Dagblaðið Vísir - DV - 17.11.1994, Blaðsíða 13
FIMMTUDAGUR 17. NÓVEMBER 1994
13
Konur, hvað nú?
Nýlega er lokið prófkjöri sjálf-
stæðismanna á Vestfjörðum. Þar
sitja karlar í 4 efstu sætum. í próf-
kjöri Sjálfstæðisílokksins í Reykja-
vík urðu einnig karlar í 4 efstu
sætum. Á Reykjanesi verður nú ein
kona af sjö í efstu sætum Sjálfstæð-
isflokkslistans. Sama er að gerast
í flestum öðrum stjómmálaílokk-
um í öðrum landshlutum. Kónur
virðast enn eiga mjög erfitt með að
komast ofarlega á lista stjórnmála-
flokkanna eða í örugg þingsæti,
þrátt fyrir það að þær standi jafn-
fætis körlum í menntun, reynslu
eða áhuga á stjómmálum. Mörgum
konum er ljóst að bregðast þarf við.
Eða hvers vegna stofnuðu alþýðu-
bandalagskonur kvennasamtök á
sl. vetri? Hvers vegna eru til svo
mörg sjálfstæðiskvennafélög?
Hvers vegna eru ungar konur sem
Kjallariim
Jóna Valgerður
Kristjánsdóttir
þingkona kvennalistans á
Vestfjörðum
„Ef konur hafa frelsi til þátttöku 1
stjórnmálum á sínum forsendum og
eru þar metnar að verðleikum, þá eru
þær um leið orðnar sjálfstæðar.“
„Hvers vegna eru ungar konur sem skilgreina sig hægrisinnaðar nú
farnar að ræða kvennabaráttu?" spyr greinarhöf. - Frá nýafstaðinni
ráðstefnu ungra sjálfstæðiskvenna um sjálfstæðar konur og kvennapóli-
tík.
skilgreina sig hægrisinnaðar nú
farnar að ræða kvennabaráttu?
Þriðja vídd
stjórnmálamanna
Undanfarið hafa konur í^Sjálf-
stæðisflokknum veriö að' ræða
kvennabáráttuna og segjast þar
ósáttar við Kvennalistann og að-
ferðafræði hans. í mínum huga
varð Kvennalistinn til vegna þess
að þeim konum sem stofnuðu hann
var nóg boðið. Þær vildu sjá fleiri
konur í framboði til stjórnunar-
starfa í sveitarstjórnum og á Al-
þingi. Þær vildu sjá fleiri konur í
ríkisstjórn. Þær vildu verða ógnun
við karlaveldi gömlu stjórnmála-
flokkanna.
Og þær fóru af stað með hug-
myndafræði um frelsi kvenna til
að velja sér stað, frelsi til að mynda
3ju víddina í stjórnmálum.
Kvennalistinn skilgreinir sig
HVORKI sem vinstri eða hægri
stjórnmálasamtök og er orðinn við-
urkenndur sem slíkur. Hins vegar
hlýtur Kvennalistinn að setja sam-
ábyrgð, valddreifingu, og jöfnuð
lífskjara í öndvegi í stefnu sinni.
Að rembast við að flokka það sem
vinstri eða hægri stefnu er merki
um staðnaðan hugsunarhátt. Það
er einfaldlega sýn flestra kvenna
vegna þess að við viljum betra og
réttlátara samfélag sem byggist á
friði í heiminum, verndun um-
hverfisins, jöfnuð lífskjara og vel-
ferð fjölskyldunnar. En við sjáum
ekki fyrir okkur að ná þessu
markmiði nema að konur með
þessi sjónarmið að leiðarljósi ráöi
förinni til jafns við karla.
Frelsi og sjálfstæði
Ef konur í öðrum stjórnmála-
flokkum vilja frekar skilgreina
frelsi kvenna sem sjálfstæði
kvenna gera þær það auðvitað. Ég
tel hins vegar að hér sé verið að
tala um grein á sama meiöi. Ef
konur hafa frelsi til þátttöku í
stjórnmálum á sínum forsendum
og eru þar metnar að verðleikum,
þá eru þær um leið orðnar sjálf-
stæðar. En meðan sá flokkur sem
kennir sig við sjálfstæði hefur í 26
manna þingflokki aðeins '4 konur,
þá hafa konur þar ekki það eftir-
sóknarverða frelsi sem þarf til
sjálfstæðis. - Hugmyndafræðilcgar
vangaveltur alls kyns „fræðinga"
breyta þar engu um.
Jóna Valgerður Kristjánsdóttir
Stökkbreyting
stiórnmálaflokks
Tilvistarkreppa Alþýðubanda-
lagsins tekur á sig margs konar
myndir. Flokkurinn flaggar alls
konar hugmyndum sem mögulega
geta komið í stað hinna gömlu. Og
nú allt í einu telur flokkurinn sig
vera orðinn jafnaðarmannaflokk
og feimnislaust flaggar hann stefnu
sem hann barðist hvað hatramleg-
ast á móti fyrir nokkrum árum eða
áratugum.
Gömlu sósarnir segja á Alþingi:
„Við jafnaðarmenn... “ Þeir eru
hættir að berjast á móti Nató og
hemum. Markaður er ekki lengur
verkfæri vondu kapítalistanna sem
berja á öreigunum. Meira að segja
hugtök hægrimanna eins og vald-
dreifing er nú komin inn á stefnu-
skrána. Miðstýringarhugtakinu
hefur verið fleygt á öskuhaugana
ásamt heilmörgu öðru sem ein-
kenndi þröngsýnan sósíalistaflokk
sem barðist á móti Nató, Búrfells-
virkjun, álverksmiðjunni, Efta og
EES svo eitthvað sé nefnt.
„Ljósið I vestri“
Og Einar Karl Haraldsson, fram-
kvæmdastjóri Alþýðubandalagsins,
hefur meira að segja komið auga á
„Ljósið í vestri“ en svo nefnist grein
sem hann skrifaði hér í blaðið þann
24. október síðastiiðinn.
Einar ræðir um bandaríska há-
skólamenn sem ritað hafa um
„samfélagsstefnu" og nefnir þá
Kjallaiiim
Sigurður Sigurðarson
skrifstofumaður
„samfélagssinna". Hann segir þetta
vera hápólitíska hreyfingu setta
upp til mótvægis einhverri frjáls-
hyggju. En svona farsar eru að
sjálfsögðu innihaldslausir í stjóm-
málum því hvaða flokkur er ekki
samfélagssinnaður ef út í þá sálma
er farið.
Síðan kommúnisminn hmndi og
sósíalisminn missti tilganginn hef-
ur hvorki gengið né rekið hjá Al-
þýðubandalaginu fyrr en þeim datt
í hug að láta eins og fortíðin væri
ekki til. En þannig geta ekki hlut-
irnir gengið. Sinnaskipti Alþýðu-
bandalagsins eru ekki trúverðug
einfaldlega vegna þess að stökk-
breyting stjórnmálaflokks er ekki
traustvekjandi. Stjórnmálaflokkur
er dæmdur af verkum sínum, af
stefnu sinni í fortíð og nútið.
Stjómmálaflokkur getur ekki einn
daginn verið „málsvari sósíalisma
og sameignarstefnu" og þann
næsta stutt fijálsan markaðsbú-
skap, einstaklingshyggju og
kristna trú.
Að fela fortíðina
Framkvæmdastjóri Alþýðu-
bandalagsins reynir í grein sinni
að telja lesendum sínum trú um aö
einhvers konar nútíma „sameign-
arstefna" sé „öflugt andsvar“ gegn
fijálshyggjumönnum og hún hafi
„fest í sessi nýtt rannsóknarviðmið
í stjórnmála-, félags- og hagfræði."
í staðinn fyrir sósíalismann sem
Alþýðubandalagiö hefur hingað til
ástundað hefur nú verið fundin
upp á vísindalegan hátt einhver
stjórnmálastefna. í gerilsneyddu
umhverfi rannsóknarstofa hefur
víst verið fundin upp „samfélags-.
stefna". Þetta er stórkostlegur mál-
flutningur og af trúmennsku sinni
segir Einar að stefnuskrá Alþýðu-
bandalagsins sé undir sterkum
áhrifum frá þessari samfélags-
stefnu.
Það getur vel verið að Alþýðu-
bandalagið vilji taka upp nýja
sljórnmálastefnu. Fortíðin mun þó
halda áfram að þvælast fyrir jafn-
vel þó flokksmennirnir nái því að
sameinast um þetta bull um sósíal-
isma í nýjum umbúðum sem beri
stimpilinn - Made in USA -.
Stökkbreyting hefur orðið á
stefnuskrá Alþýðubandalagsins.
Hversu lengi þarf að bíða eftir
þeirri næstu?
Sigurður Sigurðarson
„Stjórnmálaflokkur getur ekki einn
daginn verið „málsvari sósíalisma og
sameignarstefnu“ og þann næsta stutt
frjálsan markaðsbúskap, einstaklings-
hyggju og kristna trú.“
Skerðing lífeyrisréttar
flugmanna
Nauðsyn-
„Það var
nauðsynlegt
að skerða
greiðslur tíl
styrkþega og
þaðvarmarg-
bent á þaö af
trygginga-
fræðingum
sjóðsins að ef T,»aavi eaidursson,
ekkertyrðiað ,orma6urFIA'
gert þá myndi
sjóðurínn ekki geh
skuldbindingum sinum í framtíð-
inni. Hann var reiknaður niður
þannig að iðgjöld og skuldbind-
ingar stæðust, Það sem gert var
í viðbót gagnvart eldri mönnun-
um var það að lagður var til veru-
legur tekjustofn upp á yfir 40
milljónir til að minnka áfall
þeirra. Málið snýst auðvitaö um
jiað aö þegar sjóðurinn var stofn-
aöur þá eru svo gífurlegar vænt-
ingar og menn héldu að þeir
fengju 60 prósent verötryggt af
síðustu launum. Þetta gat ekki
staðist og það er ekki vegna
óábyrgrar stjórnunar sjóðsins,
heldur var þetta bara tíðarandinn
eins og hann var hjá flestum. Það
sem núverandi flugmenn gerðu
viö síðustu reglugerðarbreytingu
og hefur verið vitnað í var það
að fyrir lá að það þurfti að skerða
gömlu stigin hjá þessum mönn-
um um 93 prósent ef kaldur veru-
leikinn hefði verið látinn ráöa. í
staðinn var fundinn tekjustofn
sem tryggði þeim það að þeir eru
með verulega hærri eftirlaun og
eraðeins fyrir þessa elstu menn.“
Jafntyfir
alla
„Við stofn-
uöum í fyrst- .
unni lífeyris-
sjóð sem síð-
an var breytt
i eftirlauna-
sjóð. Þá feng-
um við að
velja hvort
við tækjum Magnus Gudmundsson,
okkarinneign ,yrrverandi iiugaijúri.
í lífeyrssjóðn-
um eða settum peningana okkar
i eftirlaunasjóðinn og vera þar
með stofnendur. Við tókum þann
kostinn að leggja inn þessa pen-
inga og þess vegna teljum við að
við eigum auðvitað rétt á lífeyri.
Ef sjóðurinn er í einhverjum
vandræðum eins og þeir eru aö
halda fram þá á það að ganga
jafnt yfir alla komi til skerðingar.
Það hlýtur að vera gullvæg regla
í eftirlaunasjóði að ef til þess
kemur að þurfi að..§kerða lífeyri
þá sé það látið ganga yflr alla. Því
er haldið fram að á fyrstu árum
sjóðsins hafi verið tekin lán sem
verðbólgan liafi síðan étið upp.
Þess vegna hafi okkar peningar
orðiö að engu. Ég ætla ekki að
leggja neinn dóm á það út af fyrir
sig en það er þó ljóst að þetta var
bara ástand þjóðfélagsins sem við
réðumekkert við. Eftirlaunasjóð-
urinn var ekki verðtryggður við
stofnun 1974 heldur gerðist þaö
1979. Á því tímabili sem hann var
ótryggður fengu margfr ómældar
íjárhaeðir að láni úr sjóönum.
Þessir rnenn hafa þar af leiðandi
vérið að hagnast á verðbólgunni
á sama hátt og þeir sem tóku lán
I tíð gamla sjóðsins. Við höfum
margofl beðið um að þetta verði
skoðaö en þaö virðist ekki hægt
og menn Ijá ekki einu sinni máls
á því."