Dagur - 25.01.1984, Side 8

8 - DAGUR - 25. janúar 1984
Enn um
hita-
veitu
- Haraldur Sveinbjörnsson
gerir athugasemd við
ummæli hitaveitustjóra
í síðasta helgarblaði Dags birtist öll í um það bil 12 daga á ári. Það
umsögn hitaveitustjóra um grein sem hann þyrfti að borga fyrir
mína, sem er í sama blaði. þessa orku svarar til 15 kr/kWst.
í þessari umsögn sinni segir Er nokkur furða þótt margir
hitaveitustjóri, að hugmyndir reyni að spara sér þessa rándýru
mínarséu á misskiiningi byggðar. orku með því að hita með raf-
Vel sé hægt að hita upp húsnæði magni, sem þó kostar ekki nema
með 80°C heitu vatni eins og nú 3,20 kr. á kWst samkvæmt heim-
sé gert, menn þurfi bara aö ilistaxta.
kaupa nógu mikið af því. Til samanburðar má benda á,
En ntáiið snýst ekki um þaö að orkuverð frá svartolíukatli
hvernig hægt sé að hita upp hús- H.A. er um 0,80 kr/kWst.
næði á Akureyri, heldur hvernig Hemlar hafa yfirleitt reynst
hagkvæmast sé að gera það. vel. Sá galli hefur þó komið í ijós
Það er vissulega rétt hjá hita- við notkun þeirra, þar sem orku-
veitustjöra að það fengist nægur verð er hátt, að menn velja of lít-
hiti ef keypt væri nóg af 80°C inn skammt. Einnig hefur vatns-
heitu vatni, en húseigendur notkun verið óþarflega mikil þeg-
hugsa eðlilega um hvað það ar hlýtt er í veðri, en það skiptir
myndi kosta. miklu máli hjá H.A., þar sem
Við skulum taka dæmi um það veldur meiri niðurdrætti t
mann sem kaupir nú nægilega borholum, en þörf væri á.
stóran vatnsskammt til þess að í fyrrnefndri grein benti ég á
halda húsi sínu hæfilega heitu í leið til þess að bæta úr þessum
fimm stiga frosti. Hann ákveður ágöilum hemlanna. Hún er í því
að stækka vatnsskammtinn svo fólgin að vatnshiti frá Hitaveit-
að hann dugi við fimmtán stiga unni yrði breytilegur eftir útihita-
frost. Þessa viðbót þyrfti hann stigi, þannig að notendur fengju
ekki að nota, nema þegar frost er nægan hita í kuldum, en ekki yrði
meira en fimm stig og þá venju- um verulega umframorku að
lega ekki nema að hluta. ræða þegar hlýrra er í veöri þótt
í meðalárferði myndi notkunin tekinn væri inn fullur skammtur.
svara til þess að viðbótin yrði nýtt Haraldur Sveinbjörnsson.
Spurningar til
hitaveitustjóra
Mig langar til aö vekja athygli á og
jafnframt þakka Haraldi Sveinbjörns-
syni fyrir grein hans um málefni Hita-
veitu Akureyrar, í Degi 20. janúar sl.
I grein sinni bendir Haraldur á
snjalla leið til lausnar á vanda notenda
hitaveitunnar án þess að skerða hag
hennar.
En það er einnig ástæða til að vekja
athygli á viðtali við hitaveitustjóra og
viðbrögðum hans við grein Haraldar,
í sama blaði.
Hinar skynsamlegu tillögur Harald-
ar erú þar afgreiddar með einu orði,
misskilningur, sem á venjulegu máli
myndi nú einfaldlega vera orðað bull.
í viðtalinu við hitaveitustjórann er
þó fleira athyglisvert en hið hnitmið-
aða svar hans við grein Haraldar.
Pannig segir hann t.d. undir lok við-
talsins:
„Það er ekki hitastig vatnsins sem
veldur vandræðum. 80 gráður er
kappnóg." Ég vil biðja menn að taka
vel eftir þessum orðum. Fram að
þessu hefur hitaveitan haldið því fram
að 70° hiti væri kappnóg og ekki verið
til viðræðu um nokkrar bætur ef vatns-
hitinn hefur náð því marki. Hér á ég
að sjálfsögðu við innrennslishita hjá
notendum en ekki í miðlunargeymum
eða öðrum þeim stöðum sem ekki
koma notendum að gagni við hitun
húsa sinna.
í tilefni af framangreindum ummæl-
um hitaveitustjóra langar mig til að
beina til hans eftirfarandi spurningum:
1. Hve margir, eða hve mörg prósent
notenda hitaveitunnar fengu 80°
heitt vatn inn á ofna sína í undan-
gengnu kuldakasti?
2. Vill hitaveitustjóri viðurkenna
skyldu hitaveitunnar til að afhenda
notendum st'num 80° heitt vatn? Ef
ekki hvernig ber þá að skilja áður-
greind ummæli hans?
3. Getur hitaveitustjóri sætt sig við ef
hann fer í verslun til að kaupa t.d.
1 kg af sykri og borgar fyrir I kg, að
fá afhent aðeins 875 grömm, og
það ekki einungis í eitt skipti held-
ur í hvert skipti sem hann kaupir
þessa vöru?
4. Ef svar við 3. spurningunni er nei-
kvætt hvers vegna eiga þá notendur
hitaveitunnar að sætta sig við að
borga fyrir það varmamagn sem 80°
heitt vatn inniheldur en fá síðan af-
hent allt annað og mun minna
varmamagn í formi vatns með
lægra hitastigi?
Ég vænti þess að hitaveitustjóri
svari þessum spurningum sem fyrst
því ég tel þær varði flesta notendur
hitaveitunnar og það yrði vel þegið ef
svarið yrði örlítið ítarlegra en svarið
við grein Haraldar Sveinbjörnssonar.
Að lokum: Hitaveitustjóri segir í
viðtalinu að enginn bæjarbúi sem hafi
hitaveitu eigi að þurfa að kvarta yfir
hitástigi vatnsins.
Eru bæjarbúar almennt sammála
þessu, líka þeir sem skulfu af kulda í
húsum sínum vegna þess að þeir fengu
einungis 70° heitt vatn í stað 80° sem
þeir höfðu greitt fyrir og miðað vatns-
þörf sína við? Gaman væri að fá fram
skoðanir manna á því.
Ef hitaveitan getur ekki haldið uppi
80° hita á vatni því sem hún selur not-
endum sínum er ekkert við því að
segja, ef sú staðreynd er viðurkennd
og verðlag varmaorkunnar við það
miðuð.
Að afhenda minna magn af vöru en
greitt er fyrir tíðkaðist að vísu á dög-
um einokunarverslunarinnar á fslandi
en ég hélt nú reyndar að þeir verslun-
arhættir hefðu verið aflagðir hér á
landi og það fyrir nokkuð löngu.
Baldur Guövinssun.
t
Minning
Magnús Jónsson
bankastjóri og fyrrverandi ráðherra frá Mel
Það var á árunum þegar heims-
myndin náði frá Eyjafirði vestur
í Skagafjörð. Áhyggjulaust líf og
mótunarskeið á eftirstríðsárun-
um, þar sem tekið var mið af
tveimur miðpunktum veraldar-
innar, æskuheimilinu á Brekk-
unni á Akureyri og litla bænum,
Mel í Skagafirði. Þá var frænd-
semin grundvöllur tilveru og
samskipta og stofnað var til
tengsla, sem aldrei hafa rofnað.
Vináttan, sem fyrr fólst í góðsemi
og umhyggju fyrir fákunnandi
bæjarpilti um líf og störf til
sveita, breyttist smám saman í
gagnkvæma vináttu fulltíða fólks,
sem átti þá gæfu saman að eiga
ljúfar minningar frá skagfirsku
sveitalífi þess tíma og ekki síður
sameiginlegan uppruna, þar sem
lífið breyttist frá örbirgð til vel-
sældar á einum mestu umbylting-
arárum í íslensku þjóðfélagi.
Síðar dvöldu bræðurnir frá Mel í
foreldrahúsum á æskuheimilinu
á Brekkunni, tíðar heimsóknir
voru á milli miðpunktanna
tveggja og heimsmyndin stækk-
aði óðum.
Örlaganornirnar hafa spunnið
sinn þráð um heimilisfólkið frá
Mel. Við kröpp kjör stækkaði
heimsmynd bræðranna þriggja
ört og á skömmum tíma urðu
þeir þjóðkunnir menn, hver á
sína vísu, Magnús, Baldur og
Halldór, en foreldrarnir þau Ingi-
björg og Jón á Mel, yrktu jörð
sína þar til yfir lauk og kraftar
þeirra þrutu. En örlögin spyrja
ekki alltaf um hæfileika og þá
köllun, sem hver og einn kann að
þroska með sjálfum sér. Skyld-
mennin frá Mel hafa nú á
skömmum tíma horfið yfir móð-
una miklu, þar sem hvorki eru
landamæri né heimsmynd, stór
né smá. Þau Ingibjörg og Jón
hvíla nú í þeirri skagfirsku mold,
sem þau helguðu lífsstarf sitt.
Baldur, rektor Kennaraháskól-
ans, féll frá á besta aldri fyrir
fáum mánuðum og nú hefur
Magnús farið sína hinstu för í
þessu jarðlífi - óvænt og snögg-
lega - þrátt fyrir hinn alvarlega
heilsubrest, sem kom eins og
reiðarslag fyrir áratug og breytti
í einu vetfangi ferli eins virtasta
stjórnmálamanns þjóðarinnar og
hafði þar með afdrifarík áhrif
bæði á stjórnmálaþróun þess
tíma og allrar framtíðar. Af
Melsfjölskyldunni er því einn
eftirlifandi, Halldór, bæjarfógeti
á Sauðárkróki, en eiginkonur,
börn, skyldmenni og vinir harma
þá, sem gengnir eru.
Við andlát Magnúsar Jóns-
sonar er margs að minnast, en
fyrir þann er þetta ritar er það
flest persónulegs eðlis og verður
ekki skráð. Aðrir munu rekja
margbrotinn stjórnmálaferil hans
og störf hans sem bankastjóra og
forystumanns á mörgum sviðum
í þjóðfélagi okkar - einkum á
þeim tíma, er hann hafði fulla
heilsu og ekkert blasti annað við
en þjóðarforysta með þeirri
ábyrgð og blæbrigðamun, sem
henni fylgir, og vindar stjórnmál-
anna breyta um stund eins og
gengur og gerist í þjóðfélögum
lýðræðisins.
Frá fyrstu kynnum til hinna
síðustu var Magnús einkanlega
hlýr maður, gæddur einstakri
greind og góðvilja í garð sam-
ferðamanna og gilti þar einu um
svokölluð flokksbönd. Þessir eig-
inleikar hans og skarpleiki, sem
ekki síst fólust í því að greina
kjarnann frá hisminu, voru sam-
ofnir léttri kímni og frásagnar-
hæfileika. Magnús var alla tíð og
að allra dómi ætíð sjálfum sér
samkvæmur, maður reglu, heið-
arleika og drenglyndis, sem ætíð
var reiðubúinn til að rétta öðrum
hjálparhönd. Tryggð hans og
frændsemiskennd var éinstök og
ógleymanlegir eru margir þeir
góðra vina fundir, þar sem hann
var hrókur alls fagnaðar og hafði
alltaf tíma til góðra ráða og sam-
funda, þrátt fyrir erilsöm störf og
hina mestu ábyrgð. Nú er
harmað, að þær samverustundir
skyldu ekki hafa orðið fleiri.
Þessi óvanalega skaphöfn, sem
fyrst mótaðist í litla bænum á
Mel, en öðlaðist skjótan þroska
við nám og störf, leiddi óhjá-
kvæmilega til þess, að fljótlega
fól þjóðfélagið honum þau mikil-
vægu störf, sem alþjóð eru kunn.
A þessari stundu er saknað
drengskaparmanns, sem alltaf
var reiðubúinn til að gefa holl
ráð, saknað er frænda, sem rækt-
aði frændsemisbönd öðrum
fremur, saknað er leiftrandi
kímni þess manns, sem við hin
mestu ábyrgðarstörf kunni alltaf
að sameina gaman og alvöru og
saknað er vinar, sem ætíð sýndi
vináttu í verki frá því að kynni
hófust á grundunum við Mel, á
skólaárum hans á Akureyri til
hinsta dags - við hin ýmsu störf
og síðar samstarf, er átti sér ýmsa
farvegi. Stjórnmálaframi hans
var ætíð mótaður af þeirri
hógværð, sem stækkar hvern
mann og alkunna er, að Magnús
Jónsson naut trausts langt út fyrir
raðir eigin stjórnmálaflokks.
Samhliða hinni léttu kímni
bjó djúp alvara hugsjónamanns-
ins, sem fyrst og fremst vildi þjóð
sinni vel og var virkur þátttak-
andi í sköpun og mótun hennar
á örlagatímum.
Ljúft er að þakka tryggð hans
við foreldra mína og önnur ætt-
menni. Hjá þeim Ingibjörgu var
alltaf opið hús velvildar og gest-
risni og var vel veitt af brunnum
reynslu, vitsmuna og hlýju, sem
honum var svo eiginleg.
Magnús var yfirburðamaður í
hverju því, sem hann tók sér fyrir
hendur. Haft er eftir Beethoven:
„Hið eina tákn um yfirburði, sem
ég viðurkenni, er gæskan.“ Ég
þekki fáa menn, sem þessi um-
mæli eiga betur við en Magnús
Jónsson. í einkalífi sínu var
Magnús gæfumaður. Þau Ingi-
björg voru samhent, hlý og góð-
viljuð og þeir, sem báru gæfu til
að njóta gestrisni þeirra og vin-
semdar eiga margs að minnast.
Við leiðarlok er Magnús frá
Mel kvaddur með söknuði og
eftirsjá. Megi sú hlýja, er ætíð
geislaði frá gömlu baðstofunni á
Mel fylgja honum á nýjum leið-
um. Innilegar samúðarkveðjur
eru sendar fjölskyldu hans og ást-
vinum frá mér og mínu fólki. Við
þessi ferðalok er þökkuð vinátta
hans og tryggð, sem aldrei hefur
haggast frá fyrstu kynnum í
faðmi skagfirskrar sveitar. Bless-
uð sé minning hans.
Heimir Hannesson.