Dagur - 15.06.1984, Blaðsíða 9

15. júní 1984 - DAGUR - 9
Séra Örn Friðriksson. Á borðinu fyrir framan hann má sjá lítinn hluta myndavélanna. Hann heldur sjálfur á skammbyssu og riffli
Myndir: HS,
in og Sigurði Hauki var sagt að
ekki væri hægt að gera við hana.
Sr. Stefán Lárusson í Odda átti
sams konar vél sem bilaði um leið
og það varð úr að ég fékk báðar
þessar vélar.
Ég fór svo með vélarnar til
Henriks Clausen sem er flinkur
maður við viðgerðir á myndavél-
um og spurði hann hvort hægt
væri að gera eina vél úr þessum
tveimur. Þá kom í ljós að Henrik
átti hluta af svona vél sjálfur en
vantaði bakstykki og linsu sem ég
átti afgangs. Hann sá því um við-
gerðina fyrir ekki neitt og fékk
sjálfur hluti í staðinn sem hann
hafði vantað. Svona getur þetta
nú verið tilviljanakennt.“
Konan má ekki vita!
- Parna fékkstu gefins vélar og
viðgerðina einnig. En þú kaupir
líka talsvert af vélum og átt orðið
dýrmætt safn. Getur þú verðlagt
þetta myndavélasafn þitt?
„Það er ógjörningur nema að
ganga sérstaklega í það verk.
Annars vil ég ekki vera að því
vegna þess að konan mín má ekki
komast að því hvað ég er búinn
að eyða miklu í þetta,“ segir Örn
og hlær við. „Annars er óhugs-
andi að einstaklingur sem er ekki
með meiri laun en ég geti eignast
svona safn ef ekki kemur einnig
til heppni, hún verður að vera til
staðar."
- Ert þú ekki ánægður með
prestslaunin?
„Pað kann að vera að mér sé
fullborgað miðað við það sem ég
geri, enda sit ég í fámennu
prestakalli. En miðað við presta
í fjölmenni eins og t.d. á Akur-
eyri og víða annars staðar þá eru
þessi laun hreint ekki neitt. Ég
verð að hafa bíl til þess að kom-
ast hér um prestakallið og við
hann er kostnaður. Ætli ég fái
ekki um 20 þúsund krónur út-
borgaðar þegar gjöldin hafa verið
tekin af mér og inni í þeirri upp-
hæð er svokallaður kostnaður.
Ég gæti ekki lifað af þessum
launum ef ekki kæmi fleira til,
því einungis rafmagnsreikningur
hér er 10 þúsund krónur annan
hvern mánuð.
Útkoman verður sem sagt sú
að maður neyðist til þess að
vinna eitthvað annað með þessu
en það getur þýtt að prestsstarfið
er farið að sitja á hakanum. Ég
hef kennt geysilega mikið og eins
hefur konan mín verið matráðs-
kona í skólanum og það hefur
bjargað okkur.“
- Ert þú fæddur hérna í Mý-
vatnssveitinni?
„Nei, ég er alinn upp á Húsa-
vík. Reyndar er ég hálfdanskur
og er fæddur í Kanada. Faðir
minn, Friðrik A. Friðriksson, var
prestur þar en móðir mín var
dönsk. Við vorum í Kanada í
nokkur ár en þaðan fórum við til
Bandaríkjanna og síðan tóku for-
eldrar mínir upp á því að fara að
flytja heim til Islands sem mér
hefur á stundum fundist undarleg
ráðstöfun.
„Samþykktur sem
líkamlegur aumingi“
Ég held að veðurfarið hérna hafi
aldrei átt við mig. Reyndar veikt-
ist ég á leiðinni yfir hafið, fékk
kíghósta og hef eiginlega aldrei
verið hraustur upp frá því. Nú er
ég bakveikur og þoli illa setur og
mér hefur verið sagt að ég hafi
verið samþykktur sem líkam-
legur aumingi og fékk reyndar
afslátt á bíl út á það.“
- Erni er greinilega ýmislegt
til lista lagt. Hann safnar ýmsum
hlutum eins og myndavélunum,
byssunum, heyskaparáhöldun-
um, frímerkjum, bókum, mynt
og jafnvel einhverju fleiru, og
hann fæst við ýmislegt annað í
tónstundum þegar tækifæri gefst.
Pannig málar hann t.d. mikið og
hefur greinilega náð tökum á
því viðfangsefni, hann semur lög
og smiður er hann góður, um það
ber vitni plötuskápur einn mikill
í stofunni hjá honum.
„Já, ég er nú kominn á þann
aldur að menn eru farnir að segja
sögur af mér. Gísli Halldórsson
hefur t.d. kallað mig Jón prímus.
En það er rétt, ég er að dunda við
ýmislegt þegar tími gefst . . .“
„Þú getur nú yfirleitt gert það
sem þér dettur í hug,“ heyrist nú
í Álfhildi Sigurðardóttur konu
Arnar sem á leið um stofuna. Við
spyrjum Örn hins vegar að því
hvort honum hafi aldrei dottið í
hug að halda málverkasýningu.
„Bílslys og
uppskurðir“
„Ég hef alltaf ætlað mér að halda
sýningu á myndunum mínum, en
þegar til hefur átt að taka hafa
þær hugleiðingar annaðhvort
endað með bílslysi eða upp-
skurði. Ég hef lent í tveimur
mjög alvarlegum bílslysum en
var í rétti í bæði skiptin.“
- En þarftu ekki að koma því
í verk að sýna myndirnar,
myndavélarnar, byssurnar, frí-
merkin, heyskaparáhöldin og
myntina á einu bretti, koma upp
einni stórri fjölbreyttri sýningu?
„Mér hefur nú ekki hugkvæmst
að tengja þetta þannig saman
'enda veit ég varla hvernig ætti að
vera hægt að sýna myndavélarnar
án þess að eiga það á hættu að
þær skemmdust, þær þyrftu þá að
vera undir gleri. En vissulega
væri gaman að sýna þær þegar
þær verða orðnar svona 150-
200.“
- En hvernig stóð á því að þú
fórst að safna byssum?
„Byssusafnið mitt er ekki
merkilegt og reyndar tilviljana-
kennt hvernig það er til komið.
Vinur minn einn átti frímerkja-
safn og ég átti frímerki sem hann
vantaði og við fórum að hafa
skipti, hann fékk frímerki, ég
byssur. Mína fyrstu byssu eignað-
ist ég reyndar þannig að ég var að
skíra fyrir vin minn. Hann átti
mikið af byssum og vissi að mig
langaði í eina en hafði ekki efni
á að kaupa slíkt. Þegar ég var
búinn að skíra barnið fyrir hann
kallaði hann á mig afsíðis og
sagðist vilja gefa mér einn riffil. “
- Og notar þú þessi verkfæri?
„Ekki mikið en ég skýt dálítið
í mark.“
„Söfnunarárátta
í blóðinu“
- En hvað veldur þessari
söfnunaráráttu þinni?
„Ég var 8 ára þegar ég byrjaði
að safna frímerkjum. Afi minn í
Danmörku var skjalavörður og
hann kom mér af stað. Annars er
þessi söfnunarárátta í blóðinu ef
svo má segja og ég hef safnað
ýmsu um dagana. Pannig var ég
mjög mikið í bókasöfnun en
hætti því þegar ég hafði ekki
lengur húspláss og varð að fara að
setja þær í kassa. Eg á ágætt
bókasafn og mjög gott
myntsafn.“
- Og svo er góður vísir að
safni gamalla heyskaparáhalda
hérna í forstofunni hjá þér?
„Já, ég var að kenna krökkum
um gamla íslenska atvinnuhætti,
hvernig hafði verið heyjað og
þótt þetta væru sveitakrakkar
þekktu þau ekki mikið til þeirra
vinnubragða sem viðhöfð voru í
heyskapnum hér áður fyrr. Mér
datt í hug að gaman væri að eign-
ast nokkrar hagldir og bað krakk-
ana að athuga heima hjá sér
hvort eitthvað slíkt væri til. Upp
úr krafsinu hafði ég eina tréhögld
og eina aðra. Petta var lítil upp-
skera en þó byrjunin og ég tók að
ýta á menn um að láta mig hafa
gömul heyskaparáhöld ef þeir
ættu þau.“
„Næst þegar
ég hringi . . .“
- Við vorum búnir að sjá til
þess að einn morgunn var farinn
forgörðum hjá Erni Friðrikssyni,
en hann var hinn viðræðubesti og
hafði greinilega gaman af því að
sýna okkur sitt af hverju sem
hann á forvitnilegt.
Pað var kominn tími til að
kveðja. En í lokin látum við
fljóta með eina góða sögu sem
við heyrðum af honum og lýsir
hún nokkuð vel húmoristanum
Erni Friðrikssyni.
- Þannig var að piltur nokkur
í Mývatnssveit sem gat hermt eft-
ir honum í síma gerði það að leik
sínum að hringja í sveitunga
þeirra og þykjast vera Örn. Hann
hringdi t.d. í einn sem bjó í
óvígðri sambúð og kvaðst vera
mjög óánægður með að hann
skyldi lifa í synd. Varð maðurinn
að vonum aumur við þessar ákúr-
ur „prestsins".
En sá sem hringt hafði og hafði
hringt víða í þeim tilgangi að
plata fólk fékk bakþanka og
ákvað að hringja í Örn og láta
hann vita af þessu. Er ekki annað
vitað en að Örn hafi tekið þessu
vel.
Síðan var það á mannamóti
skömmu síðar að Örn hitti þann
er bjó í óvígðu sambúðinni og
hafði fengið skammirnar. Gekk
Örn til hans, heilsaði og sagði
síðan: „Næst þegar ég hringi í
þig, þá er það ekki ég sem
hringi . . .“
Þegar við vorum að kveðja á
hlaðinu á Skútustöðum skaut
Örn því að okkur að ef fólk ætti
myndavélar sem það væri hætt að
nota mætti það hugsa til sín.
„Pað er mikið um það að fólk eigi
gamlar vélar sem liggja í hirðu-
leysi og krakkar fá þær jafnvel
sem leikföng. Þessar vélar væru
betur komnar í mínu safni því ég
annast þessa hluti og þykir vænt
um þá.“ gk-.