Þjóðviljinn - 22.04.1937, Síða 2
Fimtudaginn 23. apríl 1937.
PJOÐVILJINN
Ijpíp íátæk börn.
A. S. V., Yerkakvennafélagiö Framsókn og JÞvottakvennaiélagiö Freyja
ætla aö starfrækja sumarheimili fyrir fátæk börn úr Rejkjavik.
$11 marhciin 31 §
Er nokkur til, sem ekki viðu,r-
kennir nauðsyn þess, að Reykja-
víkurbörnin komist burt úr bæj-
arrykinu og götuiífinu um há-
sumarið. Fyrir mörg börn er það
blátt áfram heilsu, og b'fsskil-
yrði. Ekki síst. þeim, sem verða
að búa við hálfgerðan, skort allan
veturinn.
Eftir veturinn í vetur, sem
hefir verið aiveg sérstaklega erf-
iður mörgum heimilum vegna
veikinda og atvinnuleysis er
þörfin svo aðkallandi að það þol-
ir enga bið að eitthyað sé gert,
sem að gagni kemur.
Nú vill, svo vel til, að í nær-
liggjandi sveitum og héruðum
eru, margir heimavistarskólar,
sem standa auðir yfir sumarið,
nema ef ein eða fleiri fjölskyld-
ur úr Reykjavík hafa sumarbú-
staði í hverjumí skóla. Það sýn-
ist vera tilvalið að þessir skólar
séu notaðir á sumrin fyrir börn-
in úr Reykjavík, sem að öðrum
kosti ættiu engan kost á að kom-
ast í burtiv Auðvitað kostar
þetta peninga, já, töluverða pen-
inga. Það þarf sjálfsagt ekki að
vænta þess, að hið opinbera fari
ótilkvatt að leggja fram fé til
framkvæmda, en ótrúlegt er að
ríki og bær vildu ekki styrkja
slíka starfsemi, ef einhver geng-
ist fyrir framkvæmdunum.
Það er mikið í húfi hivernig
fer um þroska og heilbrigði
Reykjavíkurbarnanna, því að
hér er vaxa upp um þriðjung-
u,r allra barna á landinu (þó
slept sé allri viðkvæmni fyrir
örlögum einstakiinganna).
Nú hafa nokkur félög hér í
bænum kosið nefndir í þeim til-
gangi að koma upp sumardval-
arheimilum fyrir fátækari hluta
barna í Reykjavík. Hefir sam-
starf tekist með nefndum frá
nefnd hefir þegar hafið undir-
búning að fjársöfnun og mun
núna á næstunni koma á stofn
happdrætti, tombólu o. fl. Ein-
hvern daginn í vor mun nefndin
ef tíl, vill reyna að. selja merki
til góða fyrir sumarheimili sín.
Nefndin hefir sett sér það mark
að í framtiíðinni verði alldr
heimavistarbarnaskólar á land-
inu notaðir til sumardvalar fyr-
ir kaupstaðabörn. Og þeir skólar
sem bygðir verða .hér eftir verði
þannig bygðir að þeir verði sem
heppilegastur og hagkvæmastur
dvalarstaður fyrir börnin af
V.K.F. Framsókn, Þvottakvenna-
félaginu Freyja og A. S. V.
Mun starfsemi þsssi vinna
u,ndir nafninu Sumarheimilin
Vorboði. Er þess að vænta að
fleiri félög muni fús til sam-
vinnu um þetta mikla nauð-
synjamáL Þessi sameiginlega
.)?{///{//' /
Burt með leppana
Breskir slcipaeigend-
ur leyfa skipum sínum
að sigla til Bilbao
FRAMHALD AF 1. SIÐU
þangað svo greiðlega. Breski
flotamálaráðherrann lét þess
getið, að skipstjóranum á
»Blanche« einu af skipum
breska flotans, hefði verið þökk-
uð aðstoð hans við »Thorphall«,
er það var á leið til Santander.
Eitt af beitiskipurh uppreisnar-
manna, ætl,aði að sigla í veg
fyrir ».Thorphall«. Stefndi þá
»Blanche« beint á skip u,pp-
reisnarmanna, en það sneri und-
an, og »Thorphall« fór leiðar
sinnar.
Uppreisnarmenn lofa að
skila farmi enskra skipa
Eden skýrði frá því í þingi i
dag að uppreisnarmenn hefðu
lofast til að skila aftur farmi
af spönsku skipi, er þeir tóku
fyrir nokkrum vikum. en skipið
var á vegum bresks útgerðarfé-
lags.
Skotárás á Madrid í gær
1 dag hafa uppreisnarmenn
haldið uppi skipulagðri árás með
fallbyssum sínum á Madridborg.
Fjöldi fallbyssukúla hefir fallið
um miðbik borgarinnar. Kúla,
sem sprakk við þjóðbankann
varð 5 mönnum að bana, en
særði 22.
Arás á Toledo
Stjórnin segir, að herlið henn-
ar við Toledo hafi valdið mikl- (
um skemdum á vopnaverk- I
smiðju, með fallbyssu-árás, og
einnig skemt járnbrauitarstöðina,
þá segir hún her sinn á Teruel-
vígstöðvunnm enn hafa sótt
fram.
Baskastjórnin segir frá því, að
Þjóðverjar í liði uppreisnar-
manna í Vitoria — þaðan er
sókninni til Bilbao stjórnað —
hafi gert uppreisn og neitað að
fara til vígstöðvanna. (F.Ú.)
FRAMHALD AF 1. SIÐU
tilraun er gerð til þess að hefta
ásælni þeirra og takmarkalausa
frekjy; gagnvart þjóðinni.
Pöntunarfélag verkamanna í
Reykjavík er árangur af starfi
þeirra manna, sem höfðu það
markmið að losa sig undan oki
heildsalaklikunnar, enda hefir
ósvífni heildsal.anna náð há-
marki sínu, í árásum sínum á
það. Þeir .hafa gert allskonar
samitök til þess að -reyna að
brjóta það á bak aftur. Fyrst
var gerð til.raun til að stöðva til
þess alla vöruflutninga, og vörð-
ur settur um, félagið og nokkra
helstu framleiðendur hér, síðan
var samþykt: í heildsalafélag-
inu að banna ölluan félagsmönn-
u,m þess að selja vörur nema
gegn staðgreiðslu, og hótað við-
skiftabanni að öðrum kosti.
Gengu þar fyrir heiðursmenn-
irnir Eggert Kristjánsson og
guðsmaðurinn í Vísi. En al-
menningur leit á þetta sömu
augum og njósnir olíufélaganna
hjá H. f. Nafta, og vopnin sner-
ust í höndum tilræðismanna.
Hinn öri vöxtur Pöntunarfélags
verkamanna er að nokkru leyti
verk þessara manna,, sem hafa
svo gjörsamlega lokað augunum
fyrir öllu, velsæmi í viðskiftum.
Hin fasistisku andlát heildsal-
anna, olíuhringanna og þjóna
þeirra mæta maklegri fyrirlitn-
ingu fólksins.
Nú eru það leppar »John
Bull«, sem þykjast hafa orðið af-
skiftir. Persillinn hefir orðið að
ganga, fyrir öll.u, á kostnað inn-
lendu. framleiðendanna og Lever
Bros, svo nú hefir hin, ráðandi
klíka Landsbankans og heildsal-
anna komið því til leiðar, undir
forustq, Björns Ölafssonar, stór-
kaupmanná og eigenda dag-
blaðsins Vísir, að þjóðin taki
»John BulJ« á hinn arminn, á
móti Persil-Kjaran. Hvernig
samnefndarmenn Björns í gjald-
eyrisnefndinni ætla að afsaka
þettia hneykslismál fyrir þjóð-
inni, skal látið csagt í bili, en
ilt er það, er þjóðin velur sér
menn til þess að verja rétt sinn
gagnvart hinum gráðugu sníkju-
dýrum, er þeir vegna andvara-
mölinni, þá. mánuði, semí sveita-
börnin þurfa ekki á þeim að
halda. Gætu upp af því vaxio
margþett menningaráhrif í
framtíðinni.
Hvort. slíkur draumur á eftir
að rætast: í náinni framtíð er alt
komið undir því, hvernig Reyk-
víkingar sjálfir taka. þessum
vorboða í sögu reykvískra upp-
eldismála.
f. h. nefndarinnar
K. P.
Karlakórinn
Vísir á Siglu-
firði
FRAMHALD AF 1. SíÐU
sonar (hið síðasta var »Brennið
þið, vitar«) — og var Emil Thor-
odsen við flygelið. Var hrífandi
kraftur í þessuín sameinaða
stóra söngkór, sem troðfylti pall-
inn í Gamla Bíó. En það hefðí
verið betra að hafa þennan sam-
einaða kór síðast til þess að
ljúka hinum ágæta. samsöng með
hápunktinum.
»Vísir« varð hvað eftir annað
að endqrtaka lögin.
Hafi karlakórinn Vísir, með-
limir hans og söngstjóri, þakkir
fyrir komuna.
Útbreidið
Þj óð vilj annl
leysis Ját.a ræna úr höndum sér
fjöreggi þjóðarinnar.
Þjóðin hefir fengið fullreynt
hvílík blessun fylgir hinum er-
lendu auðhringum, en þetta nýja
leyfi til Levers Bros. sýnir að
umboðsmenn henna,r eru< blind-
aðir. Vitanlega kemur engum
það á óvart um Björn Ölafsson,
enda er hann ekki umhoðsmaður
fólksins í nefndinni, heldur
þeirra, sem vinna gegn hag þess,
heildsalanna. Björn hefir auk
þess sýnt sig að vera hreinti fífí
í öllu, sem lýtur að fjármálum
landsmanna, og nægir þar að
benda á viðskifti þeirra Arnórs;
Sigurjónssonar. Jafnvel í augum
svæsnustu íhaldsmanna stenduy
nú Björn u,ppi orðlaus eftir
þann hildarleik.
Þetta nýjasta hneykslismál
verður ekki þaggað niður.
Nefndin .hefir áður neitað verk-
smiðju hér ujn l.eyfi fyrir sams-
konar vélum. Hér verður fólkið
að taka til sinna ráða, ef 1-ands-
stjórnin ónýtir ekki nú þegar
þessa leyfisveitingu. Það trúir
því enn ekki að við séumi raun-
verujega svo aumlega á vegi
staddir að Persil-Kjaran, Björn
Ölafsson og Edinborg geti sett
henni kosti.. Hún. heimtar vald
heildsalanna með ölLu brotið og
það mun verða hennar kosninga-
mál. nú í suimar. Er það þjóðin
sjálf eða Persil-Kjaran og Co.„
sem ráða hér?