Þjóðviljinn - 05.02.1938, Blaðsíða 3

ÞJOÐVILJINN
Laugardag-urinn 5. febrúar 1938
pJÓOVHJINN
Málgagn Kommúnistaflokks
fslands.
Rltatjörls Einar Olgeirsson.
Rltitjörn! Bergstaðastræti 30.
Slmi 2270.
AfgreiOsla og auglýslngaskrif-
■tofa: Laugaveg 38. Slmi 2184.
Kemur út alla daga nema
m&nudaga.
Askriftagjald á mánuöi:
Reykjavlk og nágrenni kr. 2,00.
Annarsstaðar á landinu kr, 1,25
l 1 lausasölu 10 aura eintakið,
I Prentsmiðja J6ns Helgasonar,
Bergstaðastræti 27, slmi 4200.
„Það voru hljöðir
og hógværirmenn“!!
Hjá ÁlþýðublaSinu verður
fátt um varnir í gær. Ritjstjórar
þess standa eins og- kýr á gler-
hálu svelli, og vitta hvorki upp
eða niður í tilverunni. Svo ráö
þrota og aumir eru þeir, þegar
þeir taka sér fyrir hendur að
verja svik Stefán,s Jóh. Stefáns-
sonal' & Co.
Helst reyna þeir að biása up]3
sápukúlur úr samningi þeim,
s.em gerður var á milli flokk-
anna. Segja þeir, að í »leyni-
samningnum« séu ákvæði um að
falsa kosningaúrslitin og ýmis-
legt fleira. Svo birta þeir eina
grein hans til þess að sanna mál
,sitt og hrópa,: Var nokkur von
að Stefán Jóhann Stefánsson
vildi gei'ast slíkum lögbrotum
samábyrgur.
Hinsvegar verður það að telj-
ast eftir atvikum sanngjarnt, að
Stefán Jóhann, sem er þektur
lögfræðingur, hjálpaði nú hin-
um hrjáðu ritstjóranefnum
einkafyrirtækisins til þess að
finna einhvern lagabókstaf, gem
ógilti þessa grein samningsins.
Það getur verið að sú leit tefji
hann raunar það sem eftár er
æfinnar, en þeim mun meiri
verður gleðin þeg'ar hún finst.
En þegar að Alþýðusambands-
stjórnin veitti Steifáni Jóh. Ste-
fánssyni hið fræga aflát var út-
séð um það að aldrei þyrfti aö
koma tál fraímkvæmda á þessu
atriði samningsins. En þá Voru
ýms ákvæði eftir, sem Alþýðu-
blaðið hefir raunar ekki þorað
að ábyrgjast. að vörðuðu við
landslik' og yrðu að afplánast
með Brimarhólmsvist eða
staurhýðingu. En hitt var meiri-
hluta sambandsstjórna,rinnar
ljósf, að þetta atriði varð líka að
svíkja, svona, fyrir samræmissak
ir og til þess að fullnægja á sína
vijsu allri »einlægni« og »sann-
girni«, sem þeir Stefán Jóhann
Stefánssc(n og Jón Baldvinsson
höfðu talað um fyrir hart nær
hálfum þriöja mánuði.
Þá segir Alþýðublaðið, að við
nefndarkosningar hafi átt að
bera mjög fyrir borð hlut Al-
þýðuflokksins. Hafi þeir hins-
vegar lesið samninginn, hljóta
þeir að ganga úr skugga um að
þetta er misskilningur, ef ekki
Uggur annað verra að baki t,. d.
meiri hugur á blekkingum en
sannleika.
Hlutföllin, sem lögð voru til
grundvallar samningnum um
Ihaldið er máttlaast
í hitaveitumálinu.
Borgarstjöri játar, að alt er enn
í óvissu um lán til fyrirtækisins
Alþýðan krefst þess, að málinu verði fylgt
fram án tafar.
Það er enn ekki liðið svo langt.
frá kosningunum, að Reykvík-
ingar séu búnir að gleyma mold-
viðri því, sem íhaldið í Reykja.
vík þyrlaði upp í kosningabar-
áttunni um hitaveit.umáhð.
Dag eftir dag flutti Morgun-
blaðið þær gleðifregnir, að hita-
veitumálið væri komið í örugga
höfn, nú vantaði það eitt, að í-
haldið fengi áfram meirihluta-
aðstöðu í bæjarstjón’ninni.
Kosningarnar fóru þannig, að
Sjálfstæðisflokkurinn kcmst t
meirihluta. Einhverjir hafa e,f-
laust, kosið þennan flokk með
fram af því, að þeir hafa trúað
fullyrðingum íhaldsins um hita-
veitumálið. Og þessir auðtrúa
kjósendur urðu fyrir fyrstu von-
brigðunum í gær, af framkomu
Péturs Halldórssonar, borgar-
stjóra íhaldsins.
Eftir að sami Pétur Halldórs-
son hefir básúnað það út; um all •
ar jarðir, að lán væri fengið til
hitaveitunnar, og eftjr að alt í-
haldið er búið að gera, Jœnna
fádæma dugnað borgarstjór-
ans að aðalkosningabombu sinni,
verður satmi borgarstjóri að við-
urkenna, að alt, sé en.n í óvissu
með enska lánið, og engar ráð-
stafanir hafi verið gerðar til að
leyta fyrir ,sér um lán annars
staðar.
Það er ekki bara Pétur Hali-
dórgson sem stendur berskjald-
aður uppi, ef þessi »lántaka«
hans reynist innantcim kcsninga-
bomba, það er íhaldiö a.lt;, sem
stendur berskjaldað uppi, rænt
skrautlegustu lýðski umsf jcður
sinni. Ihaldið hikaði ekki við
það • fyrir nokkrum, dögum aö
taka að sér það hlutverk að sópa
burt; reykskýinu, sem hvílir yf-
ir bænum. Það taldi það sjálf
sagt, að sem allra, fyrst yrði
byrjað á framkvæmd hitaveit-
unnar, og þar með mörgium
vjnnufúsum verkamönnum feng-
ið starf í hendur. En eftir bæj-
arstjórnarkasningarnar er ekki
annað að sjá, en að ennþá veröi
að bíða lengi eftir framkvæmd
um í málinu.
Alþýðan í Reykjavík verður
að íáta íhaldsmeirihlutann i.
bœjarstjóm vera í stöðugu aö-
haldi með hitaveitumálið, og
knýja það til skjótra fram-
kvcemda.
þessi atriði voru kjörfylgishlut-
föll flokkanna frá því í þíng-
kosningunum í vor. Mega þau
teljast góð fyrir Alþýðuflokkinn,
því a.ð varla þurfti hann að bú-
ast við auknu fylgi víð bæjar-
stjórnarkosningarnar, með sér-
stakan lista í óþökk nálega allra
flokksmanna.
Þá fullyrðir Alþýðublaðið að
það sé hreint. og beint lygi í
»kommúnistablaðinu« að Stefán
Jóhann & Co. hafi svikið þenna
sarnining. Tekur nú vörnin að
linast, þegar svo langt er gengið.
En vilja ekkil ritstjórar Alþýðu-
blaðsins benda, á einhver atriði,
sem EKKI hafa verið svikin.
Það er að minsta kosti fljótlegra
en að telja upp þau atriði samn-
ingsins, er voru svikin. En þrátt
fyrir það má vel búast við að
hin ósviknu atriði samningsins
finnist lítið fyr en refsiákvæðin
gegn samningnum, sem Alþýðu-
blaðið fimbulfarmbar og gaspr-
ar mest; um.
Þá segir blaðið að Stefán Jó-
hann & Co. ha,fi boðið að tryggja
kosningu kommúmsta í ýmsar
nefndir gegn því að kommúnist-
ar styddu þá við aðrar kosning-
ar, þó eftii’ öðrum ákvæðum en
samningsins. Þetta eru einnig
»rakalaus ósannindi«. Stefár, Jó-
hann bauð, að styðja kjör komim-
únista í. brunamálanefndina og í
skólanefnd Skerjarfjarðar gegn
því að kommúnistar styddu
hann og fylgilið hans við allar
aðrar kosningar í allar nefndir
og' bæjarráð.
Þetta er það, sem á máli Ste-
fáns Jtíhanns Stefánssonar mun
heita »sanngirni« og á máli Al-
þýðublaðsikis að bera ekki hlut
Alþýðuflokksins; fyrjr borð.
En eins og helst; þarf að vera
eitthvert höfuð á sköpunarverk-
inu, ef vel á að fara, kemur s;vo
heildarályktun blaósins, eins og
skollinn úr sauðarleggnum. Hún
hljóðar eitthvað á þessa leið:
Kommúnistar hafa með gerræði
sínu komið í veg fyrir það að
kona kæmist í. bæjarráð. Svo
aumt er blaðið og öll þess »rök«
að það getur ekki hent á lofti.
neitt þeirra s,keyta, sem að því
og* Stefáni Jóh. Stefánssyni bein
ast. Það getur ekki mótmælt því
af nokkru viti, að samningurinn
hafi verið rcfinn og að Stefán
Jóh. & Co. hafi sent einn auka-
íhaldsmann í bæjarráð, til þess
að losna við að halda gei’ða
og undirritaða samninga.
AlþýðublaðiQ lætur nægja að
berja sér á brjóst. og hrópa. eins
og fábjáni: Kommúnistar vildu
ekki hafa konu, í bæjarráöi.
En þessu er því að svara, að
það var einkamál Alþýðuflokks-
ins. hvort, kynið hann sendi í
bæjarráð.
En það má liver trúa því sem
vill, að Stefán Jóhann Stefáns-
son lvafi svikið alla samninga við
kommúnista til þess eins a<)
koma konu í bæjmrráð.
Stefán Jóhann í Alpýðublaðinu 16.
nóv. og Stefán Jóhann á bæjarstjórn-
arfundi 3. febr.
9
' I Alþýðublaðitn.u. 15. nóvember síðas.tiliðinn getur að líta eft-
irfarandi heitstrengingu þeirra Stefáns Jóhanns Stefánssonar
og Jón,s Baldvinssonar;
»----— — Vér vilj.um taka þ'áð fram, að vér erum reiðu-
búnir til þes.s að semja. með fylstu einlægni og sanngirni um öll
þau atriði, sem ekki eru ákveðin af sa.mþykt Alþýðusambands-
þihgsins-------Vér hljótum ao vona að þing K. F. I. skilji
eins vel og þing Alþ. Isl., þá miklu nauðsyn,, ssem er til þess, nú
á þessum hættulegu tímum, að allur verkalýður getii staðið sam-
an í einum sterkum flokki sem órjúfandi heild------
F. h. stjórnar Alþýðusambands Islands
Jón Baidvinsson, Stefán Jóh. Stefánsmn,
forseti. ntari«.
Menn beri þetta saman við skrif Alþýðublaðsins þessa
dagana og framkomu Stpfáns Jóhanns Stefánssonar í kosning-
unumi og* á bæjarstjórnarfundinum í fyrrakvöld.
Framkoma hans nú sýnir best, hvað klofningsmennirnir
meintu með »einlægn,i« c,g »sanngirnir«.
Santiago Carillo.
FRAMH. AF 2. SIÐU.
'fyrir hamingju æskunnar, sem
sér tilgang lífsins í framkvæmd
æðstu hugsjóna mannkynsins.
Við hc.fum letrað á fána, okkar:
frelsi, þjóðlegt sjálfstæði þjóðar
okkar, lýðræði, friður.
Á sama tíma og þér lesið þess-
ar línur, stöndum við enn þá í
eldi harðvítugrar baráttu. Fyr-
ir okkur eru dagar og nætur
lengri en fyrir annan æskulýð.
Við þekkjum afl fasistsku inn-
rásarríkjanna. I eyrum okkar
hljóðnar ýlfur verksmiðjuflaut-
anna, er gefa nálægð þýskra og
ítalskra árásarflugvéla til
kynna. Hafur kúgaranna til o,kk
ar er banvænt. En, við höfum
einnig lært að hata. Við gleym-
um óvininum ekki eina sekúndu.
En ennþá öflugar lifir í okkur
sannfæringin um það, að við
hljótum. fyr eða seinna að sigra.
Ennþá öflugar þroskast í okkur
viljinn til þess að færa. allar
fórnir á altari hugsjónar okkar.
Þessi hugsjón, er ekki hatui*,
þetta er hugsjón hins nýja mann
I kyns, semi þráír friðsamlegt. og
menningarlegt starf.
Skuggar hinna. föllnu eru m.eð
okkur. 1 hjörtum okkar lifa þeir,
sem í'éllu fyrir okkur, er skildu
við lífið fyr en við. Við hrópum
ekki á hefnd, en við gerum alt
til þess að hugsjón sú. sem þeir
létu lífið fyrir, verði að veru-
lei.ka fyrir þá, sem lifa.
Hinn sameinaöi scsíalistíski
æskulýður Spánar ’nefir vakið
miklar vonir í hjörtum allrar
hinnar spánsku æsku, alls
spánska fólksins. — Til síðasta
asta andardráttar munum viö
gera alt til þess að láta þessar
vonir rætast. Hafi æ.skulýöurinn
hingað til verið blekt.ur o,ft — of
oft blektur, — þá erum við sá
æskulýður, sem e. t. v/er hægt
að tortíma, en. sem ekki er hægt
að blekkja.
Að eyða. >æsku sinni á Spáni
Úrin 1915—1937 — þýðir að fara
veg, sem liggur frá myrkri og
niðurlægingu tíil ljcssins, til mik-
illa og* djarfra verka, til frels-
isins. . -i
Það er ekkert sérstakt til í lífi
mínu, sem, ekki er samtímis ein-
kennr alls spánska. æskulýðsins,
sem elskar frelsið.
Ung.a, kynslóðin, í öðium lönd-
um veit eða mun fljótlega vita,
bvað viö erum, og hún mun einn-
ig berjast. fyrir þeirri hugsjón,
sem við berjumst. fyrir.
Or »Internatsional Mo!odési<.
lðja9 félag yerksmidjuioiks:
»
Dansleikur
verður haldinn í Iðnó í kvöld kl. 9.
Hljómsveit Blue Boys.
Aðgöngumiðar verða seldir í Iðnó í dag frá kl. 4.
Skemtinefndin.
Odýp skíðaferð
Félag ungra kommúnista efnir til skíðaferðar á sunnudags-
morguninn.
öllu frjálslyndu fólki boðin þátttaka.
Lagt af stað kl. 10 að mo-rgni frá Vatnsstíg 3.