa blaðinu við. Enginn veit nú
hvort þetta tekst, en það ætti öll-
um að vera ljóst að siðabót verð-
ur aldrei fram komið án þess að
sársauki fylgi. Gott er til þess að
hyggja að samkvæmt skoðana-
könnunum, er ekki annað að sjá
en að mikill meirihluti þjóðarinn-
ar standi sem fastast með ríkis-
stjórninni í von um jákvæðar og
markvissar aðgerðir, þótt nú hafi
um skeið kreppt mjög að þeim
sem lægstar hafa tekjurnar. Hins
vegar gerast nú margir þreyttir á
hinum venjulegu og viðteknu
svörum ráðamanna, þá frétta er
leitað: „Málið er í athugun." Slík
svör eru nokkuð út í hött nú á
tölvuöld, þegar sjá má á auga-
bragði hvernig málin standa og
ekki er til þess vitað að starfslið
skorti á hinum æðri stöðum.
Framar er vikið að hinum
röggsamlegu orðum Alberts
Guðmundssonar um veisluna og
timburmennina. Þeim get ég ekki
verið að öllu sammála. Það verð-
ur nefnilega á engu séð að veisl-
unni sé lokið. Enn standa glað-
værðarhús full út úr dyrum um
helgar og sum líkiega alla vikuna
og fólk raðar sér að börunum
eins og þyrstur búpeningur að
læk. Enn er fólk á flugi til fjar-
lægra baðstranda og enn eru
verslanir hlaðnar glysvarningi og
eftir nýjustu fréttum að dæma, er
kaupgleði fólks engu minni nú, en
hún hefur verið á næstliðnum
árum. Auðvitað mætti benda á
margt fleira í svipuðum dúr, þótt
ekki sé það gert hér og nú. Nei.
Veislunni er ekki lokið, Albert
Guðmundsson. Hins vegar eru
timburmennirnir teknir að láta á
sér kræla í mynd atvinnuleysis
sem flýtur af því, að fyrirtæki
sem áður voru talin gróin, kom-
ast í fjárþrot og loka, en Önnur
eru tilneydd að segja upp starfs-
liði að nokkrum hluta. Svo er
þetta að minnsta kosti hér á Ak-
ureyri. Og manni verður á að
spyrja. Er ekki eitthvað óeðlilegt
og óvenjulegt við það, að timb-
urmennirnir taki að hamra áður
en fylliríinu lýkur?
Það gefur auga leið, að ekki
verður þjóð með skjótum hætti
vanin af bílífi og bruðli sem hún
hefur verið að temja sér í vaxandi
mæli, allt frá stríðslokum. Þetta
verður þó að gerast. Það er
lögmál, að ekki verður til lang-
frama lifað um efni fram og þjóð-
argjaldþrot er enginn gamanleik-
ur. Raunar er það furðulegt að
hagfróðir menn sem að undan-
förnu hafa verið að vara okkur
við gjaldþrotinu, hafa gjarnast
veigrað sér við að mála það nógu
dökkum litum. Slík linkind er
engum til góðs. Ekki er svo langt
síðan íslendingar hlutu fullkomið
sjálfstæði, að þeim geti með öllu
verið úr minni liðið hvernig það
er að láta segja sér fyrir verkum
og lúta erlendu valdboði.
Vonandi tekst ríkisstjórninni
að koma á þeim umbótum í fjár-
málunum sem hún hefur í hyggju
og af henni er krafist af miklum
meirihluta þjóðarinnar. Til þess
þarf hún að hafa vinnufrið.
Kannski tækist það með sæmi-
lega auðveldum hætti, ef hún
gripi til þeirrar nýjungar, að láta
siðbótina hefjast á toppnum, til
dæmis með því að afnema bíla-
brask ráðherra og ýmis fríðindi
fleiri, sem þeir hafa ásamt al-
þingismönnum. Sumt af þessu
tagi er siðleysi eitt, í augum al-
mennings.
Jón Bjarnason.
2*3- Leiðrétting vegna
Norðlendinga: „SlðdegÍSVÖkll
Vegna ummæla Halldórs
Blöndals alþingismanns í þætt-
inum „Síðdegisvöku“ í útvarp-
inu 16. þ.m. um þátt Fjórð-
ungssambands Norðlendinga í
stefnumótun varðandi stóriðju
á Norðurlandi þykir rétt að
leiðrétta það sem ranglega er
með farið.
Á þremur síðustu fjórðungs-
þingum hefur Fjórðungssamband
Norðlendinga tekið einarða af-
stöðu með stóriðju og virkjun
Blöndu. Á fjórðungsþingi 1980
sem haldið var á Akureyri var
skorað á alþingismenn Norðlend-
inga að gæta þess í hvívetna, að
fjórðungurinn haldi hlut sínum
hvað varðar staðsetningu stærri
iðnfyrirtækja.
í janúarmánuði 1981 var hald-
in á vegum sambandsins ráð-
stefna um stórvirkjanir og orku-
frekan iðnað, þar sem tekin var
af þorra fundarmanna jákvæð af-
staða til stóriðju. Fjórðungsþing
Norðlendinga 1981 á Húsavík
samþykkti að gefnu tilefni aö
tímabært sé að Iðnaðarráðuneyti
og staðarvalsnefnd geri sveitar-
stjórnum kleift að fylgjast með
ákvörðunum um staðarval iðn-
fyrirtækja, með það í huga að á
Norðurlandi rísi orkufrekur iðn-
aður, sem hæfi staðarkostum og
félagslegum aðstæðum. í þessu
sambandi bendir þingið á papp-
írsverksmiðju á Húsavík og ál-
verksmiðju við Eyjafjörð ásamt
álsteypu á seinna stigi.
Á næsta fjórðungsþingi 1982
samþykkti þingið að leggja
áherslu á að orkuiðnaðarmögu-
leikar þeir sem fyrir hendi eru
verði nýttir eftir því sem kostur
er. Fjórðungsþing 1982 lagði
áherslu á að athugunum og rann-
sóknum næsta stóriðjuvers verði
haldið áfram og hraðað. Lagði
þingið áherslu á að rannsóknum
í því efni verði beint að Eyja-
fjarðarsvæðinu, enda þótt ljóst
sé að það svæði er á ýmsan hátt
viðkvæmt náttúrfarslega og
vegna umhverfis heldur en önnur
svæði. Um þessa afstöðu var al-
gjör einhugur 1982.
Á síðasta fjórðungsþingi Norð-
lendinga sem haldið var á Rauf-
arhöfn var eftirfarandi afstaða
mörkuð án mótatkvæða:
Fjórðungsþingið ítrekar fyrri
samþykktir um orkufrekan iðnað
við Eyjafjörð, steinullarverk-
smiðju á Sauðárkróki, trjákvoðu-
verksmiðju á Húsavík og um
aðra stærri iðnaðarkosti. Þingið
leggur áherslu á að við meirihátt-
ar atvinnuuppbyggingu sé tekið
fullt tillit til náttúruverndar og
umhverfissjónarmiða.
Ljóst er að á fjórðungsþingum
hefur náðst samstaða um stóriðju
við Eyjafjörð, þannig að ekki
hefur skort á stuðning heildar-
samtaka Norðlendinga við þetta
mál. Við þetta má bæta að á ára-
tugnum 1970-1980 komu stór-
iðjumál til kasta Fjórðungssam-
bands Norðlendinga m.a. átti
fjórðungsstjórn fundi með stór-
iðjunefnd um málið til að halda
því vakandi á meðan ekki gætti
frumkvæðis annarra aðila.
Staðreyndin er sú að Fjórð-
ungssamband Norðlendinga hef-
ur allt frá 1970 haft forystu um
þessi mál afhálfu sveitarstjórnar-
manna. Fjórðungssambandið eru
fyrstu heildarsamtök á Norður-
landi sem tóku einarða afstöðu
með stóriðju í Eyjafirði m.a.
fyrir frumkvæði áhrifamanna í
bæjarstjórn Akureyrar og í
atvinnulífi bæjarins. Fjórðungs-
sambandið taldi það skyldu sína
að standa vörð bæði um ein-
beitta stefnu um stórvirkjanir og
uppbyggingu orkufreks iðnaðar.
Margt bendir til að Fjórðungs-
sambandið hafi náð markmiði
sínu og að bæði stjórnmálamenn
og sveitarstjórnarmenn við Eyja-
fjörð séu að hefja baráttuna fyrir
að næsta álver verði staðsett við
Eyjafjörð.
F.h. Fjórðungssambands
Norðlendinga
Ásfíell Einarsson.