Þjóðviljinn - 22.02.1938, Blaðsíða 2
Þriðjudaginn 22. febúrar 1938.
PJODVILJINN
Bjöpgunarskútan ,Sæbjörg4
kemur til Reykjavíkur.
Þúsundir manna iagna henni við móttökuna.
»SÆBJÖRG«
n Reijkjavikurhöfn 20. febrúar.
Hin nýja björgunars'kúta
Slysavarnarfélagsins, »Sæbjörg«
kom til Reykjavíkur laust eftir
hádegi á sunnudag. Bæjarbúar
söfnuðusit saman niður við höfn-
ina þúsundum saman til að
fagnai þessu langþráða björgun-
arskipi og fjöldi gestia var við-
staddur vígslu skipsins í boði
Slysavarnarfélagsins. Töluöu vio
það tækifæri forseti félagsins,
Þorsteinn Þorsteinsson, formað-
ur Kvennadeildar Slysavarnar
félagsins frú Guðrún Jónasson,
er skýrði frá því, að kvenna-
deildin ætti nú í sjóði 25. þús.
krónur, sem ganga, ætti nú þegar
til reksturs' skútunnar. Enn-
l'remur tók til máls fulltrúi frá
ríkisstjórninni. Loks hélt séra
Bjarni Jónsison vígslubiskup
stutta vígsluræðu. Að því búnu
bauð Slysavarnarfélagið gesturn
sínumi til. tedrykkju á Hótel
Borg. Voru þar hal.dnar margair
ræður og Sigurður Sigurðsson
skáld frá Arnanholti, sem er
einn af brautryðjendum slysa-
varnamálum, la.s upp snjallt
kvæði er hann nefndi »Sæ-
björg«. Fór samsætið hið skemti-
legasta fram.
I gærmorgun kl. 10 var blaða-
mönnum boðið að skoða skútuna.
Þorstsinn Þorsteinsson, formað-
ur Slysavarnarfélagsins, var þar
fyrir og sýndi skipið.
»Sæbjörg« lá enn flöggum
prýdd eftir vígsluathöfnina.. Það
er 60 tonna skúta, traust að sjá
og rammbyggileg, með 180 hest-
afla Bolinder-vél. Auk þess er í
skipinu 20 h. Tuxharn og frarn-
leiðir hún alt það rafmagn er
þarf, til ljósa ljóskastarai og rad-
iotækja, og ennfremur lítill ljósa
rnótcr.
»Sæbjörg« er smíðuð í Kristi-
anssand í Danmörku, og hljóp
hún af stokkunum 4. des. 1937,
Síldveiðendur verða
að fá tryggða fulla
greiðslu strax
Þingmenn Kommúnistaflokks-
ins í Neðri deild bera fram eft-
irfarandi tillögu til þingsálykt-
unar um greiðslu á andvirði
bræðslusíldar.
y>Neðri deild Aiþingis álykt-
ar að skora á ríkisstjórnina ad
hlutast til um það við banka-
ráð Landsbankans, að það að-
stoöi stjórn síldarverksmiðja
ríkisins það riflega fjárhags-
lega, að henni sé mögulegt að
greiða síldveiðendum fult á-
cethmarverd út á sild til
bræðslu í sumar komandN.
Fylgir tillögunni svphljóðandi
greinargerð:
»Eins og útlit er nú með verð
á síldarolíu og- þar með á
hræðslusíld, er viðbúið, að erfitt
verði að fá nægilegan flota af
stað til síldveiða, nema píldveið-
endur fái trygða fulla, greiðslu
strax. Ennfremur myndu kjör
sjómann.a, sem ráðnir yrðu upp
á hlutaskiptí, verða, óþolandi, ef
þeir gætu ekki fengið' fult verð
sildarinnar útborgað á vertíð-
inni. Það er því nauðsynlegt, að
Alþingi lát.i þetta mál til sín
taka«.
og lagði af stað til Islands 11.
þ. m. AUs m,un hún haf-a kostað
um 130 þús. kr.
Skipið á aöstoða báta og skip
á Faixaflóa, og hefir það fullkom-
in miíJunartæki, loftskeytatæki
og tvær talstöðvar.
»Sæbjörg« hefir 7 manna á-
höfn. Skipstjóri er Kristján
Kristjánsson, er verið hefir með
> Skaftfelling« undanfarið, stýri-
rnaður: 'Teódór Oíslason, er ver-
ic hefir stiýrimaður á Esju, vél-
stjórar: Jóhann Björnsson og-
Guðjón Svei.nbjörnsson, mat-
sveinn: Guðni Ingvarsson, háset-
ar: Jón Ingvarsson og Vilhjálm-
ur Jónsson.
Maður nokkur var á gangi á götu.
Vissi hann ekki, fyr en yfir hann kom
gusa af sjóöandi va:tni, svo aö hann
skaðbrendist. Mannauminginn skreidd
ist heim til síri og sagöi frá þvl er
fyrir hann hafði, borið.
— En hvað gerðir þú við þessar
skepnur? var maðurinn spurður.
— Ég þakkaði þeim, svaraði mað-
uri.nn.
Hvað þakkaöir þúl þeim? var
spurt aftur.
— Jú, þetta er ofur einfa.lt. Ég
þakkaði þeim fyrir að hafa ekki hent
I mig pottinum llka, ef ég hefði feng-
íð hann líka í höfuðið þú væri ég
nú dauður.
• •
l’restiir (I prédikunarstól); Ég heíi
i höndum mér lykla himnarikis.
Karl einn (gellur við után úr
kirkju): Nei, nú veit ég að þú lýgur,
nema; þú hafir stolið þeim.
• •
1 fyrndinni lét itailskur smáfursti,
sem átti litlu landi fyrir að ráða,
byggja kasta.la mikinn. Þetta frétti
Maceahivelli hinn nafnkunni stjórn-
málaspekingur og varð honum þá
þetta, að orði: »Það er laglega af sér
vikið af honum; en hitt er leiðinleg-
ast, að hann skuli þurfa að nota alla
þegna sína í setulið«.
• •
A: »En að sjá þig kvæntan mann-
inn vera að festa, hnappa í kápuna
þína«.
B: »Sei-seiuei, það er ekki kápan
min, heldur konunnar m.inna.r«.
• •
A (við beiningamann): »Hvað haf-
ið þér verið lengi atvinnulaus?«
Beiiiliigamnðiiriiin: »Síðan hún
rnóðir mín dó«.
A: íHvenær dó hún þá?«
lieiniiigainaðtU'inn: »Þegar ég fædd-
istc.
• •
Pi'eslurinn: »Það er sorglegt, Jóu
minn, að þú skulir ætla að skilja við
konuna, þlna«.
Jón: »Það er ekki mér að kenna. Ég
liefi barið hana, ég hefi skaamnað-
hana, ég hefi byrgt hana inni, en
ekkert hefir dugað. Hún vill skilja«.
• •
A: »Hefirðu heyrt, að Pétur er
steinhættur að' drekka?«
I!: »Hvað ségirðu! Hvenær dó
hann?«
• •
A: »Hvað varstu annai’s lengi að
læra á bifreið?«
B: »Það tók mig einar þrjár—fjór-
ar — —«
B: »Hva.ð vikur?«
B: »Nei, bifreiðar«.
• •
Stigiunaðtir (mætir vegfarenda ií
víðavangi): »Ég bið yður auðmjúk-
lega um örlítinn styrk til lífsbjarg-
ræðis. Ég á ekkert t.il, alls ekkerí
annað en hlaðna marghleypu í vas-
anumt.
F. U. K.
heldur1 félagsfund annað kvöld
í K.R.-húsinu uppi. Dagskrá
verður auglýst á. morgun.
Dönskukensla
F. U. K. heíst. aftur í kvöld
kl. 9: Þátttakendur eru beðnir
að mæta á Laugaveg 10.
Erlend yfirlit 6
Vikan 13.-19. febr.
Þýska nasistastjórnin
rseðst á Austurríki og
sviftir það sjálfstæði
I yfirliti síðustu viku var rætt
um ón.æg’jiuna og ólguna, heima
fyrir í Þýskalandi, og taldar lík-
ur til að Hiitler ætlaði enn sem
fyr að draga atlhygl.ina í bráð
frá ástandinu heima fyrir með
»sigrum;« í utanríkispólitíkinni.
Vikan ,siem leið hefir sannað
[letta áþreifantega. Enn hefir
þýskii fasisminn slegið í borðið,
og það með meiri frekju en áð-
ur eru jfæmi til. Honum hefir
verið látið haldast of m-ikið uppi,
qg nú hikar þýska fasistastjórn-
in ekki við að grípa inn í innan-
landsmál nágrannaríkisi, skipa
þar lögum' og lofumi, ákveða ráð-
herra úr hópi nasista, og hóta,
vopnaðri innrás þýska hersins ef
boðum Hitlers er ekki skilyrðis-
laust; hlýtit.
Aðferðir. Þýskalands gagnvart
Austúrríki eru dæmi þess sið-
ieysis og skefjalausa .hnefarétt-
ar hins sterka,, dæmi um það al-
gera réttleysi smáþjóðanna sem,
fasi;st:a.stórveldin hafa gert að
æðtta boðarði sínu í heimspóli-
tíkina. Þarna er smáríki, sem
en-gan kost á að verja sig mtsð
vopnum', þvingað til að afsala sér
sjálfstæði sín.u og sjálfsstjórn,
það er aðeiins beðið eftír því
augnabliki, þegar aðalkeppi-
nauturinn um Austiuriríki, Muss-
olini, er orðinn nógu veikur eftir
styrjaldirnar í Abessiníu og
Spán.i til þess að ekki sé hætta
á vopnaðri mótstöðu úr þeirri
átt. Lýðræðisríkin í Ves,t,ur-Ev-
rópu er gert; hafa Þjóðabandal.
máttlaust og virðiíagarlítdð, láta
,sér nægja að þykja það leitt.
hvernig hann Hitler lætur, —
annað hafast; þau ekki að, #nn
sem, komið er. En meir að segja
innan bresku stjórnarinnar, sem
annars hefir .haft »forustu« und-
anlátsseminnar við fasismann,
hefir komið upp alvarlegur á-
greiningur í sambandi, við utan-
ríkismálin. Vitað er, að forsæt-
isráðh. breski, Chamberlain,
rær að því öllum árum að samið
sé við fasistiastórveldin,, hvað
sem það kostar.
Stjórnarstefna Schussniggs
gagnvart, árásum Hitlers á sjálf-
stæði Austurríkis hefir fylgt
sömu línunum, stöðug undanláts-
semi og eftirgjafiir, í von um að
hægt væri með því móti að
kaupa sér frið.
Það á,tti að heita svo, að nas-
istaflokkurinn, útibú Hitlers í |
Austurríki, væri baaiinaður. En
þessu banni var mjög slælega
framfylgt, enda. m,un í samningi
þeim, er Schussnigg og Hitler
gerðu með sér 11. júlí 1936 hafa
verið veittar allverulegar undan-
þágur frá bannin.u á nasista-
flokknumL Smátt og smátt færðu
jiessir útsendaa'ar Hitlers sig
upp, á skaftið, og náði ósvífni
þeirrai hámarki með því, að
vara,-»foringi« þeir»a, dr. Tavs
átti viðtal við tékkneskt blað ný-
lega, og var þar ekki myrkur í
máli um starfsemi nasistaflokks-
ins í Austurríki. Fréttamaður
blaðsins átiti tal við dr. Tavs í
húsi einu í Vín. »Hvert, barn í
borginmi veít að þairna er mið-
stöð hins »ólöglega« nasista-
flokks«,, segir blaðiðl »Hveit
barn í Vín veit, að þarna á
þriðju hæð heldur »foringi« aust
urrí,skra nasista, Leopold hófuðs
maðwr, til, Staðgengill hans dr.
Tavs, hefir skrif&tofur sínar á,
fyrstu hæð«. Síðan kemur langt
viðtal viíð »,staðgengilinn«, sem
lýsir því óhikað yfir, að nasista-
hreyfingin sé í besta gengi í
Austumki, »bannið« á nasistum
sé ekkert annað en yfirskin, þeir
geti eiginlega haft alla sína
hentisemi þar, og miuni þeir stöð-
ugt hafa í minni og heiðri samn-
ing Hitlers við Schussnigg frá
því í júlí 1936.
Eftir slíkar yfirlýsingar frá
flokki, sem var bannaður að
landslögum', átti a.usturríska
stjórnin ekki nema um- tvo kosti
ao velja. Annaðhvort að afnema
bannið eða taka í tiaumana. Hún
valdi' síðari kostinn, enda gerð-
ust kcöfur alþýðu um það að
talia ekki vetlingatökum á nas-
istunum, stöðugt, háværari. Dr.
Tavs er tekinn fa.stur og ákærð-
ur fyrir landráð. Upp kemst um
víðtækt samsæri, stutt af þýska
nasis'taflokknum, um að steypa
stjárninni. Blöðin hvessa tóninn
gegn nasistunum. Hitler notar
það sem' tilef'ni t.il að kveðja
Schussnigg til Berlín og setja
honum úrslitakosti, sem í raun-
mni þýða uppgjöf á sjálfstæði
Aust.urríkis, o.g lætiur þýska her-
ínn bíða albúinn á lanidamærun-
um meðan austurríski kanslar-
inn »hugsar sig um«! Nasistinn
Seyss-Inquairt er gerðlur að inn-
cmríkisráðherra, og hefir ekki
fyr tekið við embætti sínu en
■hann þýtur tif Berlín, á fund
Hitlers, til að tiaka við fyrirskip-
unum, um hvernig síðastii. vottur-
inn af sjálfstæði Austurs'íkis
verði þægilegast þurkaður út.
Enn geta, .stórtíðindi gerst áð-
ur en Hitler tekst; að innlima
Austurríki til fulls í þýska rikið.
Slík inúlimun m.undi þýða, svo
stórktístlega röskun á1 »jafn.væg-
inu« í álfunni, að oft hafa her-
brestir heyrst, af smærra tilefni.
20.-2.—’38.
S. G.