Dagblaðið Vísir - DV - 30.05.1995, Blaðsíða 2

2
ÞRIÐJUDAGUR 30. MAÍ 1995
Fréttir
Seðlabankinn með nýja 100 króna mynt og 2.000 króna seðil:
Útgáfan kostar um
fjörutíu milljónir
- notkun seðla og myntar hefur stóraukist eftir tilkomu debetkorta
Síöar á árinu mun Seðlabankinn
setja í umferð nýja 100 króna mynt
og nýjan 2 þúsund króna seðil. Dag-
setning hefur ekki verið ákveöin en
peningamir verða settir samtímis í
umferð. Sláttur myntarinnar fer
fram í Bretlandi hjá fyrirtækinu
Royal Mint og prentun seðilsins
sömuleiðis í Bretlandi hjá Thomas
de la Rue. Hönnunin er íslensk.
Kostnaður viö útgáfuna er í kringum
40 milljónir króna, þar af 21,6 millj-
ónir fyrir myntslátt og 15,6 milljónir
fyrir seðlaprentun.
Þröstur Magnússon, grafískur
hönnuður, hannaði myntina eins og
aðra mynt sem gefin hefur verið út
frá 1981. Á framhhð hennar er mynd
Stuttar fréttir
Dómsmálaráðuneytið hefur úr-
skurðað köllun prests í Hvera-
geröi ógilda. Sóknamefndir
verða að taka málið upp að nýju.
Ungferáiykta
Ungir framsóknarmenn hafa
sent frá sér ályktun þar sem þing-
menn flokksins em hvattir til að
taka ekki sæti í sljómum og ráö-
um utan Alþingis.
BJartarihorfur
OECD hefur sent frá sér skýrslu
um íslenskt efnahagslíf þar sem
fram kemur að eöiahagshorfur
séu bjartar en taka þurfi ríkis-
fjármál fastari tökum. ,
NýleiguMastöð
Taxi, ný leigubílastöð, tekm- til
starfa bráðlega. Samkvæmt Mbl.
er þaö górða leigubílastöðin í
Reykjavík en sú fyrsta sem stofh-
uð er í 40 ár. Bíistjórar Taxa verða
10 fýrst um sinn en flestir koma
þeir af BSR og Bæjarleíðum.
Minjar við sumarbústad
Merkar fommipjar hafa fundist
á sumarbústaðalóð við Elliöa-
vatn. Samkvæmt Stöð 2 er um að
ræða minjar eftir fyrsta þingstað
íslendinga, gamla Kjalamesþing-
ið frá 10. öld.
sVMnn siarrauo
Starrafló hefur verið aö stinga
sér niður víöa í Reykjavík aö
undanfomu og strítt mannfólk-
inu. Samkvæmt Mbi. er eina ráð-
iö aö fjarlægja hreiður starrans
og eitra fyrir flóna.
Innsigling styrkt
í haust er ráðgert aö ijúka
styrkingu innsiglingarinnar til
Hafíiar í Homafirði. Samkvæmt
Ríkissjónvarpinu hefur vinna viö
austurfíöra- og suöurfjörutang-
ana kostað um 200 milljónir
króna.
Ónýtirgjaligígar
Flestir gjallgígar í nágrenni
Reykjavíkur eru mikiö skemmdir
eöa ónýtir eftír efnistöku úr þeim
undanfama áratugi. Þetta kom
fram á Ríkissjónvarpinu.
*i»jb
af landvættunum en á bakhhðinni
mynd af rauðmaga. Nýjan myntin
er gulleit, líkt og 50 króna myntin,
og þvermáhð 2 mm minna en 10
króna myntar. Th að byrja með mun
Royal Mint slá 6 milljónir stykkja af
100 króna myntinni.
Hönnuðir 2 þúsund króna seöilsins
era Kristín Þorkelsdóttir og Stephan
Fairbairn sem líkt og Þröstur hafa
hannað alla seðla frá gjaldmiðils-
skiptum 1981. Seöilhnn er tileinkað-
ur íslenskri myndhst. Á framhhð
hans er andlitsmynd af Jóhannesi
Sveinssyni Kjarval, unnin eftir ijós-
mynd Jóns Kaldal. Grunnur mynd-
arinnar er unninn út frá málverki
Kjarvals, Úti og inni, sem hann mál-
„Við tókum vægilega á verkfahs-
brotum í sambandi við skólaakstur-
inn. Nú er honum lokið og við mun-
um stórherða allar aðgerðir gegn
verkfallsbijótum. Rútubifreiðaeig-
endur era að leika þann ljóta leik að
aka sjáifir rútum með farþega út úr
borginni. Þar bíða svo bifreiðarstjór-
ar sem era að bijóta verkfalhö og
taka við rútunum og halda áfram.
Þetta verður algerlega stöðvað,"
sagði Óskar Stefánsson, formaður
Bifreiöastjórafélagsins Sleipnis, í
aði 1943. Á bakhhð nýja seðhsins er
aðalmyndefnið málverkið Leda og
svanurinn, serii nú heitir Flugþrá,
en það málaði Kjarval árið 1954. Seð-
ilhnn er brúnn og blár að lit og sömu
stærðar og 1 þúsund króna seðillinn.
í fyrstu verða prentaðar 2 mhljónir
eintaka af seðhnum.
Notkun seðla og myntar jókst
um 20 prósent í fyrra
Athygli vekur að notkun seðla og
myntar á íslandi hefur stóraukist
eftir að debetkortin komu í notkun á
síðasta ári. Um leið hefur tékkanotk-
un minnkað verulega. Þannig vora
seðlar og mynt fyrir 5,2 mihjarða
króna í umferð í árslok 1994 sem er
samtali við DV.
Mikið var um þaö sem Sleipnis-
menn kalla verkfahsbrot í gær og
urðu nokkur átök vegna þess allvíða.
Meðal annars var rúta frá Sæmundi
Sigmundssyni í Borgamesi stöðvuð
fyrir utan Hótel Lind, þar sem hún
átti að taka hóp af útlendingum.
„Við stöðvuðum þetta þar sem við
teljum það verkfahsbrot ef rúta
skráö út á landi, með bifreiöarstjóra
sem ekki era í Sleipni og því ekki á
undanþágu, byrjar ferð í Reykjavík,
20% aukning frá árinu 1993. Þar af
vora seðlar í gangi fyrir 4,6 mihjarða.
Það sem af er þessu ári hefur notk-
un seðla og myntar haldist svipuð
og í byijun síðasta árs. Þannig voru
seðlar og mynt fyrir 4,1 mhljarð í
umferð í lok mars sL, að frádregnum
seölasjóði banka og sparisjóða. Þess
má geta að veltan með debetkort nam
21 mihjarði fyrsta ársfjórðungs þessa
árs á móti 19 mihjörðum í fyrra eftir
sama tíma. Fyrstu þijá mánuði þessa
árs nam hehdarvelta meö tékka 187
mihjörðum króna sem er 25% minni
velta en í fyrra.
-bjb
þar sem er verkfah. Þessi rúta var
stöðvuö og þeir fengu einhveija aöra,
þar sem eigandinn eða skyidfólk,
sem má aka í verkfallinu, annast
aksturinn," sagöi Guðmundur Jóels-
son, bifreiðarstjóri og verkfahsvörð-
ur þjá Sleipni.
Hann sagði að víða hefði komið th
þess að verfahsverðir hefðu komiö í
veg fyrir verkfalisbrot í gær og hefði
ekki fyrr í verkfalhnu verið jafn mik-
ið að gera.
Jimmy Sjöland, Jón Hilmarsson
og Theodór Jónsson kikja efiir
laxi í Laxfossi í Norðurá í fyrra-
dag.
DV-mynd JónG. Balci vinsson
Norðurá:
Það era nokkrir klukkutímar
þangað th fyrstu laxveiðiárnar
verða opnaðar á þessu sumri en
þaö eru Norðurá í Borgarfirði og
Laxá á Ásum. Þverá i Borgarfirði
verður opnuð 2. júní og Kjarrá
10. til 15. júní.
„Jú, viö erum búnir að sjá
fyrstu laxa sumarsins og það er
viss upplifun að sjá þá. Viö sáum
laxa fyrir neðan Laxfossinn um
heigina," sagði Jón G. Baidvins-
son, formaður Landssambands
Stangaveiðifélaga, í gærkveldi en
hann var staddur á Norðurár-
bökkum.
„Það sáust iaxar á Brotinu og á
Skerinu líka, þetta era staðir þar
sem laxar sjást oft í byrjun. Menn
eru orðnir spenntir að opna enda
aldrei að vita hvernig veiöin
verður í byrjun," sagði Jón.
Það sem gæti sett strik í reikn-
ing góðrar byrjunar eru hin
miklu snjóalög uppi um öll fjöll
en elstu menn hafa sjaldan sé
annað eins.
Þrírífangelsi:
efniog
sprengdu eyði-
býliíloftupp
Héraðsdómur hefur dæmt tvo
unga menn, Arnar Þór Helgason,
19 ára, í fjögurra mánaða fangelsi
og Davíð Fannar Eyjólfsson, 18
ára, í hálfs árs fangelsi fyrir
þjófnað á sprengiefni og að hafa
sprengt í loft upp eyðibýli í Mos-
fehsdal. Þriðji ungi maðurinn,
Einar Garðarsson, 19 ára, var
dæmdur í fjögurra mánaða skh-
orðsbundið fangelsi th tveggja
ára fýrir sömu brot.
Mennirnir viðurkenndu fyrir
dómi að hafa stolið sprengihnahi,
60 hvellhettum, 47 khóum af
sprengiefhi og voru sakfelidir
fyrir það. Þá voru þeir einnig
ákærðir fýrir að hafa notaö
sprengie&iið th aö sprengja úti-
hús og fyrrum íbúöarhús eyði-
býiisins Höfða, sunnan Langa-
vatns í Mosfelisbæ, og vinna
þannig mikh spjöil á húsunum.
Húsin voru branatryggð fyrir
tæpar þijár milijónir króna en
viö sprengíngarnar eyöhögðust
gömul fíárhús, bárujámsklædd á
trégrind, og steinsteypt íbúðar-
hús frá árinu 1935.
Viö ákvörðun refsingar Arnars
var höfð hliðsjón af því að hann
rauf skhorð dóms frá 22, febrúar.
Davíð rauf einnig skhorð dóms
frá 3. ágúst síðastliðnum. Einari
var hins vegar ákvöröuð refsing
með hliösjón af ungum aldri en
hann hafði ekki áður hlotið refsi-
dóm.
Bótakröfu eiganda húsanna var
vísað frá dómi.
-PP
Verkfallsveröir úr Sleipni stöðvuöu langferðablfreiö frá Sæmundi f Borgarnesi fyrir utan Hótel Lind i gær. Farþeg-
ar sem áttu að fara með rútunni fengu aðra sem Sleipnismenn viðurkenna að megi aka.
Óskar Stefánsson, formaður Sleipnis:
Munum herða aðgerðir
gegn verkf allsbrotum