Dagblaðið Vísir - DV - 04.11.1994, Blaðsíða 15
FÖSTUDAGUR 4. NÓVEMBER 1994
15
KjaUarinn
Jóhanna Sigurðardóttir
alþingismaður
um árum meðtöldum, um 2,5 millj-
arðar króna og íjöldi þeirra er
16.704. Aðeins um 30% barna 16-19
ára hafa verið úti á vinnumarkað-
inum undanfarin ár. Mikill meiri-
hluti hama á þessum aldri, eöa um
70%, hefur hins vegar fariö í fram-
haldsskóla.
Ljóst er að þau böm, sem eru í
skóla, afla sér þaö lítilla tekna að
skattaafslátturinn er langt frá því
slátt barna með sama hætti og nú
er mögulegt milli hjóna og sambýl-
isfólks, sem ekki síst mun leiöa til
lækkunar á skattbyrði einstæöra
foreldra.
Undir þetta sjónarmið hefir nú
stjórn Félags einstæðra foreldra
tekið með því að skora á ríkis-
stjórnina að beita sér fyrir því að
foreldrum verði heimilað að nýta
ónýttan persónuafslátt fullorðinna
„Öll sanngirni mælir því meö því að
foreldrum sé heimilt að nýta ónýttan
persónuafslátt barna með sama hætti
og nú er mögulegt milli hjóna og sam-
býlisfólks.“
vegna tekna á árinu 1993 er ónýttur
skattaafsláttur þeirra sem em
fæddir á árunum 1973-77, aö báð-
að nýtast að fullu. Öll sanngimi
mælir því með því að foreldrum sé
heimilt að nýta ónýttan persónuaf-
barna sinna sem eru á þeirra fram-
færi.
Jóhanna Sigurðardóttir
Opinberir starfsmenn:
Réttlætismál
Fyrir nokkra lagði undirrituð til á
Alþingi að gerðar yrðu tvær megin-
breytingar á reglum skattalaga um
persónuafslátt. í fyrsta lagi er lagt
til að þeim sem hafa á framfæri
sínu bam á aldrinum 16-19 ára, að
báðum árum meðtöldum, sé heim-
ilt að nýta 80% óráðstafaðs per-
sónuafsláttar barnsins,'og í öðru
lagi að skattþegni verði heimilað
að nýta uppsafnaðan persónuaf-
slátt sinn, hversu lítill sem hann
er, um leið og hann hefur störf að
loknu tímabundnu hléi, t.d. vegna
atvinnuleysis eöa veikinda.
Persónuafsláttur barna
í núgildandi lögum um tekjuskatt
og eignarskatt era ákvæði sem
heimila hjónum eða sambýlisfólki
að nýta 80% af óráðstöfuðum per-
sónuafslætti þess sem lægri tekjur
hefur. Engar slikar heimildir eru
fyrir hendi um nýtingu óráðstafaðs
persónuafsláttar barna. Verður að
telja að í því felist mikið óréttlæti,
einkum þegar í hlut eiga einstæðir
foreldrar.
Framfærslukostnaður vegna
barna 16 ára og eldri er mjög mik-
ill og ljóst að þau afla sér aðeins
tekna fyrir litlum hluta af þeim
kostnaði sem hlýst af framfærslu
þeirra og skólagöngu. Samkvæmt
könnun, sem Félag einstæðra for-
eldra gerði á árinu 1991 á fram-
færslukostnaði barna á aldrinum
13-15 ára, var hann áætlaður um
500 þús. kr. árlega.
Hér er um mjög mikil útgjöld að
ræöa, ekki síst í ljósi þess að ætla
má að stór. hiuti einstæðra foreldra
þurfi að framfleyta sér á lágmarks-
launum og þeir þurfi að verulegu
leyti einnig að sjá um kostnað af
menntun og uppeldi barna. Búast
má við að hjá mörgum foreldrum
sé framfærslukostnaöur bama á
aldrinum 16-19 ára jafnvel meiri
en þetta.
Skattbyrði einstæðra
foreldra
Samkvæmt upplýsingum úr
álagningargögnum fyrir árið 1994
„Aðeins um 30% barna 16-19 ára hafa verið úti á vinnumarkaðinum undanfarin ár,“ segir Jóhanna m.a. í
grein sinni. - Unglingar á Laugavegi.
Latir og ábyrgðarlausir?
Aumingja Magnús, hann lenti í
hrakningum hér um daginn. Alit
byrjaði þetta með gríðarlegum
magaverk og hann hringdi á
slökkvistöðina kl. 10 að morgni til
að ná í sjúkrabíl. Eftir að hringt
hafði út þrisvar sinnum var honum
loks svarað. Bar hann upp erindi
sitt en var þá svarað hryssingslega:
„Það er allt of mikið að gera hérna.
Við komum kannski eftir 4-5 tíma
ef við megum vera að því. Vertu
svo ekki að ónáða okkur meira.“
Þetta endaöi með því að Didda,
konan hans, keyrði hann á sjúkra-
húsið, sárkvalinn.
Allir á fundum
Á bráðamóttökunni hringdi
Didda bjöllunni óralengi áður en
dyrnar loksins opnuðust og gam-
all, syfjulegur maður hleypti þeim
inn. Ekki sást önnur sála þar inni
og sá gamli hafði ekki hugmynd
um hvar starfsfólkið var. Hann var
bara á aukavakt fyrir vin sinn, sem
var viljandi veikur, hafði sjálfur
sofnað í stól og vissi ekki neitt.
Eftir mikla leit fannst að lokum
sjúkraliði sem sagði þeim að bíða;
þeir af hjúkrunarfræðingunum
sem ekki væru viljandi veikir eða
að spóka sig í útlöndum væra á
nefndar- og „sporslu“fundum. Ein-
hver kæmi trúlega eftir 1-2 tíma.
Hér var Magnús orðinn svo kval-
inn að hann man vart meir. Hann
rámar þó í að vera kominn inn á
skurðstofugang, þar sem miklar
deilur vora um það hvort tími ynn-
KjaUaririn
Kristmundur Ásmundsson
læknir
ist til að skera hann upp þann dag-
inn.
Kæruleysi
Það munaði minnstu að þetta
yrði Magnúsar síðasta. Kæruleysi,
leti, fundasetur og ferðalög allra
þessara opinberu starfsmanna,
ásamt röð mistaka, höfðu næstum
komið honum fyrir ættemisstapa.
Og það var svo sem auðvitað að
þegar málið var athugað bar engin
ábyrgðina frekar en venjulega. Og
ekki tók betra við þegar hann kom
heim. í millitíðinni höfðu einhveij-
ir hreinsað hús hans af öllum verð-
mætum. Þegar hann hringdi í lög-
regluna til að kæra þetta fékk hann
þau svör að þessu yrði í fyrsta lagi
sinnt eftir 3-4 vikur - ef menn
mættu yfir höfuð vera að þessu.
Megnið af starfsmönnum lögregl-
unnar væri á „sporslu“þingum á
sólarströndum vitt og breitt um
heiminn (og Dublin) í þeim tilgangi
að hækka sín háu laun og e.t.v.
ræða vaxandi afbrotaöldu í heim-
inum ef tími ynnist til
þess.
Virðingarleysi fjölmiðils
Já, þetta væri sannarlega mikil
reynslusaga ef hún væri sönn. En
þetta er nú til allrar lukku bara
hugarburður höfundar og fjarri öll-
um raunveruleika. En það er ekki
af tilefnislausu sem þessi orð eru
skrifuð. í einni grein Morgunpósts-
ins 20/10 þ.m. er fjallað á mjög nei-
kvæðan hátt um störf opinberra
starfsmanna um leið og niðurstöð-
ur „skoðanakönnunar" um áht al-
mennings á störfum þeirra eru
kynntar. Mér var brugðið er ég leit
á niðurstöðurnar. En eftir að hafa
skoðað spurningarnar, sem eru
mjög illa unnar og vægast sagt leið-
andi, koma niðurstöðurnar í sjálfu
sér ekki á óvart.
Raunveruleikinn er nefnilega aUt
annar. Hjá hinu opinbera starfar
mikill fjöldi manna og kvenna dag
og nótt að ýmsum bráönauðsynleg-
um þjónustustörfum í þágu alls al-
mennings í landinu. Ég fullyrði að
þetta fólk rækir sín störf upp til
hópa af mikilli samviskusemi, oft
við erfiðar kringumstæður og
stundum á mjög óhagkvæmum
vinnutíma. Yfirleitt era launin lág
og litlir eða engir möguleikar á
„sporslum" hjá þeim langflestum.
Höfum þetta hugfast næst þegar
við sjáum lögreglumann, hjúkran-
arfræðing eða einhvem annan op-
inberan starfsmann að störfum,
kannski á vakt á stórhátíð, fjarri
fjölskyldu og vinum, að þjóna þörf-
um okkar hinna.
Látum ekki Loft Atla Eiríksson á
Morgunpóstinum eða aðra „gabba"
okkur til aö tala illa hvert um ann-
að. Þessi óvirðing við heilu starfs-
stéttimar er óþolandi. Sýnum
hvert öðra reisn og virðingu.
Kristmundur Ásmundsson
„Hjá hinu opinbera starfar mikill fjöldi
manna og kvenna dag og nótt að ýms-
um bráðnauðsynlegum þjónustustörf-
um í þágu alls almennings í landinu.“
Landsamband íslenskra
útvegsmanna
Allir frjálsir
aðaðild
„Það er jafn
eðlilegt að
spyrja hvort
eðlilegt sé að
útgerðar-
menn séu að
fjármagna
sjómanna-
samtökineins
og að þeir séu
að greiða til Ingimar Halldóreson,
Landssam- *aralormaaurLÍÚ.
bands íslenskra útvegsmanna í
gegnum greiðslumiðlun. Það era
allir ftjálsir að því að vera innan
eöa utan LÍÚ svo framarlega að
skip þeirra séu yfir 12 rúmlestum.
Það verður enginn aðili að LÍÚ
nema vera fyrst aðili aö útvegs-
mannafélagi en það getur enginn
orðið beinn aðili. Varðandi
greiöslumiðlunina er það ljóst aö
þetta skiptist samkvæmt lögum
milli sjómanna og útgerðar-
manna. Þegar lög um stjórn fisk-
veiöa komu til umsagnar innan
LÍÚ vora um þau mjög skiptar
skoðanir. Þar varð ofan á að linu-
tvöfóldun ætti að fella niður.
Þrátt fyrir að við Vestfirðingar
værum ekki sáttir við þessa nið-
urstöðu var þetta vilji samtak-
anna og allir verða að gera sér
grein fyrir þvi að meö því að vera
aðilar að félagasamtökum verða
menn að sætta sig við að verða
undir i málum. Það er ekki alltaf
hægt að ná sínum sjónarmiðum
fram. Þannig er þetta í öllum fé-
lagsskap hvort sem hann heitir
LÍÚ eða Sjómannasamband ís-
lands. Vilji menn taka þátt i fé-
lagsstarfi verða þeir jafnframt aö
vera tilbúnir aö taka þeirri niöur-
stöðu sem upp kemur hverju
sinni.“
Bátaflotinn
afskiptur
„Bátaflot-
inn hefurver-
iö mjög af-
skiptur af
stjórn LÍÚ og
nægir þar að
benda á ræðu
sjávarútvegs-
ráðherra á
aðalfundi
LÍU. Þar segir Sveinn Búnar Valgelrs-
hann að af- útgeríarmaöur,
koma bátaflotans sé sérstakt
áhyggjuefni. Á sama fund barst
bréf frá bátaútgerð þar sem fram
kemur að LÍÚ hafi ekki í neinu
sinnt hagsmunum tiltekins báta-
flokks. Til þess að þurfa ekki aö
ræða efni bréfsins var því rang-
lega haldið fram að viðkomandi
útgerð hefði gengið úr Útvegs-
bændafélagi Vestmannaeyja sl.
haust. LÍÚ hefur ekki lyft litla-
fingri til aö koma til móts við
hagsmuni línubáta sem eru í
samkeppni viö Færeyinga um
linusvæði. Þá er sú ráðstöfun
undarleg að láta 400 tonna lúðu-
kvóta í skiptum til Færeyinga
gegn því að þeir samþykki bann
viö laxveiöum í sjó. Þá er súyfir-
lýsta skoðun formanns LÍU að
það eigi aö sameina LÍÚ samtök-
ura fiskvinnslunnar enn ein stað-
festing þess að hann ber ekki
hagsmuni hinna smærri útgerð-
arfyrirtækja innan LÍÚ fyrir
brjósti. Þá er sú stefna LÍÚ aö
afnema beri línutvöföldun sem
er undirstaða þess að hægt sé aö
gera út á linuveiðar vægast sagt
óeðlileg. Það hefði öllu heldur átt
að vera sérstakt keppikefli for-
mannsins og samtaka hans að
viðhaida þessu fyrirkomulagi.