Dagur - 18.07.1984, Page 2
2 - DAGUR - 18. júlí 1984
Hefur þú gengið á
Súlur?
Sigurdur B. Jónsson:
Já, já, 50 sinnum. Ég gekk
þangað til rjúpna árum saman.
Otto Gottfreðsson:
Nei, það hef ég nú ekki gert
nema í huganum. En ég hef
komist upp í Fálkafell.
Ingibjörg Stefánsdóttir:
Já, einu sinni.
Hekla Vilhjálmsdóttir:
Nei, en ég fer kannski seinna.
Haraldur Sigurgeirsson:
Já, 10 sinnum. Ég fór fyrst 12
ára gamall fyrir 56 árum. Ég
hef fullan hug á að fara einu
sinni til.
TpI ap y 1 l#l mig heppna
að 1 lafa starfað
fyrir þroskahefta"
- Rætt við Svanfríði Larsen, formann Styrktarfélags vangefinna á Norðurlandi
„Ég ólst upp með þroskaheft-
um einstaklingi og átti mér
þann draum þegar ég var lítil
stúlka og unglingur að mennta
mig þannig að ég gæti orðið
þessu fólki að liði. Sá draumur
rættist ekki nema að litlu leyti
þegar ég var yngri voru kon-
ur ekki eins duglegar að
fara í langskólanám og nú.
Ég er búin að starfa í félaginu
í 8 ár og hef verið formaður í 4
ár og þannig látið drauminn
rætast að einhverju leyti.“
Það er Svanfríður Larsen, for-
maður Styrktarfélags vangefinna
á Norðurlandi, sem komin er í
viðtal dagsins. Á laugardaginn
var ríkinu afhent Vistheimilið
Sólborg að gjöf og það er að
mestu leyti styrktarfélaginu að
þakka hvað hér hefur verið gert
mikið átak í málefnum þroska-
heftra. Svanfríður var fyrst spurð
hvaðan hennar áhugi á þessu
málefni væri kominn og hvenær
hún hefði byrjað að starfa.
„Ég byrjaði að starfa í svokall-
aðri kvennadeild sem var stofnuð
’71 og var síðan formlega lögð
niður ’81. Kvennadeildin var sá
hluti félagsins sem var virkur á
þessu tímabili. Okkur fannst ekki
rétt að það væru bara konur að
starfa og vildum því breyta
þessu. Við vildum laða karlmenn
að starfseminni með því að höfða
ekki sérstaklega til kvenna en
því miður hefur það ekki gengið
neitt sérstaklega vel, þeir eru
sjaldséðir. Hins vegar er gott til
þeirra að leita ef eitthvað stendur
til. Það eru um 30 manns virkir í
félaginu af 230 félagsmönnum.
En þeir eru líka dreifðir um allt
Norðurland.“
- Hver var kveikjan að stofn-
un félagsins?
„Þetta byrjaði þannig að Jó-
hannes Óli Sæmundsson, sem var
námsstjóri, fór að hyggja að
fræðslumálunum og sá að það var
þörf á að veita þessu fólki ein-
hverja sérkennslu og upp úr því
var þetta félag stofnað. Það er
nú ekkert vafamál að það var
þörfin sem bókstaflega kallaði á
þessa stofnun. Það voru foreldrar
og fleiri sem stóðu að þessu. Sú
stefna var uppi á þessum árum í
kringum ’59 þegar félagið var
stofnað að það ætti bara að vera
ein stofnun á landinu sem þjón-
aði þessu og þá náttúrlega fyrir
sunnan. Hér voru foreldrar sem
ekki vildu láta börnin sín fara og
hér voru læknar sem þekktu
þetta vandamál.
Upphaflega áætlunin var að
byggja vistheimili fyrir um 15
manns en síðan kom í ljós að
þörfin var mun meiri og þá reis
vistheimili sem átti að þjóna
miklu fleirum. Þetta byrjaði með
dagvist en varð síðan sólar-
hringsvist."
- Það hefur þá verið fyrir til-
stuðlan félagsins að Sólborg var
reist?
„Já, en heimilið er reist fyrir
framlög úr styrktarsjóði vangef-
inna, sem þá var við lýði. En öll
þessi ár sem félagið hefur starfað
hefur mest allt fé sem það hefur
aflað runnið inn í þessa starfsemi
á einn eða annan hátt.“
- En það er fleira en Sólborg
sem hér er rekið fyrir þroska-
hefta?
„Já, það er alltaf eitthvað að
bætast við. Það serp okkur finnst
kannski merkilegást á undan-
förnum árum eru sambýlin, það
var byrjað á þeim ’75. Það eru
fyrstu sambýlin sem reist eru af
opinberum aðilum í landinu. Það
eru mjög margir í sambýli hér
miðað við t.d. Reykjavík og
þetta hefur gefist mjög vel. Því
fyrr sem einstaklingarnir koma
inn í þetta kerfi því betra. Það er
reynt að hafa saman fólk á svip-
uðum aldri og á svipuðu þroska-
stigi þannig að það eigi samleið.
’81 kom svo vinnustaður hér í bæ
fyrir þroskahefta og það er alveg
stórkostlegt fyrirbæri. Þetta fólk
þarf að finna tilgang með sínu lífi
eins og aðrir og þau virðast gera
það þarna. Þetta er virkileg vinna,
ekki bara dund og tómstunda-
gaman. Þau fylgjast með því
hvað framleiðslan er mikil og ég
get nefnt sem dæmi að við fórum
út í söfnun í fyrra þar sem verið
var að safna fyrir sundlauginni og
þá kom dálítil pressa á þau að
framleiða mikið, það vantaði
vörur til að selja úti í bæ. Þau
brugðust við því með meiri af-
köstum. Þeim hefur farið ótrú-
lega fram hvað verklagni og af-
köst snertir og eins hefur þetta
komiö fram í betri hegðun, það
er auðveldara að eiga við þau.
- Það eru fyrirhugaðar ein-
hverjar skipulagsbreytingar í
kjölfar þess að Sólborg var gefin
ríkinu, geturðu sagt okkur eitt-
hvað um þær?
„Ég held að það sé ekki tíma-
bært. Svæðisstjórnin hérna ræður
því hvernig þessi mál verða
skipulögð og hún ræður því
hvaða breytingar verða. Hins
vegar hefur starfshópur sem starf-
að hefur á vegum Sólborgar gert
ákveðnar tillögur um t.d. að
þarna verði minni, sjálfstæðari
einingar."
- En breytist starfsemi félags-
ins eitthvað?
„Við höldum mánaðarlega
fundi og þar er fjallað um ýmis
málefni. Við sendum okkar full-
trúa á þing og við eigum fulltrúa
í svæðisstjórn og við höfum haft
meirihluta í stjórn Sólborgar.
Það er mikil áhersla á fjáröflun,
sérstaklega á árum áður. Við
höfum áhuga á því núna að
breyta svolítið til. Okkur hefur
dreymt um að geta sinnt okkar
eigin félagsmönnum betur til að
þeir geti orðið virkir félagsmenn
og gagnast félaginu. Þá á ég við
fræðslu með námskeiðahaldi og
fræðslu á annan hátt. í framhaldi
af því langar okkur að færa þetta
út til almennings þannig að þetta
verði sjálfsagt umræðuefni. Það
er staðreynd að fordómarnir eru
ennþá til.
Við teljum það núna í okkar
verkahring að reyna að hafa áhrif
á það að þeim lögum sem fyrir
eru í landinu um þetta málefni
sé framfylgt. Við erum að því
leyti þrýstihópur. Einnig að
koma á fót þeirri þjónustu sem
þjóðfélagið er ekki búið að viður-
kenna sína ábyrgð á. T.d.
skammtímavistun fyrir þroska-
heft börn til að foreldrar komist
í frí. Skólamálin hér hafa verið í
ólestri. Aðbúnaðurinn í þjálfun-
arskóla Sólborgar hefur verið fyr-
ir neðan allar hellur og Síðuskóli
:er í fjársvelti þar sem ein álman
er ætluð fyrir þroskahefta."
- Er gaman að starfa að þess-
um málefnum?
„Já, og ég tel mig mjög heppna
að hafa starfað að þessu málefni
vegna þess að ég hef kynnst svo
mörgu góðu fólki og ég tel mig
ríkari eftir en áður.“ HJS
Svanfríður Larsen.
Mávaplága
- Mávarnir koma í veg fyrir að aðrir fuglar njóti sín
Kona af Eyrinni hringdi:
Sagði hún að það yrði bara að
fara að gera eitthvað í því að
fækka mávi hérna í bænum.
Sagðist hún aldrei muna eftir
öðru eins mávageri eins og nú er.
Þeir eru alls staðar, sjálf er hún
búin að setja upp fuglahræðu í
garðinum hjá sér til að bægja
þeim frá. Sagði hún engan frið
vera fyrir þeim ef farið er að
andapollinum að gefa öndunum
og sagðist vita af því að þeir
kæmu á gæsluvellina þegar börn-
in eru búin að borða nestið sitt.
„Mér er ekki illa við mávana,
en þegar þeir eru orðnir hálfgerð
plága verður að gera eitthvað.
Þeir koma í veg fyrir að aðrir
fuglar njóti sín.“