Dagur - 15.10.1988, Side 9

886f isdöíxio .5t - HUÐAQ - 3
15. oktober 1988 - DAGUR - 9
heilsupósturinn
i7 Umsjón: Sigurður Gestsson og Einar Guðmann

í stríði við
aukakílóin
Megrun er eitt það vinsælasta
sem menn vilja tala um þegar far-
ið er að ræða mataræði eða önnur
skyld mál. Hvers vegna? Jú, það
er sennilega vegna þess að menn
hafa gert sér grein fyrir því að
maturinn er aðal orsök offitu og
ólögulegs vaxtarlags.
Miðað við það hversu nærri sér
margir taka það að vera aðeins of
feitir, þá er undarlegt hve lítið
menn gera í því að kynna sér
leiðir til þess að losna úr vandan-
um með öðru en ofursvelti eða
öðrum misgáfulegum leiðum.
Pað sem virðist vera algengast er
að sitja heima og gera ekkert fyrr
en nefið rekst í vegginn og aug-
ljóst er að eitthvað gáfulegra
verður að gera í málinu.
En hvað á að gera? Flestir vita,
að það var mataræðið sem kom
þeim í þessa klípu og því má
áætla að þar þurfi breytingar á.
Það er í það minnsta hluti af leið-
inni sem þarf að koma til. Nokk-
uð algengt er að fara í megrun án
þess að auka hreyfingu eða
stunda einhverja líkamsrækt. Að
hreyfa sig ekkert meira en venju-
lega, er bæði geysileg tímasóun
og sjálfspíning þar sem það gerir
megrunina mun erfiðari en hún
þarf að vera. Til þess að menn
skilji hvers vegna, þurfa menn að
gera sér grein fyrir hvernig líf-
fræði líkamans virkar a.m.k. í
grófum dráttum.
Fitan sem ætlunin er að losna
við, er nokkurs konar afgangs
eldsneyti, og það er eins með
þetta eldsneyti og annað, að til
þess að eyða því þarf brennsla að
koma til. Segjum til dæmis að þú
ætlir einhverra hluta vegna að
láta bílinn þinn verða bensínlaus-
an. Hvernig er best að gera það?
Það er öruggt að hann þarf að
vera í gangi, en hvort ætli hann sé
fljótari að brenna bensíninu í
hægagangi eða þenslu? Að sjálf-
sögðu yrði hann fljótari að verða
bensínlaus í þenslu.
Þetta er svipað og það sem
líkaminn gerir þegar hann er að
brenna fitu. Sé ekkert gert nema
að minnka matinn þ.e.a.s. orku-
gjafann, er líkaminn mun lengur
að brenna fitunni heldur en ef
álagið á hann yrði aukið. Það er
ekki nóg með að hann yrði mun
lengur að brenna þeirri fitu sem
óskað er eftir að brenna, heldur
yrði hann sennilega mun slappari
og ver á sig kominn. Þetta er
nokkuð sem menn ættu að taka
til athugunar sem hyggjast losna
við nokkur kíló af varadekkinu.
Ekki bara að það gangi mun
hraðar að megrast með því að
stunda einhvers konar líkams-
rækt, heldur eykur það einnig
vellíðan og hreysti. Gott er að
gefa líkamanum tækifæri til þess
að taka á annað slagið og koma
blóðinu á hreyfingu og út í vöðv-
ana. Með því að stunda einhverja
líkamsrækt eykst efnaskiptahraði
líkamans og allt fer að ganga
hraðar fyrir sig í líkamanum. Það
leiðir til þess að ekki verður eins
auðvelt fyrir sjúkdóma að hefja
innreið sína, og minni líkur eru á
ýmsum kvillum. Ónæmiskerfi
líkamans styrkist verulega þegar
efnaskiptin hraðast og líkaminn
fær þau næringarefni sem hann
þarfnast.
Öll þau lögmál sem megrun
byggist á eru í raun og veru sára-
einföld, en það er mannleg
breytni og agi sem vega þyngst á
metunum. Fólk sem er mjög frótt
um allt sem snýr að líffræði og
virkni líkamans í megrun á það
jafnvel til að vilja hunsa allt sem
það veit að er rétt og fara í algert
svelti sem dugir ekki nema í mjög
takmarkaðan tíma, eða nota
aðrar ógáfulegar aðferðir. Hvers
vegna? Hefur fólk ekki trú á því
sem það hefur lært? Jú, það hefur
trú á því, en það er erfiðara að
fara eftir þvf. Sennilega kemur
það til vegna þess að allir eru
mannlegir og til þess að geta
framkvæmt eitthvað sem krefst
þess að menn leggi sig fram, þarf
aga. Það er ekki hlaupið að því
fyrir fólk sem hefur alla sína ævi
hugsað mun betur um bílinn sinn
en sjálft sig að breyta um, þar
sem það krefst aðgerða sem snúa
beint að því sjálfu.
Sú aðferð að gera byltingu get-
ur gengið fyrir suma, en ekki
alla. Yfirleitt hefur það sýnt sig
að rólega aðferðin gengur betur,
þ.e.a.s. taka sér tak og taka smá
skref í einu í átt að heilsusam-
legra lífi. Með því að taka eitt og
eitt atriði fyrir í einu eru meiri
líkur á því að breytingin verði
varanlegri.
Þegar menn fara. að hugsa sér
til hreyfings í þessum málum eru
margar spurningar sem vakna.
Þess vegna er best að leita til
fólks sem þekkir til þessara mála
eða lesa sér til. Bækur sem fjalla
um þessi efni eru óendanlega
margar. Hins vegar, þá eru gæðin
misjöfn og ættu menn að vera
vissir um að heimildirnar séu frá
öruggum aðilum eða í það
minnsta, frá mönnum með
reynslu.
\\#fj 'jC>:Y ö.
ö / p&i
\§\ s / í
-s Y'l \ / \ /
„Flestir vita, að það var mataræðið sem kom þeim í þessa klípu.“
RÍKISSTOFNANIR
OG SKQLAR
3JAOG
SÍÐASTA
afgreiðsla á APPLE Macintosh tölvum
samkv. samningi Innkaupastofnunar ríkisins
og menntamálaráðuneytisins við Radíóbúðina verður
í byrjun desembermánaðar.
Pantanir þurfa að berast skrifstofu vorri fyrir
20. OKTÓBER NK.
Uppl. veitir Kári Halldórsson í síma 26844.
INNKAUPASTOFNUN RIKISINS,
Borgartúni 7, 105 Reykjavik.
í ágústmánuði
Araun
Fyrir unga drengi á Eyrinni, sem
uppi voru fyrir daga myndbanda
og sjónvarps voru fyrstu kynni af
hinum stóra heimi og erlendum
tungum þegar þeir fóru að læra
dönsku í Gagganum fermingar-
veturinn. Skrifari man enn fyrstu
dönskutímana hjá Jóhanni
Frímann. Þar var á ferðinni stór-
brotinn persónuleiki, sem gerði
stuttbuxnagæjunum það morg-
unljóst, eftir að hafa snýtt sér og
tekið vel í nefið, að fleirtalan af
lille væri smaa. Slík kennsla
gleymist engum, hins vegar vill
danskan gleymast þegar árin líða
og enskan hefur tekið yfirhönd-
ina og glymur í eyrum nótt sem
nýtan dag, oftar en ekki gegn vilja
áheyrandans. Síðustu tengslin
slitnuðu svo, þegar farið var að
þýða Andrés á íslensku, sem var
óbætanlegt menningartjón.
Nú hefur skrifari búið nokkrar
vikur í Danmörku og býr að áð-
urnefndri kennslu Jóhanns. Þó
hefur ýmislegt vafist fyrir honum.
Hann veit t.d. að „bilvask“ er
bílaþvottastöð, því það eru engin
þvottaplön f Danmörku,
„möntvask“ ætti því að vera pen-
ingaþvottastöð skv. orðabókinni,
því mönt er peningar, en reyndist
við athugun vera almennings-
þvottahús. Mikið gladdist skrifari
er hann sá „vasketeria“ letrað
stórum stöfum á hús í Hróars-
keldu, þetta var nú eitthvað í lík-
ingu við kaffiteríuna á Hótel
KEA, með hringborði og fjörug-
um umræðum um menn og
málefni. Þetta reyndist því miður
vera eitt þvottahúsið enn. Niðri í
bæ er „hælebar“, þar fæst ekki
bjór, en er hins vegar gert við skó
meðan beðið er og á „nöglebar“
við hliðina eru smíðaðir lyklar,
sem Danir virðast týna í tíma og
ótíma.
Danir eru ákaflega kurteisir og
þægilegir í viðmóti, síbrosandi og
glaðlyndir. Nágranni skrifara,
hann Ingemann, er síbrosandi,
jafnt snemma á morgnana sem
seint á kvöldin. Hann brosir líka
alla helgina. Svona er fólkið í
kjörbúðinni, í lestinni og á göt-
unni. Stundum finnst skrifara
kurteisin þó ganga út í öfgar. Það
er þegar hann talar. Þá hlusta
Danir um stund og stoppa síðan
orðaflauminn og segja
„undskyld“. Það rann á tólfta
degi upp fyrir skrifara, að hann
var farinn að ryðga í dönskunni
og Danir skildu hann bara alls
ekki. Eins og hann vandaði sig.
Og nú situr skrifari með dætrum
sínum og rifjar upp danska mál-
fræði og tímana hjá Jóhanni
Frímanni, forsetningar á fimmtu-
dögum og lýsingarorð á laugar-
dögum. Smuk, smukkere,
smukkest og Danir brosa enn.
bh-Kaupmannahöfn
Atvinnutryggingasjóður
útfiutningsgreina
Auglýsir eftir:
LÁNSUMSÓKNUM
Um er að ræða:
A. Lán vegna skuldbreytinga útflutningsfyrirtækja.
B. Lán v/hagræðingar, framleiðni aukningar og
endurskipulagningar útflutningsfyrirtækja.
Þeim fyrirtækjum sem óska eftir lánum hjá sjóðnum
er bent á að snúa sér til hans og fá sendar nauðsyn-
legar upplýsingar um þessi lán.
Athygli skal vakin á því að aðeins þau fyrirtæki koma
til greina sem hafa framleitt vörur til útflutnings og að
útflutningsverðmæti árið 1987 hafi ekki verið undir
10 milljónum króna.
Þar sem málefni fiskeldis og loðdýrabænda eru nú til
athugunar hjá öörum aðilum koma þeir ekki til álita
með lánveitingu á þessu ári.
Heimilisfang sjóðsins er:
Rauðarárstígur 25,105 Reykjavík.
Sími 91 25133.