Dagur - 06.11.1987, Blaðsíða 15

6. nóvember 1987 - DAGUR - 15
/ dagsljósinu
„Það er óhætt að segja það að fyrstu viðbrögð okkar eru mikil vonbrigði.
Þessar aðgerðir brjóta í bága við stefnuyfirlýsingar allra flokka," segir
Hcrmann Sigtryggsson. Mynd: tlv.
í fjárlagafrumvarpi ríkisst jórn-
arinnar fyrir árið 1988 er gert
ráð fyrir rúmum 14 milljónum
króna til íþróttasambands
íslands, en sambandið sótti um
31,5 milljónir. Á yfirstandandi
ári fékk sambandið 26,2 millj-
ónir og þykir mönnum niöur-
skurðarhnífnum beitt ótæpi-
lega. Jafnframt er gert ráð fyr-
ir að leggja íþrótta- og félags-
heimilasjóð ríkisins niður á
þeirri forsendu að sveitarfélög-
in yfirtaki rekstur þeirra.
Hermann Sigtryggsson er
íþróttafulltrúi Akureyrarbæjar
og jafnframt stjórnarmaður í
íþróttasambandi íslands. Hann
hefur því góða yfirsýn yfir stöðu
íþróttamála og þróun fjárveit-
inga. Hvernig horfir stefna ríkis-
stjórnarinnar í íþróttamálum við
honum?
„íþróttasjóður er strikaður út á
fjárlögum 1988 og við erum ekki
alveg búnir að átta okkur á því
hvernig við bregðumst við því.
íþróttasjóður skuldar Akureyrar-
bæ 6 milljónir, vegna skíðalyft-
unnar, Iþróttahallarinnar og
fleiri mála. Ég tel að þessi sjóður
sé mjög mikilvægur fyrir sveitar-
félög og félög um land allt sem
eru að byggja íþróttamannvirki.
Hér á Akureyri eru golfklúbbur-
inn, skautafélagið, KA og Þór
stórir aðilar í sambandi við bygg-
ingu íþróttamannvirkja og skuld-
ir sjóðsins við þau félög eru um
15 milljónir króna. Það eru því
ekki einungis sveitarfélögin sem
eiga í hlut, heldur líka hin ýmsu
félög um allt land. Minni sveitar-
félög og íþróttafélög á lands-
byggðinni byggja nánast ein-
göngu á framlögum úr íþrótta-
sjóði.
Ég tel að hér hafi ekki verið
mjög fagmannlega að verki stað-
ið hjá starfsmönnum fjármála-
ráðuneytisins í sambandi við
niðurskurðinn. Mér sýnist líka að
það verði að breyta lögum til að
þetta geti náð fram að ganga því
íþróttasjóður er löggildur.“
- Hvað kemur þá í staðinn?
Eiga sveitarfélögin að fá meiri
fjármuni sem þau úthluta síðan
til íþróttamála?
„Maður hefur heyrt að ein-
hvers konar framlög til sveitarfé-
laga eigi að koma þarna í staðinn
en það er ábyggilega miklu erfið-
ari úthlutunarleið því mikill bar-
dagi er um fjármagn innan sveit-
arfélaganna. Ég er því dálítið
hræddur við þessa skyndilegu
breytingu. Ég er ekki að segja að
það megi ekki endurskoða
íþróttalögin, eða lög um íþrótta-
sjóð, en það er mál sem þyrfti að
taka sinn tíma og kunnugir að
fást við það.“
„Mikil vonbrigði“
Hermanni finnst flausturslega að
þessum breytingum unnið og seg-
ir það mjög hæpið að leggja
íþrótta- og félagsheimilasjóð nið-
ur og jafnvel ekki löglegt. Hann
nefndi áðan skuldir íþróttasjóðs
við Akureyrarbæ og íþróttafélög
í bænum, en heildarskuldir sjóðs-
ins eru nú 180 milljónir og skuldir
félagsheimilasjóðs eru hátt í 60
milljónir. Eiga sveitarfélögin að
standa skil á þessum skuldum?
Fá þau fjármagn til þess? Hvers
vegna þessar krókaleiðir?
Víkjum nú að framlagi ríkisins
til íþróttasambands íslands. Sam-
bandið fór fram á 31,5 milljónir
króna fyrir starfsemina á árinu
1988 sem er eðlileg verðlags-
hækkun frá árinu 1987 en þá fékk
ISI 26,2 milljónir króna. Hækk-
unin er því 20% samkvæmt þess-
ari beiðni en hvað gerist? ÍSÍ fær
14 milljónir á fjárlögum 1988.
Þetta er skerðing upp á 45% frá
árinu áður og miðað við þá upp-
hæð sem farið var fram á er hér
um niðurskurð að ræða upp á
55%.
Ég spurði Hermann um hugs-
anlegar ástæður fyrir skertu
framlagi ríkisins til ÍSÍ. Kemur
lottóið kannski eitthvað við
sögu?
„Það er mikill misskilningur ef
fólk heldur að íþróttahreyfingin
vaði í peningum þótt lottóið
gangi vel. Auðvitað er þetta
mikilvæg fjáröflunarleið, en við
verðum að hafa það í huga að
hlutur íþróttasambandsins í
hagnaðinum af lottóinu fer beint
til aðildarfélaganna. Hér er um
að ræða 18 sérsambönd, 28 hér-
aðssambönd og 314 íþrótta- og
ungmennafélög, eða alls 360 fé-
lagasamtök. Ef við deilum heild-
arupphæðinni niður á þessi fé-
lagasamtök þá koma aðeins 300
þúsund krónur í hlut hvers
félags. Auðvitað fá sumir meira
og aðrir minna. Þessi viðbót sem
lottóið gefur er geysileg hjálp en
þó ekki nema lítill hluti af rekstr-
arkostnaði íþróttahreyfingarinn-
ar.
Lottóið var aðeins hugsað sem
leið til að bæta hag íþróttahreyf-
ingarinnar. Menn voru bjartsýn-
ir, sáu fram á að geta grynnkað á
skuldum og farið að beita sér að
uppbyggingu í auknum mæli.
Þegar ríkið bregst við á þennan
hátt er ekki nema von að menn
verði svekktir. Það er óhætt að
segja það að fyrstu viðbrögð okk-
ar eru mikil vonbrigði. Þessar
aðgerðir brjóta í bága við stefnu-
yfirlýsingar allra flokka.“
Fagrar yfirlýsingar
Ef við skoðum þetta nánar þá
kemur í ljós að stjórnmálaflokk-
arnir hafa allt annað í stefnuskrá
sinni en það að leggja niður
íþróttasjóð og skera niður fram-
lög til íþróttasambands íslands. í
ályktun Alþýðuflokksins, flokks
fjármálaráðherra, um íþróttamál
segir m.a. þetta:
„íþróttasjóður ríkisins verði
efldur verulega, svo að hann geti
sinnt hlutverki sínu betur en ver-
ið hefur.
Alþýðuflokkurinn telur þörf á
auknum framlögum ríkisins til
íþróttahreyfingarinnar, þannig
að hún geti sinnt mikilvægu hlut-
verki sínu betur í framtíðinni.“
Hliðstæðar yfirlýsingar má
finna hjá flestum ef ekki öllum
stjórnmálaflokkum. Tökum
Framsóknarflokkinn sem dæmi:
„Framsóknarflokkurinn vill
beita sér fyrir eflingu íþróttasjóðs
ríkisins í því skyni að sjóðurinn
geti betur sinnt hlutverki sínu en
nú er.“ Og Borgaraflokkurinn er
sama sinnis: „Mikilvægt er að fé-
lagsheimilasjóður og íþróttasjóð-
ur ríkisins verði efldir, svo að
íþrótta- og félagsleg uppbygging
geti átt sér stað sem víðast um
land.“
Hcrmann Sigtryggsson bendir
á að lottóið sé hugsað til þess að
bæta hag sveltandi íþróttahreyf-
ingar en eigi ekki að koma í stað-
inn fyrir ríkisframlög. Þá bendir
hann á að getraunir (1X2) hafa
verið á niðurleið og verði jafnvel
reknar með tapi. Þar missir
íþróttahreyfingin töluvert fjár-
magn sem hún bætir sér upp með
lottóinu.
Jón Baldvin Hannibalsson,
fjármálaráðherra, virðist hins
vegar á þeirri skoðun að lottóið
geri það að verkum að óhætt sé
að skera niður framlög ríkisins til
ÍSÍ, eins og fram kemur í ræðu
lians á Alþingi 15. október
(0023D Sameinað þing, 15. okt.
1987):
„Að því er varðar ábendingar
um að hlutur íþróttahreyfingar-
innar sé lítill í þessu fjárlagafrum-
ivarpi og þá eru menn með í
huga þær tölur að fjárveiting á
yfirstandandi ári til íþróttasam-
bands íslands svo að ég taki dæmi
eru 26,2 millj. kr. en í frumvarpi
fyrir 1988 14,4 millj. kr. Og þá er
spurningin út frá þessu dæmi:
Lýsir þetta nú einhverjum óskap-
legum fjandskap og illvilja núver-
andi stjórnarmeirihluta í garð
íþróttahreyfingarinnar? Því fer
fjarri. Alþingi hefur samþykkt
lög um sérstaka fjáröflun til
íþróttahreyfingarinnar, Hng-
mennafélagsins og Öryrkja-
bandalagsins, lög um lottó. Og
auðvitað til að styrkja fjárhag
þessara þjóðþrifasamtaka."
„Vonum ad menn
sjái að sér“
Hermann vonast til að menn sjái
að sér í þessum efnum. „Mér hef-
ur fundist að allir sem við höfum
leitað til, alþingismenn í stjórn
og stjórnarandstöðu, hafi tekið
okkur vel og vilji jafnvel leiðrétta
þetta. Þarna hafi jafnvel verið
mistök á ferðinni. Það hjálpar
okkur líka þegar menn eins og
Steingrímur Hermannsson gagn-
rýna þessar hugmyndir opinber-
lega og við vonum bara að menn
sjái að sér í tíma,“ sagði
Hermann.
Við ræddum um eflingu
íþróttastarfs á landinu og íþróttir
sem fyrirbyggjandi heilsugæslu-
starf. Hann sagði að á trimmráð-
stefnu á dögunum hefði aðstoð-
arlandlæknir tekið heils hugar
undir það að íþróttir ættu að vera
á heilsufarsáætlun þjóðarinnar.
Að lokum komum við aftur inn
á íþróttafélög á Akureyri. Þá
sagði Hermann meðal annars:
„Golfklúbbur Akureyrar hefur
verið með framkvæmdir upp á
tugi milljóna á síðustu árum.
Sömu sögu má segja af KA, en
húsið þeirra hefur kostað um 16
milljónir króna og Þór er að gera
áætlanir um hús upp á 40 milljón-
ir króna. Skautafélagið er með
framkvæmdir upp á 10 milljónir.
Þessi félög eru með langan
skuldahala og verða að byggja á
framlögum úr íþróttasjóði, fram-
lögum bæjarins, eigin fjáröflun-
arleiðum svo og gríðarlegri sjálf-
boðavinnu. Síðan kostar almenn-
ur rekstur auðvitað sitt, kostnað-
ur við þjálfun o.fl. Félögunum
veitir ekki af öllum þeim pening-
um sem hægt er að fá og þau ættu
að fá. Það er hagur íþróttafélag-
anna á Akureyri að íþróttasjóður
verði efldur og framlög til
íþróttahreyfingarinnar verði ekki
skert.“ SS
Þessi mynd var tekin af framkvæmdum hjá Golfklúbbi Akureyrar í sumar. Skuldir íþróttasjóðs við GA, Skautafélag
Akureyrar, KA og Þór vegna framkvæmda nema 15 milljónum króna. Mynd: ri>b.