Dagur - 02.07.1984, Blaðsíða 4
4 — DAGUR - 2. júlí 1984
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR:
STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SÍMI:. 24222
ÁSKRIFT KR. 150 Á MÁNUÐI -
LAUSASÖLUVERÐ 22 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR:
HERMANN SVEINBJÖRNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI:
GÍSLI SIGURGEIRSSON
BLAÐAMENN:
EIRÍKUR ST. EIRÍKSSON OG GYLFI KRISTJÁNSSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRfMANN FRÍMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI: 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Samvinna í
húsnæðismálum
Á aðalfundi Sambands íslenskra samvinnufé-
laga var samþykkt ályktun um húsnæðismál,
þar sem meðal annars var fagnað stofnun hú-
næðissamvinnufélaga hér á landi.
Ályktunin var svohljóðandi:
„Aðalfundur Sambands íslenskra sam-
vinnufélaga 1984 álítur það mjög tímabært að
samvinnumenn um allt land hugi að því á
hvern hátt beita megi úrræðum samvinnu til
lausnar þess húsnæðisvanda sem nú blasir
við, ekki síst hjá ungu fólki. Minnir fundurinn
á að Sameinuðu þjóðirnar hafa tileinkað árið
1985 ungu fólki, meðal annars til að vekja at-
hygli á húsnæðisvanda þess.
Hér á íslandi hafa byggingarsamvinnufélög
leyst vanda mikils fjölda fólks allt frá því
fyrsta félagið var stofnað fyrir rúmum 50
árum. Þetta samvinnuform þarf að efla, ekki
síst með meira samstarfi milli þeirra bygg-
ingasamvinnufélaga sem nú eru starfandi.
Aðalfundurinn fagnar því að nú hafa verið
stofnuð fyrstu húsnæðissamvinnufélögin hér
á landi, en harmar að ekki skuli hafa tekist að
tryggja þeim möguleika til lána úr hinu félags-
lega húsnæðiskerfi í því húsnæðisfrumvarpi
sem varð að lögum nú í vor.
Þar sem þúsundir fólks hafa þegar gengið í
þessi félög er mjög brýnt að sem allra fyrst
verði sett lög á Alþingi um búseturrétt og
húsnæðissamvinnufélög, og í samræmi við
gildandi samvinnulög.
Jafnframt þarf að tryggja með öllum ráðum
sem mest fjármagn til húsnæðismála, ekki síst
til hins félagslega húsnæðiskerfis. Að öðrum
kosti mun blasa við alvarlegt ástand í hús-
næðismálum hér á landi á næstu árum. “
Laxdalshús
Undanfarin ár hafa staðið yfir gagngerar
endurbætur á elsta húsi Akureyrar, Laxdals-
húsi. Nú hefur húsinu verið komið í uppruna-
legt horf og er það með fallegri húsum bæjar-
ins. Veg og vanda af þessu starfi hefur Sverrir
Hermannsson, smiður, haft. Akureyrarbær á
húsið og það lýtur friðunarákvæðum. Nú hefur
þetta eldgamla hús hins vegar öðlast líf á ný,
gengið í barndóm, ef svo má að orði komast.
Þar hefur Örn Ingi, myndlistarmaður á Akur-
eyri, sett upp veitingarekstur og þar er einnig
á boðstólum myndlistasýningar, tónleikar og
leikuppfærslur, auk ýmislegs annars. Þetta
framtak hefur lífgað upp á bæjarbraginn og er
bæði Laxdælum, þ.e. Erni Inga og þeim sem
með honum starfa og bæjaryfirvöldum til mik-
ils sóma.
„Uggvænleg þróun
í málefnum tón-
listarskólanna“
- „Segja það heita frelsi,“ segir Soffía
Guðmundsdóttir, tónlistarkennari
„Það er von á frumvarpi nú í
haust um tónlistarskóla, en
það felur í sér að þátttaka
ríkisins í kostnaði tónlistar-
skólanna verður dregin saman
og kostnaður færður yfir á
sveitarfélögin. Þetta tel ég
uggvænlega stefnu því að sveit-
arfélög eru misjafnlega í stakk
búin að taka að sér þetta hlut-
verk og það fer eftir áhuga
sveitarstjórna hvort þessum
málum yrði eitthvað sinnt. Það
sem er að gerast er það að rík-
ið er að kippa að sér hendinni
og ætlar að koma þessu yfir á
sveitarfélögin,“ svo mælir
Soffia Guðmundsdóttir, kenn-
ari við Tónlistarskólann á Ak-
ureyri og fyrrverandi bæjar-
fulltrúi og líst ekki á þá stefnu
sem fyrirsjáanleg er í tónlist-
armálum okkar íslendinga ef
téð frumvarp nær fram að
ganga.
- Er þessi umræða ný af nál-
inni?
„Nei, þetta er mál sem búið er
að vera lengi í deiglunni og það
hefur alltaf gætt tilhneigingar í
þá átt að sveitarfélög eigi að taka
meiri þátt í kostnaði og létta þar
með af ríkinu. Ég hef lengi verið
þessu andvíg, við höfum á
undanförnum árum verið að
sækja á í þessum málum og það
hefur verið mikii gróska í tónlist-
arlífi um allt land og ég held að
það sé meðal annars því að
þakka að ríkið tekur þátt í launa-
kostnaði tónlistarskólanna til
helminga við sveitarfélögin. Það
hlýtur að vera af hinu góða, því
það er til þess fallið að jafna að-
stöðumun fólks úti á landsbyggð-
inni. Sveitarfélög ráða illa við
mörg verkefni og það er undir
þeirra vilja komið hvernig þau
nota fjármagn það er þau hafa til
umráða. Og það getur meira en
verið að sum sveitarfélög ýti
svona málum til hliðar og það
þýðir vitanlega ekkert annað en
samdrátt og minnkandi umsvif í
félagslegri þjónustu í mennta-
málum.“
- En fylgjendur frumvarpsins,
hver eru þeirra sjónarmið?
Soffía Guðmundsdóttir.
„Fylgjendur aukinnar þátttöku
sveitarfélaga t.d. í tónlistar-
fræðslu segja þetta heita frelsi, ég
held þetta verði einkum frelsi til
að leggja þessa hluti niður. Sveit-
arstjórnir á hverjum stað hafa
mismikinn áhuga á að sinna
þessu máli og ég treysti því ekki
að um jafnrétti til mennta verði
að ræða ef þetta frumvarp nær
fram að ganga. Ég tel að um
afturför sé að ræða, stórt skref
afturábak, það er verið að kippa
grundvellinum undan tilveru
margra tónlistarskóla í landinu.“
- Hvernig hefur þessum mál-
um verið háttað hingað til?
„Sú kostnaðarskipting sem við
höfum búið við um árabil hefur
reynst mjög farsæl, þ.e. að ríkið
endurgreiði helming launakostn-
aðar, því þótt laun tónlistarskóla-
kennara séu ekki há þá eru þau
samt þungur baggi að bera fyrir
tónlistarskólana. Þessi skipting
hefur reynst vel og stuðlað að
uppbyggingu tónlistarfræðslu og
tónlistarlífs um allt land og
rekstur skólanna hefur einnig
gengið betur.
Það að ríkið hefur tekið þátt í
kostnaði við uppbyggingu tónlist-
arfræðslu í landinu er viljayfirlýs-
ing af hálfu yfirvalda, þeir viður-
kenna námið og það er jákvætt,
nú auk þess sem það er mikil
lyftistöng fyrir tónlistarlíf út um
landsbyggðina. En það sem ég
óttast er að almenningur sé ekki
nægilega var um sig og geri sér
ekki grein fyrir hvað þetta þýðir
í raun. Þetta eru aðgerðir sem
leiða til samdráttar og minni
starfsemi.
Undanfarið hefur verið unnið
að bættu eftirliti með starfi tón-
listarskólanna og það er mjög til
bóta, það er verið að samræma
starfsemi þeirra og verið er að
vinna að gerð námsskrár í fjöl-
mörgum fögum sem skólarnir
fara eftir. Það verður til þess að
nemendur koma betur undirbún-
ir til framhaldsnáms og einnig er
hægt að henda reiður á að allir
hafi sama bakgrunn ef flutt er á
milli byggðarlaga.
Um tveggja ára skeið hafa ver-
ið starfandi tveir námsstjórar í
tónlistarmálum, en nú á að skera
þar niður líka og við sem störfum
að tónlistarmálum hér á landi
erum óánægð með þá ákvörðun
að sameina námsstjórn í tón-
mennt og námsstjórn við tónlist-
arskólana í eina stöðu í stað
tveggja áður. Við teljum að mikið
verk sé enn óunnið og þessi tví-
skipting hafi reynst mjög vel. Það
er því mikill missir að þessari
stöðu.“
- En hvað þetta nýja frumvarp
varðar, þá er það hugsað sem
kostnaðartilfærsla yfir á sveitar-
félögin eða hvað?
„Já, með því að fækka sameig-
inlegum verkefnum ríkis og sveit-
arfélaga þá fá hin síðarnefndu
tekjustofna á móti. En ég tel það
enga tryggingu fyrir framgangi
mála er áhræra félagslega þjón-
ustu og þá grein menntamála er
snýr að tónlistarfræðslu. Sveitar-
stjórnir hafa á sínu valdi hvort
þau sinna þessum málum, þó svo
eigi að heita að auknir tekju-
stofnar komi til. Þarna verður
ríkið að vera bakhjarl." mþþ
Af óviðráðanlegum ástæðum þurfti
þessi grein að bíða birtingar og er
beðist velvirðingar á því. Ritstj.
„Þetta er stórt skref afturábak, það er verið að kippa grundvellinum undan tilveru margra tónlistarskóla í landinu.“