Dagur - 12.03.1984, Blaðsíða 4
4- DAGUR -12. mars 1984
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR:
STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SfMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 130 Á MÁNUÐI -
LAUSASÖLUVERÐ 18 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR:
HERMANN SVEINBJÖRNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI:
GlSLI SIGURGEIRSSON
BLAÐAMENN:
EIRÍKUR ST. EIRÍKSSON OG GYLFI KRISTJÁNSSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI: 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Undirstöður
þjóðfélagsins
Útflutningur á ullar— og skinnavörum fer nú
hraðvaxandi og þar er nú að finna vaxtar-
broddinn í útflutningsiðnaði okkar, sagði Ás-
geir Bjarnason, forseti Búnaðarþings í blaða-
viðtali að því nýloknu. Þetta er svo sannar-
lega að koma sífellt betur í ljós.
í síðustu viku, svo dæmi sé tekið, voru
undirritaðir samningar milli Iðnaðardeildar
Sambandsins og Sovéska samvinnusam-
bandsins um sölu á 250 þúsund ullarpeysum,
en áður hafði verið samið um sölu á 24 þús-
und peysum. Þetta er stærsti samningur um
sölu á ullarflíkum sem iðnaðardeild hefur gert
og er hann að verðmæti um 110 milljónir ís-
lenskra króna.
Þá hefur orðið stóraukning á útflutningi
prjónavara til vestrænna þjóða og íslendingar
kunna í auknum mæli að meta þessa fram-
leiðslu. Þessi stóraukni útflutningur á ullar-
vörum er talandi dæmi um það hvað hægt er
að gera í útflutningi landbúnaðarafurða þeg-
ar skipulag er gott og hönnun og markaðsmál
eins og best verður á kosið.
Þó illa hafi árað í landbúnaði á undanförn-
um árum er framtíð hans björt, ef rétt er á
málum haldið. Stórstígar framfarir hafa orðið
í mörgum greinum landbúnaðarins, nýjar
greinar hafa skotið upp kollinum og eiga
vafalaust eftir að eflast verulega. Iðnaður
byggður á afurðum landbúnaðarins hefur
verið að eflast og góðar horfur eru á því að
svo verði áfram. Enn eru margvíslegir mögu-
leikar ónotaðir og þar á meðal er vinnsla mjög
verðmætra efna úr sláturúrgangi og slógi
með svokallaðri lífefnatækni.
Sjávarútvegur og landbúnaður eru undir-
stöðugreinarnar í þessu þjóðfélagi, þar eru
okkar dýrmætu hráefni og út frá þessum
greinum geta þróast atvinnugreinar í mun
meira mæli en verið hefur. íslenska þjóðfélag-
ið þarf að breytast úr veiðimanna— og hjarð-
mannaþjóðfélagi, þar sem meira er hugsað
um magn en gæði, yfir í háþróað iðnaðarsam-
félag, sem sérhæfir sig í úrvinnslu dýrmætra
vara úr þeim náttúruauðæfum sem fyrir hendi
eru, með hjálp orkunnar, sem við eigum einn-
ig nóg af.
„ Jónasarnir" sem hvað mest hafa fjargviðr-
ast út í landbúnað og sjávarútveg, og einkum
þann fyrrnefnda, sjá ekki þessa möguleika
eða vilja ekki sjá þá. Samkvæmt þeirra kokka-
bókum eiga allar ær að hafa tvær gærur og
kýrnar mjólki ekki nema í dagvinnu, fimm
daga vikunnar. Þeir skynja ekki þau verðmæti
sem lífið í sjónum og moldinni býr yfir. Þessi
verðmæti, ásamt þeim auðæfum sem búa í
þekkingunni og orkunni, eru og verða undir-
stöður íslensks þjóðfélags.
Frá búnaðarþingi:
Samdráttur krefst
skjótra viðbragða og
skýrrar stefnumörkunar
Búnaðarþingi var slitið sunnu-
daginn 4. mars, en það hófst
mánudaginn 20. febrúar, hafði
því staðið í 14 daga, það hefur
aðeins einu sinni áður staðið
þetta stutt. Á fyrsta fundi voru
lögð fyrir þingið um 30 mál og
áður en þingi var slitið höfðu
verið lögð fyrir búnaðarþing 64
mál, en 57 mái hlutu af-
greiðslu.
Venjan er að þegar nefndir
búnaðarþings hafa tekið mál til
meðferðar, þá eru þau rædd í
nefndunum og mikill fjöldi
manna kallaður til skrafs og ráða-
gerðar varðandi einstök mál. Sú
nýbreytni var tekin upp í fyrra að
ráðunautar Búnaðarfélagsins
voru starfsmenn nefnda. Pað hef-
ur auðveldað afgreiðslu margra
mála hjá nefndum þingsins. Öll
mál sem lögð eru fyrir búnaðar-
þing eru rædd í nefndum en reynt
er að sameina afgreiðslu skyldra
mála og einstaka mál hljóta ekki
afgreiðslu í nefnd og koma því
ekki fyrir fundi hjá búnaðarþingi.
Mjög mörg mál eru send frá
Alþingi eða einstökum nefndum
Aiþingis til umsagnar búnaðar-
þings. Oft eru gerðar verulegar
breytingar á þeim málum sem
liggja fyrir Alþingi og oftast mun
vera tekið tillit til þeirra breyt-
inga, sem búnaðarþing leggur til.
Hér á eftir verður lítillega
minnst á örfá mál, sem afgreidd
voru á síðasta búnaðarþingi.
Búfjárræktarnefnd afgreiddi
ítarlega ályktun um heimaöflun í
landbúnaði. Mál þetta var lagt
fyrir búnaðarþing af þeim Gísla
Pálssyni, Sveini Jónssyni og
Gunnari Oddssyni. í ályktuninni
segir m.a.:
„Það er brýnt mál að leita allra
leiða til að draga úr rekstrar-
kostnaði og um leið nýta öll þau
hlunnindi, sem hver bújörð hefur
möguleika á að hagnýta. Gera
átak til að bæta aðstöðu til fóður-
verkunar. Koma á hagfræðileið-
beiningum í vaxandi mæli.“
Félagsmálanefnd afgreiddi
ályktun um heildarstefnumörkun
í landbúnaði, en það mál hafði
verið sent búnaðarþingi frá Al-
þingi. í ályktun nefndarinnar er
m.a. bent á:
„Að samdráttur í hefðbund-
inni landbúnaðarframleiðslu,
grisjun byggðar í sveitum, land-
nýting og röskun á afkomu
bænda innbyrðis og héraða í milli
kalla á skjót viðbrögð og skýra
stefnumörkun.“
Mikið var rætt um ályktun
búfjárræktarnefndar um úrbætur
á gæðum íslensku ullarinnar. I
lokaorðum ályktunarinnar segir
m.a.:
„Með tilliti til þess þjóðhags-
lega gildis, sem ullarframleiðslan
hefur vegna séreiginleika ís-
lenskrar ullar, er nauðsynlegt að
ullarverð sé svo hátt, að bóndinn
telji það skipta verulegu máli fyr-
ir sig að hirða ullina og vanda til
meðferðarinnar.“.
Pá urðu miklar umræður um
verslun með lambakjöt. í ályktun
allsherjarnefndar var lagt til að
kosin yrði þriggja manna milli-
þinganefnd til að kanna kjötsöiu-
málin og hvaða úrbætur á því
sviði væru líklegastar til að skila
auknum árangri. Nefndin var
kosin á síðasta degi búnaðarþings
og á hún að skila áliti sínu til
næsta búnaðarþings.
Pá var samþykkt ályktun um
að efia votheysverkun í landinu,
m.a. var bent á að fella niður
tolla og sölugjöld af tækjabúnaði
til votheysgeymslna.
Félagsmáladeild afgreiddi frá
sér ályktun vegna erindis Sveins
Jónssonar og Bjarna Guðráðar-
sonar um leiðbeiningaþjónust-
una.
Bent er á nokkrar leiðir til að
gera ráðunautastarfið eftirsókn-
arverðara. Þar er m.a. lögð
áhersla á að samstarf verði aukið
milli búnaðarsambanda. Ráðu-
nautar Búnaðarfélags íslands
komi meira til starfa á vegum
búnaðarsambandanna. Létt verði
af ráðunautum ýmsum opinber-
um stjórnsýslustörfum. Laun
ráðunauta verði metin af því op-
inbera, með hliðsjón af menntun,
starfsreynslu, ábyrgð og umfangi
starfs þeirra.
í ályktun um sumardvöl barna
og unglinga í sveit stendur m.a.:
„Búnaðarþing vill hvetja til, að
börn og unglingar fái notið
sumardvalar í sveit. Þingið hvet-
ur bændur til að leggja þessu máli
lið, vegna þess uppeldisgildis,
sem slík sumarvist hefur fyrir
börn úr þéttbýli.“
Eitt þýðingarmesta mál sem af-
greitt var að þessu sinni var álykt-
un um atvinnuréttindi í landbún-
aði. Búnaðarþing fékk til um-
sagnar frumvarp til laga um starfs-
réttindi í landbúnaði sem samið
var af starfshópi á vegum Stéttar-
sambands bænda, Búnaðarfélags
íslands og landbúnaðarráðuneyt-
isins.
Búnaðarþing féllst á að stefnt
skuli að löggjöf um þetta efni er
byggi á þeim meginforsendum,
sem frumvarpsdrögin gera ráð
fyrir. Pá var lagt til að stjórn
Búnaðarfélags íslands sendi
ályktun búnaðarþings ásamt af-
greiðslu starfshópsins til umsagna
hreppabúnaðarfélaga og búnað-
arsambanda.
Stórgripaslátrun í sláturhúsi KEA á Akureyri nýlega.
Mynd: HS.
Trimmnefnd SKI:
Í.S.Í.gaf 10 þúsund
Á fundi í Trimmnefnd SKÍ
mánudaginn 5. mars var rætt um
ýmis atriði sem mættu verða
Trimmlandskeppninni til fram-
dráttar, en henni lýkur sem
kunnugt er 30. apríl.
Nú er aftur komið skíðafæri í
flestum landshlutum og nauðsyn-
legt að minna hressilega á skíða-
trimmið. Ákveðið er að óska eft-
ir því við fjölmiðlana að þeir
vekji athygli á Trimmlands-
keppninni og dagblöðin birti
skráningarspjaldið svo menn geti
klippt út og notað, ef annað er
ekki aðgengilegt. Einnig mun
trimmnefndin reyna að fá fyrir-
tæki til að styrkja fleiri kyrr-
myndir í auglýsingatíma sjón-
varpsins.
Formaður nefndarinnar sagði
frá viðtölum, sem hann átti við
allmarga forsvarsmenn trimm-
nefnda víða um land fyrir og um
síðustu helgi.
M.a. átti hann samtal við Jó-
hann Tryggvason form. skíða-
ráðs ÚÍA, sem uppíýsti að verið
væri að undirbúa trimmgöngu-
mót á Egilsstöðum, svokallaða
„Skógargöngu“ og er ráðgert að
hún verði 17. eða 18 mars. Skíða-
mót þetta verður opið öllum og
er fyrirhugað að það verði liður í
stórum trimm-mótum SKÍ og
skíðaráða á a.m.k. fjórum
stöðum á landinu í framtíðinni.
Borist hefur bréf frá fram-
kvæmdastjórn Í.S.Í. ásamt ávís-
un að upphæð kr. 10.000,- sem
er styrkur Í.S.Í. til framkvæmda
á Trimm-landskeppninni á
skíðum 1984. Sótt var um styrk
þennan sbr. bókun Trimm-
nefndar 19. jan. sl. Styrkur þessi
kemur sér afar vel núna þar sem
nokkrar skuldir voru farnar að
hlaðast upp og nefndarmenn
sjálfir hafa til þessa fjármagnað
rekstur Trimm-nefndar. Ekki eru
farin að berast uppgjör að neinu
ráði fyrir trimmmerkjum, sem
send voru í héruðin.
Trimmnefnd færir fram-
kvæmdastjórn Í.S.Í. kærar þakk-
ir fyrir þessa styrkveitingu.
Sigurður Aðalsteinsson
Hallgrímur Indriðason
Hermann Sigtryggsson.