Dagur - 17.02.1984, Blaðsíða 10
10 - DAGUR - 17. febrúar 1984
Sverrir Páll Erlendsson ■
T =
• *
„Okkur ftnnst
þaö bciðum
svo gott“
Leikfélag Akureyrar:
Súkkulaði handa Silju
Eftir Nínu Björk Árnadóttur
Ég ímynda mér að sá
smiður sem ástundar að
búa til smágerða hluti af
natni og nákvæmni hljóti
að slá upp fyrir húsi sínu
með ögn öðru hugarfari en
hinn, sem ætíð hefur unnið
við hin grófari verkin.
Þessi mynd kom mér í hug
þegar ég las og sá leikrit
Nínu Bjarkar Árnadóttur,
Súkkulaði handa Silju.
Mér dylst ekki að Nína
Björk er ekki „bara“ höf-
undur heldur, og jafnvel
miklu fremur, Ijóðskáld,
og merki þess sjást hvar-
vetna í texta hennar. Hann
er knappur - segir jafnan
meira þegar hann er
knappastur en þegar hún
teygir hann.
Þetta á þó ekki síst við hina
prentuðu útgáfu leikritsins, sem
er að mestu leyti sá texti sem
hafður var í uppfærslu í Þjóðleik-
húskjallara fyrir réttu ári. Sú
leikgerð sem nú er komin á svið í
Sjallanum er nokkuð breytt.
Verkið hefur verið gert nokkru
raunsærra og hversdagslegra en í
fyrri gerð og er fyrir vikið heldur
meira leikrit og ögn minna ljóð
en áður. Máttur ljóðsins er þó
enn sterkur.
Vissulega er erfitt að fastsetja
mörk Ijóðs og leikrits, en þær
stuttu myndir sem brugðið er upp
líkjast oft knöppu ljóði, og að
mínum dómi eru þær stundum
ívið of stuttar til þess að þær njóti
sín einar á sviði. Tónlistin sem
tengir þessar myndir gefur hins
vegar hugsunarhlé, undirstrikar
oft þær kenndir sem myndirnar
hafa vakið.
Súkkulaði handa Silju er í
sjálfu sér einföld saga. Saga um
konu sem hefur dregið fram lífið
á sultarlaunum, fórnað bestu
árum ævinnar í að ala upp föður-
lausa dóttur sína. Dóttirin er vax-
in úr grasi. Sjálfstæðiskennd ung-
lingsins og nýfengið frelsi móður-
innar til að njóta lystisemda lífs-
ins rekast harkalega á. Kynslóða-
bilið virðist illbrúanlegt. Vinir,
kunningjar, fræðingar, veita kon-
unni ekki næga lífsfyllingu,
draumurinn rætist ekki og á ves-
öld sinni byggja þær mæðgur
framtíð sína, hver sem hún
verður.
Þetta er ekki bjartsýnissaga.
Veruleikinn er grár. Líf Onnu er
kexverksmiðjan - heimilið -
helgarböll í „Ekkjubæ" - áhyggj-
ur af Silju. Andúð á heimili,
hegðan móður og fánýti skóla
leiðir Silju á flótta á vit vímugjafa
- byltingardraums - götunnar.
En ljóðið, sem ávallt vakir yfir
þessari mynd, mildar grámann,
gefur von um að einhvern tíma
rætist draumur, - ást, skilningur,
tengsl, tilfinning. Og þegar upp
er staðið er ljóðið sterkara sög-
unni í huga mér.
Aðalpersónan, Anna, hin um-
komulausa móðir á barmi upp-
gjafar, full af þrá eftir breyttu
betra lífi, er í traustum höndum
Sunnu Borg. Þreytuleg röddin og
fasið allt, túlkar ágætlega hinn
dapurlega tilfinningaheim Önnu.
Dollý vinkona er alger andstæða
Önnu, síkát, síflissandi glimmer-
drós, ánægð með að vera eins og
hún er, ómenntuð verkakona,
eins og hún segir sjálf. Þéssu
hlutverki skilar Þórey Aðal-
steinsdóttir á eftirminnilegan
hátt.
Silja fyrirlítur móður sína
öðrum þræði, leitar fyllingar í
götulífi, reynir að finna lausn síns
vanda í vímu og unglingarót-
tækni. Á hinn bóginn er móður-
ástin sterk, heimiiið bfður heima
og súkkulaðibollinn er ætíð það
tákn sem tengir móður og dóttur.
Guðlaug María Bjarnadóttir er í
hlutverki Silju og dregur hana
sterkum og raunsæjum dráttum,
en er þó heldur fullorðinslegt
fimmtán ára barn. Samleikur
þeirra mæðgna er góður og í
lokaatriði þeirra bæði hrífandi og
sterkur.
f þessari sýningu er Hin konan
sumpart sálfræðingur eða þvílík-
ur ráðgjafi sem á litla samleið
með Önnu, sumpart án þess sem
Anna virðist innst inni í sálar-
fylgsnum sækjast eftir en nær
ekki að öðlast. Á þeim stöðum
verkar ljóðið trúlega hvað
sterkast. Edda V. Guðmunds-
dóttir fer með þetta hlutverk á
látlausan hátt.
Nokkrar fleiri persónur koma
við sögu, mennirnir í helgarlífi
Önnu og Dollýar og vinir Silju.
Þessi smáu hlutverk eru brothætt
en leikendur skila þeim þannig
að myndin stendur heil, brotnar
hvergi.
Tónlist Egils Ólafssonar er
ekki átakamikil en ljóðræn, og
endurspeglar ágætlega þá ást og
þann trega sem í textanum er
fólgin. Ingimar og Inga Eydal
sjá um þessa hlið mála.
Haukur J. Gunnarsson leik-
stýrir Súkkulaði handa Silju á
sviði sem Guðrún Sigríður Har-
aldsdóttir hefur hannað og Viðar
Garðarsson lýst. Mjög skemmti-
lega hefur tekist að koma verkinu
fyrir í Sjallanum, sem er að sumu
leyti tilbúin sviðsmynd. Segja
má að þetta séu fimm aðskilin
svið og leikurinn líður á milli
þeirra á eðlilegan og óþvingaðan
hátt, eins og sjálfsagður hlutur.
Súkkulaði handa Silju er sér-
stæð og áhrifamikil sýning.
Mættu sem flestir njóta, hrífast
og hugleiða.
Sunna Borg og Guðlaug María Bjarnadóttir.
Þórey Aðalsteinsdóttir fór á kostum í hlutverki Dollýar hinnar
fögru.
Fyrstu frumsýningargestirnir ganga í salinn.
Signý Pálsdóttir, leikhússtjóri, Ólafur Torfason, Jónas Jónasson og
Sigrún Sigurðardóttir.
Hér er Elsa Björnsdóttir að leggja síðustu hönd á hárgreiðslu Sunnu
fyrir sýninguna.
Þeir voru ekki tiltölulega stressaðir leikararnir áður en sýningin hófst.