Dagblaðið Vísir - DV - 23.05.1995, Blaðsíða 15
ÞRIÐJUDAGUR 23. MAÍ 1995
15
llpplýsingatækni
bætir skilvirkni
Það framtak Bjöms Bjamasonar
menntamálaráðherra að bjóða
þeim sem við hann eiga erindi upp
á aðgang að sér með tölvupósti
hefur vakið verðskuldaða athygh.
Þessi ráðstöfun auk margs annars
sem frá honum hefur komið í fjöl-
miðlum upp á síðkastið bendir til
að loks sé kominn ráðherra sem
skilur mikilvægi upplýsingabylt-
ingarinnar og nýtir sér ávexti
hennar.
Kostir og gallar tækninnar
Tölvupóstur er ekki gallalaus eða
alfullkominn frekar en önnur ný
tækni. Hvað viðvíkur fullgildri
staðfestingu tölvuboða þá er staða
þeirra veik samanborið við venju-
leg bréf, svo að dæmi sé tekið.
Ýmislegt annað mætti nefna. Kost-
irnir em á hinn bóginn miklir.
Tölvupóstur gerir boðskipti hröð
KjaUaiinn
Jón Erlendsson
yfirverkfræðingur Upplýsinga-
þjónustu Háskólans
„Þótt frumkvæði ráðherrans boði
þannig ekki byltingu í sjálfu sér þá
gæti það þýtt byltingu og það mjög
mikla ef aðrir stjórnmálamenn og emb-
ættismenn fylgdu fordæmi hans.“
og auðveld og getur þannig aukið
skilvirkni þeirra til muna. Þetta
ætti að vera fagnaðarefni öllum
þeim mörgu sem hafa lent í þvi
svifaseina skrifræði sem víða er
þekkt í íslenska stjómkerfinu.
Út af fyrir sig mun þessi tækni-
nýjung ekki valda byltingu í einni
svipan. Eftir sem áður felst megin-
vinnan í afgreiöslu yfirvalda á mál-
um í umfjöllun, umhugsun, ákvarð-
anatöku og því að semja viðeigandi
svör. Tölvutæknin flýtir einungis
fyrir nokkrum hluta þessa verks.
Hún er því ekki nein allsheijarlausn
heldur jákvætt innlegg í að bæta skil-
virkni í kerfi þar sem bættra afkasta
og gæða er mikil þörf.
Eins og öll önnur tækni mun hún
með tímanum finna eðlilegt jafn-
vægi við eldri aðferðir sem hver
hefur sína sérstöku kosti umfram
aðrar nýrri. Hún mun til að mynda
alls ekki útrýma eða draga stór-
kostlega úr mannlegum samskipt-
um fólks sem hittist augliti til aug-
Utis. Slík samskipti hafa tiltekna
og eðlislæga eiginleika og yfirburði
sem tæknin getur alls ekki boðið
upp á.
Viðbrögð við nýjum
vinnubrögðum
í ljósi þess sem fyrr greinir vakti
„Tölvupóstur gerir boðskipti hröð og auðveld og getur þannig aukið
skitvirkni þeirra til muna,“ segir Jón m.a. í grein sinni.
það undrun mína að frumkvæði
ráðherrans varð tilefni til nokkuð
harkalegrar ágjafar frá Guðrúnu
Helgadóttur, fyrrverandi alþingis-
manni.
Nær hefði verið að hrósa ráð-
herranum fyrir það áræði að bjóða
upp á þennan kost vitandi af öhurn
þeim fjölda fólks sem vill ná fundi
hans og þeirri augljósu hættu aö
drukkna í tölvupósti. Og áhyggjur
út af skertum hlut þeirra sem ekki
hafa aðgang að tækninni eru létt-
vægar. Ef að líkum lætur mun ráð-
herrann nú fá aukinn tíma til að
sinna þeim vegna fyrirsjáanlegs
vinnuspamaðar.
Bylting í skilvirkni?
Þótt frumkvæði ráðherrans boði
þannig ekki byltingu í sjálfu sér þá
gæti það þýtt byltingu og það mjög
mikla ef aðrir stjómmálamenn og
embættismenn fylgdu fordæmi
hans. Hvernig htist þeim sem í dag
verða að bíða mánuðum saman eft-
ir afgreiðslum og viðtölum hjá
ráðamönnum og embættismönn-
um á það til dæmis að hafa tölvu-
póstfang hvers einasta embættis-
manns og sæmilega vissu fyrir skil-
virkmn svörum?
TiUaga mín er því að þessu for-
dæmi verði fylgt fast eftir með birt-
ingu skráar yfir aUa stjómmála-
menn, opinberar stofnanir, starfs-
fólk þeirra og verksvið. Ennfremur
að höfundar blaðagreina taki upp
þann sið að birta með greinum sín-
um tölvupóstföng sín eins og al-
þekkt er í mörgum erlendum blöð-
um.
Jón Erlendsson
Það er átak í jaf nréttismálum
GHS gerir úttekt á loforðum og
efndum Reykjavíkurlistans 10. maí
sl. AUt gott um það, nauðsynlegt
að veita stjómvöldum aðhald - en
það þarf að fara rétt með. Þar stóð
m.a.: Loforð „Átak í jafnréttismál-
um - Efndir - ekkert." Öflug vinna
á réttum forsendum
Hið rétta er að öflug vinna er
þegar farin af stað í borginni, Uöur
í átaki til að bæta stöðu kvenna.
Það sem meira er: á réttum for-
sendum og í fuUu umboði stjóm-
valda. Þaö gerir gæfumuninn. Nú-
verandi meirihluti hefur þá yfir-
lýstu stefnu að gera átak í jafnrétt-
ismálum. Það eitt er nýmæU. Sjálf-
stæðismenn höfðu enga slíka
stefnu. Fyrrverandi jafnréttisnefnd
vann þó gott verk en algerlega í
tómarúmi, án sýnUegrar stefnu eða
umboðs þáverandi meirihluta. Það
er mér kunnugt sem borgarfulltrúi
á þeim tíma.
Samstarf um bætta
stöðu kvenna
Það er því ekki rétt að ekkert sé
að gert í Reykjavík til að bæta stööu
kvenna. Svo fátt eitt sé nefnt: í
fyrsta lagi er nú unnið að nýrri
jafnréttisáætlun fyrir Reykjavík
sem fara mun í víötæka umfjöUun
og umræðu í borgarkerfmu í sum-
ar. í öðm lagi er þegar hafin sam-
Kjállarinn
Elín G. Ólafsdóttir
formaður Jafnréttisnefndar
Reykjavíkur
anburðarkönnun á kjömm kvenna
og karla í tveimur stofnunum borg-
arinnar með það að leiðarljósi að
tekið verði á kynbundnum launa-
mun. í þriðja lagi vora gerðar sér-
stakar leiðréttingar á launum
Sóknarkvenna í nýgerðum samn-
ingum borgarinnar og opnaðir
möguleikar á að taka betur á launa-
misréttinu með ýmsum hætti. í
fjórða lagi hófst fræðslufundaröð
nú í maí um stöðu kynjanna fyrir
starfsfólk stofnana borgarinnar á
vegum jafnréttisnefndar.
Umraeðan er því opnuð á réttum
stöðum og verður haldið við með
þá von að samráð og samstaða geti
myndast um aðgerðir. Það er það
mikUvægasta. Opna augu, eyru,
efla skUning.
Stjórnun og staða kynjanna
Fyrsti fræðslufundurinn flallaði
um stjórnun og stöðu kynjanna. Á
þeim fundi vom flestir æðstu yfir-
menn stofnana og mikilvægra
málaflokka hjá borginni - lykilfólk
sem getur haft úrsUtaáhrif á aö-
gerðir til að jafna stöðu kynjanna.
Núverandi jafnréttisnefnd ætlar
ekki að vinna í tómarúmi, Utið
kemur út úr því annað en marklít-
U markmið á blaði sem fáir taka til
sín. Því nennum við ekki - nennum
ekki að hafa kvennabaráttu lengur
upp á punt í prjálplöggum.
Önugur oddviti
Reykvíkingar vita af bmðU,
einkavinavæðingu og málefnafá-
tækt sjálfstæðismanna. Þeir vita
líka að nýr meirihluti er við erfiðan
fiárhag að framkvæma loforð og
hrista upp í stöðnuðu bruðlkerfi
íhaldsins í Reykjavík - og finnst
það harla gott. Sjálfstæðismönnum
finnst það hins vegar erfitt eins og
svör hins önuga oddvita, Áma Sig-
fússonar, í sömu grein bera með
sér.
ReykjavíkurUstinn kom til að
breyta og bæta; gera Reykjavík aö
betri borg. AUt mennUegt fólk veit
þetta og jafnframt að Róm var ekki
byggð á einum degi. Leiðarljós nú-
verandi borgaryfirvalda er að
koma á auknu jafnrétti í Reykjavík.
Að því verður unnið af heilindum
og á ýmsa vegu.
Elin G. Ólafsdóttir
„Núverandi meirihluti hefur þá yfir-
lýstu stefnu að gera átak í jafnréttis-
málum. Það eitt er nýmæh. Sjálfstæðis-
menn höfðu enga slíka stefnu.“
Ráðherrariátiaf
þingmennsku
Sjálfsagt
„Ég tek
undir skoðun
Ólafs G. Ein-
arssonar um
að þingmaður
láti af þing-
mennsku
verði hann
ráöherra. Þrí-
skipting'valds
hér á landi er
ekki í réttum
Guöni Agústsson al-
þingiemaður.
farvegi. Ráðherrar fara meö
framkvæmdavaldiö og því miður
hafa sumir þeirra veriö ósparir á
að keyra mál í gengum þingið á
flokkshoUustu þingmanna
stjómarraeirihluta. Að styrkja
Alþingi er mikið verkefni og
brýnt. Það að ráðherrar afsaU sér
þingmennsku er bara eitt atriöi
þar í. Þingiö hér á landi er veikt
fy rir ráðherrum og þeir nota völd
sín báðum megin borðsins. Oft
leika þeir lausum hala. ÖU þekkj-
um við kosningasýningar þar
sem framkvæmdir eru ákveðnar
og stefna mörkuð án þess að Al-
þingi, sem setur þeim fjárlög,
hafi komið að málinu. Þingiö er
hins vegar umburðarlynt og tek-
ur við. ÆtU fjárlagahalUnn hverfi
fyrr en þama hafa verið mörkuð
þáttaskU. Þingið á að veita að-
hald. Ekki hafði sljórnarandstað-
an hugmynd um þann vanda sem
var að hlaðast upp í ríkisfjármál-
unum á síðasta vetri. Og fyrst
þingið var ekki sterkara en þetta
var eðUlegt að ráöherrar fæm
ekki aö flytja vondar fréttir í
kosningabaráttunni. Þingið
leyfði þeim, af póUtískuro ástæð-
um, að sópa vandanum undir
teppið. Þetta er svo sem ekkert
nýtt hér á landi en getur ekki
gengið áfram."
Olafur Rognar Grims-
*on alþinglsmaöur.
Ekkitilbóta
„Mér finnst
þessi hug-
mynd, sem er
fengin að láni
frá ýmsum
stjómkerfúm,
ekki faUa vel
að okkar Utla
þjóðþingi og
þvi lýðræðis-
kerfi sem við
emm með.
Fólkiö í kjördæmunum er ef tU
viU fyrst og fremst að tryggja
stuðning sinn við ákveðna ein-
staklinga sem era í forystu fyrir
flokkana í viðkomandi kjördæm-
um. Ef svo færi að þingmenn
segðu af sér þingmennsku þegar
þeir yrðu ráðherrar ætti þetta
fólk ekki aðgang að þeim sem
fuUtrúum sínum á þjóðþinginu
aUt kjötímabiUð. Ég held einnig
að ráðherramir, sem hafa ríka
tilhneigingu til þess að fiarlægj-
ast þingið i embætti, myndu enn
síður hljóta lýöræðislegt aðhald
úr þinginu ef þeir hefðu ekki
skyldu tU að silja þingfundi. Ég
óttast Uka að það myndi draga
ur hinu beina og óbeina lýðræðis-
lega aðhaldi, sem þingið veitir
ráðherrunum, ef þeir væra bara
uppi í ráöuneytum og kæmu ein-
göngu í þingiö þegar þeirra mál-
efni væm á dagskrá. Erlendis,
þar sem þetta kerfi er tíökað, eru
ráðuneytín miklu stærri og
öfiugrl en við erum með hér. Þar
era ef til vUl mörg hundrað
starfsmenn í viðkomandi ráðu-
neyttun. Hér á landi er þetta ekki
nema 15 til 30 manns starfandi
að jafhaði í ráðuneytunum og enn
færri í sumum þeirra. Þess vegna
efast ég um aö þetta myndi verða
til bóta.“