Þjóðviljinn - 29.01.1938, Blaðsíða 2

8
Laugardagirm 29. janúar 1938.
íhaldið skamtar
styrkpegunum
smærra en hund-
unum er skamt-
að í Tungu,
En Jónasi fínst það
samt of mikið!
1 Tungu kostwr það 1
krónu á dag fyrir hundirm.
1 Reykjavík lœtur íhald-
ið sér nægja að bo'rga 80
a,ura á dag tjl styrkþegans.
Réttur hundsins er fimt-
ungi meiri en mannsins.
Þetta eru mannréttindin í
Reykjavík íhalds, sem
kennir ság við sjálfstæði.
En Jónasi frá Hriflu,
sem þykist vefra sérstakur
forvörður lýðræðis, finnast
þessi, mannréttindi of
mikil!
\
Hvað segið fnð, lýðrceðis-
sinnar?
Svarið 30. janúar öllum
árásum á mannréttindin
með
X við A.
Steinn Steinarr og
útvarp^ráðið
• Útvarpsráð gaf í gær svar við
fyrirspurn minni hér í blaðinu,
en fór undan í flæmingi.
Fyrsta viöbára: Það er ekki
föst venja, að skáld fái að lesa
upp úr nýútkomnum verkum.
sínum í Útvarpinu.
En það er að minsta kosti svo
föst venja, að það hlýtur að vera
undantekning, ef rithöfundi, er
gefur út bók e,ftir sig, er neitað
um, upplestur eitt skifti eða
jafnvel oftar. Og ef þetta er
ekki venjan, eftjr hvaða reglum
er þá farið um val þeirra skálda,
sem greiðlega fá að lesa upp í
Útvarpinu? Þá hlýtur að vera
eitthvert mat. Og, stenst ekki
Steinn Steinarr það mat?
önnur viðbára: Steinn Stein-
arr hefir oft, áður fengið að lesa
upp í Útvarpið.
Það er rétt. Hann las upp
kvæði eftir sig, þegar fyrri
Ijóðabók, hans kom út. Síðan
hefir hann nokkrum sinnum
lesið upp eftjr önnur skáld. En
því undarlegra er eiinmitt, að
þegar kem.ur ný ljóðabók eftir
hann sjálfan, skuli tekið fyrir
það, að hann fái að lesa upp.
Það verður ekki annað séð en
neitunin standi í sambandi við
hin nýju ljóð Steins, og beri að
skoðast sem dómur útvarpsráðs
yfir skáldskap hans.
Og það et’ þetta, sem við vilj-
um. fá svar við: Þykir útvarps-
ráði Steinn Steinarr ekki fram-
bærilegur á við önnur skáld,
sem það leyfir upplest,ur úr rit-
verkum sínumi? Ef svo er, telj-
um við hann órétti beittan. Og
við þeim órétti viljum við ekki
þegja. Sé þetta mnsskilningur og
neitunin aðeins bundin við á-
kveðið kvöld, en enginn útilok-
unardómur yfir skáldskap
ÞJOÐVILJINN
Andlit Jónasar frá Hriflu
á Reykjavik.
Hvaö verður gert ef íhaldið og Jónas frá Hriflu
fá meirihluta við bæjarstjórnarkosningarnar?
I upphafi kosningabaráttunn-
ar tilkynti Jónas frá Hriflu í
Nýja dagblaðinu að Framsókn-
arflokkurinn ætlaði sér að »set,ja
nýtt andlit á Reykjavík« ef hann
fengi oddaaðstöðu í bæjarstjórn-
inni. Það er því býsna fróðlegt
að athuga hvernig Jónas og
hans menn hyggjast að ráða
fram úr þeim vandamálum,, sem
skapað hafa alþýðu bæjarins
mest böl og vandræðj undir ó-
stjórn íhaldsins, sem, sé atvinnu-
leysinu og fylgifisk þess, hiinu
geysimikla fátækraframfæri.
Margar greinar og stórar hef
i.r N. dagbl. flutt! um þessi mál
og Jónas hefir flutt útdrátt, úr
nokkrum þeirra í útvarpinu, en
þar etr hvergi reynt svo mikið,
sem. með einu orði að benda á
nokkra leið til bóta hvað þá að
finna varanlega lausn, heldur
er blaðrað fram og aftur um
það, hve gifurlegum fjárfúlgum
sé eytt í styrkþegana, að þurfa-
menn bæjarins lifi í sukki og
svallil (fyrir 80 aura á dag!),
hrokafullir og heimtufrekir, að
fullvinnandi, hraustir menn
hætti hópum saman að vinna,
segi sig á bæinn og lifi síðan í
sús og dús á kostnað þeirra fáu,
sem. ennþá nenni að vinna, óg
þar fram eftir götunum.
»Lausn« Jónasardeildar Fram
sóknarflokksins er auðvitað í
,sama anda. Hún er í stuttu máli
á þessa. leið:
Hihn geysihái peningastyrkur
skal skilyrðislaust afnuminn.
Aftur á móti skal stofna mötu-
neyti .fyrir alla styrkþega bæj-
arins og skal framreiddur »fá-
brotinn og ódýr, íslenskur mat-
ur«. Ennfremur á hver styrk-
þegi að fá einhverjar »ódýrar«
flíkur tii þess að skýla með nekt
sinni.
Stéins frá Útvarpinu, þá er aft-
ur tími til að sættast við út-
varpsráð.
Kmstinoi Andrésson.
Atvinnubótavinnuna og bæj-
arvinnuna á að afnema að
mestu leyti.. Aftur á, móti á að
láta styrkþegana vinna í þegn-
skylduvinnu þá verkamanna-
vinnu, sem bærinn þarf að láta
framkvæma.
Og að lokum. á, svo að birta ár-
lega. opinbera skýrslu yfir alla
þá, sem neyðast t,il þess að leita
á, náðir bæjarins og verða að
sæta þassum kjörum.
Og þegar alt, þetta er orðið að
veruleika, þá er Jónasarandlitið
nýja loksins kom,ið á Reykjavík!
Nú kynni einhver að hugsa
sem svo, að eflaust væri nú hug
myndin hjá. Jónasarliöinu að
hefjast handa um, ýmsar verk-
legar framkvæmdir, jafnframt
þessum breytingum. á fátækra-
framfærinu, sem myndu auka
atvinnuna í bænum, bæta af-
komu fólks að einhverju leyti og
minka þar með þörfina fyrir op
inberan styrk. Já, að vísu hefir
lítið eitt verið ymprað á þessu í
N. dagblaðinu, en þegar athug-
að er hvernig Jónas segist ætla
að haga þessum .framkvæmidum
og afla fjár til þeir.ra, þá kem-
ur aumingjaska.purinn og’ undir-
lægjuhátfurinn við íhaldið og
braskarana enn skýrar fram en
áður. Þ. 25. þ. m, segir N. dag-
blaðið að Fram.sóknarflokkur-
inn vilji láta byggja flughöfn og
flugsíkýli í Vatnagöirðum. Síðan
segir blaðið orðrétt:
»Spyrjið íhaldið hvar taka
eigi peninga til þess að koma
slíku verki í framkva>md, þá er
auðvelt að sv-ara því.
Reykjavíkuríhaldið á, að spara
kostnaðinn við flugvöllinn og
flugskýlið í Vatnagörðum. á einu
ári, með því að t-ilkynna það
með mánaðarfyrirvara að tekið
verði að birta opinberar skýrslur
um hverjir ,séu á fátækrafram-
færi í höfuðstaðnum.«.
Lengra verður tæplega komist
í vesaldómi ög úrræðaleysi gagn-
vart þeim vandamálum, sem nú
bíða úrlausnar í bæjarmálum
Reykjavíkur, eftir langvarandi
óstjórn og athafnaleysi íhalds
ins.
Þeir menn, sem sýna af sér
slíka vesalmensku og dæmalausr
an fjandskap gagnvart fram-
fara og menningarbaráttu al-
þýðunnar eiga ekkert, erindi í
badaltstjórn. Þeir eru best
komnir á Ihaldsgripasafni.
Það er einnig vert að hugleiða
það hver áhrif slík þrælameð-
ferð hefði á fólk, ef þetta yrði
nokkurntíma framkvæmt. Svift
öllu persónulegu frelsi, rekiö
eins og fénaður á stall í mötu-
neytið, auglýst: og stimplað op-
inberlega, sem ölmusumenn og
ónytjungar, og þannig smátt og
smátt brotið niður siðferðisþrek
þess og sjálfsvirðing. Þar með
væiri búið að skapa þann lág-
skríl og Grímsbý-lýð, sem Jón-
asi hefir verið svo ákaflega tíð-
rætt um í skrifum sínum. um
Reykvíkinga.
Aö vísu e'r hlér ekkert. nýtt
prógramm á ferðihni. Þetta er
aðeins það, ,sem. stóra íhaldið
langar í hjarta sínu að fram-
kvæma ef það gæti, en þorit
bara ekki að láta það uppskátt
af ótta við aö missa fylgi þess
hluta alþýðunnar, sem hingað til
hefir gefið því atkvæói sitt.
Þessvegna er nú litla íhaldið,
Jónasardeild Framsóknarflokks
ins sent út af örkinni. En
hörmulegt eT það fyrir aum-
ingja Jónas, manniinn, ,sem áður
fyr barðist djarflegast gegn aft-
urhaldinu í landinu og hafði á
stefnuskrá sinni alhliða viðreisn
atvinnulífsins til sjávar og
sveita, skuli nú vera orðinn aö
vesælum fálmara fyrir braskara
.stéttána, En svona fór það líka
með hina margumtöluðu »bar-
áttu« Jónasar gegn dýrtíðinni í
Reykjavík. Eftir að hafa skrif-
að látlaust í mörg ár um það, a,ð
Framsóknarflokkurinn ætlaði
sér að berjast gegn dýrtíðinni í
Reykjavík, gekk Jónas í lið með
heildsalaklíkunni til þess að
Efsti y>höfðinginnx á lista
íhaldsins.
reyna að eyðileggja neytenda-
hreyfingu alþýðunnar, Pö'ntun-
arfélag verkamanna, þetta öfl-
ugasta vígi gegn dýrtíðlnni,
sem. enn hefir verið reist í höf-
uðstaðnum'. Jónas valdi félag-
inu ýms hæðileg nöfn í þessari
árangurslausu baráttu, kallaði
það Pöntunarfélag Morgunblaðs-
rnanna, vindbólu, eiturbólu o. fl.
Þannig var nú framkvæmdin
á þessu stefnuskráratriði Jónas-
ar frá Hriflu. Síðan hefir hann
að m,e,stu þagað um það mál, eu
nú er það aftur á móti barátta
alþýðunnar fyrir aukinni at-
vinnu og menningu, sem hann
ætlar að kveða niður með sömu
liðsmönnum og í- herferðinni
gegn neytendahreyfingunni. Al-
þýðan verður að sfjá, um að sú
herferð fari á sömu leið og hin
fyrri.
Aðeins verklýðsflokkarnir,
þeir flokkar, sem standa að A-
listanum, hafa bent. á færa leið
út úr því ófremdarástandi, seim
nú ríkir í atvinnulífi bæjarins
og stjórn hans. 1 starfsskrá Al-
þýðuflokksins og Kommúnista-
flokksins er mörkuð sú stefna í
bæjarmálum, sem flokkarnir
ætla. að framkvæma ef þeir ná
meirihluta í bæjarstjórninni.
Leiðarljós þeirrar stefnu er
fyrst og fremst sú kenning, að
eina leiðin til þess að bæta kjör
almennings svo að til frambúó-
ar sé, sé einmitt það að láta sem
ílesta þegna þjóðfélagsins vinna
einhver nýti’eg störf í þágu
þjóðfélagsheiliarinnar, að sem
flesíir taki þátt í því að vinna
auðæfin úr skauti náttúrunnar.
Og þegar svo er komið að allir
þeir, sem geta unnið, hafa feng-
FR 4MHALD á 4. síðu.
Þannig lítur kjörseðillinn út áður eii kosið er:
Kjöpseðill
við bæjarstjórnarkosaingar í Reykjavík 30. janúar 1938.
A-listi B-listi C-listi D-listi
1. Stefán Jóh. Stefáusson. 2. Ársæll Sigurðsson o. s. frv. 1. Jónas Jónsson 2. Sigurður Jónasson o. s. frv. 1. Guðm. Ásbjörnsson i 2. Bjarni Benediktjsson o. s. frv. 1. Öskar Halldórsson 2. Jón Aðils o. s. frv.
Pegar A-listinn hefir verið kosinn rétt, lítur kjörseðillinn pannig út:
X A-Iisti B-Iisti C-Iisti D-lisíi
1. Sterfán Jóh. Steíansson. 2. Ársæll Sigurðsson o. s. frv. 1. Jónas Jónsson 2. Sigurður Jónasson o. s. frv. 1. Guðm. Ásbjörnsson 2. Bjarni Benediktisson o. s. frv. 1. Öskar Halldórsson 2. Jón Aðils o. s. frv.