Dagur - 23.07.1984, Blaðsíða 9
23. júlí 1984- DAGUR - 9
Allt þetta hefir verið rækilega
kynnt í bæjarblöðunum og á
öðrum vettvangi nú um langt
skeið.
® Það hentaði ekki
málstaðnum
Nei, það eru lituð gleraugu sem
andstæðingar stóriðju nota til
lestrar þegar þeir eiga að lesa
upphátt þann sannleik sem þjón-
ar ekki þeim markmiðum sem
þeir hafa sett sér.
Lítum á lítið dæmi úr grein
Bjarna Guðleifssonar þar sem
þetta stendur: „Á byggingartíma
(álvers) yrði mikil þensla í at-
vinnulífi svæðisins og á peninga-
markaði, einkum ef álverið yrði
byggt í einum áfanga.“ - En í
ræðu Finnboga Jónssonar sem
hann flutti í Freyvangi þar sem
hann og Bjarni voru frummæl-
endur, kom fram að „reyndar
bendir flest til þess að slíka verk-
smiðju (álver) yrði að byggja í
a.m.k. tveim áföngum t.d. tveim
65 þús. tonna áföngum.“ - Og ef
þetta fór framhjá Bjarna sagði
Finnbogi síðar í ræðu sinni:
„Með tilliti til raforkubúskapar-
ins yrði væntanlega hagkvæmast
að stækkun verksmiðjunnar í 130
þús. tonn ætti sér stað í tveim
áföngum, þar sem fyrri áfangi
stækkunar kæmi t.d. 1993 og
annar áfangi stækkunar 1995.“
Ef allt þetta fór framhjá
Bjarna Guðleifssyni í Freyvangi
forðum, var enn leiðréttingar
von, þar sem hann hafði ræðu
Finnboga heima á Möðruvöllum
í próförk sem ritstjóri að árbók-
inni „Heimaslóð“ sem gefin er út
af hreppnum í prestakalli Möðru-
vallaklausturs.
En auðvitað var engu breytt.
Það hentaði ekki málstaðnum.
Þá kem ég að félagslegu áhrif-
unum og áhrifum á annað at-
vinnulíf á svæðinu. Einnig á því
sviði sér „stóriðjustoppið11
drauga í öllum hornum.
Mynd: GS.
4) Orkufrekur
iðnaður getur
fallið að atvinnu-
lífi staðarins
Skal af því tilefni enn vitnað til
fundarins í Samkomuhúsinu og
ræðu Finnboga Jónssonar þar
sem hann sagði eftirfarandi:
„Samstarfsnefnd um iðnþróun
sem iðnaðarráðherra skipaði í
febrúar 1982 til að kanna stöðu
iðnaðar og möguleika á iðnþróun
á Eyjafjarðarsvæðinu og skilaði
áliti í júní 1983 fjallaði sérstak-
lega um hugsanlegan orkufrekan
iðnað við Eyjafjörð. Nefndin
fjallaði m.a. um félagsleg áhrif af
völdum slíks iðnaðar og segir í
niðurstöðum nefndarinnar um
það atriði m.a.:
„Ekkert bendir til að byggðin
standi svo veikt í heild eða í ein-
stökum byggðarlögum að um al-
varleg vandamál verði að ræða
þó að til komi orkufrekur iðnað-
ur.
Á svæðinu er rík iðnaðarhefð
og öflug iðnfyrirtæki sem að
mannafla yrðu stærri en hugsan-
legt iðjuver. Milli orkuiðnaðar og
almenns iðnaðar í stærri stíl er
stigsmunur en ekki eðlismunur.
Verkkunnátta og þjálfun nýtist
því í nýjum iðnaði án þess þó að
ástæða sé til að ætla að aðrar
greinar þurfi til langframa að líða
fyrir tilflutning í störfum."
„Að öllu samanlögðu telur
nefndin ekki ástæðu til að óttast
alvarlega félagslega röskun á
svæðinu af völdum iðjuvers af
stærðinni þrjú til fimm hundruð
manns, ef fylgt verður þeirri
meginstefnu sem fram kemur í
skýrslu Staðarvalsnefndar að
byggja ekki upp sérstakan verk-
smiðjubæ í nágrenni verksmiðj-
unnar."
í niðurstöðukafla nefndarinnar
um orkufrekan iðnað segir m.a.:
„Með vísan til þess sem hér
hefur verið rakið telur Samstarfs-
nefnd um iðnþröun í Eyjafirði að
orkufrekur iðnaður geti fallið að
atvinnulífi staðarins án þess að
hafa í för með sér alvarlega
röskun, enda verði fyllstu vörn-
um beitt í umhverfis- og mengun-
armálum."
Þessa grein hafði Bjarni líka
undir höndum en lætur samt eftir
sér að segja í NT: „Að öllu
samanlögðu tel ég að neikvæð
félagsleg áhrif álvera séu nokkur
og hafi verið vanmetin hingað til.
Samkeppnisáhrifin verða mest og
verst í þeim byggðum og hér-
uðum sem síst mega við því.“
Nei, hér er við menn að eiga
sem sjá aðeins það sem þeir vilja
sjá. Þeir vita að það er baun und-
ir 18. dýnunni og kvarta sáran
eins og prinsessan í ævintýrinu
forðum.
& Á mörkum
draums og vöku
Einn frummælenda í Samkomu-
húsinu var Valgerður Bjarna-
dóttir bæjarfulltrúi og talaði þar
á mörkum draums og vöku um
ósnortið land og ómengaða
framtíð okkur öllum til handa og
lýsti vantrú sinni á allt sam gert
væri til að kanna álverskostinn.
í næsta blaði Helgarpóstsins
mátti svo lesa viðtal við Valgerði
með 5 dálka fyrirsögn: „Álvers-
rannsóknin humbukk". „Þetta
eru lágmarksrannsóknir til að
hafa einhverja góða,“ bætti hún
svo við án frekari rökstuðnings.
Ekki man ég lengur hver það
var sem sagði í ræðu sinni á fund-
inum að leitt væri ef menn gætu
ekki haldið áfram að byggja hús
eða gætu ekki leigt alla bílana
sína eða kannski ættu þeir ekki
nógu margar flugvélar og ef til
vill væri flugskýlið þeirra orðið of
lítið.
En í „Norðurlandi" blaði Al-
þýðubandalagsins hér um slóðir
las ég óundirritaða frásögn af ál-
versfundununt í sama dúr og þá
væntanlega á ábyrgð Erlings Sig-
urðarsonar sem er ábyrgðarmað-
ur blaðsins. Þar sagði frá undir-
skriftasöfnun okkar sem styðjum
stóriðjukostinn með þessjum
orðum:
„í upphafi voru aðstandendur
þeirrar söfnunar nafnlausir, en
síðan hafa birst nöfn tveggja
þeirra Aðalgeirs Finnssonar og
Vilhelms Ágústssonar en fyrir-
tæki hans Bílaleiga Akureyrar er
eitt fárra sem góðan arð hafði af
framkvæmdunum við Kröflu á
sinni tíð og byggði sig raunar
verulega upp á þeim tíma.
Kannski eygja þeir nú nýjan upp-
gangstíma fyrir einkagróða
sinn?“ Tilvitnun lýkur.
Umræddir menn eru í forsvari
fyrirtækja sem hafa um 200
manns í vinnu á Akureyri. Það er
ekki að furða að fólkið með pat-
entlausnirnar í smáiðnaðartæki-
færunum „milljón stykkið" telji
sig hafa efni á því að sneiða að
því sem er dálítið stærra í sniðum
og fyrirferðarmeira í athafnalíf-
Sami Erlingur sem í Degi var
nefndur „stórisannleikur" ritaði
grein um álverskostinn í NT ný-
lega og fylgdi þar með mynd af
Akureyri tekin úr Vaðlaheið-
inna, en í fjörðinn lygnan og tær-
an var búið að fella inn mynd af
álverinu í Straumsvík sem sýnist
mara þar í kafi. Ekki veit ég
hvort huldufólk hefir hér verið að
verki, en nokkuð er, að myndin
virðist tekin í nágrenni Hallanda-
bjarga en „skærur“ huldufólksins
þar við vegagerðarmenn urðu
blaðamatur nýlega. Var stíft vitn-
að í Helga Hallgrímsson náttúru-
fræðing um byggð huldufólksins
á þessum slóðum, sem teldi nærri
sér vegið við lagningu þjóðvegar-
ins út og upp Vaðlareit!
Við þennan
fagra fjörð
Þannig verða ýmsar tiltektir
þeirra álversandstæðinga kími-
legar, en oft á tíðum lítið innlegg
í alvöruumræðuna um það hvort
við höfum yfirleitt „nóg að bíta
og brenna á rnorgun". Nýjustu
bleklausnirnar er að finna í blaði
Starfshóps gegn álveri „Ný leið í
atvinnumálum". Þar er farið vítt
og breitt um völlinn og margur
smáiðjukosturinn nefndur, þar
sem atvinnutækifærin verðleggj-
ast á milljón stykkið og talið upp:
Lífefnaiðnaður, rafeindaiðn-
aður, skipasmíðaiðnaður. Úr-
vinnsla sjávarfangs og búvöru.
Fiskeldi og ræktun matjurta og
skrautjurta. Þetta gæti allt verið
beint úr stjórnmálayfirlýsingu
allra stjórnmálaflokkanna á Is-
landi svo ágætir eru þessir mála-
flokkar og á öllum þessum svið-
um er verið að vinna. Öllum
þessum málaflokkum er atvinnu-
málanefndin og Iðnþróunarfélag-
ið að sinna, mismikið eftir eðli
málsins og einum að auki, ferða-
mannaiðnaðinum sem er ekki sá
þýðingarminnsti.
Að lokum vill það gleymast í
allri ræðu álversandstæðinga, að
það eru gamalgróin og traust
fyrirtæki á Akureyri og víðar við
Eyjafjörð sem ásamt blómlegum
landbúnaði og fiskvinnslu hafa
myndað þann grundvöll atvinnu-
starfsemi sem við byggjum á í
dag. Það er vegna þeirrar starf-
semi, að við getum boðið stóriðju
og öðrum nýjum atvinnuhug-
myndum til samstarfs við okkur
um framtíðaruppbyggingu við
þennan fagra fjörð.
Jón Arnþórsson.
:
|
Ekki er limaburðurinn neitt verri en hjá
Þær eru góðar
' - Komnar í úrslit
rOl á íslandsmótinu
Þórsstúlkurnar tryggðu sér um
helgina sigur í 1. deild b á ís-
landsmótinu í knattspyrnu og
munu leika til úrslita um ís-
landsmeistaratitilinn við sigur-
vegarann í a-riðlinum.
Þær léku tvo leiki um helgina,
á föstudag sigruðu þær Súluna
með 5 mörkum gegn 1 og skoraði
Kolbrún 3 mörk, en Sigurlaug og
Þórunn sitt markið hvor. Á
sunnudag sigruðu þær síðan Hött
4:1 og gerði þá Þórey 2 af
mörkum Þórs, en Kolbrún og
Valgerður 1 hvor. Þjálfari stúlkn-
anna er Guðmundur Svansson.
KA lék á laugardag gegn Súl-
unni og sigraði 5:0 með mörkum
frá Borghildi og Þóru sem gerðu
2 hvor og Valgerður gerði 1
mark.
„Sendi þeim
spóluna"
Það er oft hart barist í 4. deild-
inni og ekkert gefið eftir.
í e-riðli hafði Árroðinn yfir 1:0
þegar 4 mín. voru eftir til leiks-
loka. Þá jafnaði Tjörnes og alveg
í lokin skoruðu þeir síðan sigur-
markið í leiknum. Greinileg
meistaraheppni hjá efsta liðinu í
riðlinum.
Geislinn og Reynir léku á
Hólmavík í d-riðli og sigraði
Reynir 2:1. „Það var dæmt af
okkur gott mark, við áttum allan
leikinn, bara óheppni," sagði Jón
Ólafsson upptökustjóri Geislans.
„Það var enn verra á Dalvík um
síðustu helgi gegn Svarfdælum.
Dómarinn var svakalegur, þeir
skoruðu tvö mörk kolrangstæðir
og síðan sleppti hann að dæma
tvö víti á þá. Talaðu bara við þá
á Dalvík, við tókum leikinn upp
og ég sendi þeim spóluna," bætti
Jón við.
Leiftur mokar
inn stigum
Leikmenn Leifturs halda
áfram að hala inn stig í 3.
deildinni og nánast formsatriði
fyrir þá að Ijúka leikjunum í
riðlinum.
Á sunnudag léku þeir gegn Val
á Reyðarfirði og sigruðu 3:1.
Hafsteinn Jakobsson skoraði
fyrst fyrir Leiftur, en heimamenn
jöfnuðu og þannig var staðan í
hálfleik 1:1. í síðari hálfleiknum
skildu leiðir og Hafsteinn bætti
við öðru marki og Geir Hörður
Ágústsson skoraði þriðja mark
Leifturs. Sigurinn aldrei í hættu,
en vallarskilyrði mjög slæm og
leikurinn bar keim af því.
Austri sigraði lið Magna í leik
á Eskifirði 3:0. Guðmundur
Árnason skoraði í fyrri hálfleik,
en í síðari hálfleik bættu Kristján
Svavars og Halldór Árnason við
mörkum fyrir Austra í öruggum
sigri liðsins.
Hin Austfjarðaliðin stóðu sig
betur unt helgina, Þróttur sigraði
HSÞ-b 4:0 með mörkum Krist-
jáns, sem gerði 2, Guðmundar og
Þórhalls sem gerðu sitt markið
hvor. Staðan í hálfleik 2:0 og
sigurinn aldrei í hættu hjá heima-
liðinu.