Dagur - 26.10.1984, Blaðsíða 11

26. október 1984 - DAGUR - 11
Það hefur oft verið
sagt um Bárðdœl-
inga að þeir séu
trúir og tryggir sinni
sveit allt fram í
dauðann. Þetta er
sérstaklega ein-
kennandi fyrir eldra
fólkið sem á sínum
tíma neitaði að
flytja úr örbirgð í
atvinnuna á möl-
inni. Og nú þegar
œvikvöldið færist
yfir neitar þetta
sama fólk enn að
flytja og tekur
œskustöðvarnar
fram yfir áhyggju-
leysi elliheimilanna.
Ef einhver efast um
sannleiksgildi þessa
œtti sá hinn sami að
gera sér ferð að
Bjarnastöðum í
Bárðardal. Þar búa
nú fimm systkini,
öll ógift í föðurhús-
um - öll að vísu
orðin harðfullorð-
in, þau yngstu um
sjötugt og elsti
bróðirinn verður 85
ára 4. október.
Þetta eru systkinin
Jón Jónsson, 85
ára, Þorsteinn
Jónsson, 83 ára,
Friðrika Jónsdóttir
82 ára og tvíburarn-
ir María og Þuríður
Jónsdœtur 69 ára.
Systir þeirra Kristín
Jónsdóttir leitaði
heldur ekki út fyrir
sveitina því hún býr
á bœnum Einbúa í
Bárðardal. Ekki
sleit heldur bróðir
þeirra, Gústaf
tryggðum við
dalinn, því hann
byggði nýbýlið
Rauðafell út frá
,jMxár-
rafmagnið
breytti öllu hér“
- Rætt við Jón Jónsson á Bjamastöðum í Bárðardal en
þar býr hann ásamt fjómm systkinum sínum
Bjarnastöðum og
bjó þar allt til
dauðadags. Er
blaðamenn Dags
bar að garði að
Bjarnastöðum á
dögunum var Jón
aldursforseti þeirra
systkina úti við.
- Það hefur aldrei hvarflað að
mér að flytja, segir hann þegar
við berum upp spurninguna.
- Mig hefur aldrei langað úr
sveitinni okkar og það sama má
segja um systkini mín. Bárðar-
dalnum hefur haldist vel á sínu
fólki þrátt fyrir allt sem hefur á
dunið og ég get nefnt það sem
dæmi að af 14 unglingum sem
voru með mér í unglingaskóla
hjá Agli Þorlákssyni árið 1915,
flutti aðeins einn úr sveitinni.
Það var Vernharð Jónsson frá
Jarlsstöðum sem flutti með for-
eldrum sínum.
- Hefur Reykjavík eða Akur-
eyri aldrei lokkað?
- Ég fór fyrst til Reykjavíkur
árið 1920 og það var ekki verra
að rata í henni þá en t.d. Akur-
eyri um 1940, svo mikið hefur
hún nú stækkað. Nei mig hefur
aldrei langað í borgirnar, en ég
hef haft gaman af þeim ferða-
lögum sem ég hef farið í. Ég hef
líklega farið einar fjórar bænda-
ferðir víða um land. Það eru
eftirminnilegar ferðir.
- Nú ert þú í nábýli við
Sprengisand. Hefur þú farið
margar ferðirnar um sandinn?
- Ekki segi ég það nú. Ég hef
að vísu farið oft í göngur upp á
Sprengisand. Ég fór í fyrsta sinn
alla leið suður í Jökuldal fyrir
einum tíu árum.
- Hvenær komst vegasamband
á hér í dalnum?
- Fyrsti bíllinn kom hingað
1928 en þá voru vegir hvorki
miklir né góðir. Það var Jón
nokkur Þorbjörnsson sem flutti
frá Bessastöðum að Laxamýri í
Aðaldal. Þetta var fólksbíll og ég
man ekki til þess að hann hafi
strandað alvarlega á ferðum
sínum hér. Fyrsti vörubíllinn
kom sama ár en hann átti Jón
Lundi Baldursson frá Lundar-
brekku, landnámsbænum.
- Þú mannst þá væntanlega
eftir því hvenær rafmagnið og
síminn komu?
- Það man ég vel. Jónas okkar
Jónsson frá Hriflu lét leggja sím-
ann í dalinn um 1930 og skömmu
áður hafði orðið hér bylting þeg-
ar rafstöðvarnar voru byggðar.
Laxárrafmagnið breytti svo öllu
þegar það komst á en þá fengu
allir Bárðdælingar rafmagn. Það
var mikill munur því mótekja var
léleg hér og erfitt með brenni.
Þar með lauk samtali okkar við
Jón Jónsson 'Bárðdæling. Þrátt
fyrir að hann sé orðinn „lappa-
laus“ eins og hann orðaði það,
varð hann að slá smá skák með
orfi og ljá eins og hann hafði gert
svo mörg sumur á þessari öld.
- ESE