Dagur - 05.11.1984, Qupperneq 8

8 - DAGUR - 5. nóvember 1984
n Minning
T Kristín Mikaelsdóttir
Æskuvinkona mín Kristín Mikaels-
dóttir lést á Akureyri 28. apríl sl. eft-
ir alllanga baráttu við illvígan
sjúkdóm. Sú barátta var háð af með-
fæddri bjartsýni og jákvæðu viðhorfi
til lífsins uns yfir lauk. Við kölluðum
hana alltaf Stínu Mikaels.
Foreldrar hennar voru Mikael
Guðmundsson, skipstjóri frá Hrísey
og kona hans Gunnlaug Kristjáns-
dóttir frá Akureyri, glæsileg hjón og
mikilhæf af eyfirskum ættum, sem
hér verða ekki raktar.
Foreldrar okkar Stínu giftu sig á
Akureyri sama daginn, 29. sept. 1917
ásamt tvennum hjónum öðrum og
fluttu í sama hús, Aðalstræti 17 á
brúðkaupsdaginn. í því húsi fædd-
umst við Stína tæpu ári seinna og var
vika á milli okkar. Með árunum
fjölgaði börnunum í húsinu og sam-
gangur var náinn milli heimilanna.
Við börnin undum okkur við leiki á
„balanum" heima og í grasi grónum
brekkum, en seinna freistaði okkar
flæðarmálið, þar sem við fundum
furðulegustu hluti, sem við töldum af
hafi rekna og sömdum um þá ýmis
ævintýr og þá voru uppi fjálglegar
getgátur um upprunann. Nú er þessi
töfrandi, en oft miður hreinlegi leik-
vangur bernskunnar horfinn undir
uppfyllingu og akbraut fyrir löngu.
Er Stína var á fjórða ári missti hún
föður sinn er sá hörmulegi atburður
varð, að fiskiskipið „Talisman“ fórst
við Vestfirði seint í mars 1922, en
Mikael var skipstjóri á „Talisman“.
Ég man glöggt þann dag, sem
fregnin barst um bæinn okkar. Ég
var á leið um Aðalstræti með föður
mínum. Maður vék sér að ckkur við
„gamla spítalann“ og mælti lágt
nokkur orð við pabba, gekk svo burt.
Sextíu ár hafa ekki máð út minning-
F 27. ágúst 1918 - D. 28.
una um ýmis atvik þennan ömurlega
dag, þegar sorgin knúði dyra hjá
frændfólki og vinum.
Gunnlaug stóð nú uppi ekkja með
þrjú ung börn, Stínu, ekki fjögurra
ára, Kristján á öðru ári og Guðmund
á fyrsta ári. Móðir hennar María
Jónsdóttir fluttist í heimilið til þeirra,
en hún lést tveim árum seinna í maí
1924 aðeins rúmlega sextug, elskuleg
og falleg kona.
Þrem árum eftir missi manns síns
giftist Gunnlaug ágætum manni, Jó-
hannesi Jónassyni, yfirfiskmats-
manni og síðar verkstjóra, sem
reyndist stjúpbörnum sínum frábær-
lega vel og gekk þeim í föður stað.
Og það sagði Stína mér síðar, að hún
hefði ekki getað hugsað sér betri
föður en Jóhannes stjúpa sinn. Þó
mundi hún vel föður sinn og varð-
veitti minningu hans sem helgan
dóm.
Jóhannes reisti þeim hús að Eyrar-
landsvegi 20 af miklum myndarskap
og þangað flutti fjölskyldan sumarið
1926. Og mikið saknaði ég Stínu. Ég
skildi ekki hvers vegna hún vildi
flytja úr Fjörunni okkar góðu og út
á gróðurlausa Brekkuna, sem þá var
að byggjast. En eftirvænting Stínu og
glaðlyndi þerraði öll skilnaðartár.
Við vorum aðeins átta ára gamlar,
bráðar til brosa og tára. En alltaf bar
hún hlýjan hug til „gámla hússins
heima" og oft heimsóttum við hvora
aðra á bernsku- og unglingsárum.
Þau hjónin Gunnlaug og Jóhannes
eignuðust einn son, Mikael, nú deild-
arstjóra búsettan á Akureyri. Þá var
á heimili þeirra móðir Jóhannesar
Hólmfríður Einarsdóttir og Margrét
systir hans. Þau systkinin höfðu áður
tekið til fósturs Magnús J. Kristins-
son nú rafvélav.m. í Reykjavík.
apríl 1984
Gunnlaug lést á Akureyri 7. ágúst
1957, en Jóhannes maður hennar 13.
sept. 1964.
Þeir þættir í skapgerð Stínu, sem
fyrr voru nefndir, bjartsýni, glaðværð
og jákvæð lífsviðhorf komu snemma
í Ijós. Á barnsaldri skaraði hún fram
úr í leikfimi, var mjög efnileg í þeirri
íþróttagrein. En hún slasaðist á
handlegg á æfingu og átti í þeim
meiðslum árum saman, beið þeirra í
raun aldrei alveg bætur. En hún lét
ekki hugfallast við þessa bitru reynslu
heldur tók henni með jafnaðargeði
og sætti sig við orðinn hlut. Stína
hugleiddi löngum dulræn efni og ég
tel, að þannig hafi henni oft borist
styrkur á erfiðum stundum fyrr og
síðar því hún var einlæg í trú sinni.
Að öðru leyti liðu unglingsárin f
áhyggjuleysi á hinu geðþekka mynd-
arheimili foreldranná. Hún tók ríkan
þátt í skátastarfi, starfaði í unglinga-
stúku og stundaði nám í húsmæðra-
skólanum á Laugalandi í Eyjafirði,
fyrsta starfsvetur hans og einnig í
Iðnskólanum á Akureyri. Á milli
vann hún við verslunarstörf á Akur-
eyri og í Reykjavík. En tónlistin,
söngur átti hug hennar allan og einn
vetur var hún við nám í píanóleik
hjá Rögnvaldi Sigurjónssyni píanó-
leikara í Reykjavík. Árum saman
var hún félagi í Kantötukór Akureyr-
ar undir stjórn Björgvins Guðmunds-
sonar, tónskálds og einnig í söngfé-
laginu Gígjunni sem Jakob Tryggva-
son stjórnaði. Ég minnist stunda þeg-
ar hún greip í hljóðfæri og lék þá oft-
ast klassisk lög, sem túlkuðu og virt-
ust tilheyra rómantík þessara liðnu
ára.
Við vorum sex vinkonur, sem
héldum hópinn meðan allar áttu
heima norðan heiða og hittumst
reglulega vetrarlangt, en leiðir skildu
á vorin, þegar skóla var lokið og
önnur störf (sumarstörfin) kölluðu
að. Oft var kátt á hjalla og það er
birta yfir minningu hinna dimmu
vetrarkvölda, sem við eyddum við
spil og spjall. Stínu fylgdi alltaf
hressandi blær og glaðværð og þetta
hýrlega bros. Hún er sú þriðja í
hópnum okkar, sem hverfur héðan af
sviðinu.
Stundum kom það. fyrir að við,
sem áttum heima í bænum hjóluðum
á sumarkvöldum, eins og þau gátu
fegurst orðið við Eyjafjörð, fram fyr-
ir brýrnar, sátum þar á bökkum ár-
innar og dáðumst að hólmunum, sem
spegluðust í lygnunni og töfraðar af
fegurð umhverfisins reyndum við að
fella í stuðla móðurmáls okkar hug-
hrif stundarinnar. En þó framleiðsl-
an yrði lítt frambærileg lýsa þessi sól-
skinskvöld í gegnum ár.
Stína giftist eftirlifandi eiginmanni
sínum, Ragnari Sigurðssyni frá
Syðra-Hóli, Eyjafirði sölustj. hjá
fataverksmiðjunni Heklu, 27. nóv.
1943. Þau stofnuðu indælt, smekk-
legt heimili að Eyrarlandsvegi 20 og
áttu þar heima um 10 ára bil, er þau
fluttu í eigið hús, Hrafnagilsstræti 28,
þar sem þau bjuggu æ síðan.
Stína var fyrirmyndarhúsmóðir og
heimili þeirra bar vott um smekkvísi
og fegurðarskyn. Börnin urðu fimm:
Mikael bifreiðastjóri, kv. Auði Hall-
dórsdóttur, Emil skipaverkfræðing-
ur, kv. Birnu Bergsdóttur, Gunnlaug
Hanna húsmóðir, gift Gísla Guð-
jónssyni skipstjóra, Brynja sjúkraliði
og Ragna Kristín sjúkraliði. Barna-
börnin eru níu.
Þegar börnin fóru að stálpast fékk
Stína sér vinnu utan heimilis, einnig
gaf hún sig að félagsstörfum t.d.
starfaði hún í kvennadeild Slysa-
varnafélagsins á Akureyri um þann
þátt ævi hennar er mér ekki nógu
kunnugt. En ég veit, að þar hefur
munað um hennar framlag og störf
hennar verið unnin af einlægni og
metin eftir því. Hlýtt og glaðlegt við-
mótið aflaði henni hvarvetna vin-
sælda.
Á síðari árum beindist áhugi Stínu
mjög að ættfræði og mun hún hafa
viðað að sér talsverðum fróðleik á
því sviði.
Ég er þakklát fyrir samfylgd Stínu
um ævina. Og þótt stundum liðu ár
milli samfunda okkar slitnuðu aldrei
tenglsin milli okkar og ekkert bil
þurfti að brúa þegar fundum bar
saman á ný.
Ég vona og bið þess að bjargföst
trú hennar og traust á handleiðslu
hins góða, sem entist henni til hinsta
dags og ekki síður hetjulegt æðru-
leysi hennar í veikindum síðustu ára,
verði ástvinum hennar styrkur í sár-
um missi.
Stína var lögð til hinstu hvílu í átt-
högum okkar, sem hún unni svo
mjög, á Höfðanum, þaðan sem sjá
má hlýlega byggð Eyjafjarðar í suðri,
svalan Kaldbak í norðri. í vestri
standa Súlur vörð, en framundan
Pollurinn með sinn breytilega flöt.
Ég votta Ragnari, börnum hans og
fjölskyldum þeirra, bræðrum Stínu
og fjölskyldum, frændfólki og vinum
einlæga samúð. Guð blessi minningu
hennar.
Ásta Björnsdóttir.
Aðeins 3% hækk-
anir í „körfunni"
- frá 1. sept. 1983 til 1. sept. 1984
Birgðastöð Sambandsins reyn-
ir að fylgjast sem best með allri
verðþróun á þeim vörum sem
hún hefur á boðstólum. Sá
háttur er hafður á að teknar
eru saman nokkrar helstu
nauðsynjavörur í svokallaða
„körfu“ og mánaðarlega er
reiknað út heildarverð þeirra.
Það hefur vakið sérstaka at-
hygli þeirra birgðastöðvar-
manna hvað hækkanir í „körf-
unni“ hafa verið litlar, en við
síðasta útreikning sem fram fór
hinn 1. september nam hækk-
unin aðeins 3% frá 1. septem-
ber 1983.
í þessari „körfu“ eru 46 vöru-
tegundir af um 2.600 atriðum á
vörulista Birgðastöðvar, en þær
taka þó samtals yfir 15,5% af lag-
ersölu hennar. Margar af þessum
vörum hafa beinlínis lækkað að
undanförnu, og veldur þar mestu
að heimsmarkaðsverð ýmissa
þeirra hefur farið lækkandi, en
einnig veldur lækkandi gengi ým-
issa gjaldmiðla hér nokkru. Þá
hafa breyttar flutningsaðferðir,
einkum auknir gámaflutningar,
haft sitt að segja. í „körfunni“
eru mest innfluttar vörur og ein-
göngu algengar neysluvörur. Svo
dæmi séu nefnd er þar að finna
hveiti, molasykur og strásykur,
kornflakes, hunang, rauðkál,
bakaðar baunir, sveskjur, tóm-
atsósu, tekex, kaffi, eldhúsrúllur
og salernispappír, epli og appel-
sínur.
Við verðútreikninginn hinn 1.
september kom í ljós að verð á 17
vörutegundum hafði lækkað
mánuðinn á undan, og voru það
fyrst og fremst tegundir sem
lækkandi heimsmarkaðsverð
hafði áhrif á.