Dagur - 11.07.1984, Blaðsíða 4

4- DAGUR -11. júlí 1984
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR:
STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SÍMI:. 24222
ÁSKRIFT KR. 150 Á MÁNUÐI -
LAUSASÖLUVERÐ 22 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR:
HERMANN SVEINBJÖRNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI:
GlSLI SIGURGEIRSSON
BLAÐAMENN:
EIRÍKUR ST. EIRÍKSSON OG GYLFI KRISTJÁNSSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI: 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Um byggingu
álvers
í forystugrein sem Stefán Valgeirsson, alþingismaður,
skrifar að þessu sinni fjallar hann um byggingu álvers
við Eyjafjörð og segir m.a.:
„Umræðan um byggingu álvers við Eyjafjörð hefur
nú komist á það stig, að full ástæða er að hafa af henni
verulegar áhyggjur. Mikill hiti virðist hlaupinn í málið
og hörð keppni milli aðila að safna undirskriftum með
og á móti byggingu álvers við Eyjafjörð.
Sumir ganga langt í þessari keppni, leggja málið fyrir
á þann veg, að valið sé á milli álvers eða atvinnuleysis.
Þeir spara hvorki fé né fyrirhöfn. Það kemur meðal ann-
ars fram á auglýsingamagni í blöðum og sjónvarpi. Þar
eru upphrópanir notaðar með stríðsletri: Könnum stór-
iðjukostinn, höfnum fordómum. Og undirskriftin:
Áhugamenn um framfarir við Eyjafjörð.
Athyglisverðast er, að þessir „áhugamenn um fram-
farir við Eyjafjörð" hafa ekki, svo vitað sé, sett fram
kröfur um að ekkert verði til sparað til að fá sem örugg-
asta niðurstöðu, hvað mengunarhættan sé mikil af 130
þús. tonna álveri, með fullkomnustu hreinsitækjum og
200 þús. tonna, sem heyrst hefur að áhugi sé á að byggja.
Ástæðan fyrir því, að vaxandi fjöldi fólks í byggðum
'Eyjafjarðar hafnar álveri áður en niðurstöður af rann-
sóknum liggja fyrir eru m.a. þessar:
Upp hefur verið gefið, að sá hreinsibúnaður sem
bestum árangri hefur náð í slíkum verksmiðjum nái
97% af flúormagninu. En þó fara út í andrúmsloftið 11 kg
á hverri klukkustund frá 130 þús. tonna verksmiðju,
eða tæp 100 tonn á ári og um 140 tonn á ári frá 200 þús.
tonna verksmiðju. Hreinsibúnaðurinn í álverinu í
Straumsvík hefur ekki náð þeim árangri, sem upp var
gefið. Rannsóknir í Eyjafirði hafa verið mjög handahófs-
kenndar það sem af er. Fátt bendir til að úr því verði
bætt. í því sambandi má benda á, að leitað var til
tveggja erlendra stofnana um ráðgjöf og úrvinnslu
gagn og samið við þann aðilann, sem minni kröfur gerði
um rannsóknir.
Þorkell Jóhannesson, prófessor við Háskóla íslands í
eiturefnafræði, kom inn á þessi mál í kennslustund. Þar
benti hann á Eyjafjörð sem fáránlegt staðarval fyrir
stóriðju, þar sem fjörðurinn er umlukinn fjöllum á þrjá
vegu.
Reynslan af reyk síldarverksmiðjanna hefði átt að
benda okkur Eyfirðingum á, hvers er að vænta í þessu
efni.
Norska loftgæðastofnunin, sem samið hefur verið við
um úrvinnslu gagna benti á að í Noregi hefði verið
byggð 25 eða 36 m mastur á verksmiðjustað og þar
gerðar veðurathuganir yfir lengra tímabil. Og þeir segja
ennfremur: Þegar gerð er spá fyrir svæði lengra en 10
km frá verksmiðju, verða allir útreikningar háðir óvissu,
sérstaklega með tilliti til landslags og áreiðanleika
vindmælinga. Þess vegna taka menn afstöðu á meðan
tími er til. Því það ætti að liggja ljóst fyrir að mikil
áhætta er tekin ef byggt verður álver við Eyjafjörð. Hver
vill skrifa á þann víxil?
Ég sé ekki betur en að það séu hrein öfugmæli að tala
um framfarir í því sambandi.
Stefán Valgeirsson.“

■' ■

Sigurður gefur seiðunum.
„Mér litist betur
á þann búskap ...
- spjallað við Sigurð Stefánsson sem starfar
að fiskræktarmálum í Ólafsfirði
Hér eru seiðin alin fyrstu mánuðina.
Myndir gk-
„Mín skoðun á þessu er nú sú
að hagkvæmara væri að ala
laxinn hér þar til hann næði
sláturstærð, mér litist betur á
þann búskap,“ sagði Sigurður
Stefánsson á Ólafsfírði er við
hittum hann á dögunum
Við rákumst á Sigurð þar sem
hann var að fara niður að Ólafs-
fjarðarvatni til að gefa seiðunum
sem þar eru í sérstökum búrum í
vatninu. Og við fengum að fara
með.
Sigurður sagði að í búrunum
tveimur í vatninu væru um 10
þúsund seiði. Þetta eru seiði frá
því sl. haust sem voru höfð í húsi
í vetur og voru sett í vatnið í maí.
Strax og þau fara að verða silfruð
verður þeim síðan sleppt í vatnið
og síðan ganga þau til sjávar. Við
spurðum Sigurð hvað hann reikn-
aði með að mörg þeirra myndu
skila sér aftur til baka eftir eitt
eða tvö ár.
„Þeir segja nú sem vit hafa á
þessum búskap að þetta borgi sig
ef 2% skili sér aftur. Hins vegar
er hægt að gera sér vonir um að
7-8% komi aftur ef vel tekst til
og þá yrði það að teljast mjög
góð útkoma. En það er orðið að-
kallandi mál að gera stórt átak
hér varðandi ósinn. Það þýðir
ekki að ætla sér að vera með haf-
beit ef ósinn er svo þannig að
ekki er hægt að treysta því að
fiskurinn komist hingað upp í
vatnið aftur.“
- Við fylgdumst með Sigurði
gefa seiðunum í búrunum
tveimur, og síðan lá leiðin niður
í bæinn aftur og að húsinu þar
sem seiðin eru alin fyrstu mánuð-
ina, en þar eru nú um 50 þúsund
seiði, Nokkuð mun hafa verið um
það að seiðin dræpust, og sagði
Sigurður að verið væri að rann-
saka hvað ylli þessum dauða.
- Eins og komið hefur fram í
fréttum eru miklar vonir bundnar
við fiskirækt í Ólafsfjarðarvatni
og er á döfinni að stofna félag um
þann búskap. Náttúruleg skilyrði
í vatninu munu vera með þeim
albestu sem gerast hér á landi.
gk--