Dagur - 17.09.1994, Page 7

Laugardagur 17. september 1994 - DAGUR - 7
unar í trúnni þegar á bjátar, veik-
indi eða sorg bankar að dyrum. Er
því eins fariö rneð presta?
„Ég held að það hafi rækilega
komið frant í fjölmiðlunt að und-
anförnu að prestar eru menn. Þótt
maóur njóti untönnunar lækna og
ástúóar fjölskyldu og vina þá
skynjar maóur þaó að þegar hlut-
irnir ganga ekki upp að viska
ntannsins er takmörkum háð og þá
þroskar ntaður innra með sér tengsl
við þann Guð sem maður hefur trú
á. Það ætti aó vera auðveldara fyrir
prestinn að fela vandantál sín í
Guðs hendur og biðja um hjálp og
styrk í að standast það sent á hann
er lagt. En ég hef reynt það á móti
aö ýmsar spurningar vakna innra
rneð manni sern erfitt er fyrir
manns eigin trú aö svara.
'Sú spurning hefur einnig leitaö
á mína fjölskyldu og kallað frant
ákveðna „rciði“ gagnvart Guði,
hans miskunnsemi og hjálp og af
hverju hann á einhvern hátt skuli
ekki taka í taumana og minnka þaó
álag sent gengió hefur yfir ntig og
mína fjölskyldu. Það var í fyrsta
skipti sem konan ntín varð veik aö
ég sló í borðið og spurði minn
Herra hvaó hann ætti vió ntcð
þessu. En síðan skynjar maður að
gátum heimsins cr ekki svo auóvclt
að svara. Að vcra svo kröfuharður
að ætla að Guð taki frá manni
þjáningarnar sem eru raunverulega
litlar miðað viö það sent er að ger-
ast allt í kringunt ntann. I ntinni
þjáningu og baráttu átti ég heil-
rnargar uppgjörsstundir við Guð í
bæn, örvæntingu og jafnvel ósætti.
Þegar upp er staðið cr ég þakk-
látur fyrir að hafa fengið að ganga
í gegnum öll þessi veikindi, því
bæói ég og konan mín höfum
þroskast og skynjað hvcrsu lífið er
mikilvægt og að allir hlutir eru
ekki sjálfsagðir. Þjáningin þarf
ekki að vcra svo slænt ef hún
þroskar mann til þess að getað
unnió sig út úr henni. Við erum
gæfusöm nteö börnin okkar og
tengdadætur og það væri vanþakk-
læti við skaparann aó segja að gjaf-
ir hans væru við nögl skornar. Þeg-
ar eitthvað bjátar á í fjölskyldum
þá sameinast fólk svo sterkt í því
að komast gegnum hlutina, þrátt
fyrir að sundrung hafi ríkt í við-
komandi fjölskyldu og fólk hafi
ekki verið í einingu. Þjáningin
sameinar það. Mín þjáning og
minnar ljölskyldu hefur þjappað
henni santan og þroskað. Maður
skynjar kannski ekki til fulls það
óöryggi sent skapast hefur innra
með börnum okkar, bæði vió veik-
indi föður þcirra og móður en ég
held að þau hafi skynjað mjög
sterkt að lífið er fallvalt og ýmis-
legt getur gerst. Kærleikurinn og
umhyggjan hefur vaxið og við höf-
um orðið hvort öðru svo ntikils
virði í þessari baráttu.
Þjáning aðstandenda mikið
veiks einstaklings er oft ntikil og
henni þarf aó gefa nteiri gaum.“
Að lítilsvirða sálarangist
er mannvonska
- Finnst þér þú vera bctur í stakk
búinn að koma aö sjúkrabeði
manneskju sem hefur orðið fyrir
því t.d. að missa fótlegg og cnd-
urvekja trú viðkomandi á lífið?
„Reynslan segir mér aó það ætti
að vera auðveldara aó geta sett sig
í spor einhvers annars en hins veg-
ar hættir ntanni til að fyllast hörku
í garð annarra ef ntaður hefur
gengið sjálfur gegnunt erfiðleika.
Ef það kærni til mín maóur og ætti
í mikilli sálarkvöl vegna þess aó
hann hefur misst framan af fingri,
sem ég veit að er ntissir engu að
síður, þá gæti vafalaust sótt sú til-
finning að mér aó þetta væri nú
nteiri auminginn. Hans reynsla
væri lítilmótlcg ntiðað við mína.
Ég held að slíkt muni samt ekki
sækja að ntér því við erum mis-
jafnlega fyrirkölluð aó mæta and-
streymi lífsins.
Ég er kannski vel í stakk búinn
vegna þess að ég hef frá blautu
barnsbeini þurft að berjast við það
að koma mér áfram, en ntargir hafa
gengió gegnum lífiö án þess að
reka olnbogann utan í, og þegar
eitthvað kemur upp á hjá því fólki
verður vandinn stór. Það veröur
maður hins vegar að viróa og leiða
þá ntanneskju hægt og rólega út úr
vandanum.
Hversu lítil sem sálarangistin er
og af hversu litlu hún er sprotttin
þá er hún það stór að það þarf að
fara að henni með gætni. Að lítils-
virða sálarangist einhvers er nánast
ntannvonska og allir hafa rétt á að
finna til, hver á sinn máta. Ef viö-
komandi leitar til cinhvers cr hann
að leita styrks, hjálpar og hand-
lciðslu í því að komast út úr vand-
anum. Ég álít að ég eigi auðveldara
með að skynja stöóu þeirra sem
eiga bágt, bæði vegna þess að ég
hef legið um 50 sinnum á sjúkra-
húsi og er búinn að sjá mjög margt
fólk sem hefur átt við líkamleg og
sálræn vandamál að etja. Mín veik-
indi hafa þroskað mig og gert ntér
auðveldara aó skynja stöðu þeirra.
Ég sem sjúklingur get sagt viö
aóra, sem síðar kunna að verða í
svipuðum sporum og ég, aö segja
þeim sem það treystir hvaðeina
sem er að bcrjast innra með þeint,
og hvaó þeir óttast. Margir veigra
sér við að hugsa upphátt í sinni
þjáningu þegar þeim er tilkynnt að
Texti: Geir A. Guðsteinsson
Mynd: Robyn Redman
taka þurll af þeim fótinn. Óttinn
vex oft í það að verða verulcg sál-
arangist í einveru á sjúkrahúsi, þ.e.
innilokaður ótti magnast upp.
Ég þegi oftast þótt ég þjáist,
nema þegar konan ntín er nálæg.
Ég nota því hana sem ntilligöngu-
rnann eða miðil. Mín skilaboð til
fólks sem fær boð unt útlimamissi
er að tala út, segja það scm brýst
um í höfðinu, því angistin á sína
orsök, hún er ekki aumingjaskapur
eða hræðsla, og því þarf viðkom-
andi að tala og tjá sig.“
Fer í markið næsta sumar
„Ég hef unt nokkra ára skeið spilað
mcö B-liði Þórs í Old-Boys knatt-
spyrnu og sköntmu eftir aögerðina
stóð fyrir dyrum árlegt „Pollamót“.
Ég sendi skilaboð til félaga minna í
liðinu þess efnis að markmaóurinn
skyldi finna sér aðra stöðu á vellin-
unt því ég ætlaói mér í ntarkið.
Þegar svo mótiö byrjaói mætti ég í
búningi eins og sönnum fyrirliða
sæntdi. Síóan arkaði ég út á völl á
hækjunum og tók í hendina á dónt-
aranum og fyrirliða andstæðing-
anna. Dómarinn horfði á mig í for-
undran cn kvaö svo upp úr mcð
þaó að hækjur væru ekki lcyllleg-
ar. Ég hvarf því aftur af velli.
Ég stefni að því næsta suntar að
koma inn á í léttum leik og þá í
ntarkið en ekki úti á vellinunt. Ég
er þrátt fyrir allt raunsær og þekki
míni takmörk.
Ég lýsti því yfir sköntmu eftir
aðgerðina í vor að ég ætlaði aó fara
ríðandi í Gljúfurárrétt í haust og
náði því markmiði. Aó setja sér
markmið og segja við sjálfan sig:
„Ég skal, ég get,“ er mikill stuðn-
ingur. Vilji er allt sent þarf til að
korna sér áfrarn um leið og nei-
kvæðninni cr ýtt burtu."
Álits leitað
1. Áttirðu von á því að sjá sr.
Pétur konia eins fljótt til
starfa og raun bar vitni?
2. Getur barátta hans orðiö öðr-
um í svipuðum sporum til eft-
irbreytni?
Sr. Birgir Snœbjiirnssort áAk-
ureyri og prófastur Eyfirdinga:
1. „Þaó leit ekki vel út á tímabili,
cn hann sýndi alvcg dæmalausa
hetjulund og alltaf jafn bjart-
sýnn. Það hefur flcytt honum
yfir ntikla erfióleika. Ekki síður
á hann góöa eiginkonu scnt ver-
ió hefur honum stoð og stytta og
á stóran þátt í því að hann cr aft-
ur farinn að þjóna í sínu presta-
kalli.“
2. „Það er hvatning að sjá aöra
bera sinn kross svo vel og því
geta margir sagt sem svo: „Því
ætti ég ckki að geta þaó líka
með Guðs hjálp.“ Margar þær
hetjur sem hafa verið sjúkar
mestalla ævi, eins og t.d. Helcn
Keller og Adelle Kuhm, hafa
orðið ótöldunt til hjálpar. Það
ætti dænti Péturs að geta gcrt
líka.“
Sr. SvavarA. Jónsson
1. „Hann hcfur sýnt ótrúlega
þrautseigju í sínum veikindum
og gcfst aldrei upp. Því kom
það ekki á óvart, en það er raun-
ar lyginni líkast."
2. „Það er alltaf hægt að læra af
mönnum eins og sr. Pétri Þórar-
inssyni. Ekki bara þeir scm eiga
við veikindi að stríða heldur
einnig þcir sem ciga í einhvers
konar erfiðleikum. Ég er hins
vegar viss urn að hann hefur
stundum verið beygður án þess
að brotna í baráttunni, því hann
er ekki hið dæmigeróa hörkutól
heldur seigur, hlýr maður.“