Dagur - 18.07.1984, Page 6

6 - DAGUR -18. júlí 1984
Sérstaklega góður
andi á staðnum
- Rætt við Viðar Kristmundsson, matsmann í Rækjuvinnslunni á Dalvík
Það var ekki leiðindasvipur á
fólkinu í Rækjuvinnslunni á
Dalvík þegar blaðamaður
Dags rak þar inn nefið fyrir
skömmu. Undirrituð minntist
þess er hún stóð eitt sinn við
færiband og tíndi rusl úr rækju
og fannst það með eindæmum
leiðinlegt. En þarna var sungið
við færibandið, allir virtust
glaðir og undu hag sínum vel.
Á stöðum sem þessum eru
ævinlega ábúðarfullir yfirmenn,
en þennan daginn var yfirmaður-
inn ekki við. Viðar Kristmunds-
son, matsmaður var þá króaður
af úti í horni og spurður spjörun-
um úr, eða þannig.
- Þessi framleiðsla er nýhafin,
er ekki svo?
Jú, jú, við byrjuðum í mars.
Það var rækjuvinnsla hér á Dal-
vík á árum áður, en starfseminni
var hætt þar til í vetur.
- Ertu innfæddur?
Nei, það er ég ekki. Ég er
fæddur og uppalinn á Akureyri.
Fluttist hingað fyrir 4 árum og
mér líkar mjög vel hérna. Konan
er héðan og þess vegna flutti ég
nú.
- Hvaða menntun hafa
matsmenn?
Ég lærði þetta í Fiskvinnslu-
skólanum, og heiti fiskiðnaðar-
maður. Það er alltaf að aukast að
yfirmenn í fiskiðnaðinum séu út-
skrifaðir úr Fiskvinnsluskólan-
um, ýmist fiskiðnaðarmenn eða
fisktæknar.
- Hefur reksturinn gengið vel?
Ég er nú kannski ekki rétti
maðurinn til að svara því. Við
höfum ekkert getað selt ennþá,
nema eitthvað um 20 tonn sem
fóru í niðursuðuverksmiðju í
Garðinum. Það er auðvitað erfitt
að reka fyrirtæki án þess að selja
neitt. Ég held að það sé sama
sagan hjá öllum rækjuvinnslun-
um. Það er sennilega offramboð
af rækju í heiminum og lækkandi
verð sem er skýringin á þessu.
Það er nógur afli. Við erum með
6 báta í viðskiptum sem veiða
eingöngu rækju.
- Er langur vinnudagur hjá
fólkinu?
Það er unnið á tveimur
vöktum. Fyrri vaktin er frá kl. 4
á nóttunni til kl. 12 á daginn og
hin seinni frá kl. 1 á daginn til kl.
10 á kvöldin. Við erum bara með
eina rækjuvél og til að geta unnið
úr öllum aflanum verðum við að
hafa þessar vaktir. Fólk hefur
ekki kvartað yfir þessu fyrir-
komulagi. Það vinna hérna alls
um 30-35 manns.
Næst stóð til að spyrja Viðar
hvort kaupið væri gott. í því
kemur ein stúlkan í gættina og
hún fær þá bara spurninguna í
staðinn. „Já, mjög gott kaup,“
var svarið og hananú.
- En mannlíf á Dalvík
almennt?
Ég veit ekki hvað ég skal segja
um það. Þegar maður vinnur
svona mikið verður maður ekki
var við það. Ég vinn frá kl. 4 á
nóttunni til kl. 7 á daginn, lífið er
því vinna og svefn. En ég held að
það sé gott. Það er mjög góður
mórall hér í rækjuvinnslunni, al-
veg einstakur. Fólkið er alveg
yndislegt upp til hópa. HJS
Viðar Kristmundsson kann vel við sig á Dalvík.
■MH
■Baænæaaa
18. júlí 1984 - DAGUR - 7
Hér snýst allt um fiskinn
- Rætt við Valdimar Bragason, framkvæmdastjóra Útgerðarfélags Dalvíkur hf.
Reksturinn gengur ekki nógu
vel, eins og fram hefur komið
í fréttum. Undanfarið hefur
verið halli á nær allri útgerð,
ekki síður togaraútgerð, þetta
er búið að vera svona í allmörg
ár. Það er rekstur Utgerðarfé-
lags Dalvíkinga sem hér um
ræðir og það er Valdimar
Bragason framkvæmdastjóri
sem svo mælir.
- Hvernig er hægt að reka út-
gerðina endalaust með tapi?
Þetta helst úti með því móti að
safna skuldum og rýra fé í fyrir-
tækjunum og svoleiðis rekstur
gengur ekki til lengdar, þetta
gengur því ekki endalaust. Horf-
urnar eru ekki bjartar, þegar afl-
inn dregst svona saman eins og
hann hefur gert eru afkomu-
möguleikar slæmir. Ástæðurnar
fyrir því að þessu er haldið áfram
svona er að þetta er undirstöðu-
atvinnuvegurinn hér og í landinu
öllu, við fáum þarna jyaldeyri
sem við verðum að fá. Utgerðar-
menn á Norðurlandi hafa skipað
nefnd til að safna upplýsingum
Teitur Gylfason.
„Ég sit bara hérna þegar fram-
kvæmdastjórinn er í fríi,“
sagði Teitur Gylfason, yfir-
verkstjóri í Frystihúsinu á
Dalvík, er farið var fram á
smá spjall við hann. Teitur er
fiskiðnaðarmaður, nýlega út-
skrifaður úr Fiskvinnsluskól-
anum og með ræturnar á
Dalvík.
- Hvað eru margir í vinnu hjá
ykkur?
„Það eru um 130-140 manns,
með þeim sem eru á Hjalteyri.
Við erum með skreiðarverkunina
á Hjalteyri. Það eru 90-100
manns í frystingunni og 30-40 í
skreiðarverkun og saltfiski.
- Gengur vel?
„Já, það hefur gengið mjög
vel. Aflinn er að vísu minni en í
fyrra, það hefur því dregist
eitthvað saman hjá okkur. Ætli
um stöðu útgerðarinnar í fjórð-
ungnum, ég á sæti í þeirri nefnd
og við höfum nú gert ráðherra
grein fyrir stöðu þessara mála og
vonumst til að hægt verði að
leysa þennan vanda með sam-
starfi. Við viljum ekki neinar
þvinganir. Við vonumst til að út-
gerðinni verði sköpuð þau skil-
yrði að hægt verði að gera hana
út án taps.
- Hvað gerir framkvæmda-
stjóri útgerðarfélags?
Framkvæmdastjórastarfið er
að mestu fólgið í rekstrarlegum
þáttum, peningaumsvifum og
slíku. Við sjáum eingöngu um
rekstur togaranna, það er engin
fiskverkun eða slíkt á okkar
snærum. Það eru 4 togarar á Dal-
vík og þar af eru 2 í eigu Útgerð-
arfélags Dalvíkinga.
- Er alltaf jafn eftirsótt að
komast á togara?
Það hefur verið það, en tekjur
sjómanna hafa dregist aftur úr
öðrum atvinnugreinum og það
hefur leitt til þess að þessi störf
eru ekki eins eftirsótt og áður
Það var gerð örlítil lagfæring á
kaupinu núna og menn eru ekki
alveg eins óánægðir. Það eru
samt engin vandræði að manna
togarana, það er hins vegar meiri
hreyfing í þessu. Meira um að
menn hætti og fari í annað, áður
voru þetta alltaf sömu mennirnir.
- Nú varst þú bæjarstjóri hér
á Dalvík í 9 ár, hver hefur þróun-
in verið hér á staðnum á þessum
tíma?
Það hafa náttúrulega orðið
töluverðar breytingar hér, íbúum
hefur fjölgað og bærinn stækkað.
Þrátt fyrir það hefur meginundir-
staðan ekkert breyst, hér snýst
allt um fiskinn og í kringum það
er verslun og þjónusta, það hefur
ekkert breyst. Breytingarnar hér
voru í takt við það sem annars
staðar gerðist, það var mikil upp-
bygging á 8. áratugnum. Margt í
fiskiðnaðinum hefur þó breyst,
það er öruggari hráefnisöflun,
það er skuttogurunum að þakka.
Sumum finnst þeir vera bölvaldar
alls núna, en ég er ekki sammála
því. Það hefur ekki verið offjár-
test í sjávarútvegi frekar en öðru
í þjóðfélaginu. HJS
„Strákarnir
telja snyrtingu
og pökkun
vera verkefni
fyrir stelpur“
- Heimsókn í frystihús Dalvíkur
aflinn sé ekki um 10 tonnum
minni en í fyrra á sama tíma. Við
höfum dregið úr söltun og skreið-
arverkun, en aukið frystinguna
um 25%. Frystingin er það eina
sem er hagkvæmt núna. Skreið-
armarkaðir eru lokaðir og salt-
fiskur hefur selst illa.
- Á hvaða markaði fer fiskur?
„Aðallega á Bandaríkjamark-
að. Við höfum líka selt lausfryst-
an karfa og grálúðu á Frakk-
landsmarkað og þorsk á
Bretland. Lausfrysti fiskurinn
selst vel, hann losnar jafnóðum
út úr húsinu. Markaðurinn hefur
ekki enn mettast af lausfrystum
fiski því það eru ekki öll frystihús
komin með lausfrystitæki. í raun-
inni er ekki slæm birgðastaða á
neinu markaðslandi núna, en það
er erfiðast á Bandaríkjamarkað,
það er lægra verð þar.
- Svo við snúum okkur þá að
blessuðum kvótanum, kom hann
illa niður á ykkur?
„Nei, ekki svo mjög. Hann er
ekki svo mikið lægri en aflinn var
hjá okkur í fyrra. Kvótinn ætti
ekki að klárast fyrr en seint í
haust og það gæti þá orðið örlítið
stopp hjá okkur í árslok. Annars
er þetta allt svo óljóst að það er
erfitt að spá nokkru.
- Er eitthvert félagslíf í frysti-
húsum. Er fólk ekki orðið svo út-
keyrt eftir strit dagsins að það fer
bara heim að hvíla sig?
„Jú, hræddur er ég um það.
Það er ekkert sérstakt félagslíf
innan frystihússins. Fólk sér um
sínar tómstundir sjálft. Það er
haldin árshátíð og svo gerir fólk
sér glaðan dag á Sjómannadag-
inn.
- Er mikið af skólakrökkum í
vinnu hjá ykkur í sumar?
„Já, það er nokkuð mikið. Við
ráðum stelpur allt niður í 15 ára
ef svo ber undir. Við verðum að
gera það meðan sumarfríin eru.
Aðspurður sagði Teitur að
þetta væru aðallega stelpur.
Strákarnir neita þó þeim sé boðin
vinna, finnst snyrting og pökkun
ekki vera við sitt hæfi. En það
skal tekið fram að það fyrsta sem
blaðasnápur sá á ferð sinni um
húsið var strákur við snyrtingu.
- Það er ekkert svartsýnishjal
í ykkur?
,Nei, ég held að framtíðin sé
bara björt. HJS.
s»E
ioflBn
::: Mjolkursamlag KEA
ððð Akureyri Simi96-21400