Dagur - 28.10.1989, Blaðsíða 2

2 - DAGUR - Laugardagur 28. október 1989
Slíttu þig nú frá sjónvarpinu

Hallfreður
Örgumleiðason:
Góöan daginn, kæri lesandi.
Ég verö aö segja eins og er aö
mér blöskrar framkoma þín.
Þegar þú kemur heim úr vinnu
síödegis líturðu í blöðin og
dundar eitthvað fram aö
kvöldmat. Aö máltíðinni lokinni
sestu hins vegar fyrir framan
sjónvarpið og glápir á þaö lið-
langt kvöldið. Dagskráin er
léleg en þaö skiptir þig engu.
Þú situr eins og slytti meö
ístruna milli fóta, vart með lífs-
marki og alls ekki viöræöuhæf-
ur. Ánægjan er engin, innan-
tómt letilífið gerir þig æ sljóari
og þú dormar fyrir framan
imbakassann. Þú opnar ekki
munninn til aö tala, aðeins til
aö geispa, það er óþarfi aö
hugsa, hvorki andleg né lík-
amleg örvun til staðar, lífiö er
bara mók. Maki, börn, vinir;
nei, þetta eru bara merkingar-
laus orð sem finna má í opin-
berum skjölum. Orö eins og
ást, hamingja, vellíðan og
ánægja eru baratil í bíómynd-
unum sem þú glápir á og
gleymir daginn eftir.
Veistu hvaöa afleiðingar
þetta líferni hefur? Auðvitað
ekki því sjónvarpið segir þér
frá öllu öðru en slíkum stað-
reyndum, en ég skal upplýsa
þig um málið. Til dæmis táknar
hvert sjónvarpskvöld þitt minni
aðsókn að listviðburðum og
hvers kyns samkomum, sem
þýðir fjárhagstjón hjá viðkom-
andi og jafnvel þjóðinni allri.
Þarna eru Akureyringar ekki
barnanna bestir því óafvitandi
í glórulausri sjónvarpsvímu
sinni eru þeir að knésetja
atvinnuleikhús í bænum og
flæma burt tónlistar- og mynd-
listarmenn.
Áhrifin á fjölskyldulífið eru
líka skelfileg. Þú sinnir hvorki
maka þínum né börnum og
hvað þá öðrum ættingjum og
vinum. Þögnin og sinnuleysið
eru aðalsmerki heimilisins, en
einstaka sinnum má heyra
hávært rifrildi þegarfjölskyldu-
meðlimir eru ekki sammála um
hvaða sjónvarpsrás skuli horft
á. Þetta vandamál hafa flestir
reyndar leyst með fleiri sjón-
varpstækjum á heimilinu.
Mannleg samskipti eru horfin
og barnauppeldið hefur líka
verið fært yfir á skjáinn.
Og þú sjálfur, enn ein sorg-
arsagan. Þú ert ekki talandi á
íslensku lengur, ófær um að
tjá þig, kominn með króníska
augnþreytu og höfuðverk, orð-
inn gjörsamlega hirðulaus um
allt og alla, þekkir hvorki gleði
né sorg, lífslöngunin í lág-
marki, hugurinn aðeins fær um
að byggja skýjaborgir í Dall-
asstíl.
Hvað er til ráða? Jú, málið
er harla auðvelt. Hættu að láta
sjónvarpið stjórna þér, skyn-
semisvera á borð við manninn
ætti að vera fær um að stjórna
eigin lífi. Slökktu á kassanum
og drífðu þig í leikhús. Sjáðu
grátkvennakórinn Hús Bern-
örðu Alba hjá Leikfélagi Akur-
eyrar og gráttu með. Skrepptu
á málverkasýningu á Grenivík
eðaskemmtu þér í Freyvangi.
Farðu og sjáðu góða mynd í
bíói, það er allt önnur upplifun
en einmanaleg setan við imba-
kassann. Lestu góða bók, láttu
Ijóðin brjótast í gegnum hjúp
tilfinninganna. Finndu gleðina
sem fylgir því að njóta lista,
fögnuðinn sem fylgir fróðleik
og þekkingu, vellíðunina sem
skapast af samneyti við annað
fólk og gerðu heimilislífið virkt
og skemmtilegt. í guðs bæn-
um slökktu á sjónvarpinu.
„Hvaða endemis fláræði og
fals er þetta?“ Konan mín
gægðist yfir öxl mér og
skammirnar sem hún hreytti út
úr sér er varla hægt að hafa
eftir.
„Þér ferst, þú armi sjón-
varpsþræll. Ef einhver er
menningarsnauður þá er það
Hallfreður Örgumleiðason.
Hvers vegna vildir þú til dæmis
ekki koma með mér á óperuna
í Ýdölum á þriðjudaginn?“
„Æ, láttu ekki svona. Þú
veist að-þá horfi ég alltaf á
þennan breska þú veist í sjón-
varpinu hvað hann nú heitir
spæjarinn já ég má ekki missa
af honum, kannski fer ég
seinna þegar ekki er neitt gott í
sjónvarpinu," svaraði ég óða-
mála.
„Ég skil,“ sagði konan kalt.
ísköld þögn. Þögn.
Hallfreður er hvassyrtur í dag. Hann segir að sjónvarpsseta fólks sé að drepa allt menningarlíf í landinu, auk þess sem glápið hafi skaðvænleg áhrif á ein-
staklinginn og fjölskylduna.
■/ matarkrókur
Þá er það ínmnaturiim
Nú œttu flestir Islendingar að
vera orðnir vel birgir af slátri
og öðrum innmat, sviðum,
löppum og hvað þetta heitir
allt saman. Sjálfur er ég
hrifnastur afsúru slátri en lif-
ur og hjörtu eru líka herra-
mannsmatur. Það er gott að
nota lifur og hjörtu í alls kyns
rétti og œtla ég að nefna
dœmi hér í matarkróknum.
Með kaffinu bjóðum við síð-
an upp á muffins. Ég veit
ekki hvort eitthvert íslenskt
orð er til yfir þetta fyrirbœri
en í orðabók er það skýrt
sem kringlótt smákaka bök-
uð í formi.
Austrœnn lifrarréttur
1 lifur
2 laukar
1 paprika
2 tsk. karrý
salt, pipar
1 epli
3 msk. rúsínur
Verklýsing: Lifrin er hreinsuð,
skorin í litla bita og þeir steiktir á
pönnu ásamt rifnum lauk og
papriku. Kryddað með salti og
pipar. Þetta er soðið í vatni,
ásamt kjötkrafti ef vill, og smátt
brytjuðu epli og rúsínum í u.þ.b.
10 mínútur. Rétturinn er síðan
borinn fram með rjúkandi hrís-
grjónum og ekki galið að hafa
sojasósu með þeim.
Hjörtu og bacon
4 hjörtu
4 sneiðar bacon
1 laukur
salt, pipar,
timian, rosmarin
1 gulrót
Ú2 paprika
1 dós tómatar
Hjörtun eru skorin í litla bita og
þeir brúnaðir á pönnu ásamt lauk
og smátt brytjuðu baconi, eða á
ég að skrifa beikoni. Annars er
líka til orðið fleskjur, en það
kannast enginn við. Þetta er
kryddað og soðið í vatni með
kjötkrafti og lárviðarlaufi í u.þ.b.
30 mínútur. Þá er gulrót, papriku
og tómötum bætt í og soðið
áfram í 30 mínútur. Sósan er
jöfnuð með maisenamjöli, sýrð-
um rjóma eða rjómaosti.
Muffins
125 g smjörlíki
100 g sykur
2 egg
125 g hveiti
25 g hnetur
2 tsk. lyftiduft
1 dl Corn Flakes
1 bolli rúsínur
3A dl mjólk
Smjörlíki og sykur hræ.rt saman,
eggjum bætt í, síðan þurrefnum
og mjólk. Sett í lítil pappírsform
og bakað í 12-15 mínútur. Önd-
vegis kaffibrauð. Verði ykkur að
góðu. SS
Ekki þarf að Ijölyrða um hollustu lifrarinnar cn sjálfsagt að ítreka að lifur cr
herramannsmatur.