Dagur - 29.01.1988, Síða 23

29. janúar 1988 - DAGUR - 23
PÖNK
í byrjun áttunda áratugarins
ríkti háltgerö ládeyöa í popptón-
listinni eftir blómlegt tímabil í
lok sjöunda áratugarins.
Þynnka þjáöi hippana, svart
soul aö westan (í búningi
innantómrar og fáránlegrar
diskótónlistar) hélt innreið sína
og glimmerrokkið var allsráö-
andi. Mega-stjörnurnar höföu
lokaö sig inni í eigin gerviheimi,
flestum rokkurum var meira
umhugsaö um gangverðiö á
kókaíni en áheyrendur.
Upp úr þessari öskustó reis
pönkið. Villt, hávært, ferskt og
frumlegt, stundum drasi en nær
alltaf skemmtilegt.
Pönkiö var að vissu leyti
sjálfsprottin hreyfing krakkanna
á götunni en heilinn á bak viö
vinsældir pönksins var einn
maður, Malcolm McLaren. Án
hans hefðu Sex Pistols aldrei
orðið til né pönksprengingin
nokkurn tímann orðið. McLaren
rak litla fataverslun í London
ásamt lagskvendi sínu, Vivi-
anne Westwood (sem seinna
varð frægur tískuhönnuður).
Þau sérhæfðu sig í alls kyns
furðufatnaði auk klassískra ein-
kennisbúninga teddanna og
rokkaranna. Inn í þessa búðar-
holu rákust meðlimir banda-
rísku hijómsveitarinnar The
New York Dolls. Þeir höfðu ver-
ið reknir frá útgáfufyrirtæki
sínu, Mercury, vegna lítillar
plötusölu og voru að fara í
hundana. McLaren hugðist
reisa bandið við, elti The Dolls
til New York og geröist
umboðsmaður þeirra. Endur-
reisnin misheppnaðist alger-
lega en McLaren varð fyrir mikl-
um áhrifum af því sem var að
gerast í New York á þessum
tíma en þá voru hljómsveitir á
borð við Television, Blondie og
Ramones að koma fram í fyrsta
sinn.
McLaren hélt heim á leið,
staðráðinn í að koma einhverju
svipuðu af stað í Englandi.
Hann breytti nafninu á búðinni
sinni í „Sex“ og tók hljómsveit-
ina The Swanders upp á arma
sína. Hún var skipuð þeim
Steve Joners á gítar, Gien
Matlock á bassa og Paul Cook
á trommur. Drengina vantaði
sárlega söngvara, McLaren
reyndi að fá Midge Ure til liðs
við bandið en án árangurs.
Hann var alveg að gefast upp á
leitinni og var jafnvel farinn að
íhuga að taka sjálfur að sér
sönginn.
En svo var það dag einn að
Umsjón: Einar Logi Vignisson.
T>
stráklingur, John Lydon að
nafni, væbblaðist inn í „Sex“.
Hann leit svo geðveikislega út
að McLaren ákvað að athuga
hvort drengurinn gæti sungiö.
Svo reyndist nú ekki vera en til-
burðimir voru ævintýralegir svo
Johnny var ráöinn og eftirnafninu
breytt í Rotten (sökum þess
hve tennur hans voru grænar).
Sex Pistols voru fæddir. ..
Nafnið kom frá McLaren að
sjálfsögðu og hann klæddi
drengina í hin lurðulegústu
dress, allt samah. ætlað ti| að
vekja eftirtekt og helst hneyksl-
un líka.
Fyrstu hljómleikar svóitarinn-
ar voru í nóvember 1975 og
bandið smitaði rækilega út frá
sór. Meöal fyrstu aödáenda
Sex Pistols má nefna fólk eins
og Siouxie Sioux, Steve Sever-
in og Billy Broad (seinna Idol).
Öll áttu þau eftir aö láta að sér
kveða í eigin böndum.
Árið 1976 spruttu pönk-
hljómsveitir síðan upp eins og
gorkúlur um allt England, fræg-
astar að telja The Clash, Sioux-
sie and the Banshees, Buzz-
ocks og The Dammed (sem
áttu fyrsta pönksmellinn, hið
frábæra lag New Rose).
Pönkið náði auðveldlega til
ungs fólks, sérstaklega til
krakka af verkamannastéttum
sem margir hverjir voru atvinnu-
lausir og fullir af vonleysi. Hug-
myndafræðin var einföld, mað-
ur átti að gera það sem manni
sýndist og láta foreldra og yfir-
völd lönd og leið. Hugtök eins
og anarkismi og kaos héldu inn-
reið sina, þótt vissulega hafi þau
ekki verið ný af nálinni í rokk-
inu, Jim Morrison notaði þesi
sömu hugtök i textum sínum
með Doors 10 árum áður.
í fyrstu viidu pönkararnir
sporna gegn veldi stóru útgáfu-
fyrirtækjanna en þegar Sex
Pistols gerðu sinn fyrsta plötu-
samning var það við risann
E.M.I. McLaren víldi græða á
hlutupúm,. . Clash fylgdu í
kjölfarið, ð'erðu samning við
C.B.S^ i hóvember '76 og i lok
þess mánaöar kom út fyrsta
smáskífa Sex Pistols, Anarchy
in the U.K. Lagið vakti almenna
athygli og hneykslun hinna ráð-
settari. Þegar 1977 gekk í garð
var Ijóst að eitthvað mikið var í
vændum.
Meira um það I næstu viku.
vísnaþáttur
Gísli Ólafsson frá Eiríksstöðum
orti næstu vísurnar tvær og bað
Karl Friðriksson brúarsmið að bæta
hinni þriðju við.
Sæmund fróða muna má
mestum lífs í vanda.
Kölska gamla seggur sá
sigldi milli landa.
Af Oddaklerk var undir kynt
ólgaði straumaflúðin.
Ég hefheyrt hann hafi synt
hraðara en Súðin.
Og Karl jók við:
Klerkar vorir máski meir
mannkyninu fórna.
En betur ekki allir þeir
Andskotanum stjórna.
Næst koma tvær vísur eftir Karl
Friðriksson.
Hjartað þráir Þymirós,
þögn og dáinn friðinn.
Öll eru frá mér æskuljós
út í bláinn liðin.
Sumir skjólið finna og frið,
fagran stól og völdin.
Hinir ólán eltast við
út yfir sólartjöldin.
Allir sem glettni unna kannast við
skáldið K.N. Þannig auglýsti hann
ljóðakver:
Eldiviðinn ódýrt sel,
enginn fæst hér slíkur.
Ef að bókin brennur vel
bráðum verð ég ríkur.
Líka fólkið frétta má
fjalla innst í dölum,
eftirþetta er hún hjá
eldiviðarsölum.
■ #
K.N. skrifaði á bókina:
Tungu minni ei tekst að ná
tísku orða prjáli,
því er best ég yrki á
íslensku hrognamáli.
Orðið að vera kvinnskur, sem
merkir að vera þjófskur, er nú horf-
ið úr ræðu og ritmáli. Fyrir löngu
skaut maður þessari vísu að náunga
sínum:
Varastu að vera kvinn.
Voðaleg er krambúðin.
Axlar-Björn var afi þinn
elskulegi vinurinn.
Og náunginn svaraði að bragði:
Varastu að vera kvinn.
Voðaleg er krambúðin.
Móðurbróðir það var þinn
þú sem nefndir afa minn.
Næstu vísu á Einar alþingismaður á
Hæli að hafa ort eftir orrahríð á
framboðsfundum:
Nú er þreyttur munnur minn.
Mjög var reynt á þrekið.
Hann hefur nú í sjötta sinn
sama rjómann skekið.
Þá kemur gamall húsgangur úr
Húnaþingum.
Mikið heyrist Melstað frá.
Margir þenja túla.
Halli rak sig Hönnu á
svo hljóp upp stærðar kúla.
Næstu vísurnar þrjár voru kveðnar
af Jóhanni Ólafssyni, Miðhúsum í
Skagafirði.
Hrönn við ósa vaggar vær,
vakir rósöm blíða.
Norðurljósin leifturskær
loftin rósum prýða.
Oft er syndin svalalind
sem frá hrindir trega.
Hennar skyndi mörg er mynd
máluð yndislega.
Jón
Bjamason
frá Garðsvík
skrifar
Er við sáttur ævikjör,
úti brátt er glíma.
Dvínar máttur, dofnar fjör
dregur að háttatíma.
Kristján Benediktsson málara-
meistari kvað næstu vísurnar. Eftir
kosningar:
Mikið vill í meira ná,
munu leiðir kunnar
þeirra er hafa hagnast á
heimsku alþýðunnar.
Þannig met ég þingmannsdug,
þenja túlann flestir
og þeir sem tala þvert um hug
þykja allra bestir.