Dagur - 27.01.1984, Side 7

27. janúar 1984 - DAGUR - 7
„Menn
verða að
hreyfa
munninn
U
- Hver er á línunni?
- Erlingur Sigurðarson.
- Er talað gott „daglegt mál“?
- Sjálfsagt bæði gott og vont.
Það er ekki hægt að segja annað,
en menn taka meira eftir ambög-
unum. Þær ábendingar sem ég fæ
eru flestar í þá veru, því miður,
sem kannski er eðlilegt, því þær
stinga í eyrun. En því miður er oft
ekki eftir því tekið sem vel er
gert. Og það á ekki bara við um
málið, þetta á við um margt ann-
að í þjóðfélaginu.
- Er gaman að sjá um þennan
þátt?
- Ég get ekki neitað því, að ég
hef haft gaman af því, þó það sé
auðvitað misgaman. Ég hef orðið
var við mjög mikinn og lifandi
áhuga á málinu, sem ég átti að
vísu von á fyrir, en hann er jafn-
vel ennþá meiri en ég bjóst við.
Ég fæ mikið af bréfum og upp-
hringingum, frá fólki af öllum
landshornum, sem ég þekki ekk-
ert til. Framan af var það gjarnan
fólk sem ég þekkti til, sem lét í sér
heyra, en nú eru það hinir og
þessir.
- Hvers konar ábendingar
færðu einkum?
- Þær eru mjög margar um
ambögur í fjölmiðlum. Lang-
stærsti hlutinn er af því tagi. Þær
eru náttúrlega misstórar og mis-
miklar; sumar eru angi af stærri
grein, allsherjar ruglingi í málinu,
en annað flokkast undir einstök
málglöp.
- Eru fjölmiðlamenn verri
málamenn en aðrir?
- Það vil ég ekki segja, en auð-
vitað ættu fjölmiðlamenn að vera
betri. En það er enginn mæli-
kvarði til að mæla þetta á. Hins
vegar er meira tekið eftir því ef
fjölmiðlamönnum verður á í
messunni, því þeir tala í útvarp og
sjónvarp, auk þess að skrifa í
blöð. Þeir eru því undir stöðugu
eftirliti.
- Ábendingarnar, koma þær
frá fólki á öllum aldri?
- Já, það hugsa ég, en eldri
kynslóðin er nú greinilega áhuga-
samari. Sérstaklega er það áber-
andi, að roskna fólkið gerir meira
af því að skrifa, en þeir yngri
grípa símann. En yngsta kynslóð-
in er nú ekki mjög áberandi, þó
hef ég fengið fyrirspurnir frá
börnum á barnaskólaaldri.
- Parftu oft að setjast í dóm-
arasætið?
- Já, það kemur oft fyrir, og
það er oft erfitt að kveða upp úr
með hvað er rétt eða rangt. Eitt
getur verið rétt í einu héraði, þó
það hljómi fáránlega í öðru. Þá á
ég einkum við orðanotkun, en
ekki beygingakerfið.
- Er mikið um nöldur?
- Ég veit ekki hvað skal segja,
auðvitað hættir öllum til að
nöldra, mér sjálfsagt líka. En
hvað á að kalla nöldur? Ég vil
ekki nota það orð yfir þær ábend-
ingar sem ég fæ. Þær eru allar
góðra gjalda verðar og fullkom-
lega þess virði að ég sinni þeim.
En tíminn er knappur og ábend-
ingarnar miklu fleiri en ég kemst
yfir. Ég þarf því að velja og
hafna.
- Hlakkar í fólki þegar það
veifar framan í þig ambögum?
- Nei, ekki hef ég nú orðið var
við það og ég held að menn hugsi
ekki þannig. Nei, ég held að þetta
sé flestum mönnum til ama. Mér
virðist það. Málið er angi af miklu
stærra máli, sem er sjálfstæði
þjóðarinnar.
- Er erfitt að vera fræðingur í
þessari grein?
- Fræðingur, ha, ha, það er nú
spurning hver er fræðingur í þessu
sem öðru. Þó að ég hafi háskóla-
próf í íslenskum fræðum, þá er ég
ekkert meiri „fræðingur“ í þeirri
grein heldur en fjöldi annarra
manna, sem hefur lifandi áhuga á
tungunni.
- En þú ert hafður undir
ströngu eftirliti, þar sem þú ert
nokkurs konar yfirlögregluþjónn
daglegs máls, ekki satt?
- Jú, það er rétt, ég er undir
mjög nákvæmu eftirliti, það hef
ég orðið var við. Hafi mér orðið
á, sem öllum getur orðið, þá hef
ég verið tekinn umsvifalaust í
landhelgi. Ég er ekki óskeikull.
- Er mönnum ekki skemmt, ef
þeir geta rekið eitthvað ofan í
þ‘g?
- Jú, það má vera, en oft er nú
Erlingur Sigurðarson.
um ábendingar frá kunningjum að
ræða.
- Ástkæra ylhýra málið, er það
á undanhaldi?
- Við höfum engan óyggjandi
mælikvarða á það. Það dugir ekki
að bera saman einn tíma með
öðrum, því tímarnir breytast og
málið með. Og heimurinn er alltaf
sagður vera að fara til fjandans og
þannig hefur það verið lengi. Ég
þykist þó fara nokkuð nærri um
það, að málkennd manna sé
nokkru slakari heldur en almennt
gerðist. Það er svo margt sem
glepur hugann, kvikmyndir, tón-
list og fjölmiðlar af ýmsu tagi,
þannig að málið gegnir ekki sama
lifandi hlutverkinu og áður. Því
miður, því auðvitað er það lykill-
inn að öllum samskiptum manna.
- Tala Mývetningar betra mál
en Reykvíkingar?
- Það hef ég ekki sagt ennþá,
en margir Mývetningar tala gott
mál og það gera ábyggilega marg-
ir Reykvíkingar líka. Einnig eru
bögubósar á báðum stöðum. Þú
færð mig ekki til að kveða upp
dóma í þessu sambandi. Hins veg-
ar er hætt við, að öflug fjölmiðlun
frá einum punkti út um allt land
muni með tímanum upphefja
staðbundnar málvenjur.
- Það er þvargað um z eða ekki
z og ýmis önnur stafsetningarat- \
riði. Er einföldun á stafsetningar-
reglum til einhverra bóta?
- Allt kák um einn staf, hvort
hann á að vera eða ekki, er smá-
atriði, sem glepur og leiðir lifandi
umræðu um íslenskt mál inn á ;
villigötur. Það má ekki þyrla upp
moldviðri um einstakar stafsetn-
ingarreglur eða stafi. Það varðar
daglegt mál afar lítið, þó að auð- *
vitað þurfi að hafa samræmda
stafsetningu. Og ég er sammála
Óla á Gunnarsstöðum um það, að
mér finnst skemmtilegra að vera ■
Þingeyingur með stórum staf!
Ákveðin íhaldssemi er dyggð.
- Hvernig er best að viðhalda
tungunni?
- Við gerum það best með því
að lesa mikið og velja góðan
texta, ásamt því að tala mikið
saman. Og menn verða að tala !
skýrt, hreyfa munninn. Óskýrt
tal, fátæklegt orðaval og rangar
áherslur eru miklu verri gallar
heldur en einstakar beygingarvill-
ur. Við eigum heldur ekki að hika
við að leiðrétta viðmælendur
okkar, hógværlega og kurteislega,
því menn eiga aldrei að vera
vaxnir upp úr því að taka ábend-
ingum, hvort sem þeir heita
fræðingar með háskólapróf eða
skólabörn.
- Það var „nebblcga" það,
þakka þér spjallið Erlingur, bless-
aður.
- Þakka þér sömuleiðis, bless-
aður. - GS.
_ ^ \
íbúar Arnarneshrepps fyrr og nú
Þorrablótið
sem frestað var 21. jan. verður föstudags-
kvöldið 3. feb. kl. 20.30 í Hlíðarbæ.
Hljómsveit Pálma sér um fjörið. Pantið miða í síð-
asta lagi 1. feb. hjá Hjördísi sími 32116, Siggu
sími 25786, Pétri sími 21963.
Mætið stundvíslega. Nefndin.
Kvenfélagið Baldursbrá
heldur sitt árlega þorrablót í Húsi aldraðra laug-
ardag 28. janúar kl. 20.00.
Miðar seldir við innganginn.
Gestir taki með sér matinn. Skemmtinefnd.
Aðstoð við framtöl
Skrifstofa Iðju mun aðstoða fólk við framtöl
frá og með 30. janúar 1984.
Nauðsynlegt er að hafa sem skýrastar upplýsing-
ar um launatekjur og annað sem til þarf.
Hafið samband við skrifstofu Iðju sem allra fyrst
og pantið tíma í síma 23621.
Stjórn Iðju.
Ungmennafélagið Dagsbrún.
Aðalfundur
í Hlíðarbæ sunnudaginn 29. janúar
kl. 2 e.h. stundvíslega.
Dagskrá:
1. Venjuleg aðalfundarstörf.
2. Lagabreytingar.
3. Önnur mál.
Félagar mætið vel og stundvíslega. Stjórnin.

Föstudagur 27. janúar
Mánasalur opnaður kl. 19
Ingimar Eydal leikur létta
tónlist fyrir matargesti
Sólarsalur opnaður kl. 22
Ingimar skemmtir ásamt
hljómsveit til kl. 03
Laugardagur 28. janúar
Opnað kl. 18.00
Ljúf dinnertónlist
Stórhljómsveit Ingimars Eydal
heldur uppi fjörinu
til kl. 03
Ath! Mánasalur lokaður v/einkasamkv.
Leitið tilboða í þorra-
blótið, sendum matinn
hvert sem er
Mánasalur opinn alla daga
Sjðtöúut
V Geislagðtu 14,